Verklýðsblaðið - 23.11.1932, Blaðsíða 2

menn, eins og Steinþór Guðmundsson, sem var
frambjóðandi flokksins við síðustu þingkosning
ar, og Þorst. Þorsteinsson, form. „Verkam.fél.
Ak.“, fá ekki leyfi til að líta þar inn.
Um „Sjómannafélag Norðurlands" skal því
lýst yfir, að þó starfsemi þess sé mjög ábóta-
vant, þá er það þó alls ekki dautt. Því til sönn-
unar er það, að félagið hefir á hverju ári sett
kauptaxta, og sjómenn á Ak. hafa allt til þessa
verið ráðnir samkvæmt þeim taxta. Ennfremur
má nefna það, að s. 1. sumar varð „Sjómannafj.
Norðurl.“ til þess að rétta hluta skipshafnar
austur á Norðfirði. Skipshöfnin var ráðin sam-
kvæmt taxta „Sjómannafél. Norðm-l.“, og þegar
útgerðarmaðurinn ætlaði að pretta hana um
kaupið, var leitað til stjómar „Sjóm.fél. Norð-
url.“ og fengin leiðrétting þessa.
Sama máli gegnir um „Nóta- og netamanna-
félag Akureyrar“. Það hefir árlega sett kaup-
taxta fyrir slíka vinnu og sá kauptaxti hefir
verið haldinn.
Þá er „Samvinnufélag sjómanna“ á Akureyi'i,
sem að dómi „Alþýðublaðsins“ hefir nú hlotið
þau „sorglegu endalok“, að verða gjaldþrota.
Það skal fúslega viðurkennt, að kommúnistar
— þó þeir þá væru ekki orðnir flokksbundnir
— það var áður en kommúnistaflokkurinn var
stofnaður — gerðu þá villu að beita sér fyrir
stofnun þessa félags. Þetta gerðu þeir ekki
vegna þess að þeir hefðu minnstu trú á því,
að slíkur samvinnufélagsskapur, í auðvaldsþjóð-
skipulagi, væri nokkur lausn á vandamálum
framleiðsluháttanna, heldur af hinu, að þeir
létu sér detta í hug, að á þennan hátt væri
hægt — til bráðabirgða — að tryggja verka-
lýðnum, einkum sjómönnum, meiri atvinnu og
viðunandi verkalaun. Fyrir löngu hafa kommún
istar séð af reynzlunni, að þetta var hraparleg-
ui' misskilningur. Og þeir hafa ekki þagað um
það, heldur lagt sérstaka áherzlu á að benda
verkalýðnum á þá staðreynd, að í auðvaldsþjóð-
skipulegi eru slík samvinnufélög um framleiðslu
eitt handhægasta tæki auðvaldsins til að arð-
ræna til hins ýtrasta þann verkalýð, sem í þeim
starfar. Kommúnistum er þess vegna ekkert
sorgarefni, þó slíkt félag hætti störfum. Hitt i
telja þeir hlutverk sitt, að gera allt, sem mögu- j
legt er, til að vernda hagsmuni sjómanna á Ak.
— þeirra, sem í félaginu eru, við uppgjör þessa
gjaldþrota fyrirtækis. Og það, sem þó skiftir j
meira máli, að hagnýta þessa dýrkeyptu i
reynzlu til að samfylkja verkalýðnum gegn
þessum og þvílíkum krókaleiðum auðvaldsins
til arðráns á alþýðu manna. j
Um „Söltunarfélag Verkalýðsins“ ætla ég
ekki að ræða. Enda er þa"ð ekki nema „í andar-
slitrunum“.
En það er eitt félag enn á Akureyri, sem Er-
lingur Friðjónsson hefir alloft talað um að
væri dautt. Það er verkakvennafélagið „Ein-
ing“.
Það er gamall málsháttur, sem segir, að „svo |
mæla börn sem vilja“. Erhng hefir langað mjög
til að ná tangarhaldi á verkakvennahreyfing-
unni á Akureyri. En hvað „Einingu“ snertir,
hefir honum ekki tekizt það. Þess vegna hefir
hann tekið upp þá aðferð að lokka út úr verka-
kvennafélaginu þær konur, sem hann hefir i
liaft áhrif á, og til þessa mun hann hafa neitt
aðstöðu sinnar sem atvinnurekandi á fiskverk-
unarstöð Kaupfélags verkamanna. Með þessum
konum, og öðrum fleiri, hyggst hann síðan að
stofna annað verkakvennafélag á Akureyri og i
koma „Eining“ fyrir kattarnef, stofna taxta- !
brjótafélag til höfuðs verkalýðnum, eins og
kratarnir á Siglufirði. Þessu til sönnunar skal
þess getið, að á nýliðnu „Alþýðusambands-
þingi“ — þegar rætt var um inntökubeiðni
verkakvennafélagsins „Eining“ í Alþýðusam-
bandið — þá barðist Erlingur eftir mætti gegn
inntöku þess, á þeim grundvelli, að félagið væri
að deyja, og annað verkakvennafélag yrði
stofnað á Akureyri nú á næstunni. Til þess að
gera þetta sennilegt, neytti hann aðstöðu sinn-
ar á þinginu til að ljúga því, að s. I. ár hefðu
60 konur sagt sig úr verkakvennafél. „Eining“.
Sannleikurinn er, að með áðumefndri bar- j
dagaaðferð hefir E. F. tekizt að lokka nokkrar i
Verkalýðurinn rís upp gegn
klofningsmönnunum
Fram til baráttn gegn launalækknnum burgeisa, þrátt tyrir klofnings-
otbeldi kratabroddanna
Atvinnurekendastéttin býr sig hvarvetna á
landinu til árásar á verkalýðinn. Um nýjárið
og fram á vorið verða hinar harðvítugustu
vinnudeilur viðasthvar á landinu. Auðvaldið
mun beita öllum tækjum til að sigra og það
lætur nú erindreka sína í verkalýðsstéttinni
búa í haginn fyrir sig, *reyna að undirbúa ósig-
ur verkalýðsins. Kratabroddarnir hafa nú fram-
ið hið níðingslegasta athæfi, sem þeir enn hafa
leyft sér í klofningi sínum á verkalýðshreyfing-
unni, kórónað þjónustu sína við auðvaldið.
Þeir hafa útilokað stærstu verklýðsfélögin utan
Reykjavíkur úr sambandinu, neitað fulltrúum
verkalýðsfélaganna í Vestmannaeyjum, Akur-
eyri, Siglufirði og Eskifírði um þingsetu og
meira að segja fulltrúum „Hins íslenzka prent-
arafélags", elsta og sterkasta félagsskap lands-
ins, félagsins, sem átti frumkvæðið að myndun
Alþýðusambandsins. Með þessum undirbúningi
eru þeir að reyna að tryggja sigur auðvaldsins
í kaupdeilunum, að skipuleggja ósigur verka-
lýðsins.
En verkalýðurinn hefir nú þegar risið upp
gegn svikum og klofningi þeirra. Hinir útilok-
uðu fulltrúar og aðrir fulltrúar á „alþýðusam-
bandsþinginu“, sem samúð hafa með þeim, hafa
gefið út eftirfarandi yfirlýsingu:
„Við undirritaðir fulltrúar á „Alþýðusam-
bandsþingi“, lýsum því yfir, eftir að búið
er að útiloka fulltrúa um það bil helmings þeirra
verkamanna, sem tekið hafa þátt í kosningun-
um til „Alþýðusambandsþings“, að við lítum
svo á, að þetta þing sé alls ekki lengur skipað
fulltrúum verkalýðsins á „Alþýðusambandsþing
inu“, heldur sé þetta svokallaða „Alþýðusam-
bandsþing“ ekkert annað en póhtísk ráðstefna
sósíaldemókrata, sem hefir enga heimild til að
gera nokkrar samþykktir í nafni verkalýðsfé-
laganna.
Við heitum því að vinna að því af öllum
mætti í félögum okkar, að brjóta á bak aftur
tilræði það við einingu verkalýðssamtakanna,
sem hér er verið að fremja.
Reykjavík, 14. nóv. 1932.
Fulltrúar Verkamannafélags Akureyrar:
Steingrímur Aðalsteinsson, Stefán Guðjóns-
son, Einar Olgeirsson.
Fulltrúar Verkamannafélags Siglufjarðar:
Sveinn Þorsteinsson, Óskar Garibaldason,
Gunnar Jóhannsson, Guðlaugur Sigurðsson,
Angantýr Guðmundsson.
Fulltrúar verkakvennafélagsins „Einingin“, Ak-
ureyri:
Steinunn Jóhannesdóttir, Lilja Halblaub.
Fulltrúar „Hins íslenzka prentarafélags“:
Stefán Ögmundsson, Guðm. H. Pétursson.
Fulltrúi verkamannafélagsins „Árvakur“, Eski-
firði:
Leiíur Bjömsson.
Fulltrúar „Verkamannafélags Patreksfjarðar“:
Sigurjón Jónsson, Jóhannes Gíslason (með
fyrirvara).
Fulltrúi „Verkalýðsfélags Stykkishólms“:
Jóhann Rafnsson.
konur úr félaginu. — Samt sem áður er félagið
vel starfandi, svo „Alþýðusambandsþingið“,
þrátt fyrir andróður Erlings, treysti sér ekki
til að verja það, ef félaginu væri synjað um
inntöku.
Staðhæfing „Alþýðublaðsins“ um það, að
kommúnistar á Akureyri hafi notað öll félögin
fimm til að kljúfa verklýðshreyfinguna norður
þar, svara ég ekki nema blaðið geri tilraun til
að nefna dæmi þeirrar klofningsstarfsemi
Fulltrúi verkamannafélagsins „Báran“, Eyrarb:
Magnús Magnússon.
iAilltrúar verkamannafélagsins „Drífandi“,
V estmannaeyj um:
Isleifur Högnason, Guðrún Jónsdóttir, Sigur-
geir Gunnarsson.
Fulltrúar,, Sjómannafélags Vestmannaeyja“:
Jón Rafnsson, Guðleifur Isleifsson.
Fulltrúi „Matsveina og þjónafélags Islands“:
Sigurður B. Gröndal".
Á miðvikudagskvöldið gengust fulltrúar fyr-
ir mótmælafundi í Bröttugötusalnum. Töluðu
þar ýmsir af fulltrúunum. Verkalýður Reykja-
víkur troðfyllti húsið eins og í það komst. Eft-
irfarandi tillögur voru samþykktar:
„Fundurinn mótmælir harðlega útilokunar-
og klofningsstarfsemi foringja Alþýðusam-
bandsins, sem nú síðast lýsir sér í því, að úti-
loka fulltrúa á Alþýðusambandsþingið, sem lög-
lega hafa verið kosnir af verkalýðsfélögum
víðsvegar á landinu, fyrir það eitt, að vilja ekki
undirgangast hina pólitísku stefnuskrá foringja
Alþýðuflokksins. — Skoðar fundurinn mið-
stjórn Alþýðusambandsins sem fulltrúa auð-
valdsins innan verklýðssamtakanna og skorar
á íslenzkan verkalýð að snúa baki við foringja-
klíku þessari. Ennfremur stimplar fundurinn
ellefta Alþýðusambandsþing sem klíkuþing al-
þýðuflokksforingjanna, þar eð á þinginu eru
n argir fulltrúar, sem ekki eru kosnir á þingið
af verkalýðnum sjálfum, heldur skipaðir af for-
ingjaklíku Alþýðusambandsins og á bak við þá
fulltrúa, sem þingið sitja, stendur minni hluti
þess verkalýðs, sem tók þátt í fulltrúakosningu
á þingið.
Fundurinn ályktar, að með því að íslenzkur
verkalýður á nú engin baráttuhæf fagleg lands-
samtök, beri nauðsyn til þess að verkalýðurinn
taki upp baráttu fyrir landssamtökum sínum,
gegn auðvaldinu og þjónum þess, foringjum
sósíaldemókrata, samkv. samfylkingarstefnu-
skrá þeirri, sem samþykkt hefir verið í mörgum
verklýðsfélögum. Skal nú þegar efnt til sam-
fylkingarliða, allsstaðar þar sem því verður við
komið, með allsherjar fagsamband að markmiði,
er sé óháð pólitískum flokkum og sem samein-
ar alla verkamenn, án tillits til stjórnmála og
lífsskoðana".
Hinar glæsilegu viðtökur, er fulltrúarnir
fengu og einróma samþykkt þessara tillagna
með yfir 400 samhljóða atkvæðum áhugasam-
asta verkalýðsins í Reykjavík, sýna að það vald
sem eitt saman getur hindrað launalækkunina,
samfylking verkalýðsins undir forustu K. F. I.,
er í mikilli uppsiglingu.
Nú ríður á að allir fylgjendur samfylkingar-
innar herði á starfsemi sinni, undirbúi hver á
sínum vinnustað baráttuna í vetur og geri allt
það ítrasta sem hægt er, til að leiða stéttabar-
áttu verkalýðsins í launadeilunum í vetur til
! sigurs yfir auðvaldinu og þjónum þess, þrátt
I fyrir allan klofning og svik kratabroddanna.
kommúnista. Annars er ekki unnt að eltast við
slíka sleggjudóma.
p. t. Reykjavík, 19. nóv. 1932.
Steingr. Aðalsteinsson.
NÝ SKÁLDSAGA
A 111 eftir Ásgeir Jónsson.
Fæst hjá bóksölum og send burðargjaldsfrítt
gegn póstkröfu um land allt frá P. Einarsson,
pósthólf 676, Reykjavík.