Alþýðublaðið - 26.07.1984, Blaðsíða 1

Fimmtudagur 26. júlí 1984
141. tbl. 65. árg.
Lánskjaravísitalan:
25 °7o hækkun á einu ári
Lánskjaravísitalan fyrir ágúst-
mánuð verður 910 samkvæmt út-
reikningi Seðlabankans, en var 903
í júlí og hefur því hækkað um
0.77% milli mánaða. Þýðir þetta
samsvarandi og9.7% hækkun mið-
að við eitt ár.
í ágúst á síðasta ári var lánskjara-
vísitalan 727 stig og hefur því
hækkað urn 25.2% á einu ári. Síð-
ustu 6 mánuði varð hækkunin hins
vegar 7.05%, sem samsvarar 14.6%
árshækkun. Síðustu 3 mánuði varð
hækkunin 3.52%, sem samsvarar
14.8% árshækkun.
Albert boðar stríð gegn BSRB!
— Leggur ríkisstjórnarsamstarfið undir
Er fjármálaráðherra haldinn
„paranoiu" — haldinn þcirri áráttu
að allt umhverfið sé honum fjand-
samlegt? Viðbrögð ráðherrans við
kjarakröfum BSRB benda til þess
að svo sé. í viðtali við Morgunblað-
ið í gær, þegar leitað er álits Alberts
Guðmundssonar á kjarakröfum
Bandalags starfsmanna ríkis og
bæja, þá eru svör hans m.a. eftir-
farandi: „Ég lít á þessa kjarabar-
áttu hjá þeim, eins og öðrum verka-
Heildargjöld í Reykjavík sam-
kvæmt álagningaskrá pema að
þessu sinni 4249 milljónum króna,
þar af rúmlega 2930 milljónir hjá
einstaklingum.
Talsverð breyting hefur orðið á
röðun hæstu greiðenda í Reykjavík
frá í fyrra og á það bæði við um ein-
staklinga og lögaðila. Að þessu
sinni er af einstaklingum hæstur
Birgir Einarsson lyfsali með 3.3
milljónir kr., en í fyrra var hæstur
Þorvaldur Guðmundsson í Síld og
fisk, sem nú er ekki meðal 14.
hæstu. í fyrra var Birgir í 9. sæti. í
öðru sæti að þessu sinni varð Gunn-
ar Snorrason kaupmaður í Hóla-
garði með um 2.7 milljónir kr. og í
3. sæti varð Gunnar B. Jensson
húsasmiður. Einna athyglisverðast
fyrir röð efstu manna nú er „inn-
rás“ lyfsala í hóp hinna hæstu, þeir
eru 7 af 14 hæstu. Guðmundur
lýðsfélögunt, sem pólitíska baráttu
til að koma ríkisstjórninni frá og
svo hefur verið allt frá því núver-
andi ríkisstjórn tók við.“
Með þessum orðum vill ráðherra
segja það, að kröfur launamanna til
leiðréttinga á launum sínum og
kjörum séu aðeins tilkomnar svo
koma megi ríkisstjórninni frá völd-
um. Víst getur Alþýðublaðið tekið
heilshugar undir það viðhorf fjár-
málaráðherra að ríkisstjórn Stein-
Kristinsson sem í fyrra varð í þriðja
sæti er nú ekki í hópi 14 hæstu.
Ingólfur Guðbrandsson greiðir nú
hæsta aðstöðugjaldið, um 1.6 rnillj-
ón kr., en hann var einnig hæstur í
fyrra.
Einnig hafa orðið miklar breyt-
ingar á röð hæstu gjaldenda lög-
aðila (fyrirtækja, stofnana o.s.frv.).
Einkum er það vegna tilkomu
bankanna í þennan hóp, Lands-
bankinn er að þessu sinni í efsta
sæti með tæplega 74 milljónir í
heildargjöld. Hæsti lögaðilinn í
fyrra, SIS, er nú í öðru sæti með um
48.7 milljónir kr. í þriðja sæti er
Reykjavíkurborg, Búnaðarbankinn
í fjórða, en síðan koma í réttri röð:
Flugleiðir, Eimskipafélagið, IBM,
Útvegsbankinn, ESSO, Samvinnu-
tryggingar, SS, Húsasmiðjan, Hag-
kaup, SHELL, Tryggingamiðstöð-
in, BP og Sjóvá. í hópi 17 efstu lög-
gríms Hermannssonar er ekki efst á
vinsældarlista fólks í landinu. Það
er b.æði þreytt og uppgefið á til-
tækjum ráðamanna þjóðarinnar,
sem hafa ekki fært launafólki ann-
að en svita og tár frá því Albert og
félagar hans í ríkisstjórninni settust
á ráðherrastóla.
Það er hins vegar mikill misskiln-
ingur hjá fjármálaráðherra, ef
hann stendur í þeirri trú að hann
geti slegið á eðlilegar kröfur verka-
gull
aðila eru því 3 bankar, 3 olíufélög
og 3 tryggingafélög. Eignarhalds-
skiptingin er 10 einkafyrirtæki, 4
samvinnufyrirtæki og 3 opinber
fyrirtæki/ stofnanir. Landsbank-
inn á að greiða lang hæsta tekju-
skattinn, um 56 milljónir, en
Búnaðarbankinn um 20 milljónir
og IBM um 15.4 milljónir. í að-
stöðugjöld er SÍS hins vegar hæst
með um 25.5 milljónir, Flugleiðir
rúmlega 12 milljónir og Eimskip
með um 10.7 milljónir kr. Aftur á
móti á Landsbankinn að greiða
hæst hvað eignarskatt varðar, rúm-
lega 9 milljónir kr.
í fyrra námu heildargjöldin um
3024 milljónir en nú um 4249 millj-
ónir sem áður segir, þannig að
hækkunin milli ára nemur um
40.5%. Gjöld einstaklinga hækka
milli ára um tæplega 36%, en gjöld
lögaðila um rúm 52%.
lýðshreyfingarinnar til kjarabóta,
með því að uppástanda það, að
verkalýðshreyfingin vilji ekki endi-
lega kauphækkanir hjá sínu fólki,
heldur aðeins það að ríkisstjórnin
fari frá. Að áliti Alþýðublaðsins
væri best að hvort tveggja gerðist.
Verkalýðshreyfingin hins vegar
leggur út í kjarabaráttu til að ná
franr sanngjörnum bótum sínu
fólki til handa, eftir sífelldar kjara-
skerðingar undanfarin misseri. Að
áliti Alþýðublaðsins tengist barátta
launamanna fyrir bættum kjörum
hinni pólitísku stöðu landsmála.
Viðspyrna Vinnuveitendasam-
bandsins gegn kröfum verkalýðs-
hreyfingarinnar styrkist verulega
vegna þeirrar staðreyndar, að þeir
eiga hauka í horni þar sem ráðherr-
ar ríkisstjórnarinnar eru. Þess er
því tæpast að vænta að launamenn
njóti sanngjarnra launa fyrir vinnu
Reykvíkingar þeir sem til gjald-
enda teljast greiða að þessu sinni að
meöaltali 44.191 kr. í gjöld. Áiögð
gjöld einstaklinga eru rúmlega 2930
milljónir kr„ en fjöldi gjaldenda er
66.310. Milli ára hækkar þetta með-
altal álagðra gjalda i Rcykjavík um
33.9%, en þar af hækkar útsvar ein-
staklinga um ca. 43%.
Sé hækkun meðaltals álagðra
gjalda í Reykjavik borin saman við
hækkun þeirra i bæjarfélögum
Reykjanessumdæmis, kemur í ljós
að hækkunin varð minni en í
Reykjavík í Kópavogi, Garðabæ og
sína á meðan ríkisstjórn atvinnu-
rekendavaldsins ræður ríkjum.
Viðbrögð fjármálaráðherra við
kröfum BSRB geta hins vegar ekki
talist efnileg byrjun á samningavið-
ræðum ríkisins við starfsfólk sitt.
Ef fjárniálaráðherra byrjar slíkar
samningaviðræður á því að sópa
kröfum BSRB niður af borðum
með þeim orðum, að þær séu að-
eins tilkomnar vegna þess að laun-
þegahreyfingin vilji sig og ríkis-
stjórnina feiga, þá verður ekki ann-
að séð en stefni í harðvítug átök á
vinnumarkaðnum í haust.
í umræddu Morgunblaðsviðtali
spyr fjármálaráðherra um það
„hvar eigi að taka peninga" til að
bæta kjör ríkisstarfsmanna. Um
þetta hefur Albert Guðmundsson
spurt síðan hann settist í ráðherra-
stól. Hann hefur sýknt og heilagt
Framhald á bls. 3
Hafnarfirði, en meiri í öðrum bæj-
arfélögum. Langminnsta hækkun-
in var í Kópavogi cg Hafnarfirði,
30-31%, en mest á Seltjarnarnesi,
42.5%.
Hæst er meðaltal gjalda á ein-
stakling í Garðabæ og Seltjarnar-
nesi, rúmlega 58 þúsund kr„ 46-50
þúsund í Mosfellssveit, Keflavik og
Njarðvík, um 44 þúsund i Reykja-
vík og Kópavogi en 42-43 þúsund í
Hafnarfirði og Grindavík.
Meðaltal álagðra gjalda er 38%
hærra í Garðabæ en í Hafnarfirði
og ca. þriðjungi hærra í Garðabæ
en í Reykjavík og Kópavogi.
Skatturinn í Reykjavík:
Lyfsalar mala
Reykjavík:
43% hækkun útsvars
Vandi sjávarútvegsins:
Ekki leystur með hags-
munavörslu Framsóknar
Framsóknarflokkurinn stendur
vörð um sína, það eru gömul
sannindi og ný, enda hefur mætur
maður sagt að félagsskírteini í
Framsóknarflokknum sé örugg-
asta gulltrygging, sem nokkrum
manni getur hlotnast í vöggugjöf.
Sjávarútvegsráðuneytið hefur
verið í höndum Framsóknar-
manna síðan 1980 og á þessum ár-
um hafa Sambandið og fyrirtæki
á vegum framsóknarmanna eflt
mjög ítök sín í sjávarútveginum.
Ekki vitum við hvort eftirfar-
andi dæmi er nýjasta dæmið um
þessa hagsmunavörslu Framsókn-
ar, efum það reyndar, en það er að
minnsta kosti mjög talandi dæmi.
Allan síðastliðinn vetur lagði
mótorbáturinn Þorsteinn upp hjá
Bæjarútgerð Hafnarfjarðar og
kunnu báðir aðilar þeim viðskipt-
um vel. Að vetrarvertíð lokinni
ákveður Þorsteinn að sækja um
leyfi til snurvoðaveiða í Faxaflóa,
með það fyrir augum að leggja
áfram upp hjá BÚH. Þorsteinn
fékk leyfið með því skilyrði sjáv-
arútvegsráðuneytisins að hann
legði upp hjá framsóknarfyrir-
tækinu Sjóla. Sömu sögu var að
segja um alla báta sem sóttu um
leyfi til snurvoðaveiða, þeir gátu
fengið leyfið en fengu engu að
ráða um það hvar aflanum yrði
landað, því var miðstýrt úr ráðu-
neytinu.
Við bárum þetta undir Björn
Ólafsson, forstjóra Bæjarútgerð-
ar Hafnarfjarðar. Hann sagði
þetta rétt vera, en BÚH hefði ætl-
að að láta Norðurstjörnuna í
Hafnarfirði fá kolann í skiptum
fyrir annan fisk. Hefði þessari
ákvörðun sjávarútvegsráðherra
verið mótmælt með bókun hjá
Útgerðarráði BÚH, þar sem for-
stjóra var falið að mótmæla þessu
við sjávarútvegsráðuneytið.
Björn sagði að ástandið hjá
BÚH væri mjög slæmt, þó reynd-
ar væri allt yfirfullt af fiski núna
hjá þeim og vantaði bara fólk til
að vinna aflann, en 50% af heild-
arafla ársins hefur borist á land á
undanförnum þrem mánuðum.
Nýlega fór Hofsjökull með
4000 tonn af fiski frá Bæjarút-
gerðinni til Bandaríkjanna og
hefur Alþýðublaðið hlerað að
þetta sé gert, þó svo að allar
birgðaskemmur séu yfirfullar hjá
SH fyrir vestan. Við bárum þetta
undir Björn. Hann sagðist hafa
heyrt þetta líka, en hann hefði
ekkert annað fyrir sér um það en
þennan orðróm og vildi því ekkert
tjá sig um málið.
Já, það er margt einkennilegt í
sjávarútvegspólitíkinni. í Reykja-
vikurbréfi Moggans 15. júlí boðar
greinarhöfundur þá lausn á vanda
útgerðarinnar að togurunum sé
siglt út í hafsauga og þeim sökkt
þar. í sama mánuði eru tveir nýir
skuttogarar. afhentir nýjum eig-
endum í Ólafsvík og Vestmanna-
eyjum. Það verður að halda í
kvótaskiptinguna þó svo að allir
séu á sama máli um að hún virki
bara sem refsivöndur á þá, sem
dugur er í. Olíukostnaðurinn er
að sliga útgerðina og ríkið hirðir
eftir sem áður 60% af olíuverð-
inu, hærra hlutfall en nokkurn
tímann áður. Og svona mætti
lengi upp telja.
Að lokum skal þess þó getið að
á sama tima og útgerðarmenn á
Austurlandi hóta að leggja tog-
araflotanum, skreppur Steingrím-
ur Hermannsson til LA, til að
sitja á áhorfendabekk á Ólympíu-
leikunum og sjávarútvegsráð-
herra mun einnig á förum til
Norðurlandanna. Ferðalög og
skemmtanir ráðherranna virðast
því vega þyngra á metunum en
vandi sjávarútvegsins.
Ferðalög og skemmtanir ráðherra vega þyngra á metunum en vandi
sjá varútvegsins.