Mánudagsblaðið - 12.10.1970, Blaðsíða 1

BlaÓ fyrir alla
22. árgangur
Mánudagur 12. október 1970
39. tölublað
Öngþveiti íhaldsins*.
JOHANN OG GUNNAR TAL-
AST EKKI VIÐ ENNÞÁ
Síðan Jóhann Hafstein, tók, að nafninu til, við öllum völd-
um í Sjálfstæðisflokknum, og nýtur þar, hvað atkvæðamagn
prófkosninganna gefur til kynna, aðstoðar Geirs Hallgríms-
sonar, hefur hann vaxið talsvert í augum fólks. Skuggi fyrir-
rennara hans er að hverfa, og þótt ekki hafi tiltakanlega reynt
á forustuhæfileika Jóhanns, þá virðist hann allur annar maður
en þegar hann lék aðeins háttsettan statista í einveldissjónar-
spili dr. Bjarna. Þó er það staðreynd, að Jóhann starfar enn
undir miklum „þrýstingi“, sem sjáifsakapaðir arftakar Bjarna,
beita hann, þannig, að enn hefur hann ekki þorað né máske
getað tekið þær ákvarðanir, sem flokksleiðtoga ber, eftir úr-
slitin um daginn. Staðreyndin er að Jóhann Hafstein og dr.
Gunnar Thoroddsen hafa enn ekki talazt við um eftirleikinn
þ. e. væntanlegt samstarf og skipulag í komandi kosningum.
Aðeins Geir
Morgunblaðsklíkan, sem vann
undir dr. Bjarna og hlýddi boði
hans og banni, reyndi strax við frá-
fall dr. Bjarna, að taka völdin og
stjórna flokknum eins og einka-
eign. Þessi hópur hafði sterka að-
stöðu en, engan frambærilegan
mann nema Geir HaJlgrímsson,
þótt ekki þyrðu þeir að kasta Jó-
hanni fyrir borð að svo komnu
máli. Meðan setið er við ráðagerðir
hefur það eitt verið ákveðið að
banna með öllu að birta nafn dr.
Gunnars á síðum blaðsins og reyna
hið gamla, góða íhaldstrikk, að
„þegja málið í hel".
Óvænt fylgi
Jóhann er Iangt því frá að vera
viss um æðstu völd innan flokks-
ins. Fylgi hans gaf fremur til kynna
tap en gróða, þótt hann yrði númer
tvö, en fylgi Geirs töldu margir að
gerði hann að sterkasta manni
flokksins. Hinn raunverulegi sigur
var auðvitað Gunnars, því hann
kom inn þriðji og hafandi verið
um árabil út úr stjórnmálum, þá
sætti miklum undrum hve traust
fylgi hans er enn.
Að óttast hefnd
Valdastreytan að baki harðnar
dag frá degi, fimm klíkur eiga í
stöðugum erjum og eygir ekki sam-
komulag ennþá. Þótt Mbl.-menn
gætu sætt sig við Jóhann, sem eins-
konar tyllihöfuð flokksins, þá er
langt frá því, að þeir hugsi sér að
láta af hendi nokkurt verulegt
magn af því valdi, sem þeir nutu
undir stjórn dr. Bjarna. Þeir hræð-
ast, að ástæðulausu, að dr. Gunnar
verði þeim þungur í skauti, ef hann
nær völdum og Geir sér ráðherra-
stól í enn meiri móðu en fyrr, komi
Gunnar í gagnið. Stolt Jóhans er
sært djúpu sári, því hann sér nú,
að klaufalegt Iítillæti varðandi
flokksforustuna, verkaði þveröfugt
við það, sem til var ætlazt.
Ósvífin afstaða
Staðreyndin er sú, að enn
hefur klíkunni tekizt að koma
í veg fyrir gagnlegar viðræður
við GunnarThor. og framtíðar-
áætlanir um samstarf hangir í
lausu lofti. Þetta er ein ósvífn-
asta afstaða, sem nokkur á-
byrg flokksstjórn hefur sýnt.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
Framhald á 6. síðu.
VERD-
STÖÐVUNÁ
ÍSLANDI?
Telja má fullvíst, að eitt af
málum ríkisstjórnarinnar í vet-
ur verði að skella á verðstöðv-
un. Hefur hún þar fordæmi
Dana og Svía, en til þessa,
hefur íslenzka stjórnin sjaldan
hikað við að apa eftir allar ó-
heillaráðstafanir þær, sem
ir frændur okkar hafa gert.
Almenningi ofbýður orðið
verðlagið á íslandi, á því er
enginn efi. Nauðsynjavörur
hækka stöðugt, kapphlaunið
milli kaupsins og verðlagsins
er óstöðvandi.
Ef hér væri um eðlilegt á-
stand að ræða yrði engin þörf
á verðhömlunum, en, því mið-
ur, virðast kaupmenn og bænd
ur hvergi kunna sér hóf í þess-
um efnum. Núgildandi verð-
gæzla er langt frá því fullkom-
in og undansláttur hins opin-
bera hin eiginlega sök þess á-
stands sem skapazt hefur.
Það er þvi alveg öruggt, að
hið fræga frumvarp ríkisstjórn
arinnar, sem Eggert Þorsteins-
son felldi, sér ekki aftur dags-
ins Ijós, þrátt fyrir vonir kaup-
sýslustéttarinnar um að farið
yrði að óskum hennar og lof-
orð efnd. Svíar og Danir hafa
sýnt okkar mönnum leiðina.
ÁSTAND ÆSKUNNAR I SVÍÞJÓÐ:
HROÐAÁSTANDINU ÞAR
LÝST AF SJÓNARVOTTI
Skáld og rithöfundar:
AFENGI - VINUR
EDA ÓVINUR?
Miklir rithöfundar, samkvæmt
vestrænni venju, segir hinn kunni
gagnrýnandi Leslie Fiedler, þurfa
að hafa persónulega galla, eða skort
persónulegra töfra. Oft eru þessir
töfrar drykkjuskapur" þú ert skrít-
inn, en ekki meira en svo en aðrir
góðir rithöfundar",sagði Ernest
Hemingway við Scott Fitzgerald,
og sjálfur kallaði Fitzgerald alko-
hólið „löst eða galla rithöfundar-
ins". Donald W. Goodwin, sálfræð-
ingur við Washington University
(háskólann) hefur lagt sérlega
stund á líferni Fitzgeralds, sem
„fyrirmyndar alkohólista" og út frá
því reynt að skýra þær sérstæðu
staðreyndir, sem varða drykkjusiði
velþekktra rithöfunda Bandaríkja-
manna síðustu öldina; þriðjungur
þeirra eða allt að helmingi voru
drykkjusjúklingar. Af þeim sex
Bandaríkjamönnum, sem fengið
hafa Nobelsverðlaunin fyrir bók-
menntir, skáldskap, hafa fjórir, Eu-
gene O’Neill, Sinclair Lewis, Willi-
am Faulkner og Hemingway, verið
drykkjusjúklingar, og sá fimmti,
John Steinbeck, drakk geysilega.
Hvers vegna?
Hversvegna? Máske gekk það að
erfðum, sem kröfðust þess. Rithæfi-
leikar og áfengissýki, kunna að hafa
Framhald á 6. síðu.
Þótt við sjaldan fáum sjónarvottalýsingar af frændum okk-
ar Svíum, en njótum í þess stað frétta frá þessu allsnægtar-
landi, frá fréttastofum, sem sí og æ birta fregnir af einhverri
glópsku hins opinbera í Svíþjóð í sambandi við aiþjóðaaf-
skipti, þá vill nú svo til, að okkur hefur borizt bréf, ekki um
alþjóða-afskipti Svía, heldur bara af unga fólkinu í þessu
allsnægtarríki Norðursins, sem svimar í auði jarðar, háum
lífskjörum, víðfrægri tækni og allsnægtum almennt.
Blöskrar
„Eins og þú veizt, ritstjóri góð-
ur, þá hef ég víða farið og margt
séð og er með öllu hættur að kippa
mér upp við örbirgð, betl, klám og
önnur leiðindi í samskiptum manna
svo ekki sé talað um enn verri hlið-
ar þessarar æðstu skepnu jarðar. En
eftir að hafa heimsótt höfuðborg
Svía, þá verð ég að játa, að mér
hreinlega blöskraði.
Böð og business
Eg get nokkuð vel sætt mig við
það, að í Stokkhólmi eru frjálsar
ásdr, yfirborðsfrjálsræði og ýmsir
kippir í unga fólkinu Það veit bet-
ur en aðrir tun ástandið um allan
heim og telur sig eitt hæft að
dæma og ráðleggja í öllum málum.
Blöðin kida bragðfrumur lesandans
með æsandi lýsingum á líferni
sænskra kontordama í suðrænum
löndum, siðferðislaust með öllu en
þó, sem verra er, svo áberandi, að
þjóðarskömm er að. Telja blöðin,
að þjóðinni sé nokkur vansæmd að
þessu, en æsiblöðin hafa gaman að
öllu þessu það eykur útbreiðsluna.
Þó segja fróðir að þar ráði nokk-
uð sérhagsmunir, er vitnað er til
þjóðarsómans, en þeir sérhagsmun-
ir eru, að Bandaríkjamenn,
sem nú framleiða klámmyndir a la
Bergmann, hafa farið langt fram úr
Framhald á 6. síðu.
LoftleiSir byggja hótel í Lúxemburg!
— Taka þátt í lúxushótelbyggingu með öðrum —
Það virðist heldur skammt stórra högga á milli hjá þeim
Loftleiðamönnum. Altalað er hér í borg, að félagið sé að
byggja, með öðrum aðilum hótel í Lúemborg, en auk þess
hefur blaðinu borizt bréf um þetta frá meginlandinu. Mun
þegar hafa fengizt leyfi til þátttöku Loftleiða í þessari stóru
hótelbyggingu, en ekki alveg ráðið hvort heldur Loftleiðir á
íslandi eða dótturfyrirtæki þess yrðu talin formlega þátttakend-
ur í kostnaði.
Hið umfangsmikla starf Loftleiða
virðist kunna sér engin takmörk.
Útþenslustefnan eykst með ári
hverju, hótel, ný félög og allskonar
athafnir blasa við. Hið nýja hótel
mun verða lúxus-tegundar, og talið
að Loftléiðir muni verða eigandi
að a. m. k. 10% ef ekki meira.
Að fordæmi annarra
Útilokað var að fá algjöra stað-
festingu á þessari frétt, að svo
stöddu, en blaðið vill hinsvegar full
yrða, að svona er málum komið að
því beztu heimildir segja. Vitan-
lega er það mikill akkur fyrir fram-
tíðarstarfsemi Loftleiða, að eiga
hlut í hóteli á einum helzta við-
komustað bæði Loftleiða og Air
Bahama, enda hafa öll flugfélög,
sem nokkurs mega sín farið inn á
þá braut að byggja, kaupa eða eign-
ast hlut í slíkum gistihúsum.
Dugnaður
Það verður aldrei sagt að þeir
Loftleiðamenn láti grasið vaxa und-
ir skóm sínum og gleðilegur vottur
framtakssemi og dugnaðar forráða-
manna félagsins, að það skuli af
sjálfsdáðum leggja í slíkar þarfa-
framkvæmdir.