Vikuútgáfa Alþýðublaðsins - 11.05.1932, Blaðsíða 1

Gefið út af Alþýðuflokknum.
26 tbl. VI. árg
Fyrsti ósigur
„þjóðstjórnarinnar"
Bæjarsjóður og Elliheimilið.
Fátæklingarnir og Ástvaldur.
11. maí 1932.
Ljétt blað.
Ljótt er þa'ð íhalds-„Fra;msókí)-
ar"-niöurskurðarblaö, sem fjár-
veitinganefnd efri deildar alþing-
is hefir lájið frá sér fara, þeir
Jón í Stóradal, Bjarni Snæbjörns-
son, Páll Hermannsson, Halldór
Steánsson og Eínar á Eyrarlandi.
Þótt undurlitlu sé af að taka, þar
sem eru fjárveitingar til verklegra
framkvæmda samkvæmt fjárlaga-
frumvarpinu, þá vilja þeir þó
skera af þeim 5 þúsund kr., held-
ur en ekkert. Pá hefir þeim hug-
-kvæmst að „bjarga föðurlandinu"
nteð því að leggja ti.1, að skornar
verði niður 400 kr. fjárveiténgar
til hvors um sig, slysatryggingar-
sjóðs „Dagsbrúnar" og styrktar-
-og sjúkra-sjóðs verkakvennafé-
^agsins „Framsóknar", og svip-
abar upphæðir til nokkurra fleiri
sjiikrasjóða, sem flestir eru verk-
lýösfélaga-sjúkrasjóðir. Söniuleiö-
is vilja. þeir láta skera niður
lítils háttar styrki til gamalmenna-
hælanna á ísafirði og Seyðisfirði.
Þá vllja þeir láta fella niður end-
urveitingu ábyrgðarheimildar fyr-
•ir samvinnufélag sjómanna og
verkamanna á Seyðisfiröi tiJ
fiskiskipakaupa, þótt sú hecmild
fsé i fjáxlögum þessa árs; og get-
ur sú aöferð varla verið til ann-
ars gerð en þess aö reyna að
neyða félagsmerm til að sæta ó-
hagstæðari kauþum á skipunum
í ár, heldur en orðið gætu á
næsta ári, þar eð ella væri á-
byrgðarheimiJ din frá ríkinu um
garð gengin. Ekki sérlega óhag-
sýn bjaiTgarráðstöfun það hjá
nefndinni(!).
Aftur á móti vilja þeir viinna
þaö til, að strandferðastyrkurinn
1il Einiskipafélagsins verði marg-
'faldaður með 3Va frá því, sem
ihann er í frumvarpinu, ef Eim-
skipafélagið vill ganga að því að
lœkka laun yfirmannanna á skip-
unum, svo að þau verði ekki
hærri en á varðskipunum, í von
um að eftir komi lækk-
íin hásetalaunanna; en að
öðxum kosti verði englnn styrkur
veittur til strandferðanna. Sams
konar skilyrði er sett fyrir því,
að strandferðastyrkur verði
greiddur til skipa ríkisins sjálfs.
E. t. v. verður þá endirinn sá,
að allar strandferðir hér við land
falla niöur, nema þær, sem er-
lendunr skipafélögum þóknast að
láta fram fara. Það vantar svo
sem ekki forsjálnina, þegar þessir
þjóðarfulltrúar eru nð bjarga f'ár-
hag fósturjarðarinnar(!).
Engiendingar leggja jafnan
mikið upp úr aukakosningum, er
fara fram milili almennra þing-
kosninga, því þær sýni, hvort al-
mienningsáldtið sé hið sama á
þingf'.okkunum og það var, eða
hvort það sé að breytast.
í símskeyti, er birt var hér í
blaðinu um daginn, var skýrt frá
aukakosningu þeirri er fram fór
í Wakefield.
Þingmaður þessa kjördæmis,
sem var íhaldsmaður, dr. G. B.
Hillmann, var látinn, en hann
hafði við almennu kosningamar
hlotið 15,881 atkvæði, en það voru
4107 atkvæöi umfram atkvæöi
frambjöðenda verkamanna, sem
var G. H. Skerwood.
Núna við aukakosningarnar
buöu ihaldsmenn fram A. E.
Greaves, en verkamenn buðu
franr Arthur Greenwood, er vaT
heiJbrigðismálaráðherra í verka-
málaráðuneytinu, en féll við síð-
ustu kosningar eins og rnargir
aðrir af foringjum verkamanna.
Kosningabaráttan var afar-
hörð, en Greenwood, sem er tal-
inn einn bezti ræðumaður enska
alþýðuflokksins, sýndi fram á
hræsni hinnar svo nefndu „þjóð-
stjórnar, sern ekki er raunveru-
lega annað en íhaldsstjórn i dul-
axgervi.
Niðurstaða þessarar kosningar
hefir áður verið birt. Greenwood
fékk 13 586 atkvæði og sigraði
íhaldsmanninn með 344 atkvæð-
um. Fengu íhaldsmenn 2559 at-
kvæðum færra en við almennu
kosningarnar, en alþýðuflokkur-
inn 1468 atkvæðimi fleira.
Vakti þessi sigur alþýðuflokks-
ins mikinn fögnuð, því litið er
svo á af mörgum að hann boði,
að nú sé kjósendafjöldinn, er lét
ginnast af „þjóðstjórnar“-blekk-
ingunni aftur að vitkast.
Atvinnnleysið í Engiandi.
í borgaralegu biöðunum hér
hefir hvað eftir annað verið tal-
að um að atvinnuleysið í Eng-
landi hafi stórum minkað, eftir
að íhaldsinenn („þjóðstjórnin")
tók við veiðum. Nú liggja fjTÍr
opinberar tölur frá verkamála-
ráðuneytinu brezka um þetta mál,
og eru þær, er ráðuneytið tekur
tillit til ýmsra lagabreytinga, er
gerðar hafa verið til að draga
>Kpna nokkur í Austurbænum
hefir undanfarið fengið hjá bæn-
um kr. 75,00 á mánuði til allra
lífsins þarfa. Konan er heilsulaus
og því mjög örgeöja. 1 vetur var
farið fram á það við hana, að
hún færi á Gamalmennahæiið, en
hún vildi það ekki nema með
því móti, að hún fengi að vera
iBÍn í herhergi. Þetta hafði þau á-
hrif, að hún, næst er hún fókk
styrk hjá bænum, fékk ekki nema
37,50; var það látið fylgja sneið-
inni, að þetta ætti henni að nægja
til 14. maí, og svo ætti hún að
fara i ElJiheimdlið og vera þar í
herbengi með annari konu. Þetta
hefir haft mjög slæm áhrif á
heilsu veslings konunnar. Hvað
ætlar fátækrastjórnin sér með
þessu? Er vistargjald gamal-
menna i elliheimiliiju lægra en
75 kr„ eða er verið að neyna aö
gera erfiðara lífið þeim, sem hafa
þurft að leita tii bæjarins með
því að hjálpa Elliheimilinu, þótt
úr tölu atvinnuleysisstyrkþega,
þannig: 1930 1931
Nóv. 2 286 460 2 743 000
Dez. 2 643127 2 664000
1931 1932
Jan. 2593 650 2 939 000
Febr. 2 617 658 2 926 000
Marz 2 655 000 2 798 000
Atvinnuleysingjar eru því í
marzmánuði 1931 143 þús. fæni
en í marz 1932 í Engiandi, og
er því sízt hægt að tala um að
ástandiö sé þar batnandi, þrátt
fyrir aliar verndartollaTáðstafan-
ir íhaldsins, enda var ekki við
þvi að búast.
x.
Cbaplin op hábarlarnir.
Maður datt um daginn útbyrð-
is af ensku farþegaskipi í Rauða-
hafinu, en bjargaðist með naum-
indum undan hákörlum, sem þar
er fult af. Maður þessi hét John
Chaplin, en er ekkert skyidur
Charlie Chaplin, sem Reykvíking-
ar eru að skemta sér við að
horfa á kvikmynd af um þessar
mundir. Charlie er veikur og ligg'
ur á spítala austur á Java.
það kosti bæinn miklu meira
heldur en að taka tillit til til-
finninga og langana fátækling-
anna?
Annctr einstœdingur.
Undir eins er biaðinu barst of-
anrituð frásögn, hringdi einn af
blaðamönnum þess til Haralds
Sigurðssonar, forstöðumanns Elli-
heimilisins.
Hvað er mánaðargjald fyrir
gamalmenni í ElIiheimMinu?"
spurði blaðamaðurinn.
„80 kr. er iægsta gjald," svar-
aði Haraldur, „en það verð gildir
að eins fyrir þá ,sem eru í kjali-
araherbergjunum. Annars er
mánaðargjaldið frá 80 og alt upp
í á annað hundrað krónur."
„Greiðir Reykjavíkurbær nokk-
uð minna en þetta fyrir þá, sem
eru á Elliheimilinu og njóta
styrks frá bænum ?“
„Nei, nei; bærinn greiðir ná-
kvæmlega sama verö og aðrir."
Sambúðin i Framsófenar-
flokhnnm.
--- 3. maí
Áþreifanlegt dæmi um sambúð-
ina í „Framsóknarflokknum"
kom fram á alþingi i gær við af-
greiðsiu fimtardómsins í efri
deild. Jón í Stóradal kemur þar
fram með þá tillögu, að veit-
ingárvaldið á fimtardómaraemb-
ættum sé tekið af dóinsmálaráð-
herranum og fengið forsætisráð-
herra í hendur. Þetta vantraust á
dómsmáiaráðherrann (Jónas) sam-
þykti svo Guðmundir í Ási nieð
Jóni ásamt íhaldsmönnum, og
með þessari breytingu fór frum-
varpið í gærkveldi til 3. um-
ræðu.
Lærið að synda.
Á hverju ári drukknar fólk hér
við landssteinana af því það kann
ekki að synda. Á hverju ári veröa
einhverjir að horfa upp á fólk
drukkna fyrir augunum á sér án
þess geta hjálpað þvi, af þvi
þeir kunna ekki að synda.
Foreldrar, sem ekki stuðia að
því að börn þeirra iæri að synda,
gera sig seka í ófyrirgefanlegu
kæruleysi, því fyrir alia íslend-
inga getur það komið, bæði kon-
ur og karla, að eiga líf sitt undiit
þvi að kunna að synda.