Mánudagsblaðið - 22.10.1962, Blaðsíða 1
Slaé fyrir alla
15. árgangur
Mánudagur 22. október 1962
36. tölublaS.
Hvaðerbakvið boð flugfél.?
Styrjöld í rafveiturmi
Valgarð og lakob deila — 5 milljóna gróði eða kr.
2 millj tap — Everfi útundan — Sparnaður I bílum
Stirðleikar eru nú miklir milli Jakobs Guðjohnsen, rafveitustj.,
og Valgarðs Thoroddsen, yfirverkfræðings, sem var aðalkeppi-
nautur Jakobs um rafveitustjóraembættið á sínum tíma. Á deila
þessi sér nokkurn aðdraganda, en undanfarið hefur verið mjög
kalt milli þessaxa aðila, og lauk svo nýlega að Valgarð fór i
frí. Bafmagnsveitústjóri hefur tekið illa á ýmsxmi nýmælum,
sem yfir verkfræðingur hefur brotið upp á og jafnvel hrundið
í framkvæmd, en þau nýmæli eru vafasöm, enda virðist Valgarð
ekki hafa vaxið uppúr „stjóra“-starfinu í Hafnarfirði og er
heldur smásmugulegur.
Sænskir ómildir við trunaðarmenn
ríkisins - Afstaða Islendinga vafasöm
„Eftirlitsmaður opinberra starfsmanna í Svíþjóð (sivil
ombudsmann) hefur ákveðið að hefja skuli málsókn á hendur
tveimur starfsmönnum ríkisins fyrir embættisglöp i sambandi
við ókeypis flugferð til Parísar fyrir jól. Þeir, sem málsóttir
verða, eru sænski flugmálastjórinn, Henrik Vinberg, og yfir-
maður flugeftiriitsins, J. E. H. Ljung, yfirverkfræðingur, en
þrír aðrir sleppa með áminningu. Það var Gösta Ellhammar,
yfirmaður leiguflugvélafélagsins Transair, sem fyrir jólin bauð
nokkrum vinum og kunningjum, eins og hann sjálfur kallar
þá, í flugferð til Parísar.
Eftirlitsmaðurinn er nú búinn að ganga úr skugga um, að
hér var um skemmtiferð að ræða, og heldur því fram, að ekk-
ert réttlæti þátttöku opinberra starfsmanna.
Ljung varð með í ferðinni að fengnu leyfi flugmálastjórans,
en eftirlitsmaðurinn lítur svo á, að það leysi hann ekki undan
ábyrgð. Með því að taka þátt í ferðinni hefur hann komið fram
á þann hátt, sem líklegur er til að veikja traust almennings á
embættisrækslu hans, að því er eftirlitsmaður heldur fram.
Um Winberg flugmálastjóra segir eftirlitsmaðurinn að hann
af vanhyggju hafi vanrækt skyldur sínar með því að gefa Ljung
ieyfi til að fara. Það er skylda Winbergs að gæta þess, að und-
irmenn hans taki ekki á móti hagstæðum ferðatilboðum, ef þau
eru til þess fallin að veikja traust almennings, segir í greinar-
gerð eftirlitsmannsins.
erða þessir tveir ríkisstarfsmenn nú dregnir fyrir rétt
í Stokkhólmi.“
Þannig hljóðar forsíðugrein í hinu kunna og áreiðanlega
blaði Handels og Sjöfartstidende nýlega og hefur vakið verð-
skuldaða athygli.
Það myndi mörgum íslenzkum
opinberum embættismanni renna
kalt vatn milli skinns og hör-
unds, ef svo væri tekið á málum
eins og Svíar gera. Fjöldi opin-
berra starfsmanna hér á landi
láta ekki einungis bjóða sér
í ferðalög með flugfélögunum
hér heima, heldur krefjast alls
uppihalds, víns og veiga, hótels
og allskyns skemmtana í trausti
þess, að þeir séu „boðsgestir"
og fulltrúar hins opinbera.
Það vakti ekki lítið umtal og
skrif, þegar fjárveitinganefnd A1
þingsins stökk suður á Kaprí rétt
áður en ákveðið var, hve mikinn
styrk áti að veita til reksturs
viðkomandi félags.. Á þeirri leið
voru allskyns heimsfrægir staðir
heimsóttir, sumir nefndarmanna
gengu fyrir páfa — og veitti
ekki af — en aðrir gengu á vit
jarðneskra gæða. Ekki eru þær
svo fáar aðrar nefndirnar, sem
notið hafa aðstöðu sinnar og
„þegið“ boð og ferðalög hjá hm
um mörgu aðþrengdu félögum,
sem þurft hafa á eðlilegri opin-
berri aðstoð eða ívilnun að
halda. Allir muna þá daga, þeg-
ar „ráðsmennirnir" við Skóla-
vörðustíg voru í öllum boðum
stjórnar og einstaklinga, og urðu
margir að leita sér læknis til að
halda heilsu vegna slíkra
veizlna.
Framkoma Iðgreg'uyfirvald
anna við lögregluþjóna
Höfuðstaðiirinn að komast í öngþveiti — Borgarstjórnin
daufhevrist við kröfum um urbætur - Hættulegt ástand
Sennilega hefur ekkcrt blað
ymprað á því oftar en Mánu-
dagsblaðið, hve illa lögregluþjón
nm er greitt kaup og hinni
beinu afleiðingu þess: Of fáir lög-
regluþjónar, öryggisleysi borg-
aranna og meiri afbrot. Nú er
svo komið, að jafnvel Morgun-
blaðið hefur tekið eftir því, að
ekki er allt með felldu.
Nýlega var auglýst eftir nýj-
um lögregluþjónum, allt að tutt-
ugu mátti ráða, en aðeins tveir
sóttu um, þótt hvorugur 'hefði
tilskilda hæfileika til að sinna
verki lögregluþjóns.
í dag er Reykjavíkurborg og
lögreglulið hennar þannig, að
útilokað er að sinna öðru en
„fylliríis“-vandamálum og heim-
ilisköllum, þegar einhver borg-
arinn er í hættu á heimili sínu
vegna ölæðis annars. Eftir mið-
nættí -4A-‘ ,!<w-«e1iibiónar
menn og aðrir misindismenn
leika lausum hala í miðbænum.
Því hefur óbeint verið borið
við, af hálfu lögregluyfirvald-
anna, að þetta ástand megi bein-
línis rekja til mannfæðarinnar,
og vissulega er hér um höfuðá-
stæðu að ræða.
Hins vegar er einnig hægt að
fullyrða, að af hálfu lögreglu-
yfirvaldanna og borgaryfirvald-
anna hefur ekkert verið reynt
til þcss að draga úr þessum vand
ræðum, en þó eru brautir fær-
ar til þess ef vilji er fyrir hendi.
Á hverjum degi má sjá marga
fíleflda lögregluþjóna rölta um
aðalgötur bæjarins og alls staðar
þar, sem stöðumælar hafa verá5
settir upp, með litla bók í stór-
um höndum og rita niður númer
þeirra, sem ekki greiða mæla-
r v • Vi aÍMfnHa
leið verið reynd, eins og í næstu
löndum, sem við slíka erfiðleika
eiga að stríða, að ráða nokkra
kvenlögregluþjóna, sem sinnt
gætu þessu „pössunarstarfi“ frá
kL 9 f.h. til kl. 7 að kvöldi.
Svona einföld er sú ráðstöfun,
scm leysa myndi margan kapp
ann af hólmi til meira aðkallandi
starfa í borg með yfir 70 þús-
und íbúa og nálega óleysanlega
starfi, en notkun opinberra bif-
reiða hjá „fyrirtækinu" vakti al
mennt hneyksli um alla borgina.
Rafveitustjóri átti hinsvegar erf
itt um vinsældir um tíma, ekki
vegna sjálfs sín hann ervinsæll
maður, heldur hins mikla hóps
ættingja, sem safnaðist inn
á stofnunina, og þó einkum einn
þeirra, ómenntaður, sem nálega
tók við völdum um stund. Varð
rafveitustjóri aFmiög fvrir bnr*
Fr-i ■f> < ðu
Þetta ástand ræður enn ríkj-
um hjá fyrirtækjum og einstak-
lingum. Mönnum í trúnaðarstöð-
um ríkisins og bankanna er boð
ið hvert, sem þeir vilja, ef þeir
reynast hlynntir viðkomandi
„bjóðendum“ í þeim málum, sem
peim mest liggur á hjarta.
Raunverulega er þetta ekki ann
að en kúgunarstarfsemi af hálfu
opinberra starfsmanna. Engin
eðlileg viðskipti milli opinberra
aðila í trúnaðar- og áhrifastöð-
um, geta átt sér stað, ef boð og
ferðalög eiga að vera fyrirrenn
ari allra skipta. Við skulum ekki
gera okkur neinar grillur um
það, að hér sé um vináttuboð
að ræða, sem félög þessi geri
bara „í góðum anda“ gagnvart
þessum mönnum. Síður en svo.
Öll þess boð hafa geysileg áhrif
á þau „fríðindi", sem félögin
njóta, og ekkert er eins öruggt
og að skemmta miðaldra manni,
sýna honum gull og græna
skóga, eins og Skrattinn Kristi
á sínum tíma, og stinga því um
leið að honum, að ekki væri
verra, þótt hann greiddi þess
ari styrktartillögunni sitt jáyrði,
þegar sá tími kæmi. Gallinn er
bara sá, að við eigum svo fáa,
sem hafa styrkleikann, sem
þama þarf.
Boðsferðir þessar hafa kastað
almennri ótrú á störf þeirra
nefnda, sem þegið hafa gylliboð
hinna ýmsu félaga. Þessar nefnd
ir eru trúnaðarnefndir þingsins,
sem þjóðin verður að treysta í
hvívetna. Þegar þær í heild, ein
staklingar innan þeirra, og svo
einstakir þingmenn, fulltrúar í
stjórnarráðinu eða aðrar hátt
settar persónur í trúnaðarstöðum
eru famar að þiggja þessi boð,
þá er mælirinn orðinn fullur og
tími til kominn að grípa i taum
ana.
Svíar, eins og aðrar menning
arþjóðir, sjá ósköp vel, hvað
liggur bak við þessi boð. Við
sjáum það líka. Én, því miður
eru Svíar og aðrar þjóðir, þeim
mun heiðarlegri en við, að þir
þola ekki, að embættismenn
þeirra, sem einstaklingar, láti al
menning missa trú og traust á
embættin, vegna þess að starfs-
mðnnum er boðið í lystireisur
út um landsbygginða eða í önn-
ur lönd. ,
Þesu verður að hætta, ella al-
mennt kapphlaup hefst milli fyr
irtækja, og það vinnur, sem bezt
getur boðið.
UMBROT
Yfirverkfræðingur Thoroddsen
hefur vikið burtu ólaunaðri
bygginganefnd, sem rafveitan
kom á stofn fyrir löngu og
hefur þótt ærið heppin og nauð-
synleg til að ráða fram úr hin-
um ýmsu byggingarmálum raf-
veitunnar t.d. spennustöðvum o.
s. frv. og vill, gjarnan hlutast
til þess arna sjálfur, eins og var
í Hafnarfirði. Hefur þetta mælzt
illa fyrir hjá starfsfólki, enda
góð raun af nefndinni.
SPARNAÐUR
I enhverju „sparnaðarskyni",
SÖLUBÖRN
Ef þið viljiö láta aka blaðinu
til ykkar í úthverfi bæjarins, þá
gerið afgreiðslunni aðvart. Okk-
ur vantar sölubörn í mörg út-
'iverfi.
sem ekki hefur heldur þótt
heppilegt, réð Valgarð ekki ti)
sín fólk i sumar, þegar leyf
voru, en þetta hefur valdið
slíkri ringulreið í deildum, að
unnið er nú í aukavinnu og á
sunnudögum til að fá botn í þau
mál. Skipti yfirverkfræðingur-
inn forustumönnum við hin
ýmsu verkefni, svo að allt er
komið þar í eindaga.
BÍLAR — ÆTTINGJALIÐ
Hinsvegar hefur Valgarð gætt
þess vel, að starfsfólk legði bif-
reiðum stofnunarinnar að loknu
Framhald á 5. síðu.
2 -
Nú er sumarið liðið hér, en suður í löndum eru sjóböð og íþrótt-
ir enn í fullum gangi. Hann liefur það ekki amalegt „skíða“-
garpurinn þessi, og vonandi missir hann ekki jafnvægið.
íslenzkar eiginkonur
vekja athygli hjá S.Þ.
Þegar allsherjarþing S.Þ. í New York var sett síðast
vakti það mikla athygli, að að baki íslenzku fulltrúanna
tveggja — af fjórum — sátu eiginkonur þeirra, bless-
aðar dúfurnar. Guðmundur I. og Jónas Rafnar voru einu
fulltrúarnir á þinginu, sem töldu betra, að konur þeirra
væru með, en ýmsir aðrir fulltrúar tóku aðeins með
einkaritara sína. Vitanlega má telja, að þessir góðu
menn Bafnar og Guðmundur hafi gert þetta í sparaað-
arskyni, því „ódýrara búa hjón en einstaklingur“ eins
og bezt sannaðist, þegar nokkrir þingmenn okkar tóku
ltonur sínar til Eondon, Bonn og Parísar — til að þvo
af sér undirföt, svo ekki færi gjaldeyrir í slíkt.
En eiginlega datt engum í hug, sem sáu blessaðar ís-
Ienzku frúrnar að baki maka sinna, að heim^ á hótellier-
jergjunum þeirra £ New York biðu „Sparr“-pakkar og
blikkbalar, og þær hefðu aðeins sltroppið „niður á þing“,
rneðen so'dcar og nærbræltur lágu í bleyti!!!
4