Sjómannablaðið Víkingur - 01.04.1974, Blaðsíða 17

kemur að því, að láta verður
manninn sjálfan framleiða nauð-
synlegan hita. Skilyrði fyrir því
er, að hitatapinu til umhverfisins
sé haldið í algjöru lágmarki. í
meðferð þess ofkælda, verður að
forðast sérhverja örvun blóðæð-
anna í handleggjum og fótum.
Hitatapið er stöðvað með því að
fjarlægja blaut föt (skerist
burt). Því næst er skipbrotsmað-
urinn vafinn í ullarteppi, sem
EKKI ERU UPPHITUÐ, gott
er að hafa plastdúk innst. MIK-
ILVÆGT ER, AÐ HITI VIRKI
EKKI Á HÚÐINA. Meðferðin á
að fara fram í svölu herbergi
(10—15° C). Við vafningu inn
í teppin ber að einangra hend-
urnar frá bolnum, og gæta þess
að teppið einangri höfuðið vel,
því annars verður mikið hitatap
frá hnakkanum. Hinn ofkældi
hitnar nú hægt (ca. 1° C/klst).
Þegar hann kemur til meðvitund-
ar, má gefa heitan drykk. Of-
kældur maður má hinsvegar
aldrei fá áfengi, þar sem áfengið
örvar blóðstreymi til húðarinn-
ar, og eykur því hitatapið.
Mlnnisntriðl:
IIRÖÐ ENDURHITUN. Of-
kældur maður fær bezta meðferð
í heitu baði U0° C, unz skjálfti
hættir, síðan rúmlegu.
Iíii'S endurliitnn:
Hitatapið er stöðvað, farið er
með skipbrotsmanninn í svalt
herbergi, vafinn inn í teppi, síð-
an er eigin hiti líkamans nýttur.
VBrn gegn kulda i gúmmíkjörg-
iiuarliútum og Iiátuni:
Öll einangrun er í reynd spurn-
ing um hitaleiðni kyrrstæðs lofts.
Komi vatn í föt í stað lofts, fell-
ur einangrunarhæfnin mjög ört.
Þess vegna er mikilvægast að
komast þurr í björgunarbátinn.
Einnig á strax að ausa bátinn.
Farið er úr blautum fötum og
þau undin. Við það er nokkuð
af einangrunarhæfninni endur-
heimt. Farið er úr skóm og stíg-
vélum (í gúmmíbátnum). Þegar
VÍKINGUR
gúmmíbjörgunarbátnum hefur
verið lokað og botn og þak pump-
að upp, veitir hann góða vörn
gegn kælingu. Þeim, sem er kald-
ast, skal komið fyrir í miðju báts-
ins, skipzt er á um þetta, til að
ekki séu alltaf sömu mennirnir
við kalda veggina. Ef teppi eru
fyrir hendi, er reynt að minnka
loftið við líkamann sem mest með
því að breiða yfir sig, og leitast
við að sitja ekki á berum botnin-
um. Þrátt fyrir að loftrými er
milli botns og hafs, er stöðug
hreyfing á loftinu og það helzt
því kalt. Þegar hitastig fótanna
er fallið í ca. 10° C, verða þeir
tilfinningalausir. Þetta er hættu-
merki. Þá eiga menn að stinga
fótunum inn undir föt hvers ann-
ars, þangað til hiti færist í þá
aftur. Mikilvægt er að hylja höf-
uðið. Sé lofthiti 5° C er hitatap
frá beru höfði helmingurinn af
hitaframleiðslu manns í hvíld.
Mikilvægt er að vita, að þó
manni sé kalt, er húð líkamans
heit. í gúmmíbjörgunarbát er
það þessi hiti, sem skal nýttur.
I íshöfum er jafnvel hægt að
halda sæmilegum hita í gúmmí-
b j örgunarbátum.
í tilraun, sem gerð var af flot-
anum við Grænland og tók marga
daga, var hægt (5 menn í 10-
manna bát) að halda hitastiginu
ofan við frostmark, þó að loft-
hitinn væri mínus 10° C og sjáv-
arhiti mínus 1,5° C.
Minnlsatriöl:
í gúmmibát: Lesið leiðarvísir-
inn. Vindið blaut föt. Nýtið lík-
amshitann. Gerið lofthjúp inni í
bátnum sem minnstan. Reynið að
einangra botninn, þó hann sé
uppblásinn.
Bréf til
Víkingsins
Trinidad 3. apríl ’74
Ritstjóri góður!
Komdu ævinlega sæll og bless-
aður, og ég þakka þér aftur fyrir
molasopann og bókina, sem ég
þáði hjá þér í vetur. Þú ert höfð-
ingi.
Þetta á nú ekki að verða nein
grein hjá mér, frekar svona al-
mennt rabb, svo að þú skalt ekki
vera að hafa fyrir neinni mynd
af mér með, þó hefði ég ekkert á
móti stúlkumyndinni, sem var
með síðustu grein, eða annari
álíka!
Mér heyrðist það á ykkur í síð-
ustu heimsókn, að sumir vildu
hafa meira lifandi efni í blaðinu,
og minna af minningargreinum.
Ég álít að ,,sumir“ hafi nokkuð
rétt fyrir sér, og þá sting ég upp
á að þýtt sé meira af nýjungum
úr erlendum tímaritum, sem
fjalla um útgerð alla, einnig
hvernig allir flutningar eru
tengdir í lofti, láði og legi, o. fl.
Ég veit að ungu sjómennirnir
okkar á þilfari og í vél eru þyrst-
ir í slíkt, en hafa ekki oft aðstöðu
til að svala þeim þorsta. Þú hefur
nú verið nokkuð duglegur að afla
frétta af nýjungum í fiskveiðum
og var það nokkuð tímabært, að
skuttogararnir komu eftir að
fengin var reynsla á þeim. Hins
vegar finnst mér nokkuð hafi
skort á að birtar væru fréttir
af farmannavettvangi. Þótt þeir
sem sigla komist ekki hjá því
að sjá þetta fyrir sér þá veit al-
menningur lítið hvað er að ske.
Mörgum mun samt vera kunnugt
að þróunin út um allan heim í
flutningi á stykkjavöru (general
111