Verklýðsblaðið - 15.11.1930, Blaðsíða 2

tJr verklýdsfélögunum
Og þessi stjórn, sem þeir eru þannig tengdir,
hefir gengið allra stjóma lengst í því að
lækka laun allra þeirra verkamanna, sem fyr-
ir ríkið vinna, að meðtöldum þeim lægri starfs-
mönnum, sem vinna við hinar ýmsu ríkisstofn-
anir og ekki eru kallaðir verkamenn í daglegu
tali. Þeir eru ánetjaðir þeirri stjóm, sem hefir
hótað því, að hvenær, sem verkamenn ríkisins
reyni að fá kjör sín bætt, skuli þeir sveltir til
imdirgefni.
Það getur vel farið svo að dómsmálaráð-
herranum, Jóni Baldvinssyni, Ólafi Friðrikssyni
og Co. takist í þetta sinn að koma í veg fyrir
það að verkalýðnum á þessu landi takist að
sameina sig í eitt stórt samband á grundvelli
stjettabaráttunnar. Allar hugsjónir eiga erfitt
uppdráttar, en þær sigra, ef þær hafa þróunina
í liði með sér og því harðari sem mótspyrnan
hjá afturhaldsmönnunum er, því glæsilegri
verður sigurinn þegar hann vinnst, og því á-
takanlegri er ósigur þeirra, sem mótspymuna
veittu, hvort sem það em spekulantar eða nátt-
tröll.
Gamall sjómaður.
V erkamannabréf
til
V e rklýðsblaðsius
Fáskrúðsfjörður er eitt meðal allra örgustu
íhaldshreiðra landsins. Þar hefir ríkt hinn dá-
samaði stéttafriður milli kúgara og kúgaðra,
þar hefir ríkt logn yfirdrottnunar og undir-
gefni, þar til í sumar, að sjómenn riðu á vaðið
og kröfðust réttar síns. Þetta var fyrsta skýið
á himni auðvaldskúgunarinnar. En ekki er ein
báran stök fyrir auðvaldinu á Fáskrúðsfirði,
nú er kominn hingað maður, Jón Rafnsson að
nafni, til að stofna hér félag ungra kommún-
ista. Þar er því kur á kontórum auðborgar-
anna þessa daga.
Hér á Fáskrúðsfirði er dagvinnukaup full-
gildra ‘ karimanna 80 aurar á klukkustund við
hvað sem unnið er, og hvort sem unnið er á
nóttu eða degi, virkum dögum eða helgum.
Kvenfólkskaup er 55 aurar á klukkustund, einn-
ig á hvaða tíma sem unnið er. Auk þess þekk-
ist ekki öðmvísi vinnuútborgun en í upp-
sprengdum vömm. í sambandi við kaupið skal
þess líka getið, að hvergi á landinu mun nauð-
synjavara vera eins dýr og hér í lánsverzlun-
unum, sem menn verzla aðallega við, og skal
hér tilfært verð á helztu nauðsynjavörutegund-
um: hveiti 55 aura pr. kg., mjöl 32 aura pr. kg.,
hrísgr. 55 aura pr. kg., hafragr. 50 aura pr. kg.,
niolasykur 80 aura pr. kg., strausykur 70 aura
Verklýðgmál
Rauða alþjóðaverklýðssam-
bandið og Amsterdam
Þegar hinir sósíaldemókratisku foringjai- 2.
Intemationale höfðu svikið sín marggefnu lof-
orð og heitstrengingar um skilyrðislausa bar-
áttu gegn hverskyns milliríkjaófriði og gengið
opinberlega fram í því með auðvaldsstéttunum
að æsa þjóðimar til víga undir yfirskyni þjóð-
emisglamurs og „varnarráðstafana" gegn „er-
lendum óvinum“, 1914, opnuðust augu verka-
lýðs fyrir sviksemi þeirra, — 2. Intemationale
leið undir lok sem vígi verkalýðsins.
Hinum staðföstu merkisberum sósíalismans,
kommúnistunum, óx fylgi meðal öreiganna, á
ógnartímum styrjaldarinnar, umbótakenningar
og smáborgarapólitík sósíaldemókratanna af-
hjúpaðist, hinar miskunnarlausu staðreyndir í
rás viðburðanna, færðu verðalýðnum heim sann-
in um, að umbótaslagorð hægfara jafnaðar-
manna (sósíaldemókrata) eru létt á metunum,
þegar í raunimar rekur. Orð Marxistanna rætt-
ust: M. ö. o. Verkalýðurinn á ekkert „föður-
„Dagsbrún“ kýs fulltrúa á verklýðsráðstefnu
og Alþýðusambandsþing
Síðastliðinn laugardag kaus verkamanna-
félágið „Dagsbrún" 13 fulltrúa á verklýðsráð-
stefnuna og Sambandsþing Alþýðuflokksins.
Stjómin lagði fram prentaðan kosningalista
með 11 sósíaldemókrötum og tveim bílstjórum.
Kommúnistiskir verkamenn úr „Dagsbrún“
lögðu fram annan lista með 11 verkamönnum.
Flestir kusu listana alveg óbreytta, svo að hér
kusu verkamenn í „Dagsbrún“ milii sósíaldemó-
krata, þar á meðal allskonar bræðingsmanna,
annarsvegar og kommúnista hinsvegar. Listi
stjómarinnar fékk 114, en listi kommúnista 59
hrein atkvæði.
Af þessu er það ljóst, að sósíaldemókratar
kg., smjör 2,20 pr. kg., kaffi 3,50 pr. kg., kaffi-
bætir 2,50 pr. kg., kartöflur 30 aura pr. kg.,
olía 45 aura lítri, kol 55 kr. pr. tonn. Það er
því skiljanlegt, að auðvaldið á Fáskrúðsfirði
hefir mikið að verja nú, þar sem hingað er
kominn maður, til að reyna að skipuleggja
verkalýðshreyfinguna, reyna að fá sjómenn og
verkamenn til að standa betur saman með að
fá kjör sín bætt. Nú fór auðvaldið að bera
mikla umhyggju fyrir verkalýðnum, vegna hins
hættulega félags, sem væri verið að stofna og
talaði um það með miklum fjálgleik við hina
kúguðu verkamenn sína, að þarna væri verið
að gera tilraun til að kljúfa verkamannafélagið
þeirra. Jú, til voru þeir sem trúðu þessu, ég
talaði við verkamenn, sem héldu því fram, að
þetta væri klofningstilraun, að búið væri að
stofna hér kommúnistafélag.
Er nú hægt að hugsa sér vitleysuna á hærra
stigi? Er það klofningstilraun að verkalýður-
inn fylki sér fastar saman um hagsmunamál
sín, en hann hefir gert? Er það klofningstil-
land“, engan frelsara, nema sjálfan sig. Hm
sigursæla verklýðsbylting 1917 í Rússlandi
(nóvemberbyltingin) og valdanám öreiganna
þar, imdir forastu kommúnistanna, varð hin
glæsilegasta staðfesting á sannleiksgildi Mai-x-
ismans og' verkalýður hinna kapitalistisku
ófriðarlanda tók þegar að fylkja sér undir
merki hans.
Heimsstyrjöldin var á enda, drottnunarfíkn
og landvinningagræðgi auðhringja og iðnaðar-
hölda hafði fengið útrás. Evrópa var drifin
blóði verkalýðs ófriðarríkjanna. Þýzkur yfir-
drottnunarandi (Imperialismus) varð að láta í
minni pokann, fyiir Frökkum og Englending-
um og loks frelsishreyfing þýzkrar alþýðu (ör-
eigabyltingin) kæfð í hennar eigin blóði, af her-
mönnum auðvaldsins, undir stjóm hinna fyrri
verkalýðsforingja hægfara jafnaðarmanna.
Frelsishreyfing alþýðunnar í öllum hinum kapi-
talistisku ríkjum var bæld niður með vopnum.
Verkalýð allra landa, er lágu að vesturlandar
mærum Sovjet-Rússlands, var þröngvað undir
valdstjóm auðborgaranna — Fasismans.
Hægfara jafnaðarmenn litu yfir allt, sem þeir
höfðu gert og sáu að það var harla gott!!
Verklýðshreyfingin í Vestur-Evrópu, sem
hafði verið svikin og svívirt af trúnaðarmönn-
um hennar — krötunum — lenti gersamlega í
þeir, sem kosnir voru, hafa enga heimild til að
tala fyrir munn verkamannafélagsins „Dags-
brún“, sem heild, þar sem meira en þriðjungux
fundarmanna lýsti sig andvíga þeim.
Launalækkunartilraun atvinnuiekenda.
Á síðasta fundi verkamannafélagsins „Dags-
brún“ skýrði stjómin frá því, að hún hefði tal-
að við nefnd atvinnurekenda. Fóru atvinnurek-
endur fram á að kaupið lækkaði aftur niður í
kr. 1.20 um tíman.
Það var auðheyrt, að fundarmenn vom á einu
máli um það, að „Dagsbrún" þyrfti að risa öll
sem einn maður, eigi einungis til vamar gegn
hinum ósvífnu launalækkunartilraunum, heldur
og til nýrrar sóknar fyrir hækkuðu kaupi og
styttum vinnutíma.
raun, að fá að ræða mikilsvarðandi mál fyrir
verkalýðinn á félagsfundi, t. d. stofnun óháðs
verkalýðssambands ?
Það er skiljanlegt, að auðvaldið hér sé mjög
ánægt yfir þeirri stjóm á verkamannafélaginu,
sem gengur út á það að halda fundi sem sjaldn-
ast, einu sinni eða tvisvar á ári, til að kalla inn
ársgjöld og til að taka ákvörðun um styrk
handa auðvirðilegasta kratablaðinu sem til er
hér á landi, Jafnaðarmanninum, sem fyllir
dálka sína með' blaðri um það, hvenær íslandi
muni veitast sú upphefð að komast í hemaðar-
bandalag stórþjóðanna, Þjóðabandalagið. —
Verkalýður í landi og sjómenn, látið ekki
arðræningjana og kúgarana villa ykkur sýn
lengur; þeir látast bera umhyggju fyrir ykkur
á meðan þið starfið ekkert að hagsmunamálum
ykkar. Sjómenn, verkamenn og verkakonur,
fylkjum okkur öll saman í Verkalýðsfélagið í
haust, og vinnum á grundvelli stéttabarátt-
unnar.
Verkamaður.
molum. Verkalýðurinn stóð mn stund berskjald-
aður og í sáram eftir ófriðinn.
Það var ekki nema eðlilegt, að Amsterdam-
sambandinu varð vel til fylgis meðal verkalýðs
í Vestur-Evrópu, þegar það kom fram á sjónar-
sviðið 1919, því sennilega hefir verkalýðurinn
aldrei áður fundið svo almennt þörfina á víð-
tækum samtökum, eins og einmitt þá.
„Verkalýðssamband“ þetta safnaði því í einni
svipan miljónum verkamanna undir merki sitt
og hafði þá strax árið 1920 um 24 miljónir
meðlima. Þetta var glæsileg byrjun og gaf
verkalýðnum ástæður til að vona hið bezta, en
hafi nokkrar vonir orðið sér til skammar, þá
voru það verkamannavonimar, sem tengdar
voru í upphafi við Amsterdamsambandið.
Kreppan eftir heimsstyrjöldina leiddi af sér
vaxandi stéttamótsetningar. Borgarastéttimar
hertu þrælatökin á verkalýðnum, sem aftur á
móti gerðist æ róttækari 1 skoðunum. Stétta-
baráttan var að komast í algleyming. Sannað-
ist því enn sem fyr, að verkalýðurinn hafði ver-
ið blekktur, í vali foringja sinna. Flugumenn
auðvaldsins frá 1914 voru enn einu sinni staðnir
að verki í miðju alþýðusamtakanna. Hér birt-
ust þeir á vettvangi hinnar beinu hagsmuna-
baráttu verkalýðssamtakanna og gátu því ekki
dulizt lengur. Kenningar Amsterdamsforingj-
vStór verðlaunasamkeppni
fyrir áskrifandasöínun að Verklýðsblaðínu
hefst í næsíu viku
Athugið næsta blaði
i