Nýja dagblaðið - 09.08.1936, Blaðsíða 1

4. ár.
Iíeykjavík, sunnudaginn 9. ágúst 1936.
180. blað
Hitler neitar að hala stutt
uppreisuarnaenn á Spáni
Sftaða herfaniaa líftið hreyftft
Stjórnin undirbýr fiugilota til árása
Adolf Hitler.
London í gær. FÚ.
líka benda til þess, að uppreisn-
arménn haldi enn velli í Cadiz.
ao þaðan eru nú send hergögn
til Algeciras, í stað þeirra,
sem eyðilögð voru í gær, er
herskipið Jaime I. skaut á
borgina.
Það jer sagt, að sjórnin muni
ætla að senda herskip frá Mal-
aga á morgun il þess að gera
aðra árás á Algeciras, og á
Melilla.
I dag varð eitt varðskip
uppreisnarmanna á Spáni fyrir
skotum frá spönsku herskipi, í
Gibraltarsundi, og kviknaði í
varðskipinu.
1 frétt frá Lissabon er sagt
að stjórnin sé að taka saman
Fulltrúi þýzku sendisveitar- I flugvélaflota í Valencia, og
innar í London hefir í dag til-
kynnt brezka utanríkisráða-
neytinu, að þýzka stjómin
hafi engin hergögn sent til
uppreisnarmanna á Spáni, það-
an af síður flugvélar, og að
ékki hafi heldur nein hernaðar-
tæki verið send frá Þýzkalandi,
af einstökum mönnum. í öðru
lagi muni stjórnin sjá um, að
engin hergögn verði send, og í
þriðja lagi, að hún hafi gefið
herskipum sínum í Miðjarðai’-
hafi fyrirskipun um, að koma
ekki fram á neinn þann hátt,
sem talizt gæti hlutdrægur. Þá
ber þýzka stjómin á móti því,
að hergögn hafi verið sett á
land í Ceiita af þýzka herskip-
inu Deuschland, og að sprengi-
flugvélar hafi verið sendar frá
Þýzkalandi með nafngreindu
skipti, til uppreisnarmannanna
á Spáni.
eigi að nota hann til árása á
Frh. á 4. síðu.
K veðj a
frá Svíþjóð
Stjórn sænsk-íslenzka félags-
ins „Svíþjóð“ hefir fengið eft-
irfarandi bréf, sem birtist hév
orðrétt:
Til Sænskíslenzka félagsins,
„Svíþjóð“.
„Samfundet Sverige-Island“
biður yður að taka á móti al-
úðlegum og innilegum þökkum
sínum fyrir þær einstæðu við-
tökur og þá frábæru gestrisni,
sem veittar voru Svíunum, og
ekki sízt fulltrúa okkar, á ís-
lenzku vikunni á Islandi.
Við viljum um leið láta í
ljósi aðdáun okkar á hinni
framúrskarandi skipulagningu í
framkvæmd Iiinna stórkostlegu
áætlana, sem fyrir vikuna voru
gerðar.
Stockholm og Göteborg
juli 1936.
Elias' Wessén.
Hjalmar Lindroth.
Ósamhljóða
fregnír
Uppreisnarmenn telja sig í
dag hafa tekið Méridos, um 30
mílur, eða 50 kilometra aust-
ur af Badajos, og hafi þeir
þannig slitið sambandið milli
Madrid og Badajos. Stjómin
segir aftur á móti að upp-
reisnarmenn í San Fernando
(en það er örskammt frá Ca-
diz) hafi gefizt upp fyrir
stjórnarhernum, og síðan geng-
ið í lið með honum. Þessu er
mótmælt af uppreisnarmönn-
um. Þá mómæla uppreisnar-
menn því einnig, að Cadiz hafi
gefizt upp fyrir stjómarhem-
um, en sú fregn var borin út
í gær. Mótfregnin kemur frá
Cadiz og er því álitið, að hún
muni áreiðanleg. Það virðist
Fcrðasaga . Olympiufar-
anna fil Þýzkalands
Efftir Erling Pálsson
Erlingur Pálsson yfirlög-
regluþjónn, sem er einn af 01-
ympiuförunum og fréttaritari
Nýja dagblaðsins um merkustu
tíðindi af leikunum, hefir sent
blaðinu upphaf að ferðasögu
þeirra félaga, sem hér birtist
byrjunin á.
Á tólfta tímanum að kvöldi
þess 16. júl, lagði Dettifoss
hægt og rólega út af Reykja-
víkurhöfn. Á hafnarhausnum
stjómborðsmeginn hafði safn-
ast saman fjöldi ungra manna
og kvenna, sem veifaði óspart
og kallaði til okkar, sem vor-
um á skipinu. Þar í hópnum
Frh. á 2. síðu.
Erlingur Pálsson.
Stjórn V estmamiaeyjabæj-
ar sett undir rannsókn
Óstjóm íhaldsins á bæjarmál-
efnum Vestmannaeyja hefir
undanfarið verið með þeim
endemum, áð nú hefir atvinnu-
málaráðherra verið tilneyddur
að setja stjómarhætti bæjar-
ins undir opinbera rannsókn.
Hefir Ingólfur Jónsson lög-
fræðingur verið skipaður til
þess, af ráðherra, að fara til
Eyja og framkvæma þessa
rannsókn.
Þingmaður þessa íhaldskjör-
dæmis, sá er mestu hefir þar
ráðið undanfarið, er fluttur úr
plássinu.
Hann hefir líklega dreymt
illa heima fyrir — og fyrir
daglátum.
Undir árnni o
Eftírlíkíng af gömlu róðrarskípí.
Enn heitir það svo í stærstu
vélbátaverstöð landsins — sem
cg víðast annarstaðar — að
fara í róður, þegar sjómenn
halda á fiskimið.
Og þó rær í raun enginn
maður lengur.
Orðin að róa, eru ennþá not-
uð, enda þótt þau eigi ekld
lengur við, sé einungis tákn
gamals og niðurlagðs starfs í
atvinnulífi íslendinga.
Svo að segja í hverri fleytu
er bifvél, smárri og stórri. Og
gömlu siglinga- og róðrarskip-
in eru víðast horfin að fullu
— eins og sægarpamir, sem
þeim stýrðu undir árum og
segli.
En svo merkur og þýðingar-
fullur þáttur í atvinnulífi
landsmanna var sjósókn á hin-
nm opnu róðrarskipum, að elcki
er með öllu vansalaust að gerð
þeirra, lögun og seglbúnaður
týnist úr vitund manna.
En við það liggur nú víða
og meir en það.
Eins og kunnugt er, hafa
Vestmannaeyingar verið taldir
með vöskustu sjómönnum
þjóðarinnar, ekki síður áður
fyr meðan þaðan var róið á
miðin í bókstafleg’ri merkingu,
en nú á tímum vélanna.
Talið er að þar hafi skipin
verið með nokkuð sérstæðu lagi
og seglbúnaði. En í raun og
veru vita það ekki nákvæmlega
nema elztu sjómenn, hvernig
gerð þeirra var og umbúnaður.
Ágúst kennari Árnason í
Vestmannaeyjum hefir ekki
alls fyrir löngu smíðað lítinn
bát, sem nákvæmasta eftirlík-
ingu gömlu róðrarskipaijna þar
] Eyjum. Er Ágúst hagur smið-
ur og gamall formaður.
Hefir hann smíðað bátinn
eftir minni sjálfs sín og auk
þess stuðst við lýsingar gam-
alla sægarpa, er sóttu sjó frá
Eyjum á yngri dögum og
marga svaðilför hafa farið —
undir árum og segli.
Myndin hér að ofan er af bát
Ágúst Árnason.
Ágústs Árnasonar. — Hefir
hann áhuga á því, að ekki týn-
ist að fullu úr vitund almenn-
ings gerð og útlit hinna gömlu
sjóskipa, sem borið hafa svo
mikil og farsæl verðmæti í bú
þjóðarinnar um langan aldur.
H. J.
Olympiu-
leikarnir
Einkaskeyti frá fréttaritara
Nýja dagblaðsins.
Berlín 8. ágúst.
í dag fór fram keppni í
sundknattleik milli íslendinga
og Svisslendinga. — Svisslend-
ingar unnu með 7:1. Á morgun
keppa Islendingar við Svía.
í sundknattleik unnu Þjóð-
verjar Frakka með 8:1. Hol-
lendingar sigruðu Bandaríkja-
menn með 3:2, Ungverjar unnu
Júgóslava með 4:1 og Télckó-
Slóvakar sigruðu Japani með
4:3.
Erlingur.