Alþýðublaðið - 11.11.1994, Blaðsíða 1

Hafréttarsáttmálinn innsiglaður á fundi á Jamaica í næstu viku:
Söguleg stund í hugum íslendinga
- segir Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra
„í næstu viku, nánar tiltekið þann
18, nóvember, verður sá sögulegi at-
burður á Kingston á Jamaica, að þar
koma saman fulltrúar þeirra ríkja
sem hafa samþykkt og staðfest Haf-
réttarsáttmálann. Þar verður það inn-
siglað að Hafréttarsáttmálinn er orð-
inn virkur hluti af alþjóðalögum um
hafið og auðlindalögsögu ríkja. Þetta
er söguleg stund í hugum okkar ís-
lendinga," sagði Jón Baldvin Hanni-
balsson utanrfkisráðherra í samtali
við Alþýðublaðið.
Ráðherrann sagði að þetta væri
það stóra mál sem Islendingar hefðu
barist fyrir á alþjóðlegum vettvangi.
Það hafi byijað með setningu land-
grunnslaganna um vísindalega
vemdun fiskimiða árið 1948 og síð-
an unnist í áföngum með útfærslu
landhelginnar og fiskveiðilögsög-
unnar. Fyrst við uppsögn dansk-
breska samningsins um þrjár mílur
1954 þegar Ólafur Thors færði út í
ijórar mflur. Síðan útfærslu land-
helginnar í 12 mflur 1958, sem leiddi
til fyrsta þorskastríðsins, síðan bar-
áttan sem endaði með 50 mílum
1972 og svo staðfesting á 200 mflun-
um 1976.
„Island var fyrsta ríkið sem stað-
festi sáttmálann og til skamms tíma
eina Evrópuríkið. Noregur hefur enn
ekki staðfest sáttmálann. Iðnríkin í
Evrópu hafa verið að týnast til smám
saman eftir að samkomulag tókst um
breytingu á ákvæðinu um auðlindir á
hafsbotni núna fyrir skömmu.
Sá maður sem var heilinn á bak
við þessa miklu sókn af hálfu okkar
Islendinga var Hans G. Andersen
þjóðréttarfræðingur sem er nýlátinn.
Eg minnist þess að við höfðum
bundið það fastmælum fyrir nokkr-
um árum að þegar þessi atburður
gerðist þá yrði hann vissulega full-
trúi okkar á þessari ráðstefnu, sem
væri þá af okkur hálfu í heiðursskyni
við hans mikla framlag varðandi
þekkingu og þjóðréttarlega samn-
inga þar sem hann var í fremstu röð
þeirra sem beittu sér fyrir þessu máli
á alþjóðavettvangi. Niðurstaðan varð
hins vegar sú að Gunnar G. Schram,
ráðunautur utanríkisráðuneytisins
varðandi þjóðarrétt á hafinu, verður
okkar fulltrúi á fundinum á Jamaica.
Hann mun flytja ræðu í nafni utan-
ríkisráðherra og minnast alveg sér-
staklega þeirra brautryðjenda sem
þarna bar hæst, þar á meðal Hans G.
Andersens," sagði Jón Baldvin
Hannibalsson.
Hann sagði ennfremur að þetta
þýddi ákveðnar breytingar á réttind-
um ríkja varðandi lögsögu og nýt-
ingu auðlinda. Á Hatton Rockall-
svæðinu opnuðust víðáttumikil fiski-
mið fyrir okkur íslendinga sem aðrar
þjóðir. Miðin við Rockall myndu þó
ekki fá réttarstöðu úthafs fyrr en
Bretar hafi gerst aðilar að Hafréttar-
sáttmálanum og fyrri réttarheimildir
þeirra þar með fallnar úr gildi. Bretar
hafi lýst því yfir að þeir muni fljót-
lega fullgilda sáttmálann. Ekki væri
ljóst hvort þyrfti lög til fullgildingar
eða einfalda tilskipun, en lagasetning
gæti tekið um eitt ár.
„Menn hafa líka verið að velta því
fyrir sér hvort þetta breyti einnig
fiskvemdarsvæði Norðmanna kring-
um Svalbarða á grundvelli Sval-
barðasamningsins. Það er hins vegar
ekki ljóst hvort Smugan muni sjálf-
krafa stækka við gildistöku sáttmál-
ans þar sem mörk Svalbarðasamn-
ingsins eru hugsanlega óbreytt eftir
sem áður. Báðar geta eyjamar, Von-
arey og Bjamarey, hugsanlega borið
mannvist, það er veðurathugunar-
stöð á Bjamarey og hugsanlega efna-
hagsstarfsemi til dæmis útgerð þótt
svo sé ekki. Það er þess vegna álita-
mál hvort þær eigi rétt til landgrunns
og efnahagslögsögu.
Aðalatriðið er þó að þessi dagur í
næstu viku hlýtur að teljast einn af
stóm dögunum í íslenskri sjálfstæð-
isbaráttu eftir nær hálfrar aldar bar-
áttu,“ sagði Jón Baldvin Hannibals-
son utanríkisráðherra.
Sótt að Ragnari Arnalds?
Samfylking
ánægjuleg
- segir Sveinn Allan Morthens á Sauðárkróki.
Sveinn, sem er miðstjórnarmaður í Alþýðu-
bandalaginu, er sterklega orðaður við framboð
fyrir Jóhönnu.
„Ég hefekkert um þessi mál að
segja annað en það, að það var
mjög ánægjulegt hljóð í mið-
stjórn Alþýðubandalagsins á
dögunum þess efnis að menn ætli
að reyna móta einhvers konar
samfylkingu með Kvennalistan-
um og Jóhönnu. Að öðru leyti
eru þessi mál ekki á dagskrá í
augnablikinu hjá mér,“ sagði
Sveinn Allan Morthens á Sauð-
árkróki í samtali við blaðið í gær.
Sá orðrómur hefur verið á
kreiki að Sveinn sé kandídat Jó-
hönnu Sigurðardóttur við fram-
boð á hennar vegum í Norður-
landskjördæmi vestra. Sveinn
gaf ofangreint svar við spurning-
um um hvort hann færi fram
með Jóhönnu og vildi að öðru
leyti ekki ræða málið.
Áhrifamaður í Alþýðubanda-
laginu sagði í samtali við blaðið,
að hann vissi að Sveinn Allan
kæmi sterklega til greina sem
frambjóðandi Jóhönnu. Hann
gæti orðið Ragnari Arnalds
verulega skeinuhættur í kjör-
dæminu, enda væri ekki ýkja
mikil stemmning í kringum
Ragnar, sem kjörinn var á Al-
Ragnar Arnalds, fyrst kjörinn á
þing 1963: Fær „vinsamleg til-
mæli" um að draga sig í hlé.
þingi árið 1963. Gert hefði verið
ráð fyrir að Ragnar drægi sig í
hlé fyrir kosningarnar í vor, en
hann síðan ákveðið að taka einn
slag enn.
Þessi viðmælandi sagði enn-
fremur að í hótun um framboð
Sveins Allans, sem er áhrifamað-
ur í sínum flokki nyrðra, fælust
„vinsamleg tilmæli til Ragnars
Arnalds um að draga sig í hlé.“
Bidjid fyrír þingmönnum - Imbakassinn er ad byrja! Þegar
landslið íslenskra skemmtikrafta æfði á Austurvelli í gær mátti sjá áhyggjufulla alþingismenn gægjast útum
glugga þinghússins. Imbakassinn, skemmtiþáttur Stöðvar 2, fer í loftið í kvöld, og því er full ástæða til að biðja
fyrir þingmönnum: einsog allir vita geta þingmenn ekki hugsað sér neitt hræðilegra en að ekki sé gert grín að
þeim. Þingmaður sem ekki er skemmtiefni á sér tæpast viðreisnar von. Við bíðum og sjáum hverjir hljóta náð
fyrir augum Ladda, Sigurðar Sigurjónssonar, Arnar Árnasonar og Pálma Gestssonar. A-mynd: E.ÓI.
Stjórnarmenn Listahátíðar í Hafnarfirði hf. segjast enga ábyrgð bera á fjármálum eða bókhaldi:
Fengu borgað fyrír frágang bókhaldsins!
Stjóm Listahátíðar í Hafnarfirði
hefur sent frá sér yfirlýsingu þess
efnis að það félag beri enga fjárhags-
eða bókhaldslega ábyrgð á listahá-
tíðinni 1993. Þessi fullyrðing stang-
ast á við yfirlýsingar bæjarstjórans í
Hafnarfirði, bæjarlögmanns, bæjar-
endurskoðanda og bókunar meiri-
hluta bæjarráðs. Komið hefur í Ijós
að stjórnarmenn Listahátíðar í Hafn-
arfirði fengu sérstaka greiðslu fyrir
vinnu við frágang bókhaldsgagna.
í samantekt Magnúsar Jóns Áma-
sonar bæjarstjóra í Hafnarfirði
„varðandi helstu ákvarðanir vegna
listahátíðar 1993“ segir í 4. lið:
„GÁS undirritar samning við Lista-
hátíð í Hafnarfirði hf. að þeir reki
Listahátíð fyrir 17 milljónir. (15m +
lm v/Péleikhússins og lm í hús-
næði). Samningur aldrei lagður
fram.“
Þegar kemur að 16. lið í samantekt
bæjarstjórans segir: „13. júní 1994.
Reikningur frá SÓ, GG og ÖÓ dag-
settur 13.6. kr. 114.881 fyrir listræna
ráðgjöf og vinnu við frágang bók-
haidsgagna (leturbreyting blaðsins)
greiddur ásamt fleiri reikningum
vegna listahátíðar úr bæjarsjóði, alls
1.270.528 krónur. GG kvittar fyrir
móttöku.“
Þessar skammstafanir þýða Sverr-
ir Ólafsson, Gunnar Gunnarsson og
Öm Óskarsson, sem skipa stjórn
Listahátíðar í Hafnarfirði hf. í sam-
antekt Magnús Jóns Árnasonar bæj-
arstjóra segir svo í 19. lið hennar:
„7. september skilar stjóm Lista-
hátíðar Hafnarfjarðar hf. bæjarráði
möppum með pappírum og telja að
þeir geti ekki lokið reikningum
(leturbreyting blaðsins) þrátt fyrir að
listahátíð hafi lokið fyrir 14 mánuð-
um.“
Á fundi bæjarráðs Hafnarfjarðar
síðast liðinn mánudag, 7. nóvember,
samþykktu fulltrúar meirihluta Sjálf-
stæðisflokks og Alþýðubandalagsins
ályktun sem hefst svo:
„Skylt er að árétta og draga fram
að sú umræða sem hefur átt sér stað
um fjármál listahátíðar 1993 hófst
ekki að frumkvæði núverandi meiri-
hluta, heldur vegna þess að stjórn
Listahátíðar Hafnarfjarðar hf.
ásamt sínum endurskoðanda gafst
upp á að koma saman bókhaldi
hátíðarinnar.(leturbreyting blaðs-
ins). Það var ákvörðun stjómar
Listahátíðar Hafnarfjarðar hf. að af-
henda bæjarráði öll bókhaldsgögn
(leturbreyting blaðsins) og þá kom í
ljós að lugmilljóna fjárveitingum
hafi verið varið í fjölmörgum tilfell-
um á vafasaman hátt og gengið svo
langt að fjölmörg atriði era enn óút-
skýrð.“
Áður en þessi samþykkt var gerð á
fundi bæjarráðs höfðu bæjarfulltrúar
fengið í hendur skýrslu Endurskoð-
unar og reikningsskila hf. um Lista-
hátíð í Hafnarfirði 1993, skýrslu
bæjarritara, fjármálastjóra, yfir-
manns kostnaðareftirlits og deildar-
stjóra innheimtu og greiðsludeildar
Hafnaríjarðarbæjar varðandi fjármál
listahátíð og skýrslu bæjarlögmanns
og bæjarendurskoðanda vegna lista-
hátíðar í Hafnarfirði. Samþykkt
meirihluta bæjarráðs Hafnaríjarðar
7. nóvember lýkur með þessum orð-
um: „Vegna rökstudds gruns um
skattlagabrot, skjalafals og ótvíræða
bókhaldsóreiðu og í samræmi við
álit bæjarlögmanns samþykkir bæj-
arráð að senda skattstjóra Reykja-
ness fyrirliggjandi bókhaldsgögn
fyrirtækisins Listahátíðar Hafna-
fjarðar hf. til frekari meðferðar."
Jafnaðar-
maðurinn
Alþýðublaðinu í dag fylgir
JAFNAÐARMAÐURINN, mál-
gagn Sambands ungra jafnaðar-
manna, hvers innihald er ríku-
lega myndskreytt umfjöllun um
41. landsþing SUJ sem nýlokið
er. Alþýðublaðinu er af þessu til-
efni dreift til allra ungra jafnað-
armanna - og í framhalds- og
háskóla víða um land.
Blaðamenn
Morgunpóstsins:
Sögðu
upp
störfum
Blaðamenn Morgunpóstsins
sögðu upp störfum sem verktakar
á blaðinu í gærdag. Þeir óska eftir
því að vinna eftir kjarasamning-
um Blaðamannafélags Islands.
Stjórn útgáfufélags Morgunpósts-
ins ræddi málið á fundi seint í gær-
dag.
Fram til þessa hafa blaðamenn
Morgunpóstsins verið á verktaka-
kjörum. Þeir hafa hins vegar unað
illa því hlutskipti en breytingar
ekki fengist á þessu fyrirkomulagi.
I gær var þolinmæði blaðamann-
anna þrotin og þeir kröfðust þess
að verða ráðnir sem launþegar
ineð þeim réttindum sem því fylg-
ir. Stjórn Miðils hf. sem er útgáfu-
félag Morgunpóstsins, kom saman
seint í gærdag til að ræða kröfu
blaðamannanna. Alþýðublaðinu
tókst ekki að ná tali af stjórnar-
mönnum í gær.