Alþýðublaðið - 03.01.1989, Blaðsíða 1
^ramni■■
^.
mmmm
Þriðjudagur 3. janúar 1989
1. tbl. 70. árg.
Seðlabankanum veitt 1-1.5% heimild til daglegrar skráningar frá stöðu meðalgengis.
Ríkisstjórnin ákvað á löng-
um kvöldfundi i gærkvöldi að
lækka meðalgengi krónunnar
um 4%. Gengislækkunin tek-
ur gildi frá og með opnun
banka í dag. Ríkisstjórnin tók
þessa ákvörðun að fenginni
álitsgerð stjórnar Seðlabank-
ans. Jafnframt veitti ríkis-
stjórnin Seðlabankanum
heimild til þess ákvarða dag-
lega gengisskráningu innan
1-1.5 % marka frá stöðu með-
algengis.
Ríkisstjórnin tók þá
ákvöröun á fundi í gærkvöldi
aö lækka meðalgengi krón-
unnar um 4% og heimila
Seðlabankanum aö ákvarða
daglega gengisskráningu inn-
an marka 1- 1.5% frá stööu
meöalgengis. Ákvöröun ríkis-
stjórnarinnar byggist á feng-
inni álitsgerð stjórnar Seðla-
bankans, en mikil óvissa hef-
ur ríkt á gjaldeyrismarkaði,
sérstaklega hvað varðar þró-
un dollarsins. Ákvöröun ríkis-
stjórn^rinnar um gengisfell-
ingu er tekin einkum af
tveimur ástæðum. í fyrsta
lagi hefur þróun á erlendum
gjaldeyrismörkuðum verið
óhagstæð frá því að gengið
var leiðrétt í lok september á
fyrra ári. Munar þar mestu
um iækkun Bandaríkjadoll-
ars, en t.a.m. lækkaði dollar-
inn um 1.5% gagnvart þýsku
marki nú um áramótin. I öðru
lagi hyggst ríkisstjórnin
breyta svonefndri gengis-
körfu, sem er meðalvog
erlendrar gengisskráningar
og metin samkvæmt utanrík-
isviðskiptum viðkomandi
lands. Fallandi gengi dollar-
ans hefur haft áhrif á fisk-
útflutning okkartil Bandaríkj-
anna.
Samkvæmt heimildum Al-
þýðublaðsins mun ríkis-
stjórnin ennfremur hafa tekið
ákvörðun um gengisfellingu
af ótta við áhlaup á gjaldeyr-
isdeildir banka og gjaldeyris-
varasjóði þjóðarinnar.
INGOLFUR
REKINN
ÚR ÚTSÝN
Framkvœmdastjórinn er
kominn til starfa hjá
annarriferðaskrifstofu
Ingólfur í Útsýn, fyrrum
umsvifamesti ferðamálafröm-
uður landsins og brautryðj-
andi á sínu sviði, er nú
óbreyttur Ingólfur Guð-
brandsson. Hann á ekki leng-
ur neinn hlut í ferðaskrifstof-
unni og um áramótin missti
hann starf sitt og titla hjá
fyrirtækinu.
Sonur Ingólfs, Andri Már,
tók við starfi framkvæmda-
stjóra Útsýnar á síðasta ári.
Hann sagði upp störfum á
föstudaginn var, er þegar
hættur og tekinn til starfa
hjá Ferðamiðstöðinni hf. Al-
þýðublaðið reyndi í gærkvöld
að fá fregnir af því hvort
feðgarnir hafi keypt sig inn í
það fyrirtæki. Það tókst ekki.
Samkvæmt heimildum blaðs-
ins var Ferðamiðstöðin þó til
sölu fyrir nokkrum vikum.
Það er Þýsk-íslenska hf.
sem er nú eigandi Útsýnar að
langmestu leyti. Fyrirtækið
keypti helming ferðaskrifstof-
unnar fyrir nokkru og hefur
verið að smáauka hlut sinn
þar til Ingólfur Guðbrands-
son seldi sín síðustu hluta-
bréf seint á síðasta ári.
Starfssamningur Ingólfs við
Útsýn sem stjórnarformaður,
yfirmaður heimsreisuklúbbs
og ráðgjafi, rann út um ára-
mótin. Er hann kom til starfa
í gærmorgun kom í Ijós að
samningurinn hafði ekki ver-
ið endurnýjaður og Ingólfur
var ekki lengur í starfi hjá fyr-
irtækinu sem var hans eigið
fyrir fáeinum árum.
Sögusagnir hafa verið á
kreiki að undanförnu meðal
fólks í ferðaiðnaðinum að
þeir Ingólfur og Andri Már
hygðust setja á stofn eigin
ferðaskrifstofu. Ingólfur bar
það til baka í gærkvöld.
Jón Baldvin Hannibalsson
Vill ný lög um Seðlabankann
Telur íslenska fjármagnsmarkaðinn ekki samkeppnishœfan, heldur
lokaðan, verndaðan og ófullkominn.
Jón Baldvin Hannibalsson,
formaður Alþýðuflokksins,
vill nýja löggjöf um Seðla-
bankann og telur að fjár-
magnsmarkaðurinn á íslandi
sé ekki samkeppnismarkað-
ur, heldur lokaður verndaður
og ófullkominn. Það hafi
komið best í Ijós þegar
óvenju hagstæð ávöxtunar-
kjör hérlendis megnuðu ekki
aö erlent fjármagn streymdi
til landsins. Þetta kemur
fram i áramótagrein eftir Jón
Baldvin sem Alþýðublaðið
birtir í dag. í greininni ásakar
Jón Baldvin Sjálfstæðisflokk-
inn um að hafa brugðist sjálf-
um sér og þjóðinni allri á síð-
asta ári.
Um íslenska fjármagns-
markaðinn og nauðsyn þess
að setja nýja löggjöf um
Seðlabanka íslands skrifar
Jón Baldvin m.a.:
„Fjármagnsmarkaðurinn á
íslandi reyndist ekki vera
samkeppnismarkaður, sem
lýtur lögmálum framboðs og
eftirspurnar og leitar jafn-
Jón Baldvin vill setja nýja löggjöf
um Seðlabankann og telur ís-
lenskan fjármagnsmarkað vernd-
aðan og ófullkominn.
vægis. Hann var lokaöur,
verndaður og ófullkorninn.
Ella hefði erlent fjármagn átt
að streyma inn til landsins
þar sem það leitaöi hæstu
ávöxtunarkjara í heimi. Þessi
tilraun til umbóta í peninga-
málastjórn mistókst því gjör-
samlega, þar sem hún var
framkvæmd án fyrirhyggju og
af skilningsleysi á takmark-
anir íslensks banka- og pen-
ingakerfis. Sá er hins vegar
munurinn að forystumenn
Framsóknarflokksins hafa
áttað sig á mistökunum, en
forysta Sjálfstæðisflokksins
ekki. Hugmyndabanki hennar
í þessum efnum er til húsa í
fílabeinsturni Seðlabankans.
Ferill Seðlabankans í Is-
lenskri peningamála;stjórn er
orðinn slíkur að ekki veröur
lengur hjá því komist að taka
starfsemi bankans til gagn-
gerrar endurskoðunar. Við
þurfum nýja löggjöf um
Seðlabankann þar sem hlut-
verk hans og valdsvið verður
þrengt og honum fengin for-
ysta á faglegum grundvelli."
Sjá blaðsíðu 4-5.
2 þúsund kvœntir karlar með yfir 300 þúsund króna mánaðartekjur.
milljónafélaginu.
Örfáar konur í
TÍFALDUR LAUNAMUNUR
Mánaðartekjur þeirra sem
mest bera ur býtum i þjóð-
félaginu eru ríflega tíu sinn-
um hærri en þeirra sem
minnst fá. 2 þúsund kvæntir
karlar skiptu tæpum sex mill-
jörðum króna milli sin árið
1987 af þeim atvinnutekjum
sem voru þá til skiptanna.
Það samsvarar því að rúm-
lega tvö þúsund karlar hafi i
atvinnutekjur yfir 300 þúsund
krónur á mánuði í upphafi
árs 1989.
Þetta eru meðal niður-
staðna í könnun Sigurðar
Snævars hagfræðings á
Þjóðhagsstofnun á þvi hvern-
ig atvinnutekjur hafi dreifst í
þjóðfélaginu á 9.áratugnum.
Birtist grein um efnið í nýj-
asta hefti BHMR-tíðinda.
Á tímabilinu 1980-1986
hækkuðu kauptaxtar um
560% en atvinnutekjur um
810%. Stafar þessi mismunur
fyrst og fremst af óhemju
launaskriði, segir Sigurður
Snævarr. Þrátt fyrir það hafa
atvinnutekjur ekki dreifst
eins ójafnt milli hópa og
ætla mætti. Milljónir færast
þó á milli. Hinir tekjuhæstu
bættu t.d. 440 milljónum á
sig umfram meðalaukningu
áranna 1986 og 198/. Ójöfn-
uðurinn er mestur meðal
kvæntra karla. 1982 kræktu
20% tekjuhæstu karlarnir sér
í 33,8% atvinnutekna karla,
en 1987 er hlutur þeirra
35,7%. Það svarar til þess að
7900 körlum hafi áskotnast
einn milljarður samanlagt af
tekjunum 1987 umfram þaö
sem verið hefði miðað við
óbreytta skiptingu 1982. Á
sama tíma dróst hlutur tekju-
lægstu karlanna saman — úr
8,8% 18%.
Séu tölur bornar saman
virðist sem hlutur kvenna i
hæstu launaflokkum sé lítill
og að þær beri jafnvel minna
úr býtum en áður. „Giftar
konur í hæstu launaflokkum
eru mjög fáar, en furðu marg-
ir af eldra fólki,“ segir Sigurð-
ur Snævarr hagfræðingur í
samtali við Alþýðublaðið.
Segir hann að það þurfi að
skoöa betur gögn um tekju-
dreifingu milli einstakra
hópa, til þess að hægt sé að
gera sér grein fyrir breyting-
unum.
Könnun Þjóð-
hagsstofnunar
á Islandi leidir
i Ijós meir en
tífaldan mun á
efstu og
eóstu launa-
hópum.