Íslendingaþættir Tímans - 28.02.1974, Blaðsíða 1

ÍSLENDINGAÞÆTTIR
Fimmtudagur 28. febrúar 1974, 8. tbl. 7. árg. nr. 159. TIMANS
Ragnhildur Jónsdóttir
Ragnhildur Jónsdóttir frá Hjarðar-
holti, kona Guðmundar Kristins Guð-
mundssonar, fyrrum skrifstofustjóra,
lézt i Landspitalanum 21. desember s.l
eftir stutta legu. Með henni er horfin af
sviðinu glæsilegur fulltrúi aldamóta-
kynslóðarinnar, en þess er of sjaldan
minnzt, að konur áttu ekki siðri þátt
i afrekum hennar en karlmenn, þótt
störf þeirra væru oftast unnin i
kyrrþey. Stuðningur sá, sem margar
eiginkonur veittu þeim mönnum, sem
fremstir fóru hjá aldamótakyn-
sióðinni, verður seint metinn að verð-
leikum. Ragnhildur var framarlega i
hópi þessara kvenna, en maður hennar
var um langt skeið meðal helztu braut-
ryðjenda iþróttahreyfingarinnar og
ungmennafélagsskaparins og siðar
gildur liðsmaður i þeim flokki, sem
beitti sér fyrir hugsjónum ungmenna-
félaganna á stjórnmálasviðinu.
Ragnhildur Jónsdóttir fæddist að
Hjarðarholti i Stafholtstungum 17.
október 1894. Foreldrar hennar voru
Sigriður Ásgeirsdóttir Finnbogasonar
frá Lambastöðum á Seltjarnarnesi
siðar bónda á Lundum, og Jón Tómas-
son bóndi og hreppstjóri i Hjarðar-
holti. Kona Ásgeirs Finnbogasonar og
móðir Sigriðar var Ragnhildur Ólafs-
dóttir frá Lundum og dvaldi hún eftir
lát manns sins i Hjarðarholti hjá þeim
Jóni og Sigriði og minntist Ragnhildur
hennar jafnan með mikilli virðingu og
taldi sig hafa mikið af ömmu sinni
lært.
Heimili þeirra Sigriðar og Jóns var
orðlagtfyrir myndarskap og gestrisni.
Jón hreppstjóri lét sér m.a. annt um
menntun barna sinn og hélt jafnan
heimiliskennara meðan þau voru á
barnaskólaaldri. Oft fengu önnur börn
i sveitinni að njóta góðs af þvi. öll voru
börn þeirra hjóna, sem upp komust,
sex aö tölu, lika sett til framhalds-
menntunar, dæturnar þrjár stunduðu
allar nám við Kvennaskólann i
Reykjavik. Þegar Jón féll frá, tók
Þorvaldur sonur hans við búi, fyrst
með Sigriði móður sinni, og siðar einn.
Þorvaldur var á sinum tima i röð
merkustu og virðulegustu bænda i
Borgarfirði og búhöldur mikill.
Á námsárum sinum i Reykjavik
kynntist Ragnhildur Guðmundi
Kristni Guðmundssyni, sem þá var i
hópi beztu iþróttamanna landsins og
mátti heita jafnvigur á allar þær
iþróttir, sem þá voru stundaðar, þótt
hann ynni sér mesta frægð sem
drengilegur glimumaður. Þau Ragn
hildur og Guðmundur felldu fljótt hugi
saman og giftust 22. júli 1916 i
Hjarðarholtskirkju. Þar hófst hjóna-
band, sem stóð i nær sex áratugi og
var allan timann með þeim hætti, að
fegurri sambúð er erfitt að hugsa
sér. Þar héldust i hendur ást og mikil
gagnkvæm virðing. Sá, sem þetta
ritar, var um langt skeið eins konar
heimamaður hjá þeim Ragnhildi og
Guðmundi og getur þvi vel um þetta
borið.
Mest af tómstundum Guðmundar
Kristins á þessum árum var varið tii
iþróttaæfinga og þátttöku i félags-
málum. Hann var einn af forustu-
mönnum Armanns og siðar lþró@ta-,
sambands Islands og starfaði mikið i
Ungmennafélagi Reykjavikur. Eftir
að Framsóknarflokkurinn kom til
sögu, varð hann einn af helztu forustu-
mönnum i félagssamtökum hans i
höfuðborginni. Þessu fylgdi, að Guð-
mundur var heiman flest kvöld, og
hvildi heimilið þvi mun þyngra á
Ragnhildi en ella, eins og er hlutskipti
flestra þeirra húsmæðra, sem giftar
eru forustumönnum i félagsmálum.
Þetta lét Ragnhildur aldrei á sig fá,
heldur studdi mann sinn vel að þessu
leyti eins og i öðru. Oft kom Guð-
mundur heim með félaga sina að
lokinni æfingu eða fundi og var þeim
jafnan vel fagnað af Ragnhildi. Gest-
risni hennar var mikil og áttu þau
hjón marga vini, sem voru fastir
gestir á heimili þeirra áratugum
saman. Eftir að börnin komu til
sögunnar stóð heimilíð opið leik-
félögum þeirra og skólafélögum.
Ragnhildur naut þess, að hafa ungt
fólk i návist sinni. Það var þvi vel
ráðið, að það voru skólafélagar Guð-
mundar Kristins yngri og systursonur
Ragnhildar, sem bátu kistu hennar úr
kirkju.
Heimili þeirra Ragnhildar og Guð-
mundar bar henni gott vitni. Það syndi
listrænan smekk hennar og mikla
hirðusemi, nýtni og hagsýni. Það sýndi
að húsmóðirin myndi seint láta sér
falla verk úr hendi. Þeir, sem kynntust
heimilinu, gerðu sér lika fljótt ljóst, að
þar ríkti mikil umhyggja húsmóður-
innar um hag bónda og barna og siðar
barnabarna. Þar réði Ragnhildur ótvi-
rætt rikjum en föst stjórn hennar ein
kenndist af nærgætni og skilningi og
hún þurfti þvi ekki að beita hörku. Þó
var hún skaprik, en þess gætti aldrei i
heimilisstjórn hennar.
Ragnhildur var gædd góðum gáfum