Tíminn - 18.12.1979, Blaðsíða 19

19
Þriöjudagur 18. desember 1979.
. /

Dr. Georgeanna Jones, sem
hérsést ásamt manni si'num,
Howard, viðurkennir, að hiin
hafi verið gráti næst, þegar
áætlanir þeirra urðu fyrir
gagnryni, sem geta gert þær
að engu.
Flestar konur dreymir um að
veröa mæöur. Þaö var þvi ekki
aö undra, aö Linda Grimes varö
yfir sig hrifin, þegar læknir
hennar tjáöi henni siöastliöiö
vor, aö hún ætti von á barni.
— Ég get ekki lýst þvi, hversu
hamingjusöm ég, var, segir
hún, —Éggekkum allandaginn
og talaöi viö magann á mér!
Þessar fréttir voru sérlega vel
þegnar af Lindu og manni
hennar, Brian, kassaverk-
smiöjueiganda, þar sem hún
haföi þegar misst annan
eggjaleiöarann og eggjastokk-
inn, þegar góökynjaö æxli var
fjarlægt, og haföi þvi áhyggjur
af þvi, hvort hún ætti eftir aö
eignast börn.
En þá henti ólánið. Þegar þau
voru i sumarleyfi I Frakklandi,
kom i ljós, aö hér var um utan-
legsfóstur aö ræöa. Var gerö aö-
gerö á Lindu og þar meö missti
húnhinn eggjaleiöarann, ásamt
fóstrinu. Linda fylltist örvænt-
ingu, því aö nú virtust allar von-
ir um aö eignast barn úr sög-
unni.— Ég veit ekki, hvernig ég
gæti best lýst þeim söknuöi, sem
ég fann til. Ég er ung kona og
mig hefur alltaf langaö til aö
eignast barn. Mér haföi aldrei
dottið I hug, aö það gæti verið
hiö minnsta vandamál.
Heföi ekki komiö til seigla
Lindu, væri vandamál hennar
óleysanlegt. Hún haföi lesiö um
glasabörnin, sem fæddust á
fyrra ári, og hóf nú að spyrjast
fyrir um hver helst væri mögu-
leika aö finna fyrir hana aö
hljóta sömu meðferð. Leit
hennar leiddi hana til Howard
og Georgeanna Jones, hjóna,
sembæöierulæknar, og voruaö
koma á fótsjúkrahúsi í Norfolk,
Va., þar sem átti aö gera sams
konar aögeröir og höföu veriö
geröar I Bretlandi. Hjónin hafa
bæöi veriö prófessorar viö John
Hopkins sjúkrahúsið og bæöi
hafa þau unniö meö dr. Robert
Edwards, öörum breska læknin-
um, sem fullkomnaði glasa-
barnatæknina.
Miklar deilur
um „glasabörn”
í Bandaríkjunum
Linda og Brian Grimes láta sig dreyma i verslunarleiðangri.
Bandaríkjamanna, sem gætu notiö góðs af ,,in vitro’’ frjóvgun.
Yfir 2.000 aöilar höföu þegar
sett sig i samband viö
Jones-hjónin til aö gangast und-
ir þessa meöferö, svo aö mögu-
leikar Grimes-hjónanna til aö
komast aö virtust ekki vera
miklir. Þar viö bættist, aö
læknarnir voru ekki búnir að fá
nauðsynleg leyfi frá rikinu.
Jones-hjónin reyndu aö telja
Lindu af fyrirætlun sinni, en hún
lét sig hvergi. — Égvarsvo ein-
beitt, aö aö lokum sögöu þau:
Allt I lagi, komdu til okkar. Eftir
aö hafa vinsaö úr þessum 2.000
umsækjendum, voru eftir 20 og
voru Brian og Linda Grimes
meöal þeirra. Virtust nU öll ljón
úr veginum fyrir þvi, aö þau
eignuöust sitt eigiö barn —
þangaö til i september siöastl.
Þá skall skyndiléga á mikið
óveður, þegar andstæöingar
gervifrjóvgunnar hófu mikinn
mótmælahernaö gegn fyrirætl-
unum Jones-hjónanna, og settu
þær þar meö i hættu.
Deilurnar hófust, þegar
Jones-hjónn sóttu um leyfi til aö
koma á fót rannsóknarstofú i
tengslum viö Norfolk General
Hospital, þar sem fara skyldu
fram rannsóknir á ófrjósemi.
Þá fóru gagnrýnendur á kreik I
Þau eru meðal 500.00
nafni „réttarins til lifsins.”
— Eftir getnaö á glerdiski er
mannslifiö ákvaröaö eiga rétt á
sér eöa ekki samkvæmt tilbUn-
um mælikvaröa visindamanns I
læknisfræöum, sagöi Charles
Dean yngri, formaöur einnar
deildar þess félagsskapar I
Virginiu-fylki, sem berst fyrir
viröingu fyrir mannslifum.
— Þær af þessum litlu mann-
legu verum, sem Urskuröast
eitthvaö gallaöar, fá ekki tæki-
færitil aö lifa áfram. Viö lltum
svo á, aö læknavisindamenn séu
komnir Ut fyrir sitt svið, þegar
þeir ætla aö gripa fram fyrir
Þessi aðferð hefur i för með
sér gæðamat og val á
mannslifum, segir Charles
Dean yngri, sem er mjög
andsnúinn glasabörnum.
— Þaö er mjög óeölileg að-
ferð.
hendurnar á sjálfum drottni al-
máttugum.
Linda Grimes er algerlega á
öndveröri skoöun. — Þetta er
einungis læknisfræöileg hjálp,
sem viöþurfum á aö halda til aö
geta eignast barn. Þaö skiptir
mig engu máli, hvort þaö er
drengur eöa stUlka, hvort barn-
iö er meö græn augu, svört
augu, eöa hvoru okkar þaö
likist. Þaö eina, sem viö biöjum
um, er hjálp viö þetta eina
atriöi, sem likami minn getur
ekki unniö til þess aö ég geti
eignast barn. Aögeröin, sem er
nefnd ,,in vitro” frjóvgun, fer
þannig fram, aö egg er tekið Ur
eggjastokk móöurinnar, sam-
einaö sæöi fööursins á glerdiski
og komiö aftur fyrir I legi móö-
urinnar eftir aö þaö fer aö
þroskast sem fóstur. Linda er
mótmælendatrúar og Brian er
kaþólskur, en þau halda þvi
bæöi fram, aö prestar i söfnuö-
um þeirra hafi hvatt þau til að
gangst undir þessa meöferö.
Linda varreiöubUin til aö fara
til Norfolk og gangast undir hin-
ar og þessar rannsóknir til und-
irbúnings aðgerðinni. — Ég var
búin að laga lif mitt aö þessu.
Ég var búin að búa mig undir
þetta.Ennúvitum viðekki hvaö
gerist næst, segir Linda
vonsv ikin.
Máliö er nú I höndum heil-
brigöisfulltrúa Virginia-fylkis
og 8. janúar n.k. fellir hann Ur-
skurö um, hvort hiö umbeöna
leyfi Jones-hjónanna skuli veitt.
En úrlausn Grimes-hjónanna
þolir enga biö. Linda er nú 33
ára og viö 35 ára aldur missir
hún allan rétt til aö gangast
undir aögerö hjá Jones-hjónun-
um. Ef svo fer, ætla Linda og
Brian aö ættleiöa barn, en Brian
spyr reiður, hvers vegna eigi að
hindra þau i aö eignast eigið
barn, — Hvaöabetri arfleið er til
en barn og hvaöa æöri árangri
er hægt aö ná en aö veröa for-
eldri?; spyr hann. — Hver hefur
rétt til aö taka þetta tækifæri frá
okkur?
Mikill og nýtískulegur farkostur
Þann 14. desember bættist nýtt
skip viö kaupskipaflota islend-
inga, er isskip h.f. dótturfélag
Nesskips h.f. tók vib m/s Selnes i
Rotterdam.
M/s Selnes er bulk-flutninga-
skip meö sérstaklega styrktan
lestarbotn til aö geta annast
flutninga á þungum efnum og
losun meö kröbbum. Skipiö er
byggt hjá Appledore Shipbuilders
Ltd. I Englandi, 1975 undir ef tirliti
ogsamkvæmtkröfum DetNorske
Veritas.
M/s Selnes er 3645 brúttóriim-
lestir meö 265.000 teningsfeta
lestarrými, buröargetan er 5700
tonn. Skipiö er stærsta skip Is-
lenska flotans I dag. A stjórnpalli
eru öll venjuleg siglingatæki, svo
sem 2 ratsjár, Decca, Loran
V.H.F., dýptarmælir, miöunar-
stöö, sjálfvikur hraöamælir,
ásamt öllum öörum hjálpar-
gögnum viö siglingar i dag.
Aöalvél skipsins er 9 strokka,
Pielstick, 4400 hestöfl og brennir
hún svartollu. Ganghraöi ér 15,0
sjómi'lur á klst. Fullkomiö sjálf-
virkni — og aövörunarkerfi er
fyrir vélbúnaö skipsins svo vélar-
rúm getur veriö mannlaust allt aö
24 klst. ef svo ber undir.
Margar nýjungar eru I skipinu
sem ekki hafa sést i islenskum
kaupskipum hingaö til, svo m/s
Selnes mun marka tímamót i
sögu lslenskra kaupskipaút-
geröar, hvaö varöar tækni og aö-
búnaö skipverja.
Til dæmis má nefna.
a) aö yfirmenn og undirmenn
hafa allir sérstaka ibiið ásamt
eigin baöi og WC,
tbúöir eru aöeins af tveim
stæröum þ.e.a.s. stærri gerö sem
er ætluö fyrir skipstjóra, I stýri-
mann, yfirvélstjóra og 2. vél-
stjóra og minni gerö sem er fyrir
alla aöra áhafnarmeölimi stóps-
ins. Ibúöirnar eru rúmgóöar og
allar staösettar ofandekks i yfir-
byggingunni og eru þær þvi' allar
meö stóra glugga sem gerir Ibúö-
irnar bjartari og vistlegri. Einnig
eru tvær setustofur i skipinu og
sérstakt þvottahús ásamt
þurrkun og strauaöstööu.
b) Björgunarbátar skipsins eru
yfirbyggöir og taka hver um sig
24 menn. Þaö er taliö mikiö
öryggisatriöi og þá sérstaklega
viö bruna.
c) Askut og bakka skipsins eru
tvær landfesta-vindur sem auö-
velda vinnu viö komu, brottför,
færslur viö bryggju og þar sem
flóðmunur er talsveröur eöa
mikill, þvi einum manni er ætlaö
aö stjórna tveim vindum.
d) Lestarlúgur skipsins eru
meösjálfvirkni-búnaöi þannig aö
einn maöur getur lokaö lestarlúg-
um meö einu handfangi og siban
fellt þær og skálkaö til sjóferöar
frá sama staö. Tekur um 5-6
minútur aö ganga frá báöum
lestarlUgum til siglingar ef svo
ber undir.
e) 1 lestum er komiö fyrir sjálf-
virkum háþrýstivatnsbyssum
sem þvo lestarrýmin án manns-
handar á 1-1 1/2 klst. Dæling frá
lestum er meiri en dæling aö
vatnsbyssunum, þannig aö ekkert
vatn safnast I lestunum á meöan
á lestarhreinsun stendur.
Dæling frá lestum er ekki hefö-
bundin þ.e.a.s. gegnum véíar-
rUmiö heldur er notuö
jektor-dæling frá lestunum
þannig ab hægt er aö dæla allt aö
hnefastórum molum fyrir borö án
nokkurra vandræöa.
f) Auk heföbundinna botntanka
fyrir sjó (ballast) er skipið búiö
siöutönkum sem hægt er aö fylla
meö sjó. Einnig er miörými i
skipinu sem fyllt er af sjó ef skip-
inu er siglt tómu milli hafna. Sjó-
rými (ballast) er samtals 2400
tonn,en þaö gerir skipiö siglinga-
Framhald á bls. 23.