Alþýðublaðið - 05.08.1989, Blaðsíða 1

Gudmundur G. Þórarinsson,
alþingismadur, er höfundur
Króníku vikunnar ad þessu
sinni. Gudmundur skrifar
um leiksýningu Alþýöuleik-
hússins á verki Shake-
speares, Macbeth, auk þess
sem hann fjallar um tilurö
verksins, túlkunarleiöir og
fleira tengt verkinu. Óþarfi
ætti aö vera aö minna leik-
húsáhugafólk á snjallar
greinar Guömundar um
Hamlet í uppfœrslu Leikfé-
lags Reykjavíkur á síöasta
ári.
Kostnaöur uiö tannlœkningar snarhœkkar:
Ekkert skipulag
ekkert aðhald
10% raunhækkun milli áranna 1987 og 1988. Líklegast einn og hálfur milljaröur í220 íslenska
tannlœkna í fyrra. Nefnd vinnur aö endurskoöun á kerfinu.
Tannlæknakostnaður hefur
aukist jafnt og þétt á undan-
förnum árum. Samkvæmt
reikningum Tryggingastofnun-
ar ríkisins jókst kostnaður
stofnunarinnar vegna tannvið-
gerða um 10% að raunvirði
milli áranna 1987 og 1988.
Finnur Ingólfsson, aðstoðar-
maður heilbrigðisráðherra,
sem veitir forstöðu nefnd sem
endurskoðar almanna trygg-
ingakerfið um þessar mundir,
sagði við Alþýðublaðið að
þjónusta tannlækna einkenn-
ist af skipulagsleysi. Ekkert
væri vitað um þörf þeirra að-
gerða sem gerðar væru, í því
máli væri enginn dómari nema
tannlæknarnir sjálfir sem síð-
an búa til reikningana fyrir
Tryggingastofnun að greiða.
Tryggingastofnun greiddi á síð-
asta ári 432.5 milljónir á verðlagi
þess árs fyrir tannlæknaþjónustu.
Það er á núvirði rétt tæpar 530
milljónir króna. Þessi upphæð er,
samkvæmt heimildum Alþýðu-
blaðsins ekki nema u.þ.b. einn
þriðji af heildarkostnaði við tann-
lækningar í landinu. Á þessari tölu
er þó erfitt að henda reiður en ljóst
er að kostnaður við tannlækning-
ar á síðasta ári fer langt yfir einn
milljarð króna.
Kostnaðurinn við tannlækning-
arnar hafði sem fyrr segir hækkað
um 10% að raunvirði milli áranna
1987 og 1988. Finnur Ingólfsson
segir að nefndin sé einmitt um
þessar mundir að skoða kostnað
við tannviðgerðir í landinu.
Nefndin hafi kallað til menn til
samráðs og þar hafi komið fram
ýmsar upplýsingar. T.d. þær að
kostnaður við tannlæknaþjónustu
virðist hækka til samræmis við
fjölda tannlækna. Það virtist því
sem holum í tönnum fjölgaði við
það að tannlæknum fjölgaði.
Að sögn Finns hefur nefndin
enn ekki sett saman neinar tillög-
ur til breytinga á þessu kerfi sem
nú gildir. í raun virðist það virka
þannig að allir sem hafa próf geta
ávísað reikningum fyrir vinnu
sína á Tryggingastofnun, án eftir-
lits og neytendurnir standa uppi
varnarlausir, þar sem þekking
þeirra á meinsemdum er engin.
Engin fylgist með því hvort og
hversu áríðandi þær aðgerðir eru,
sem eru gerðar.
Tannlæknar eru hvergi jafn
margir á íbúa og á íslandi ef miðað
er við nágrannalöndin. Hér eru
líka sérfræðigreinar innan tann-
lækninga flestar. Alls 9, en í Dan-
mörku teljast þær 2, í Svíþjóð 7
samkvæmt þeim upplýsingum
sem Alþýðublaðið aflaði sér.
Finnur Ingólfsson segir að taxtar
virðist hækka mjög mikið þegar
sérfræðingstitillinn væri fenginn.
„En höfuðvandinn virðist mér
vera skipulagsleysi í tannlækna-
þjónustunni", sagði Finnur Ingólfs-
son við Alþýðublaðið.
Jón Balduin um búvörusamning til aldamóta:
Ekki á dagskrá
án uppstokkunar
Endurskoöun veröur aö ganga út frá
minni veröábyrgö ríkissjóös og lœkk-
andi matvöruverði segir ráöherrann
Jón Baldvin Hannibalsson
formaður Alþýðuflokksins
segir að markmið gildandi
búvörusamnings til 1992 hafi
ekki náðst og að endurskoð-
un samningsins verði að mið-
ast við að draga verulega úr
verðábyrgð ríkissjóðs og svo
að matvöruverð fari lækk-
andi.
Hugmyndir eru uppi meðal
forystumanna bændasamtak-
anna um að semja um nýjan bú-
vörusamning, sem gilda ætti til
aldamóta og hefur af hálfu land-
búnaðarráðuneytisins ekki verið
tekið illa í þau mál. Ekki er samt
líklegt að um það náist samstaða
innan ríkisstjórnarinnar.
Jón Baldvin er ekki hrifinn af
aldamótahugmyndum forystu-
manna bændasamtakanna.
„Það sem er á dagskrá er að
endurskoða þann búvörusamn-
ing sem er í gildi til 1992, í ljósi
þess að markmið hans hafi ekki
náðst. Það hefur komið á daginn
að ríkið hefur innt af hendi einn
milljarð umfram skuldbindingar
sínar samkvæmt þeim samningi,
og það er ekki lítil upphæð. Þá er
einnig verið að tala um endur-
skoðun hans það sem eftir er
gildistímans, til '92 og þær hug-
myndir sem hafa verið á dagskrá
af okkar hálfu eru tvær. Annars
vegar að draga verulega úr verð-
ábyrgð ríkissjóðs og tengja þá
ábyrgð raunverulegri eftirspurn
eftir landbúnaðarafurðum á
markaðnum og hins vegar að
breyta fyrirkomulagi niður-
greiðslna til framleiðenda og
blrsyta peim með áhrifaríkari
hætti til að lækka matvöruverð.
Um þetta mál er ekki meira að
segja en að það er prófsteinn á
vilja bændasamtakanna til að
komast að skynsamlegum
samningum,” sagði Jón Baldvin
í samtali við Alþýðublaðið í gær.
Verslunarmannahelgin gengin i garð
Vafalítiö hafa mörg þúsund íslendingar veriö að skemmta sér í gærkvöldi út
um allar sveitir, og hafa hoppað um mela og móa í gleði sinni. Vonandi að þeir
hafi ekki blotnað en það er lítil hætta á því því ekki er búist við að þykkni upp
fyrr en á mánudaginn. Annars er spáð mildu veðri, léttskýjað víðast og bjart,
hitinn á bilinu 10—18 stig