Ísafold - 30.08.1929, Qupperneq 1

A£f$eiðsla
í Ansfeöírstrseti 8.
Póstfeox 607.
Árgangtrrinn
kostar 5 k-rónur.
Gjaldtiagi 1. júlí.
Slsta og besta
frjettablað landsins.
Ritst j órar:
Jón. Kjartansson,
Valtýr Stefánsson.
Sími 500.
Vikublað Morgunblaðsins.
54. árg., 50. tbl. — Föstudaginn 30. ágnst 1929.
{safoldarprentsmiðja h.f.
Grænlandsfarið Gotta kom öllum að óvörum
með sjö sauðnaut.
Skipverjar segja frá hinni æfintýralegu ferö.
Skipshöfnin á „Gotta' *.
í aftari röð frá vinstri til hægri: V'igfús Sigurðsson „Grænlandsfari“, Ragnar Pálsson, Ársæll
Árnason, Kristján Kristjánsson skipstjóri, Baldvin Björnsson gullsmiður, Edvard Frederiksen. I neðri
röð: Fjnnbogi Kristjánsson, Marltús Sigurjónsson, Gunnar Kristjánsson, Kristján Kristjánsson,
Þorvaldnr Guðjónsson.
Kl. 9 á mánudagsmorgun kom
jeg niður i Austurstræti. Mætti
jeg þar manni, sem hrópaði: Gotta
er komin! — Komin livert?, spyr
jeg. — Hingað að steiubryggjunni,
sagði maðurinn.
•Teg lmgsaði til Jolmsons í
bankanum, að best væri að leita
sjer frekari heimilda, áður en
lengra væri farið. En á næsta götu-
horni hylti undir Þorstein Jónsson
útgerðarmann og framkvæmdar-
stjóra, eða hvað það nú heitir í
fjelaginu „Eiríki rauða.“ Hann
lii-i.st.ist allur af fögnuði. Ekki
mælti hann orð af vörum. En þess
þurfti ekki með. Auðsjeð var á
honum að Gotta var úr allri hættu.
Mjer varð gengið niður á stein-
bryggju. Þar var óvenjulega margt
manna, svo tímanlega á mánu-
dagsmorgni. Þar var Grænlands-
farið Gotta. Þar stóð Vigfús Sig-
urisson Grænlandsfari á hlerum
lestarrúmsins, og var nokkuð víga-
harðalegur.
Jeg býð hann velkominn heim
aftur; og spyr um sauðnautin. —•
Þau eru lijer sjö, sagði Vigfús,
4 karldýr og 3 kvendýr. — Eólk
streymdl að lestaropinu úr öllum
áttum. Lestín ætlaði að fyllast, ef
Vigfús leit af henni augnablik.
Uann fekk sjer brátt lögregluþjón
til aðstoðar til þess að bægja fólk-
inu frá, er ætlaði að ryðjast nið-
ur til sauðnautanna. — Að
vörmu spori kam þar að Ársæll
Árnason, með tinnusvart alskegg,
hreinasta bæjarprýði. Hann flutti
þnu boð frá borgarstjóra, að sauð-
nautunum væri heimill Austurvöll-
ur til haglendis og verustaðar.
XálgaðisL- hann síðan flutningabíl
með grindum á, til þess að flytja
dýrin á frá skipinu.
Um ]>að b 1, sem bíllinn kom, var
orðið svo margt. um áhörfendur,
að margmennið minti á flugmanna-
heimsóknir.
Skípverjar vörpuðu nú hlerum
af lestarrúminu. Tóku þeir síðan
sauðnautin í fang sjer og báru þau
upp í bílinn. Þurftu þeir að taka
vel á. til að missa þau ekki úr
Iiöndum sjer. Eu alt gekk greið-
lega. og var bílliun brátt kominn
inn á Austurvöll.
Er kálfunum var hleypt af bíln-
um. var þegar kominn mannfjöldi
að Austurvelli, er skemti sjer við
sjá þá. talca sprettinn eftir
vellinum. Er fótaburður þeirra
á. hlaupiuu einkennilegur að því
leyti, að þeir sletta framfótunum
svo hátt upp, er þeir taka stökkið.
Að svo búnu var Grænlandsförun-
um fagnað af öllum. viðstöddum
með 4-földu húrrahrópi.
En jeg náði í Vigfús Sigurðsson,
og fekk hann til að segja lauslega
ferðasogu.
Er mn á skrifstofu Isafoldar
kom. byrjuðu fyrirspumir í sím-
ann um það, hvort það væri satt,
að Gotta væri komin.
Var því eigi svarað með öðru
en því, að :
Sauðnautin eru á Austurvelli.
„Gotta“ . kom hingað öllum
<<ð óvörum — svo mikið er víst.
Á laugardaginn var lagði Þor-
steinn Jónsson drög fyrir það, að
hann fengi samband við rannsókna
skipið danska Godthaab, til þess
að vita hvort slcipverjar þar vissu
nokkuð um Gottu.
Franski landkönnuðurinn, Char-
eot, sem hjer var með skit sitt
„Pourquoi pas?“, hefir látið mikið
yfir því, hve mikill ís sje við
Austur-Grænland nú, og sigling
þar erfið. Hann ætlaði að sigla
þar upp að ströndinni, en varð
frá að hverfa. Hann ljet. svo um-
raælt:
Ætli jeg verði ekki fenginn til
þess að leita að Gottu að ári?“
Það verður ekki sagt, að bæjar-
búar hefi verið hræddir um að
skipshöfn Gottu kæmist ekki lífs
af. En óhætt er að fullyrða, að
margur ljet sjer detta í hug, að
þeir kæmu seinna heim en búist
var við í upphafi. Enda eðlilegt,
þvi það helsta sem um þá hafði
frjest, var, að þeir voru mánuð á
leiðinni hjeðan tíl Grænlands. Og
úr því þeim seinkaði svo, þótti við-
búið að þeir kæmust ekki heim á
þessu sumri.
Af farkosti og útbúnaði'Var eigi
látið sjerlega vel. Þó t. d. að blikk-
plötur utan á byrðingnum, gætu
verið góð vörn í hafís, mun annar
útbúnaður þykja tryggari.
Iljer fara á eftir ferðasögubrot
er skipverjar sögðu Morgbl. dag-.
inn sem þeir komu.
Fp.
!
Vigfús Sigurðsson segir ferðasögu.
Þann 4. júlí ld. 5 e. m. lögðum
við af stað frá Reykjavík. Fengum
við gott veður og leiði þangað til
við vorum komnir 20 mílur norður
frá Horni. Þar hittum \úð fyrst
hafís á leið okkar.
Brátt fundum við vök í ísinn, og
komust austur úr ísbreiðu þessari.
Hjeldum við síðan norður með ísn-
<;m. Eftir 3 daga siglingu norður
eftir, vorum við komnir á 73 gráðu
norðlægrar breiddar. Þar lögðum
við inn í ísinn. Var hann þar nokk-
uð greiður að sjá á köflum. Er
við áttum eftir 40—50 sjómílur til
lands, hittum við íshellu, sem
hvergi var glufa í. Þetta var út
af Liverpoolströndinni. Þar sátum
við fastir í,ísnum í 11 daga, og
komumst hvergi.
Þá sluppum við út úr ísnum
aftur. Hjeldum nii enn í norður,
alt norður til 75° 44' norðl. br.
Þar var ísbreiðan sýnilega breiðari
meðfram ströndinni, náði lengra til
hafs, og var því auðsjeð, að eigi
royndi stoða, að halda lengra
norður.
Snerum við nú suður með ísnum
aftur. Nálægt 74 gárðu n. br. hitt-
og inn í Franz Jósefsfjörð, að 6yj-
unni Ýmisey. Fjörður skerst aust-
an í eyna, sem er álíka langur og
Eyjafjörður, svonefndur Dusens-
fjörður. Sigldum við inn þennan
fjörð.
í Dusensfirði veiddum við fjmm
sauðnautakálfa.
Fyrir sunnan Ýmisey, tekur við
Soffíusund, milli mynnis Franz
Jósefsfjarðar og Óskarsfjarðar. —
Sigldum við nú gegnum það, og
fundum þar tvo kálfa.
Við leituðum um Óskarsfjörð,
og fundum þar engin sauðnaut.
Síðan fórum við um Vegasund, og
þar urðum við heldur ekki varir.
En í Vegasundi fundum við gras-
flesjur dálitlar, og þar heyjuðum
við Iianda sauðnautum okkar.
í Vegasundi hafa Norðmenn lagfc
upp timhur í fjögur veiðimanna-
hús, sem þeir ætla að fullgera fyrir
haustið. Eiga veiðimenn að hafa
þar vetursetu, til þess að stunda
þar m. a. refaveiðar. Fimta veiði-
húsið ætla þeir að reisa við Sof-
fíusund.
Úr Óskarsfirði fórum við inn f
Davissimd og ætluðum inn í Carls-
bergsfjörð. En hann var fullur af
ís, og varð eigi þangað komist.
Snerum við þá út úr fjörðum og
vit fyrir Liverpoolsströnd.
Er við vorum þangað komnirr
lagðist jeg til svefns að kvöldi þess
19. ágúst. En er jeg vaknaði
snemma um morgun þess 20. ág„.
vorum við komnir út úr öllum ís.
Við hittum á sund í ísnum þá
um við norskt veiðiskip, Heimland
I. Þar vorum við enn fastir í ís
í 8 daga. Þá losnaði um ísinn, og
lentum við í fylgd með norska
skipinu inn að ströndinni, og náð-
um landi við Vonarhöfða, norðan
við ,Myggebukten‘, þar sem Norð-
menn hafa reist sjer loftskeyta-
stöð. Þetta var að kvöldi þess 4.
ágúst kl. 6. Höfðum við þá veríð
1 mánuð og 1 klukkustund frá
Uejrkjavík til Grænlands.
Þaðan sendum við skeyti hingað
heim um ferð okkar.
Hjeldum við svo suður með landi
nótt, og komumst klakklaust gegm
um ísinn í einni lotu.
En þ. 20. ág„ er við vorum
komnir út úr ísnum, skall á okk-
ur hið nýafstaðna norðanrok. —
Settum viÖ upp segl og lensuðum
undan veðrinu. Veðrið harðnaði,
og gátum við eigi lensað. Beittum
við skipinu þá í vindinn með fullri
fei-ð. En samt rak okkur hratt
aftur á bak. Og svo fór að við
þurftum að setja út rekakkari.
Eftir að okkur hafði þannig
brakið undan veðrinu á þriðja sól-
arhring, slotaði veðrinu kl. 5 á
laugardagsmorgunian var. Og kl.