Alþýðublaðið - 18.04.1989, Blaðsíða 8

Þriðjudagur 18. apríl 1989
Gagnrýnin á húsbréfakerfið
A EKKI VIÐ ROK AÐ STYÐJAST
— segir Yngvi Örn Kristinsson sem átti sœti í sér- SiSé'a&fa?™3n<ii
frœðinganefnd sem kannaði áhrif húsbréfakerfisins
„Það er vitaskuld til
bóta aö ræöa málin, en mér
finnst að gagnrýni þessara
stjórnarmanna Húsnæðis-
stofnunar eigi almennt
ekki við rök að styðjast.
Þegar ný kerfi eru tekin í
gagnið koma alltaf ein-
hverjir vankantar í Ijós sem
þarf að slípa af, en ég get
ekki fallist á að fyrir séu
allar þessar hættur sem
þeir tíunda í áliti sínu“
sagði Yngvi Örn Kristins-
son hagfræöingur hjá
Seðlabanka íslands er
hann var inntur álits á þeim
fjölmörgu gagnrýnisatrið-
um sem fram koma í áliti 5
stjórnarmanna Húsnæðis-
stofnunar á húsbréfa-
kerfiö.
Eins og áður hefur verið
greint frá í blaðinu hafa
fulltrúar ASÍ, Framsókn-
arflokksins og Borgara-
flokksins í stjórn
Húsnæðisstofnunar sent
frá sér umsögn vegna hús-
bréfakerfisins, þar sem
kerfið er gagnrýnt harð-
lega. Umsögn þessi gengur
meðal annars þvert á nið-
urstöður sérfræðinga-
nefndar sem kannaði áhrif
húsbréfakerfisins á fast-
eigna- og fjármagnsmark-
að. I sérfræðinganefndinni
átti Yngvi Örn sæti ásamt
Birgi Arnasyni, Má Guð-
mundssyni og Þorsteini Ól-
afssyni.
Yngi Örn sagði að af
mörgu væri að taka varð-
andi einstök atriði álits-
gjörðarinnar og of langt
mál að fara yfir allt. „Þeir
tala um að þetta verði
hömlulaust kerfi, en stað-
reyndin er sú, að þessi stór-
kostlega niðurgreiðsla á
vöxtum og húsnæðislánum
núna hefur leitt til ákveð-
ins hömluleysis og gifur-
legrar eftirspurnar eftir
lánum. í þessu húsbréfa-
kerfi verða vextirnir hemill-
inn á það hversu langt
menn ganga, ef mikil
þensla verður þá verða
vextirnir háir. Þetta er
bremsa, en engin slík er í
núverandi kerfi. Að auki
leiðir niðurgreiðslan til gíf-
urlegrar misnotkunar á fé,
fólk er að fá lán sem hefur
ekkert við það að gera.
Þeir tala um verðspreng-
ingu og þenslu á fjár-
magnsmarkaðinum, en við
í sérfræðinganefndinni
svokölluðu komumst að
þveröfugri niðurstöðu. Að-
alatriðið í því sambandi er
að ekki sé verið að keyra
þetta kerfi of hratt í gegn-
meiningin er að fyrstu 6
mánuðina gefist einungis
þeim kostur á að nýta sér
kerfið sem eru í biðröðinni
og að þetta verði ekki opn-
að fyrir nýbyggingar fyrr
en að ári liðnu. Við töldum
að þetta yrði frekar til að
lækka fasteignaverð, draga
úr þenslu á fasteignamark-
aðinum og myndi létta til á
fjármagnsmarkaðinum því
að í raun er ráðstafað nú
meiru í gegnum húsnæðis-
lánakerfið en þarf til að
fjármagna húsnæðismark-
aðinn. Skýringin er niður-
greiðsla vaxtanna, sem
hvetur fólk til að nýta sér
þessa möguleika þótt það
hafi ekkert við peningana
að gera á sviði húsnæðis-
lána. Það eru því frekar
fastir, lágir og niðurgreidd-
ir vextir sem magna hag-
sveiflur á þann hátt að
þegar vel árar þá hlaupa
margir til og vilja byggja
eða kaupa. Fullyrðingin
um að húsnæðiskerfið
yfirbjóði lánakerfið þegar
húsbréf koma til er síðan
einkennileg í ljósi þess að í
raun er Húsnæðisstofnun
búin að yfirbjóða alla aðra
á markaðinum með því að
taka lán á 7% vöxtum og
lána út á 3,5% vexti“ sagði
Yngvi Örn.
Hann benti og á að um-
sóknafjöldi fyrstu mánuði
ársins benti til þess að um 1
þúsund umsóknir fleiri
Yngvl Orn Kristinsson: Það eru frekar fastir, lágir og
niðurgreiddir vextir sem magna hagsveiflur i
þjóðfélaginu. A-mynd/E.ÓI.
Utanríkisráðherra um herœfingarnar
NAUÐSYN EN EKKI OGRUN
Að óbreyttu koma 1.200-1.300 hermenn frá Kali-
forníu og Massachuttes eftir 17. júní og œfa varnir
landsins á hœttutímum.
Reykjavík
Atvinnuleysis-
bætur greiddar
„Þetta var starfsskylda
mín,“ sagði Eggert G. Þor-
steinsson forstjóri Trygging-
arstofnunar ríkisins í samtali
við Alþýðublaðið í gær, en
hann gaf í gærmorgun út
leyfi til að greiöa út bætur til
atvinnulausra í Reykjavík,
sem ekki höfðu fengið at-
vinnuleysisbætur síðan verk-
fall hófst. Ástæðan var að
framkvæmdastjóri Atvinnu-
leysistryggingarsjóðs er í
verkfalli.
Atvinnulausir utan
Reykjavíkur höfðu fengið
bætur greiddar, þar sem
skrifstofustjóri í Tryggingar-
stofnun hefur séð um að
koma peningum út á Iand.
BHMR hafði í gær ekki tekið
afstöðu til ákvörðunar for-
stjóra Tryggingarstofnunar.
Sótt hafði verið um undan-
þágu, en nefnd BHMR sem
fjallar um slíkar beiðnir
hafði í gær enn ekki komið
saman fundar.
20% verðbólga á
tæyu ári
SYKURVERÐ
TVÖFALDAST
Frá því í maí fyrir tæpu ári
hefur verð á sykri hækkað
um tæp 90% og verð á kart-
öflum um tæp 54%. Þetta
eru þær vörur í framfærslu-
grunninum sem hækkað
hafa langmest á síðasta ár-
inu, en í þriðja sæti varð
hækkunin á kaffi, te, kakó
og suðusúkkulaði, 27,4%.
Minnst hafa hækkað græn-
meti, ávextir og fiskur og
fiskvörur eða um 10-11%.
Flokkað á annan hátt hef-
ur orðið 36,3% hækkun á
nýjum bílum, bensíni og bif-
reiðavarahlutum, en „að-
eins“ ríflega 15% hækkun á
búvörum háðum verðlags-
grundvelli og á húsnæðis-
kostnaði.
Á þessu tímabili hefur
framfærsluvísitalan hækkað
um 19,9% að meðaltali. í
apríl hækkaði vísitalan um
2,2 stig sem samsvarar 29,4%
árshraða verðbólgunnar.
Verðbólguhraðinn miðað við
síðustu 6 mánuði er hins veg-
ar tæplega 18%.
Jón Baldvin Hannibalsson
utanríkisráðherra segir í
skýrslu sinni til Alþingis um
utanrikismál að 1.200-1.300
manns muni taka þátt í æf-
ingu varaliðs bandariska
landhersins hér á landi eftir
17. júní fram að öðrum degi
júlimánaðar. Flestir viðkom-
andi hermanna munu þó
verða aðeins nokkra daga hér
á landi.
Utanríkisráðherra hefur
sem kunnugt er lýst því yfir
að hann sjái ekkert athuga-
vert við að æfing þessi verði
haldin, þvert á móti. I skýrsl-
unni bendir ráðherra á, að
æfingin sé lítil og ekki gerð í
ögrunarskyni. „Til þess að
liðsmenn ARICE geti þjálf-
að sig sem best i að verja ís-
land, er nauðsynlegt að þeim
gefist tækifæri til æfinga hér
á landi. Aðeins á þann hátt
geta þeir kynnst staðháttum
héríendis og áttað sig á áhrif-
um veðurfars og landslags á
varnaraðgerðir". Einnig má
af skýrslunni ráða að varalið
þetta sé sérstaklega til orðið í
ljósi þess að fjölda her-
manna hefur verið haldið í
lágmarki hér á landi. Þeim
var fækkað um 420 árið 1974
og undanfarin 7 ár hafa þeir
verið 3.120 að meðaltali og
sveiflur mjög litlar. Á sama
tíma hafa verið að meðaltali
um 2.070 í skylduliði her-
mannanna.
Æfingin felst í því að 500
varnarliðsmenn æfa fyrstu
varnir landsins, um 240
manna aðstoð berst síðan frá
stórfylki sem statt er í Kali-
forníu, sem varaliðið frá
Massachuttes leysir síðan af
á þremur dögum. Sjúkralið
verður auk þess æft og nauð-
synleg fjarskipti.
VANNSTU NUNA? TIL HAMINGJU!
BÓNUSTALA 1]--
Sími 685111. Upplýsingasímsvari 681511.
Þetta eru tölurnar sem upp komu 15. apríl.
Heildarvinningsupphæð var kr. 5.031.401,-
1. vinningur var kr. 2.316.966,- 1 var með fimm tölur réttar.
Bónusvinningurinn (fjórar tölur + bónustala) var kr. 402.272,- skiptist á 4 vinningshafa
og faer hver þeirra kr. 100.568,-
Fjórar tölur réttar, kr. 693.812-, skiptast á 142 vinningshafa, kr. 4.886,- á mann.
Þrjár tölur réttar kr. 1.618.351,- skiptast á 4.919 vinningshafa, kr. 329,- á mann.
Sölustaðirnlr eru opnir frá mánudegi til laugardags og loka ekkl fyrr en 15
mínútum fyrir útdrátt.
Hafskipsmálið
bingfest
Hafskipsmálið var þing-
fest í Sakadómi Reykjavík-
ur í gær. Það tók Jónatan
Þórmundsson, sérskipað-
an saksóknara í málinu,
klukkutíma að lesa upp
ákærurnar. Lagðar voru
fram frávísunarkröfur fyr-
ir hönd nokkurra sakborn-
inga. Þeirra á meðal allra
fyrrverandi bankastjóra
Utvegsbankans sem eru
ákærðir. Frávísanakröfur
þeirra byggjast á því, að
rétt sé að dómtaka Haf-
skipsmál og Útvegsbanka-
mál hvort í sínu lagi.