Nýja dagblaðið - 31.10.1936, Blaðsíða 1
SAMVINNAN
skapar sannvirði
vörunnar.
Skiptið við
Kaupfél.Reykjavíkur
rv*i/\
ID/^GpIBIL^ÐIHÐ
4. ár. Reykjavík, laugardaginn 31. október 1936. 251. blað
Um 90
fermd á morgun
Alls lermd
524 börn
í R.vik
nú i ár
Níutíu og eitt barn, 43 stúlkur
og 48 drengii’, verða fermd í dóm-
kirkjunni á morgun. Fermir sr.
Bjami Jónsson 51 ham kl. 11 ár-
degis, en sr. Friðrik Hallgrímsson
40 böm kl. 2 siðdegis.
Verður með þessu lokið ferming-
um hér í ba> á þessu ári og hafa
þá alis verið fermd ó órinu 524
börn, bæði í dómkirkjunni og frí-
kirkjunni, en allmörg böm ó sama
aldri hafa eigi verið fermd.
Veðtnálin um
Roosevelt og
Landon 3 : 1
LONDON:
Um gervöll Bandarfkin eru nú
mlklar æslngar í sambandl viS
forsetakosnlngarnar, sem nú fara
í hönd.
Mest kveður þó að æsingum 1
Nevv York. þar flutti Landon, for-
setaefni Republikana, síðustu kosn-
ingaræðu sína í fyrradag, en
Roosevelt ávarpar kjósendur í síð-
asta sinni í dag.
í Wall Street er nú veðjað um
það, hvor muni hljóta kosningu,
og er þar veðjað $3 með Roosevelt
gegn $1 með Landon. (FÚ).
- ei ekki strandar á bæjarstjórninni
Ríkisstjórnin veilir fyrir silt leyti leyfi til að byggja
nýja bílastöð
a
Ar n arhóls túninu
Svo sem kumuigt er hala erlendir auðhringar farið með olíu og
benzínsöluna i landinu síðan íhaldsflokkurinn lagði landsverzlun með
þessar vörur niður, þegar hann tók við völdum 1924. Hafa hringamir
fram til skamms tima eða þangað til H.f. Naíta tók tif starfa verið
einráðir með átagninguna á þessum vörum og affeiðingar þess oröið
þær að verðlagið hefir verið mun hærra hér en viðasthvar annars-
staðar, og hafa þó tollar á olíu og benzini sennllega verið lægri hér cn
s nokkru landi öðru.
Fyrir tveim árum vai' hlutafél.
Naíta stofnað í því skyni að verzla
með benzin. Eftir að félagið kom
upp geymi og gat flutt benzín fljót-
andi í skipi til landsins hefir það
skapað olíuhringunum. samkeppni
um benzínverðið, þannig að þeir
haía orðið að lækka það um 5
aura pr. títer og gefa nú,a.uk þess
einhvern afslátt miðað við við-
skiptamagn.
Nafta selúr hinsvegar 6 aurum
undir verði hrin^anna, sem áður
var.
Allt bendir til þess að ef sam-
keppni Nafta eða annars slíks
íyrirtækis hyrfi úr sögunni tæki
olíuhringamir upp sama eða svip-
að verðlag og óður var.
það er því fullkomlega nauðsyn-
legt að tryggja það að samkeppni
geti átt sér stað verði ekki gripið
til róttækari róðstafana.
En eins og nú háttar virðist
þessi samkeppni ekki koma að til-
ætluðum notum. Ástœðan til þess
er sú, að flestar eða allar bílstöðv-
ar i bænum munu háðar olíu-
hringunum ýmist með samningum
eða þá eign þeiri'a og sú kvöð lát-
in fylgja að bílstjórarnir kaupi
Spánska sljórnin segíst
haf a eyðilagt 341 lugvélar
uppreisnarmanna
LONDON:
í útvarpi írá Madrid er sagt, að
stjói'nin hafi á ný náð á vald sitt
járnbrautarlínunni, sem liggur í
gegn um Aranjuez til austur-
strandarinnar. Hafi hermenn
stjói’narinnar komið vörðum upp-
roisnarmannu að óvörum, yfirbug-
að þá, og þai-með nóð jómbraut-
inni úr höndum uppreisnarmanna.
Caballero forsætisráðherra stjórn-
ar sókn stjórnarhersins á hendur
uppreisnarmönnum, og flytur nú á
hverjum degi hvatningai’orð til
hersins í gegnum útvarpið. Segir
hann m. a., að her uppreisnar-
manna sé nú orðinn lúinn eftir
margra vikna erfiða framsókn til
höfuðstaðarins, þar sem stjórnin
hafi yfir að íáða nær ólúnu liði, í
sókninni frá Madrid.
Stjórnin tilkynnir, að i loftárás-
um þeim, er gerðar voru í fyrrd. á
þrjár flugvéla-bækistöðvar upp-
reisnarmanna, hafi alls verið eyði-
lagðar 20 flugvélar, í viðbót við
þær 14, sem eyðilagðar voru deg-
inum áður við Talavera. (FÚ).
1 fyrradag tók fyrsti kven-öku-
stjórinn við strætisvagna í Madrid
til starfa, og er kvenfólkið í höfuð-
borginni sem óðast að búa sig und-
ir að leysa karlmennina frá störf-
um. (FÚ).
benzin hjá hringunum að öðru
jöfnu.
þetta þýðir það, að fyrirtæki,
sem keppir við hringana, hlýtur
að fá svo litil viðskipti að því
verður ókleift að starfa. þegar það
er svo liðið undir lok, ei-u hring-
arnir einráðir yfir verðlaginu
aftur.
þessvegna er það óhjákvæmlleg
nauðsyn, að bílstöðvar verði reistar
á lientugum stöðum i bænum, sem
séu með öllu óháðar benzínverzl-
unum og að bifreiöaeigendur geti
keypt benzin þar sem þeir telja
hyggilegast og þá ekki aðelns mið-
að við stundarhag.
Nú hafa tveir kunnir menn, sem
báðir eru bílstjórai', sótt um það
til ríkisstjórnai’innar að fá lóð á
leigu neðst í Arnarhólstúninu.
Mun ríkisstjórnin ráðin í því uð
lcigja þessum mönnum lóðina, en
sem stendur hefir Reykjavíkurbær
Arnarhólstúnið á leigu og er það
því undir bæjai'stjóminni komið,
livort óháð bilstöð verður reist á
þessum stað nú á næstu vikum
ellcgar hvort það þarf að dragast
til voi’s, þegai- leigutími bæjarins
er útrunninn.
20 kr. sekt fyrir að nota skotvopn
og særa þrjá menn í sjálfsvörn
Hæstaréttardómur í uppreisninni gegn toil-
verðinum á Norðlirdi
Nýlega hetir verið kveðlnn upp
í Hæstarétti dómur í máli, sem
réttvísin og valdstjórnin hötðaðl
gegn Vilhelm Jakobssyni settum
löggæzlumanni á Austfjörðum
1934 og nokkrum mönnum á Norð-
firðt, sem áttu þátt að óspektum
þar seint í marz 1934.
Að kvöldi þess 26. marz var
samkoma á Norðfirði og var Vil-
ljelm settur til að gæta þar reglu
úsamt lögregluþjóni staðarins.
þegar Vilhelm vamaði ölvuðum
manni aðgang að danssal, réðust
ítokkrir menn á hann hófu hann
á loft, báru hann út úr húsinu og
vörpuðu honum niður af steinpalli
úr 2,46 m. hæð á frosna og grýtta
jörð. En er lögregluþjónninn
reyndi að koma Vilhelm til að-
stoðar var hann sleginn í rot. En
sumir eltu Vilhelm og ógnuðu hon-
um, var m. a. talað um að hýða
hann, setja hann i poka, grýta hann
og jafnvel drepa. Grcip Vilhelm þá
til byssu, til að hx-æða mennina í
burtu og telur hæstiréttur það
leyfilega sjálfsvöm, þótt Vilhelm
hcfði eigi rétt til að bei’a vopnið.
Skaut hann 5 skotum og vildi svo
til, að 3 menn sæi’ðust svo víst sé.
Tclur hæstiréttur, að Vilhelm verði
eigi gefin sök á því, þótt hann
gripi til byssunnar undir þessum
kringumstæðum, en hann hafi eigi
gætt ýtrustu vai'kámi um meðferð
vopnsins og megi um kenna ofsu
tólksins og geðshræi’ingu hans.
Fyrir hæstarétti var Vilhelm
dœmdur í 20 kr. sekt. Randver B.
Bjarnason, Sveinn Magnússon, Sig-
urjón Ingvarsson og Bergur V.
Andrésson voru hver um sig
dæmdir í 35 daga íangelsi. Ólafur
H. Bjarnason og Hinrik S. Jóhann-
csson voru dæmdir í 45 daga fang-
elsi hvor. Ari M. S. Bergþórsson
fékk 15 daga fangelsi skilorðs-
hundið. Allar fangelsisrefsingamar
cru miðaðar við venjulegt fanga-
viðurværi.
Hæstiréttardómurinn er miklu
þyngri en nndirréttardómurinn.
Fellt að stofna
skylduvinnuskóla
í Rangárpingi
í fyrradag fór fram talning at-
kvæða er greidd vom í Rangár-
vallasýslu 24. þ. m. umj það, hvort
stofna skuli í sýslunni lýðskóla
með skylduvinnu nemenda gegn
skólaréttindum. — Já sögðu 378.
Nei sögðu 346. Auðir seðlar 5.
Ógildir seðlar 12. Atkvæði greiddu
741. Alls voru á kjörskrám 2029 —
en tvo þriðju hluta allra kjósenda
þarf til fullnaðarsamþykkis. (FÚ).
Vesíun-Skafffeíl-
ingar lýsa yfirfylgi
sínu við jarðrækt-
arlögin og afurða-
sölulögin
Framsóknarfiokkurmn
á góðum vegi með að ná
affup meirihlufa í kjör-
dæminu
Á fundinum, sem Jónas Jónsson
alþm. hafði hoðað í Kirkjubæjar-
klaustri í gær mættu um 60
manns. Gísii Sveinsson lét ekki
sjá sig — hefir víst fengið nóg af
íundinum í Vík s. 1. miðvikudag.
Af hálfu stjórnarandstæðinga var
engum mótmælum hreyft.
Auk fundarboðanda tók til máls
Helgi Jónsson bóndi í Seglbúðum,
og mælti með nýju jarðræktarlög-
unum.
Á fundinum voru samþykktar
eftirfarandi ályktanir:
I.
„þar sem hin nýju jarðræktarlög
miða að því að bæta aðstöðu hinna
smærri bænda i landinu, en að
sama skapi skerða vöxt stórbú-
skapar í grennd við kaupstaðina,
sem m. a. þrengir að sölumögu-
leikum landbúnaðarvara, lýsir
fundurinn ánægju sinni yfir setn-
ingu hinna nýju laga“.
II.
„Fundurinn ályktav að afurða-
sölulögin hafi stórkostlega bætt
hag bændastéttarinnar og lýsir
ánægju sinni yfir framkvæmd
þeirra".
Væntanlega er jiess ekki langt
að bíða, að Framsóknarflokkurinn
nái aftur meirahluta i Vestur-
Skaptafellssýslu.
Spánarfregnir
LONDON f GÆR:
Uppreisnarmenn á Spáni bera á
móti öllum tilkynningum stjómar-
irinar um sigurvinninga fyrir
sunnan og vestan Madrid. þá segir
í frétt frá Illescas, að í orustu,
sem átt hafi sér stað við þann bæ
i gær, hafi mannfall í liði stjórn-
arinnar orðið gífurlegt. Styður
þessi fregn málstað stjórnarinnar,
þar sem vitað er, að uppreisnar-
menn voru komnir talsvert austur
og norður fyrir Illescas, og getur
orusta þvi aðeins hafa átt sér stað
þar, að uppreisnannenn hafi látið
talsvert undan síga.
f fréttum frá uppreisnarmönnurn
er þess getið, að stjórnarherinn
iiafi notað flugvélar, skriðdreka og
stórskotabyssur.