Alþýðumaðurinn - 02.03.1954, Blaðsíða 1
iV’”*
XXIV. árgangur Þriðjudagur 2. marz 1954 9. tbl.
SdmfylÉjjdMni kommúnista hér
Oj) njósnamdlin d Mrlöndum
Hið nýja olíuflutningaskip ■ SÍS.
S. í. S. kaupir olín-
flutning:aiskíp
Einangrun Sósíalista-
flokksins og fylgistap.
Árin 1938—1946 voru blóma-
skeið kommúnista hér á landi.
Með innfjálgu sameiningartali og
nafnbreytingu á flokknum tókst
þeim að ná fjöldafylgi, sem í aug-
um erlendra þjóða hefir hvort
tveggja í senn verið undrunar- og
ótta-efni.
En 1947 tók að halla undan
fæti fyrir flokknum og í þingkosn-
ingunum í sumar sem leið og nú
aftur í nýafstöðnum bæjarstjórn-
arkosningum tapaði hann veru-
legu fylgi.
Ugglaust er hér að finna að
nokkru leyti — og aðallega —
skýringuna á því, hve ákaflega
blöð flokksins biðja nú um það,
að hann sé leystur úr einangrun
sinni. En jafnframt mun sá hluti
flokksins, sem ekki er kommún-
istiskur, líka þrýsta á þetta, því
að hann skilur ekki, hvað ætti að
vera til fyrirstöðu á samvinnu
verkalýðsflokkanna, Alþýðufl. og
Sósíalistaflokksins.
Síamskur fvíburi.
Sannleikurinn er sá. að Sósíal-
istaflokkurinn íslenzki er eins kon-
ar síamskur tvíburi. Annar tví-
burinn er kommúnisti að eðli og
uppruna, hinn sósíalisti. En eins
og venja er með s'amska tvíbura,
er annar þeirra ráðríkari og öfl-
ugri. Hjá Sósíalistaflokknum er
það sá kommúnis’lski. Hann ræð-
ur í reynd öllu í flokknum. Þetta
sést meðal annars á utanferðum
ráðamanna til Sovét-Rússlands
eða á fund kommúnistaflokkanna
á Norðurlöndum, Þýzkalandi eða
Tékkó-Slóvakíu. Og þá komum
við að því, sem nauðsynlegt er að
hugleiða: Hvers konar flokkar
eru kommúnistaflokkarnir á
Norðurlöndum, bræðraflokkar
Sósíalistaflokksins hér?
Fóliðoðir
samsærisflokkar.
Það hefir orðið hlutskipti
kommúnistaflokkanna á Norður-
löndum að fara minnkandi hin
síðari ár, en jafnframt hafa þeir
flækzt í óhugnanleg njósnamál,
þar sem hagsmunir erlends ríkis
eru settir ofar hagsmunum föður-
landsins. Stórfelldust hafa þessi
njósnamál orðið í Svíþjóð, Nor-
egi og F.nnlandi — og alls staðar
er njósnað fyrir sama ríkið, Rúss-
Iand.
í fleiri tilfellunum hafa hinir
uppvísu njósnarar ekki verið
flokksbundnir kommúnistar. en
slóðir þeirra hefir mátt rekja æ
ofan í æ milli Rússa annars veg-
ar — jafnvel rússneskra sendi-
ráða — og kommúnistaflokksins
í viðkomandi ríki hins vegar.
Skipulagning og stjórn njósna-
málanna hefir ekki leynt sér.
Þe’ta eru sem sagt uppvís vinnu-
brögð kommúnistaflokkanna á
Norðurlöndum, bræðraflokka
Sósíalhtaflokksins hér, flokkanna,
sem forystumenn Sós'alistaflokks-
ins hafa sótt sameiginleg flokks-
þing með, og þess vegna hlýtur
sú spurning að verða áleitin:
Hvers konar flokkur er
Sósíalistaflokkur íslands
í raun og sannleika?
íslendingar mpnu að vísu treg-
ir til að trúa því upp á nokkurn
samlanda sinn, að hann leggist
svo lágt að njósna fyrir erlent
ríki öryggi landsins til hættu og
tjóns. Það hvarflar heldur ekki að
þeim, sem þetta ritar, að halda
því fram, að Sósíalistaflokkurinn
hér í heild sé samsærisflokkur.
En við megum þó ekki loka aug-
unum fyrir því. að þetta hefir
orðið uppvíst um bræðraflokka
hans á Norðurlöndum og víðar,
og þess sér hvergi vott í blöðum
flokksins hér, að hann fordæmi
þá framkomu.
Það virðist því ekki óhugsandi,
að þetta gæti gerzt hér, ef Rúss-
ar leituðu eftir slíku við hina
kommúnistisku ráðamenn flokks-
ins.
Og ef svo yrði?
Hefir þá íslenzkur verkalýður
gert sér að fullu Ijóst, hvers kon-
ar óorð hann fengi af slíkum
flokki, ekki s'zt ef samfylking
væri áður komin á með honum
og Alþýðuflokknum? Allri þeirri
samfylkingu yrði núið upp úr ó-
sómanum. íslenzkur verkalýður
yrði stimplaður sem föðurlands-
svikarar og njósnalýður. Hvaða
íslenzkur verkamaður eða verka-
kona vill eiga þá hættu yfir höfði
sér?
Sameining verkalýðsins
í einum flokki er
rcauðsyn.
En allt um þetta er sameining
'slenzks verkalýðs í einum flokki
nauðsyn. Þetta sjá í rauninni all-
ir hugsandi menn. Og þetta má
takast og verður að takast. En
fyrsta skrefið þarf Sósíalistaflokk-
urinn að taka: Hann verður aí-
dráttarlaust að losa sig úr ölluin
kommúnistiskum tengslum og á
svo skýlausan og augljósan hátt,
að enginn geti vænt hann um
Iaumuspil og yfirdrepsskap. Þá,
en ekki fyrr getur sameining hans
og Alþýðuflokksins gerzt.
Það er að blekkja sjálfan sig
að loka augunum fyrir því, að
kommúnismi er slæmt pólitískt
vörumerki í heimi vestræna lýð-
ræðisríkja, en meðal þeirra hafa
íslendingar skipað sér og ætla að
standa, jafnt verkalýðurinn sem
aðrar stéttir íandsins.
Geri flðrir betur
í vetur bar svo við, að Ung-
mennafélagið Efling í Reykjadal
í Suður-Þingeyjarsýslu hélt
skemmtun að Breiðumýri. Er það
að vísu ekki í frásögur færandi,
því að félag þe'ta er með elztu
ungmennafélögum landsins og
hefir lengst af frá stofnun starfað
með miklum blóma. En það bar
til nýlundu, að öll skemmtiatrið-
in voru fengin innan sveitar og
félagar önnuðust þau öll sjálfir
— nema eitt: Einn las upp frum-
samda sögu eftir sig, annar lék
einleik á fiðlu, þriðji einleik á
harmoniku, fjórði söng einsöng,
þrettán ára söngmær kom fram og
Ioks skemmtu fjórir félagar með
kvartettsöng. Auk þessa, sem nú
er talið, söng stúlka, nemandi á
Laugum, einsöng.
Allir, sem á skemmtun þessari
voru, en hana sóttu margir utan-
héraðsmenn, róma sérstaklega,
hve skemmtileg hún hafi verið og
farið vel og ánægjulega fram.
Minna drukkið síðan
lokað var.
Samkvæmt upplýsingum lög-
reglunnar er mun minna um ölv-
un í bænum síðan áfengisútsöl-
unni hér var lokað.
Samband íslenzkra samvinnufé-
laga hefir fyrir nokkru fest kaup
á 900 lesta olíuflutningaskipi og
verður það afhent í Reykjavík
fyrri hluta næsta mánaðar. Skip
þetta verður notað til olíuflutn-
inga með ströndum fram og bæt-
ir úr mjög brýnni þörf, sem verið
hefir á auknum skipakosti við þá
flutninga.
Hið nýja skip er þriggja ára
gamalt og var keypt í Svíþjóð.
Það hefir 10 olíutanka og er búið
fullkomnustu tækjum til sigling-
ar og olíuflutninga. Skipið heitir
í Svíþjóð „Maud Reuter“ og er
það nú í klössun í Gau'aborg.
Mun það leggja af stað þaðan um
miðja næstu viku og sigla til
Reykjavíkur, þar sem það verður
afhent SÍS og fær nýtt, íslenzkt
nafn.
Olíuflutningar með ströndum
fram hafa aukizt hröðum skrefum
undanfarin ár, ^ð því er Hjörtur
Hjartar, frkv.stj. Skipadeildar
SÍS hefir skýrt frá. Hann kvað
þau skip, sem til eru til slíkra
flutninga, alls ekki geta annað
þeim lengur, og hefði þurft að
taka leiguskip til þess að létta
undir flutningunum. Með því að
samvinnufélög hafa í sínum hönd-
um um eða yfir helming allra
Öllum verkamönnum, sem Al-
þýðumaðurinn hefir haft tal af
hér í bæ, ber saman um það. að
rýmra hafi reynzt um vinnu nú í
vetur en fyrravetur. Þessu valda
sennilega a. m. k. þrjár ástæður:
togararnir hafa lagt afla sinn
meira upp hér í vetur en í fyrra,
og hafa þó eir.nig lagt talsvert af
mörkum til atvinnuaukningar víð-
ar við fjörðinn, svo sem á Dal-
olíudreifingar með ströndum
fram, taldi SÍS eðlilegast að leysa
þe'ta aðkallandi vandamál á þann
hátt, að samvinnumenn eignuðust
sjálfir skip, sem hentaði þessu
hlutverki.
t
ÞORSTEINN
ÞORSTEINSSON,
sjúkrasamlagsgjaldkeri,
Gótinn.
Þorsteinn Þorsteinsson, sjúkra-
samlagsgjald'keri, varð bráð-
kvaddur að heimili sinu, Munka-
þverárstræti 5, síðastl. fimmtu-
dagsmorgun.
Hann var tæpra 64 ára að aldri
og óvenjulegur þrek- og áhuga-
maður allt að banadægri. Þekkt-
astur var Þorsteinn síðari árin
fyrir störf sín í þágu Ferðafélags
Akureyrar og skógræktarinnar,
l fyrir utan hið fasta starf sitt
sj úkrasamlagsgj aldkerastarfið, er
hann rækti af mikilli kostgæfni.
Fyrr á árum lét hann ungmenna-
félagsmál mikið til sín taka og
síðar verkalýðsmál og var bæjar-
fulltrúi hér um skeið fyrir sam-
tök verkamanna.
vík og þó sérstaklega Ólafsfirði;
líð hefir verið hagstæðari til úti-
vinnu í vetur en fyrravetur; og
loks hafa allmargar fjölskyldur
og einstaklingar flutt búferlum
héðan og létt þannig á vinnu-
markaðinum.
Lítil vinna hefir verið á vegum
bæjarins. í s.l viku munu um 15
verkamenn hafa haft vinnu hjá
honum og 5 hjá rafveitunni.
Afkoma verkaiiiaiina
í vetur betri eu 1 fyrra