Alþýðublaðið - 25.07.1984, Blaðsíða 1

alþýöu
blaöíð
Miðvikudagur 25. júlf 1984
140. tbl. 65. árg.
BSRB segir upp samningum:
Lágmarkslaun
A mánudaginn var einróma sam-
þykkt af stjórn og samninganefnd
BSRB að segja upp launaliðum
kjarasamnings síns og fjármála-
ráðuneytisins frá og með 1. sept.
1984. Auk þess var samþykkt að
vísa kjaradeilunni þegar í stað til
sáttasemjara, en samningaviðræð-
um hefur aldrei áður verið vísað svo
snemma til sáttasemjara.
Einnig var samþykkt að mynda
verkfallsráð fyrir 10. ágúst og sýnir
það að BSRB er tilbúið í hörð átök
fyrir kröfum sínum á hausti kom-
andi.
Alþýðublaðið hefur fregnað að
þær kröfur sem BSRB fer fram á
eru að lágmarkslaun verði 14.500
kr. á mánuði og 3% hækkun á milli
launaflokka. Spunnust miklar um-
ræður um þetta og sýndist sitt
hverjum, einkum munu kennarar
hafa sett sig upp á móti þessari 3%
hækkun á milli launaflokka og
vilja að í staðinn komi föst krónu-
upphæð.
Náist ekki samkomulag fyrir 1.
september má fastlega búast við því
að BSRB boði til verkfalls með 15
daga fyrirvara. Þá þarf sáttasemjari
að leggja fram sáttatillögu og verði
hún felld, fara opinberir starfs-
menn í verkfall. Slíkt myndi eðli-
lega lama allt í þjóðfélaginu.
Ástæðan fyrir þessari sterku
samstöðu innan BSRB er fyrst og
fremst sú að þeir telja að þeir hafi
dregist mikið aftur úr launalega
séð. Benda þeir á að síðan síðustu
samningar voru gerðir hafi verið
mikið um launaskrið og yfirborg-
anir á hinum almenna vinnumark-
aði, en slíkt tíðkast mun minna hjá
hinu opinbera.
Þeir samningar, sem voru gerðir í
febrúar, gera ráð fyrir um 3°7o
hækkun í september, en þar sem
kröfur BSRB núna ganga út á um
Veldi hœgri pressunnar:
DV vill lóð
undir stórhýsi
Svo sem kunnugt er, þá er mikið
veldi á hægri pressunni í landinu
um þessar mundir. Morgunblaðið
fjárfestir grimmt í lóðum, bygging-
um og stóreflis vélum og Árvakur
flýgur upp listann yfir stærstu fyrir-
tæki landsins.
DV-menn í Frjálsri fjölmiðlun
vilja ekki láta sitt eftir liggja. Á
dögunum var lagt fram bréf frá DV-
mönnum fyrir borgarstjórn, þar
sem þeir óska eftir lóð undir 7000
fermetra stórhýsi, undir ritstjórn,
prentsmiðju, pökkun og dreifingu.
Sótt er um lóð við nýja miðbæinn,
nánar tiltekið í námunda við hús
Veðurstofunnar. Þetta stórhýsi er
greinilega næsta skrefið hjá DV-
mönnum, en bygging þeirra við
Þverholt er á lokastigi.
DV-menn vilja greinilega ekki vera
minni menn en félagar þeirra hjá
Morgunblaðinu. Það á ekki að
Framhald á bls. 3
Fjárhættuspilið
heldur áfram
Þeim rignir yfir landsmenn þessa
dagana dómum yfir þá óstjórn í
14.500
20% hækkun, er Ijóst að mikið ber
á milli.
Að sögn Kristjáns Thorlaciusar,
formanns BSRB, vonast allir til að
viðunandi samningar náist án þess
að til verkfalla komi, hinsvegar sé
mjög mikill hugur í opinberum
starfsmönnum núna og allt bendi
til þess að þeir séu tilbúnir til að
grípa til verkfallsaðgerða, ef þörf er
á.
fjármálum, sem hefur ríkt frá
valdatöku núverandi ríkisstjórnar.
Fyrr í þessum mánuði kom endur-
bætt Þjóðhagsspá, sem að margra
dómi var grafsteinninn yfir fjár-
málastefnu ríkisstjórnarinnar. Nu
hefur Hagstofan sent frá sér frétta-
tilkynningu um vöruskiptajöfnuð-
inn fyrir fyrsta helming þessa árs.
Þar kemur í Ijós að hann er óhag-
stæður um rúma tvo milljarða
króna.
Fyrir júnímánuð einan er vöru-
skiptajöfnuðurinn óhagstæður um
tæpar 900 milljón krónur, en í sama
mánuði í fyrra var hann hagstæður
um tæpar 54 milljónir, eða um 69
milljónir miðað við núverandi
gengi.
Hallinn á vöruskiptajöfnuðinum
eykst því enn. í maímánuði var inn-
flutningurinn 32,6% hærri en út-
flutningurinn, en í júní er sama
hlutfall 43,6%. Með þessu áfram-
haldi virðist því stefna hraðbyr í
það að vöruskiptajöfnuðurinn
verði óhagstæður um rúm 50% á
árinu.
Þó allir virðist sammála í orði um
að fjárfestingarstefnan í sjávarút-
veginum hafi verið röng og þurfi að
draga úr henni, þá er ekki svo á
borði. Því í júní voru keypt fimm
skip til landsins, þar af tveir skut-
togarar frá Póllandi, en kaupverð
þessara skipa voru tæpar 320 mill-.
jónir króna. Á tímabilinu janúar-
júní 1983 höfðu verið keypt skip
fyrir tæpar 135 milljónir miðað við
núverandi gengi.
En landsmenn fjárfesta ekki bara
Framhald á bls. 2
Skatturinn í Reykjanesumdœmi:
36% hækkun hjá
einstaklingum
Ólafur Björgúlfsson tannlœknir og Aðalverktakar með hœstu gjöldin
Samtals nema álögð gjöld skatt-
stjórans í Reykjanesumdæmi að
þessu sinni rúmlega 2200 milljón
kr., sem er 40.8% hækkun frá því
síðast. Einstaklingar eiga að greiða
rúmlega 1800 milljónir (38.5%
hækkun), en lögaðilar um 385
milljónir (52.6% hækkun). Þegar
tekið er tillit til mótgreiðslna ríkis-
sjóðs nemur hækkunin hjá einstak-
lingum í raun tæpiega 36%.
Hin ýmsu gjöld hafa hækkað
mismikið. Hjá einstaklingum
hækkar eignaskatturinn minnst eða
um 26%, tekjuskatturinn um 33%,
sjúkratryggingagjaldið um 62.5%,
en útsvarið um 44% og aðstöðu-
gjaldið um 80.6%. Hjá félögum
hækkar tekjuskatturinn um 38%,
eignaskatturinn um 50% en að-
stöðugjöldin um 76.4%. Hækkun
gjalda er mismunandi eftir bæjar-
og sveitafélögum. Hækkunin er
undir 35% hjá Kópavogi, Garða-
bæ, Hafnarfirði, Grindavík, Vatns-
leysustrandarhreppi og minnst hjá
Kjalarneshreppi, aðeins 13.8%.
mest verður hækkunin hins vegar í
Hafnar.hreppi, 65.4%.
Gjaldahæsti einstaklingur um-
dæmisins er að þessu sinni Ólafur
Björgúlfsson tannlæknir, Seltjarn-
arnesi, samtals með tæplega 3 millj-
ónir, þar af um 2.2. milljónir í
tekjuskatt. Næstur kemur Guð-
bergur Ingólfsson fiskverkandi í
Gerðahreppi með rúmlega 2.3 millj-
ónir, þá kemur Benedikt Sigurðs-
son í Keflavík með 2.3 milljónir og
þar næst koma tveir lyfsalar, Sverr-
ir Magnússon, Garðabæ (2.24
milljónir) og Matthías lngibergs-
son, Kópavogi (2 milljónir).
Af lögaðilum voru eftirfarandi
aðilar gjaldhæstir i einstökum
sveitarfélögum: BYKO í Kópavogi,
Lyf sf. í Garðabæ, ÍSAL í Hafnar-
firði, Álafoss í Mosfellshreppi,
Byggingav. Keflavíkur, Fiskanes í
Grindavík, Aðalverktakarnir í
Njarðvík, Félag vatnsvirkja hf. í
Hafnarhreppi, Miðnes hf. í Mið-
neshreppi, Dverghamar í Gerða-
hreppi, Aðalverktakar á Keflavík-
urflugvelli.
Islenskir Aðalverktakar greiða
sín gjöld í hinum ýmsu sveitarfélög-
um, en heildargjöldin hvað um-
dæmið allt varðar nema um 57.5
milljónum kr. (um 15% heildar-
gjalda lögaðila). Byggingarverk-
takar Keflavíkur eru næstir með um
15.3 milljónir kr., BYKO með um
11.1 milljónir kr., Varnarliðið á að
greiða unt 9.6 milljónir kr., en ís-
lenskur Markaður og ÍSAL eiga að
greiða um 7 milljónir kr.
TIL UMHUGSUNAR
Rýnt í laugardagsblað Moggans
Það getur ekki hjá því farið að
almenningi í landinu verði með
hverjum deginum sem líður betur
ljóst, hve illa núverandi ríkis-
stjórn hefur tekist til með stjórn
flestra þeirra mála, sem varða
mest afkomu þjóðarinnar. Það
getur heldur ekki farið fram hjá
neinum, sem fylgist með þjóð-
málum, hve hljótt hefur verið á
stjórnarheimilinu síðustu vikurn-
ar.
Þessir tíu ráðherrar, sem fyrir
rúmu ári tóku við stjórnartaum-
unum, voru lengi framan af allra
ráðherra yfirlýsingaglaðastir og
sóru þá og sárt við lögðu að þeir
myndu tafarlaust yfirgefa ráð-
herrastólana, ef þeirra orð og
stjórnarstefna næði ekki fram að
ganga, láta nú lítið frá sér heyra.
Helst er það ef þeir tilkynna að
ekkert sé hægt að gera vegna þess
að þessi eða þessi ráðherra sé er-
lendis. Og ef einhverjum verður
það á að opna munninn og láta
skoðun sína í ljós er sussað á
hann, svo sem gerðist með Albert
og Geir á dögunum, þegar Albert
vildi endurskoða tollfríðindi hers-
ins.
En þótt ráðherrar gerist nú
hljóðir og hógværir er þó ekki al-
ger deyfð yfir hinum pólitíska
heimi. Og sé dagblöðunum flett,
þessum tvö- til þrjúhundruð sið-
um sem berast manni í hendur
daglega, er þar sitthvað sem er
umhugsunarvert.
Lítum til dæmis á laugardags-
blað Moggans. Þar stendur ekki á
yfirlýsingum og tillögum um
hvernig megi stjórna landinu svo
betur fari. Þar má m.a. líta viðtal
við formann Sjálfstæðisflokks-
ins, Þorstein Pálsson, og lætur
hann ekki lítið yfir sér.
Formaðurinn á vit Fram-
sóknar
Formaðurinn virðist bíða með
nýjan stjórnarsáttmála í pússi
sínu. Um efni hans vill hann þó
ekki segja nema undan og ofanaf.
Þó gefur hann í skyn eins og hann
sagði í ræðu sinni í Varðarferð-
inni, að aðalatriðið sé að halda
niðri launum verkalýðsins. Halda
þurfi áfram lögbindingu kaup-
gjalds hvað verðbætur snertir.
Verkalýðnum verði ekki gefið
fullt frelsi til samninga á næsta
ári. En fyrir ári síðan kvaðst for-
maðurinn vera á móti slíkri lög-
bindingu kaupgjalds, þar ætti
Framsóknarflokkurinn einn sök
á. Og hefur Þorsteinn Pálsson
gerst hallur undir stefnu Fram-
sóknar i þessu sem fleiru.
Þá segir formaðurinn í viðtalinu
við Moggann að ríkisstjórnin hafi
með sérstökum aðgerðum í
skatta- og tryggingamálum orðið
við óskum ASI. Það hefur ekki
þótt hæfa að ræða mikið um
snöru í hengds manns húsi. Ætli
þeim sem nú eru á fá skattseðlana
í sínar hendur finnist svo mjög um
aðgerðir ríkisstjórnarinnar í
skattamálum, eða þeim sem nú
greiða meðalareikninga sína finn-
ist mikið til um umbætur í trygg-
ingamálum. Hafi eitthvað verið
aðgert í þeim málurn áður, hefur
það verið rækilega tekið til baka.
En það eru fleiri en formaður
Sjálfstæðisflokksins, sem teljasig
þess umkomna að ráða lögum í
landinu og stjórna. í umræddu
Morgunblaði gefur Verslunarráð-
ið sinar tiiskipanir til Sjálfstæðis-
flokksins um hvernig skuli
stjórna. Tillögur sínar nefnir
Verslunarráð „Næstu skref í efna-
hagsmálum“. Hvort þau skref eigi
að stefna aftur á bak eins og þau
skref, sem ríkisstjórnin hefur tek-
ið á undanförnum mánuðum,
skal hér ósagt látið. En margt
mætti um þessi skref ræða þótt
lítt verði gert hér. En eitt af því
sem á að verða margra meina bót
er að gefa verslun og bankastarf-
semi frjálsari hendur. Mjög hefur
verið rætt að undanförnu um of-
fjárfestingu í sjávarútvegi og
landbúnaði og það ekki að á-
stæðulausu, og þar um kennt hve
illa er komið fjárhag þjóðarinnar.
En hvað um fjárfestingu i banka-
höllum og stórhýsum verslana?
Hefur slík fjárfesting gefið mikið
í þjóðarbúið?
Hinn rómaði einkarekst-
ur
Þá skín það í gegnum allar til-
lögurnar hve einkarekstur á að
vera hagkvæmari og þjóðinni far-
sælli en opinþer rekstur. Það má
vera að oft sé svo, en lítum t.d. á
olíudreifinguna. Sýnireinkafram-
takið þar einhverja hagkvæmni
og samkeppni í rekstri? Er það
gott dæmi um hinn vítt lofaða
einkarekstur?
Lítum einnig á fasteignasöluna í
Reykjavík. Ef rétt er sem fram
hefur verið haldið að hún kosti al-
menning um eitthundrað milljón-
ir króna á ári, verður vart sagt að
þar gæti fyllstu hagsýni. (Býr
kannski eitthvað á bak við það, að
fasteignasalan telur sér hag-
kvæmt að styðja við bakið á báð-
um málgögnum ríkisstjórnarinn-
ar?) En víst er það, að ef ríkis-
stofnun annaðist þessa þjónustu
með eitthundrað milljóna króna
umsetningu, þætti sjálfstæðis-
mönnum full þörf á að fara þar
ofan í saumana.
Þá vill leiðarahöfundur Morg-
unblaðsins þennan sama dag ekki
láta sitt eftir liggja að segja ríkis-
Framhald á bls. 3