Tíminn - 09.12.1995, Blaðsíða 1

Verið tímanlega
með jólapóstinn
PÓSTUR OG SÍMI
79. árgangur
Laugardagur 9. desember 1995
233. tölublaö 1995
Haukur Jacobsen er elsti
kaupmabur mibborgarinnar.
Hann segir jólainnkaupin meb
allra minnsta móti vegna inn-
kaupaferbanna:
Sumir koma
meö tíu
koffort
„Þab segir sig sjálft a& þegar
30 þúsund manns fara til út-
landa fyrir hver jól, þá bitnar
þetta á okkur. Ég hef heyrt a&
sumir komi meö allt ab tíu
koffort me& sér. Og þeir borga
engan viröisaukaskatt, sem
allir a&rir þurfa a& borga. Þa&
er nú svo núna aö þa& er sam-
dráttur í jólasölunni yfir alla
línuna og hún er me& minnsta
móti, vi& vonum a& þab sé
ve&rinu a& kenna og úr ræt-
ist," sag&i Haukur Jacobsen,
sem veriö hefur kaupma&ur
hjá Agli Jacobsen undanfarin
50 ár. Hann mun vera elsti
kaupma&ur mi&borgarinnar.
Haukur sagbi að hann hefði
heyrt að sumir gerðu út á inn-
kaupaferðir, og seldu síöan í
Kolaportinu.
„Það sagði mér vinur minn
sem var í Edinborg að þegar
fólkið var að fara heim, þá hafi
farangurinn verið svo mikill að
dótið komst ekki í rútuna. Það
þurfti að panta vörubíl, og hann
stóran, og hann fylltist líka,"
sagði Haukur Jacobsen.
Verslunin Egill Jacobsen er til
húsa í Austurstræti 9. Fyrirtækib
er 89 ára, en húsib frá 1921, eft-
ir Miðbæjarbrunann mikla.
„Maður hafði gert sér vonir
um að geta haldið upp á 90 ára
afmæli búðarinnar. En maður
veit svosem ekki hvort það verð-
ur, ástandið er slíkt," sagði
Haukur.
í blaðinu í dag er fjallab um
innkaupaferðir íslendinga til
annarra landa og áhrif þeirra á
kaupmennsku á íslandi og fjár-
hag ríkissjóðs. -JBP
Sjá bla& 2.
Hrútspungar
verða tóbaks-
pungar
Unnib var vi& sútun íslenskra
hrútspunga hjá íslenskum
Skinnai&na&i á Akureyri í gær.
Dæmi munu um aö pungarnir
séu nota&ir undir neftóbak
eftir a& verkun er lokiö.
Ab sögn Haraldar Sigurjóns-
sonar, efnafræðings hjá fyrir-
tækinu, er um lítið magn að
ræða, og sagði hann verkið
seinlegt og fremur ógeðfellt.
Frétt Tímans frá í vor vakti
nokkra athygli varðandi sútun
búrhvalstittlings en úrvalsleður
má vinna úr slíku skinni. Har-
aldur sagði tilviljun ráða að
þessi sérstæðu verkefni bæri
upp á svipuðum tíma, þar á bæ
væru menn almennt ekki hel-
teknir af æxlunarfærum spen-
dýra. -BÞ
Ceymib kassakvittunina!
bobum kaupmanna sem hafa bobib bcekur meb meiri afslætti en 15°A
BÞ/Tímamynd: BC
Bóksalar hófu í gœr stórafslátt á tilteknum bókatitlum og er þab svar þeirra vib til-
kaupmanna sem hata bobib bœkur meb meiri atslætti en 15%, eins og samkomulag hafbi verib um. Mjög er mismunandi á hvaba verbi bækur
eru seldar til neytenda og spurbi Tíminn Teit Gústafsson, formann bóka- og ritfangaverslana, hvaba verb fengist greitt fyrir bækur sem skilab er ab
loknu jólagjafaflóbinu. „ Þetta er ákvebib vandamál en sennilega fá kaupendur fullt verb fyrir bókina, eba þab tilbobsverb sem gildir. Þab er samt örygg-
isatribi ab halda upp á kassakvittunina til ab forbast- erfibleika. Þetta er svolítib erfitt mál þegar menn eru ab selja meb 20—30% afslætti." Þessar stúlk-
ur voru ab kynna sér bókaflóbib í Reykjavík ígær. Sjá einnig Bitastœb bókajól, bls. 6-7
VSÍ óttast ekki „franskt" ástand á vinnumarkaöi. Launafólk meb háa des-
emberuppbót greibir atkvœbi gegn því ab abrir fái sína hœkkun:
Klofningur í ASÍ
engin óskastaða
Þórarinn V. Þórarinsson fram-
kvæmdastjóri VSÍ segir að at-
vinnurekendur hafi or&i& varir
vi& og haft af því spurnir að í at-
kvæðagrei&slum verkalýösfélaga
sem fellt hafa samkomulag
launanefndar ASÍ og VSÍ um
hækkun desemberuppbótar,
hefðu teki& þátt félagsmenn sem
starfa samkvæmt samningum
sveitarfélaga og fyrirtækja sem
greiða mun hærri desemberupp-
bót en kve&i& er á um í samþykkt
launanefndar. Þetta hafa þeir gert
vegna þess aö þeir telja sig illa
svikna yfir því a& fá ekki líka
hækkun á sinni uppbót.
Hann segir að þetta sé enn ein
sta&festingin á því hversu erfitt er
að jafna kjörin, því með mótat-
kvæðum sínum, á Akureyri, Kefla-
vík og Hafnarfirði, hafa þessir fé-
lagsmenn lagt sitt af mörkum til
þess að félagar þeirra fái ekki sína
hækkun á desemberuppbótinni. En
eins og kunnugt er þá miðaði sam-
þykkt launanefndar, um hækkun
desemberuppbótar á almenna
Þórarinn.
markaönum úr
13 þúsund krón-
um í 20 þúsund
kr. í ár og úr 15
þús. í 24 þúsund
í desember á
næsta ári, að því
að hækka lág-
marksuppbótina
til samræmis við
það sem aðrir fá. Hann segir að það
sé nánast óskiljanlegt að þessari leið
til kjarajöfnunar skuli hafa verið
hafnað og þá einkum vegna þess að
samningamir eru bundnir til árs-
loka á næsta ári. Hann telur einsýnt
að VSÍ muni stefna félögum fyrir
Félagsdóm sem standa fast á upp-
sögn samninga. Hann segir að
meintur klofningur innan verka-
lýðshreyfingar sé „síður en svo ós-
kastaöa" atvinnurekenda vegna
þess að getur leitt til þess að sam-
skipti aðila vinnumarkaðarins fari
úr böndum. Framkvæmdastjóri VSÍ
segir að niðurstaöan í atkvæöa-
greiðslum þeirra félaga sem fellt
hafa samþykkt launanefndar séu
mikil vonbrigði og sömuleiðis
hversu lítil þátttaka hefur verið í
þeim, eöa innan við 4% félags-
manna í Hafnarfirði og Keflavík.
Hann segir að það sé til marks um
það að „hinn stóri og breiði fjöldi sé
ekki í uppreisnarhug."
Hann segir samtök atvinnurek-
enda ekki óttast að „franskt" ástand
skapist á vinnumarkaði öðru hvoru
megin við áramótin í ljósi ummæla
einstakra verkalýðsforingja að
„nauðsyn brjóti lög" í baráttunni
fyrir betri kjörum. Þá hvarfli það
ekki að sér aö almenningur á íslandi
vilji kasta lögum og rétti fyrir róða
og þá einkum vegna þess að engir
eiga meira undir virku réttarríki en
þeir sem minnstar hafa tekjurnar.
Hann segir einnig dapurlegt til þess
ab vita að þeir hinir sömu sem
stóðu aö kjarasamningi sem hefur
skilað þeim tekjulægstu meiri kaup-
mætti en búist var við í upphafi,
skuli vilja samninginn burt og reyni
auk þess aö þrýsta félagsmönnum
sínum út í ólöglegar aðgerðir.
-grh
Bryndís Kristinsdóttir
tannsmiöur:
„Dauða-
dómur"
„Þetta er rei&arslag og ég er eigin-
lega ekki búin a& átta mig á þessu
ennþá. Þetta er dau&adómur. Eina
vonin sem ég hef núna er a& berj-
ast fyrir lagabreytingu," sagði
Bryndís Kristinsdóttir tannsmið-
ur í samtali vi& Tímann í gær eft-
ir a& Hæstiréttur felldi þann úr-
skurö í fyrradag a& henni og ö&r-
um tannsmi&um væri óheimilt
a& setja gervitennur e&a tann-
gar&a í fólk.
Deilur hafa staðib á milli Bryndís-
ar og Tannlæknafélags íslands allt
frá árinu 1973 vegna vinnu hennar.
Sjálf segist hún hafa starfaö á 35%
lægri taxta en tannlæknar og marg-
ir hafi verið þakklátir að geta nýtt
sér þjónustu hennar. „Ég veit að
tannlæknar hafa orðið að lækka sig
heilmikið vegna þessara láta þannig
að ég hef ekki bara sparað mínum
vibskiptavinum fé heldur þjóðinni
allri."
Bryndís er eini tannsmiöurinn
ásamt systur sinni sem sett hefur
gervitennur og tanngarða í fólk síð-
ari árin. „Ég er eina manneskjan
sem hef þorað aö standa uppi í hár-
inu á tannlæknum. Tannsmiðir
hafa flúið af landi brott vegna að-
gerða tannlækna. Nú eru tannlækn-
ar hins vegar búnir að koma sér upp
fullkominni einokunarstöðu án
nokkurrar samkeppni." -BÞ