Morgunblaðið - 01.09.2008, Blaðsíða 1
„Á SÍNUM tíma kom þetta mál
svona í mínar hendur og þetta nafn.
En ég vil taka það fram að við Guð-
jón höfum alltaf verið vinir,“ segir
Jenna Jensdóttir rithöfundur.
Sættir náðust í gær með Guðjóni
Friðrikssyni sagnfræðingi og Matt-
híasi Johannessen, fyrrverandi rit-
stjóra Morgunblaðsins, vegna
færslu í dagbók þess síðarnefnda. Í
færslunni er vitnað til samtals sem
Matthías átti við Jennu um Guðjón.
» 6
Sættust vegna dagbókar
M Á N U D A G U R 1. S E P T E M B E R 2 0 0 8
STOFNAÐ 1913
237. tölublað
96. árgangur
Landsprent ehf.
MBL.IS
Morgunblaðið
hvar sem er
hvenær sem er
Leikhúsin í landinu
Komdu
í leikhús
Fló á skinni >> 29
DAGLEGTLÍF
HESTURINN ER
TIL MARGS NÝTUR
REYKJAVÍKREYKJAVÍK
Baggalútur opnar
síðuna sína á ný
Eftir Sunnu Ósk Logadóttur
sunna@mbl.is
LÆKNAR á Landspítalanum hafa farið þess á
leit við heilbrigðisráðuneytið að samningur um
líffæraígræðslur við Ríkissjúkrahúsið í Kaup-
mannahöfn verði endurskoðaður. Biðtími eftir
lifrar- og nýrnaígræðslum hefur lengst mikið
undanfarin misseri og dæmi eru um að Íslend-
ingar hafi þurft að bíða í yfir tvö ár eftir lifur í
stað sex mánaða áður og jafnvel enn lengur eftir
nýra.
„Biðtíminn í Danmörku er of langur,“ segir
Runólfur Pálsson, yfirlæknir nýrnalækninga á
Landspítalanum. „Þörfin er að aukast hjá okkur
og því höfum við áhyggjur af þessu.“ Sigurður
Ólafsson, meltingar- og lifrarsérfræðingur á
Landspítala, segir tímabært að skoða hvort leita
eigi samninga við önnur sjúkrahús.
Á hverju ári er lifur grædd í einn til þrjá Íslend-
inga í Kaupmannahöfn og svipaður fjöldi nýrna.
Biðtíminn er mun styttri á sjúkrahúsum bæði í
Svíþjóð og Noregi, þar sem bið eftir lifur er t.d.
aðeins sex vikur. Skýringin felst í því að eft-
irspurn eftir ígræðslum hefur aukist í Danmörku
vegna aukinnar tíðni lifrarsjúkdóma þar í landi,
en á sama tíma er framboð á líffærum ekki nægj-
anlegt, fjöldi líffæragjafa þar í landi er sá minnsti
af Norðurlöndunum. Íslendingar hafa frá árinu
1993 gefið líffæri í sameiginlegan líffærabanka og
hafa á þessum tíma gefið fleiri líffæri en þeir hafa
þegið.
Tíðni lifrarsjúkdóma er að aukast alls staðar í
heiminum. Skýringin felst helst í aukinni of-
drykkju, fíkniefnaneyslu og offitu. Skorpulifur er
enn fátíðari hér á landi en víðast annars staðar.
En nú eru blikur á lofti. Tíðni lifrarbólgu C og B
jókst umtalsvert hér á landi á síðasta ári. „Þessir
þættir samanlagðir munu að endingu valda aukn-
ingu í lifrarsjúkdómum hér sem annars staðar,“
segir Sigurður. „Við erum ekkert öðruvísi en aðr-
ar vestrænar þjóðir, aðeins fáeinum árum á eftir.“
Runólfur segir því nauðsynlegt að horfa stöð-
ugt fram á veginn. „Við verðum að átta okkur á
því hver þörfin verður – við megum ekki sofna á
verðinum.“
Þörf breytinga | 8
Biðin eftir líffærum lengist stöðugt
Í HNOTSKURN
»Á síðasta ári greindust 95tilfelli af lifrarbólgu C hér
á landi en árið á undan voru
tilfellin 56.
»Á sama tímabili fjölgaðitilfellum af lifrarbólgu B
úr 16 í 48.
»Áfengissýki er lang-algengasta orsök skorpu-
lifrar (50-70) en lifrarbólga C
kemur þar á eftir (8-12%).
Eftir Jóhönnu Maríu Vilhelmsdóttur
jmv@mbl.is
ÍBÚAR New Orleans þurftu í annað
sinn á aðeins þremur árum að yf-
irgefa heimili sín að tilskipan yfir-
valda vegna ógnar fellibyljar. Aðeins
þrjú ár eru liðin frá því að fellibyl-
urinn Katrína reið yfir New Orleans
og varð rúmlega 1.800 manns að
bana. Nú ógnar fellibylurinn
Gústav borginni og nágrenni
hennar. Hann færðist sífellt nær
strönd Louisianaríkis í gærkvöldi og
er áætlað að hann gangi á land fyrri-
hluta dagsins í dag. Talið er að hann
verði jafnvel enn öflugri en Katrína.
Brottflutningur gekk vel í gær og
er talið að allt að tvær milljónir hafi
yfirgefið heimili sín við suðurströnd
Louisiana. Ræðismaður Íslands í
New Orleans, Greg Jamison Beu-
erman, segir að skipulag sé með mun
betra móti en fyrir þremur árum.
Það líti því út fyrir að allir fái þá að-
stoð sem þeir gætu þurft á að halda.
Engir Íslendingar höfðu haft sam-
band við Beuerman í gær en hann
segist til reiðu ef símtal berist.
Sérfræðingar segja að gert hafi
verið við flóðvarnargarðana við
strönd Louisiana eftir að Katrína fór
yfir og þeir bættir. Varnargarðarnir
séu þó ekki tilbúnir að mæta svo
stórum fellibyl og því viðbúið að flóð
verði í kjölfar Gústavs.
Yfirvöld í borginni fyrirskipuðu í
gær útgöngubann fyrir þá íbúa sem
kusu að yfirgefa ekki borgina og
mun það standa þar til storminn hef-
ur lægt á ný. Íbúar sem ekki virða
útgöngubannið verða handteknir og
er það gert til að fyrirbyggja þjófnað
úr yfirgefnum húsum.
Íbúar flýja úr borginni
Talið að hátt í tvær milljónir manna í New
Orleans og nágrenni yfirgefi heimili sín
Reuters
Á förum Maður nokkur dregur föggur sínar niður Bourbon-stræti í franska hverfinu í New Orleans, og forðar sér þar með undan fellibylnum Gústav.
Styrkur byljarins er sagður geta orðið meiri en Katrínu sem tröllreið New Orleans fyrir þremur árum. Hafist var handa við að rýma borgina í skyndi í gær.
Öllum íbúum | 14
Veldur Gústav | 18
DANSKA fríblaðið Nyhedsavisen
hefur hætt starfsemi. Starfsmenn
blaðsins fengu í gærkvöldi tilkynn-
ingu þess efnis að blaðið kæmi ekki
út í dag. Tilkynningin barst í tölvu-
pósti frá Morten Nissen Nilsen
framkvæmdastjóra og Simon
Andersen ritstjóra.
Í tölvupósti til starfsmanna Ny-
hedsavisen kvaðst Morten Lund
harma það mjög
að nauðsynlegt
hefði verið að
hætta útgáfu
blaðsins. Hann
og aðrir stjórn-
endur hefðu bar-
ist til síðasta
blóðdropa til að
tryggja áfram-
haldandi rekstur
en sökum erfiðleika í efnahagslífi
hefði það reynst ómögulegt.
Stoðir Invest eiga 15% hlut í út-
gáfu blaðsins en ekki náðist í Þór-
dísi Sigurðardóttur forstjóra.
Síðdegis á föstudag sendi Lund
frá sér yfirlýsingu þess efnis að
hann hefði í hyggju að yfirtaka frí-
blaðið Metroxpress, helsta keppi-
naut Nyhedsavisen. Tilboð hefði
verið lagt fram og sagði Lund að
enginn grundvöllur væri fyrir því
nú um stundir að gefa út tvö fríblöð
í Danmörku. haa@mbl.is
Útgáfu fríblaðsins
Nyhedsavisen hætt
MIKIL spenna er á botni Lands-
bankadeildarinnar í knattspyrnu
eftir leiki gærkvöldsins. HK burst-
aði Þrótt, 4:0, og er komið með 15
stig, en Fylkir er með 16 stig.
Skagamenn eru í neðsta sætinu
með 11 stig, en halda í vonina eftir
sigur á Val á Hlíðarenda. Í Visa-
bikarnum tryggði Fjölnir sér sæti í
úrslitaleiknum með sigri á Fylki.
» Íþróttir
Spenna á botninum