Alþýðublaðið - 17.01.1986, Blaðsíða 1

alþýöu-
blaöió i
Davíð sér um sína:
Föstudagur 17. janúar 1986
11. tbl. 67. árg.
Eitrið ómerkt
Iðngarðar hf.
fá 6 milljónir
— þrátt fyrir nœstum
ársgamla reglugerð
sem átti að bœta úr
ástandinu
Reglur þær sem heilbrigðis- og
tryggingaráðuneytið setti í fyrra um
Dýrara
að lifa
— þótt launin standi
í stað
Vísitala framfærslukostnaðar
hækkaði um 3% í desember, en
það svarar til 42% árshækkun-
ar. Verðbólgan virðist því hreint
ekki vera að hægja á sér, þótt
launahækkanir komi ekki til.
Einn þriðji af þessari hækkun
vísitölunnar á rætur að rekja til
hækkunar Þorsteins Pálssonar
á ýmissi opinberri þjónustu,
0,4% stafa af hækkun húsnæð-
iskostnaðar og 0,3% af hækkun
á verði kjöts og kartaflna. Af-
gangurinn stafar svo af ýmsum
öðrum hækkunum.
Samkvæmt upplýsingum frá
Hagstofunni var verðbólga rétt
tæp 34% á árinu 1985.
I leiðara blaðsins í dag er m.a.
fjallað um orsakir verðbólgunn-
ar.
merkingar á nauðsynjavörum sem
innihalda eitur eða önnur skaðleg
efni, eru þverbrotnar. Þetta kemur
fram í bréfi sem Neytendafélag
Reykjavíkur hefur sent ýmsum að-
ilum er mál þetta varðar.
Reglur þessar sem settar voru í
fyrra, voru að stórum hluta til-
komnar vegna baráttu Neytenda-
samtakanna og N.R.O.N. fyrir um-
bótum í þessum efnum og Neyt-
endafélagið fór því á stúfana, nú
Framh. á bls. 2
— Borgin tekur að sér að leggja veg sem á skipu-
lagsuppdráttum hefur verið talinn til fram-
kvœmda Iðngarða hf
Reykjavíkurborg hyggst styrkja
fyrirtækið Iðngarða hf., með sex
milljónum króna til vegarlagningar
að lóð fyrirtækisins við Suður-
landsbraut á þessu ári. Þetta kom
fram á fundum borgarráðs 7. og 10.
janúar.
Þegar Sigurjón Pétursson, borg-
arfulltrúi Alþýðubandalagsins, sem
lagði fram fyrirspurn um þetta mál
á fundi borgarráðs hinn 7. janúar
sl. Fyrirspurnin hljóðaði svo:
í tillögu að gatnagerðaráætlun
fyrir árið 1986 er gert ráð fyrir kr.
6.000 þús. í veg að „iðnaðarhverfi
við Suðurlandsbraut“. Á fyrri
skipulagsuppdráttum hefur þessi
vegur ekki verið sýndur sem vænt-
anleg framkvæmd á vegum borgar-
innar, heldur hefur hann verið tal-
inn til framkvæmda Iðngarða hf.
við sína eigin lóð, sem þeir fengu út-
hlutað árið 1977. Hvenær yfirtók
borgin þessa vegagerð fyrir Iðn-
garða hf.?
Sigurjón sagði í samtali við Al-
þýðublaðið í gær, að svar Borgar-
verkfræðings, sem lagt var fram á
fundi borgarráðs hinn 10. jan. hefði
verið efnislega á þá leið að nauð-
synlegt væri að borgin tæki að sér
þessá vegagerð vegna 4 iðnaðarlóða
sem liggja austan við lóð Iðngarða
hf. Þessar lóðir væru þannig til
komnar, sagði Sigurjón að árið
1978 hefði einni stórri iðnaðarlóð
verið skipt í fjórar smærri. Þá hefði
Framh. á bls. 2
Albvðuflokkurinn í Borsarstiórn:
Hægt að spara
í olíukaupum?
Svo virðist sem Reykjavíkurborg
njóti einskis afsláttar í viðskiptum
sinum við Olíufélagið Skeljung, en
borgin kaupir óhemju mikið af
olíuvörum árlega. Á síðasta ári er
talið að þessi viöskipti hafi numið
tæplega 40 milljónum króna. I orði
kveðnu fær borgin vissan af slátt, en
á móti kemur að öll afgreiðsluvinna
er á vegum borgarinnar og mun láta
nærri að vinnulaun fyrir þessa
vinnu éti upp þann afslátt sem gef-
Sigurður E. Guðmundsson,
borgarfulltrúi Alþýðuflokksins í
Reykjavík, hefur lagt fram tillögu í
Borgarstjórn sem felur í sér að leit-
að verði eftir hagstæðari innkaup-
um á bensíni og olíum fyrir Véla-
miðstöð og Strætisvagna Reykja-
víkur, en nú gilda.
í greinargerð með tillögunni segir
Sigurður:
“Talið er að á síðasta ári hafi
Vélamiðstöð og Strætisvagnar
Reykjavikur keypt olíuvörur af
Olíufélaginu Skeljungi fyrir tæpar
40 milljónir króna. Mun SVR hafa
borgað um 27 millj. kr. fyrir varn-
ing þennan, en Vélamiðstöðin tæp-
ar 12 millj. kr. í báðum tilfellum er
um að ræða nettó—verð, þ.e. verð
að „afslætti“ frádregnum. Hann er
fremur sýndur en gefinn, að mati
tillögumanns, og í öllu falli er hér
um að ræða afgamalt fyrirkomu-
lag, sem örugglega þarf endurskoð-
unar við. Því er lagt til, að leitað
verði eftir nýju samkomulagi þar
sem stefnt verði að því, að borgin
fái raunverulegan afslátt vegna
sinna miklu kaupa á þessum vör-
um.
Fyrirkomulag olíukaupanna er í
aðalatriðum eins hjá báðum fyrir-
tækjum. Skeljungur á allar þær
Framh. á bls. 2
Kaupmáttinn verður að tryggja
— Kröfugerð Alþýðusambandsins fyrir kom
andi kjarasamninga leggur höfuðáherslu á
þetta atriði. Nýtt launakerfi með 4% bili milli
launaflokka.
Enn standa fyrir dyrum nýir
samningar um kaup og kjör ís-
lenskra launþega. í viðræðum
þeim sem nú eru hafnar milli Al-
þýðusambands íslands og Vinnu-
veitendasambandsins, stefnir ASÍ
að því að endurheimta á þessu ári
kaupmátt ársins 1983 og leggur
höfuðáherslu á að kaupmáttur
verði tryggður. Ekki er þó beinlín-
is gert ráð fyrir að gamla vísitölu-
kerfið verði tekið upp að nýju,
heldur ganga tillögur Alþýðusam-
bandsins út á það að samningsað-
ilar og stjórnvöld leggist á eitt um
að halda verðlagi í skefjum. Tak-
ist ekki að halda verðhækkunum
innan ákveðinna marka, verði
kaupmátturinn hækkaður sem
nemur hækkunum verðlags um-
fram ákveðin viðmiðunarmörk.
Hér er um að ræða eins konar
sambland af hinum svo nefndu
rauðu strikum sem sett hafa verið
í kjarasamninga síðustu árin, og
gömlu vísitöluaðferðinni. Ekki
verður því með nokkru móti hald-
ið fram að þær kröfur sem nú eru
settar fram i þessa veru, séu
ósanngjarnar, eða til þess fallnar
að endurvekja hinar svonefndu
víxlhækkanir kaupgjalds og verð-
lags.
Hafi launahækkanir einhvern
tíma verið undirrót verðbólgu í
þessu landi, þá eru þeir timar nú
löngu liðnir. Sú verðbólga sem nú
ríkir á íslandi á síst af öllu rætur
sínar að rekja til launahækkana,
enda hafa raunlaun lækkað stór-
lega allt frá því þessi ríkisstjórn
komst til valda. Orsök þeirrar
verðbólgu sem nú ríkir er fyrst og
fremst hinn ægilegi fjármagns-
kostnaður sem heita má að sé að
drepa niður allt atvinnulíf í land-
inu og hefur þegar sett fjölda-
margar fjölskyldur á hausinn.
í kröfum ASÍ er gert ráð fyrir
því að laun hækki fjórum sinnum
á þessu ári, í fyrsta sinn 1. febrúar
nk. um 10% en síðan í maí, ágúst
og nóvember, um 7% í hvert sinn.
Þessar kröfur, ásamt fleiri til-
lögum um efnisatriði nýs kjara-
samnings, voru lagðar fram á
samningafundi ASI og atvinnu-
rekenda í fyrradag. Þessi efnis-
atriði eru nánari útfærsla á þeirri
kröfugerð sem upphaflega var
sett fram á formannafundi hinn 9.
desember sl.
Efnisatriðin eru alls í 4 liðum
og þykir rétt að birta þau hér les-
endum tii glöggvunar.
— Tillögur ASÍ
Magnað launaskrið og stór-
kostleg kjararýrnun þeirra sem
búa við taxtakaup hefur leitt af
sér geigvænlegan mismun í tekj-
um og afkomu í landinu. Aðstæð-
ur almenns launafólks eru slíkar,
að þær kalla á tafarlausa úrlausn.
Alþýðusamband fslands geng-
ur til samningaviðræðna með ský-
lausa kröfu um aukinn kaupmátt
taxtakaups, þannig að á árinu
1986 verði endurheimtur meðal-
kaupmáttur ársins 1983. Krafan
er kaupmáttur en ekki krónutala
eða prósentuhækkun launa. Öllu
skiptir, að verðlagsþróun verði
haldið í skefjum, þannig að
launahækkunum verði ekki velt
jafnharðan út í verðlag.
Alþýðusamband íslands ítrekar
nauðsyn þess, að stjórnvöld axli
skýra ábyrgð á verðlagsþróuninni
og tryggi, að umsaminn kaup-
máttur haldist. í þeim hugmynd-
um, sem hér eru fram settar, er
gert ráð fyrir því að verðlags-
hækkanir verði um 30% á þessu
ári. Alþýðusambandið er reiðu-
búið til viðræðna um allar hug-
myndir til þess að ná 8% kaup-
máttaraukningu.
Á þessum forsendum eru settar
fram eftirfarandi hugmyndir um
kauphækkanir í viðkomandi
samningum.
1. Almennar launabreytingar
miðist við að kaupmáttur taxta
skv. gildandi taxtakerfi haldist
á árinu sá sami og 1985. Það
gæti t.d. gerst með eftirtöldum
kauphækkunum:
15. janúar 10%
1. maí 7%
1. ágúst 7%
1. nóv. 7%
Fjórir lægstu launafl. falli nið-
ur í áföngum.
Nýtt launakerfi verði byggt
upp þannig, að 4% verði á
milli launaflokka og aldurs-
þrepa, þó þannig að tvöfalt bil
verði á fyrsta þrepi, sem verði
eftir 1 ár. Síðan komi hækkan-
ir eftir 2 ár, eftir 3 ár og eftir 5
ár. Byrjunarlaun í 1. flokki
verði kr. 20.000 á mánuði m.v
15. janúar.
10% upphafshækkun, að við-
bættu brottfalli fjögurra
launaflokka, svarar til þess að
lægstu laun verði rúmlega 20.
000 krónur.
4. Á vettvangi sambanda og fé-
laga verði samið um viðmiðun-
arreglur vegna upptöku nýs
launakerfis. Jafnframt verði
samið um að ef samningar um
upptöku kerfisins hafi ekki
tekist fyrir 1. ágúst, skuli tveir
lægstu launaflokkar viðkom-
andi sambands eða félags,
falla niður frá þeim degi.
Til greina kemur, að við röðun
í nýjan launastiga verði miðað
við, að lægsta taxtakaup
hækki þannig að það nái t.d.
greiddum launum í neðra
fjórðungi hvers hóps, þ.e. það
greitt kaup sem einn fjórði er
neðan við og þrír fjórðu ofan
við.
LAUNASTIGI SKV. NÝJU LAUNAKERFI.
:1. Fyrsta árið Eftir 1 ár Eftir 2 ár Eftir 3 ár Eftir 5 ár
1. 20.000 20.800 21.632 22.497 23.397
2 . 20.800 21.632 22.497 23.397 24.333
3 . 21.632 22.497 23.397 24.333 25.306
4 . 22.497 23.397 24.333 25.306 26.318
5. 23.397 24.333 25.306 26.318 27.371
6. 24.333 25.306 26.318 27.371 28.466
7. 25.306 26.318 27.371 28.466 29.605
• • • • • •