Íslendingur - 13.11.1942, Blaðsíða 1

Ritstjóri og afgreiðslum.: Jakob O. Pétursson, Fjólugötu 1. Sími 375. Pósthólf 118.
XXVIII. árgang.
Akureyr i,
13. nóvember 1942.
tölub.
Myndar Framsókn stjórn
með koinmúnistum?
M ^
Hjartans þalckir til ykkar allra, nær og fjær, seni minntust f
^ mín á 75 ára afmæli mínu, §
g * Sigurjón Sumarliöason. j
* i
<®-"iiiih-^*‘"iiiiiii-i>iniiH-','iiiiiii',"iiiiii"",iiiirip ■•iiniii'-^niuiM" -"1111111, .......................
Menn spyrja hverjir aðra þessa
dagana, hvort nokkuð hafi lieyrst
um stjórnarmyndun. Pað er skilj
anlegt, að þessi spurning leiti á
hugann, því að fæstum mun standa
á sama um, hversu sú stjórn verð-
ur skipuð, sem fer með völd næsta
kjörtímabil, — hvort það verður
>rauð« stjórn, þjóðstjórn allra flokka
eða »hægri« stjórn.
Spurningunni er enn ekki auðið
að svara, en nokkuð má ráða það
af skrifum blaðanna, hvað menn
helzt vilja í þessu efni. Sum blöð-
in virðast fylgjandi samstjórn allra
flokka, einkum með tilliti til þeirrar
nauðsynjar, að bundist sé allsherjar
samtökum um að firra þjóð vora
frekari ógnum dýrtíðarinnar. En
önnur draga enga dul á það, að
þeim er hugfólgnara að samstarf.
takízt milli vissra flokka, og er
Tíminn, málgagn Framsóknarmanna,
þar einna skýrastur í rnáli.
Fyrir kosningarnar leitaði Pjóð-
viljinn fregna af þvf hjá Framsókn,
hvort vænta nrætti samstarfs milli
Sósfalistaflokksins og Framsóknar-
flokksins. Formaður Framsóknar-
flokksins gerði hvorki að játa né
neita, en tók það fram í blaði sínu,
að hann sinnti engum bónorðsum-
leitunum fyrri en eftir kosningar.
Við kosningarnar unnu Sósíalístar
mikið á og juku þingmannatölu
sína frá þvf í sumar úr ó í 10 en
Framsókn fékk aðeins 15 kjörna.
Og af þessum 15 mun vinstri
armur flokksins hafa átt öruggan
meirihluta, þ, e. armur Hermanns
og Eysteins, enda eru kosningaúr-
slitin ekki fyrr kunn orðin, en að
Tíminn fer að stíga f vænginn við
kommúnista.
, Hinn 27. okt. skrifar ritstjóiinn
grein um »þjóðnýting stríðsgróð-
ans«, er hann telur verða stærsta
mál næsta þings.
Segir hann að krafan um þjóð-
nýting strfðsgróðans verði sterkari
með hverjum degi. Þess vegna sé
hún »áreiðan!ega ein ákveðnasta
ósk þess mikla meirihluta þjóðar-
innar, er studdi Framsóknarflokkinn,
Alþýðuflokkinn og Sósíalistaflokkinn
í kosningunum*.
Tveim dögum síðar skrifar hann
enn um sama efni og segir þá m. a :
»Framsóknarmenn hafa ekki farið
dult með það, £.ð þeir teldu sam-
starf bænda og verkamanna æski-
legt fyrir land og lýð. Þeir hafa
líka jafnan kosið slíkt samstarf öðru
fremur, þegar það hefir verið fyrir
hendi. Frá sjónarmiði þeirra hefir
klofningur verklýðssamtakanna, sem
hindraði slfkt samstarf undanfarin
ðr, verið mikil þjóðarógæfa.
Þeir flokkar, sem fara með um-
boð bænda og verkamanna, hafa
nú mikinn meirihluta kjósenda og
Alþingis að baki sér. Stjórn þeirra
gæti því orðið sterk stjórn , . .«
Pað dylst víst engum til hverra
talað er. Allt hjalið um þjóðnýting
stríðsgróðarís er eins og það sé
endurskrifað úr dálkum Pjóðviljans. -
En það stingur bara nokkuð áber-
andi í stúf við umsögn Framsókn-
arráðherrans Eysteins Jónssonar,
er hann var að túlka skattalögin
nýju í Tímanum 14. apríl s.l. Kemst
hann m. a. svo að orði um þau:
»Með frumvörpum þessum er
tryggt, að langsatnlega meirihluti
stríðsgróðans’) rennur tii opinberra
þarfa, og að mestur hluti þess fjár,
sem eftir er skilinn, er bundinn í
varasjóðum og nýbyggingarsjóð-
um«. Pá telur hann, að svo mikil
íhlutún af hálfu rfkisvaldsins fylgi
skattaívilnuninni vegna varasjóðs
hlunninda, að nærri láti að sjóðirn-
ir séu 'sarneign hlutafélaganna og
hins op'.nbera«.
Pessi rödd Tímans nú um »þjóð-
nýtingu stríðsgróðans* er þvf sjá-
anlega framkomin í þeim tilgangi, að
Framsóknarflokknum reynist léttara
að »jarma sig saman við« kommún-
ista, en að því vinna hinir dulbúnu
sósfalistar í Framsóknarflokknum.
Tækifærið er nú óvenju hagstætt,
þar sem kommúnistar eru nú eigi
lengur allra flokka fámennastir á þingi
Hvernig þessar tilraunir takast,
er ekki unnt að fullyrða neitt um
að svo komnu, en því fer mjög
fjatri, að úrsiit kosninganna hafi á
nokkurn hátt leitt í Ijós, að þjóðin
óskaði eftir samvinnu kommúnista
og Framsóknarmanna^og samstjó.n
þeirra flokka á málefnum ríkisins.
*) Allar Ibr hér.
KIRKJAN. Messað verður í Akur-
eyrarkirkju næstk. sunnud. kl. 2 e. h.
75 nra varö í gær Porvaldur
Helgason ökumaður Aðalstræti 24.
Þorvaldur helir átt heima liér i
bænum í 55 ár. Hann var jafnan
hinn mesti dugnaðarmaður; vinsæll
og vel metinn borgari, og er enn
hinn ernasti,
Attræður varð í gær Jóhannes
Þóiðarson á Espihóli, fyrrum bóndi
í Miðhúsum í Grundarsókn.
Kirkjukvötd. Vígsludags kirkj-
unnar verður minnst með samkomu
í kirkjunni þriðjudaginn 1?. þ. m,,
kl. 8,30 e. h. Séra Magnús Már
liytur erindi, ennfremur veröur kór-
söngur og einsöngur.
íslenzkur togari
talinn hafa farizt með 13
manna áhðfn. i
Togarinn >]ón Ólafsson« sem lét^
úr höfn í Bretlandi áleiðis upp til
íslands 21. okt. s. 1. hefir ekki
komið fram og ekkert til hans
spurzt. Er því talið víst, aö hann
hafi farizt á leiðinni, Áhöfnin var
13 manns, flest Reykvíkmgar. Voru
9 þeirra kvæntir og áttu alls 24
börn.
»Jón Ólafsson* var eign h. f.
Alliance, byggður 1933, og talinn
eitt bezta skip íslenzka tognraflot-
ans
Sjóslys.
Fyrir nok.kru fórst vélbátur frá
Vattarnesi viþ Reyðarfjörð fyrir
Austurlandi. Voru þrír menn á
bácnum, tveir þeirra búendur á
Vattarnesi, kvæntii og áttu mörg
börn í ómegð. Álitið er, að tundur-
dufl hah grandað bátnum.
Viðræður um sam-
starf.
Stjórnmálaflokkarnir, sem fulltráa
eiga á Alþingi, hafa kosið sína tvo
mennina hver til viðræðna um sam-
stjórn allra flokka. Af hálfu Sjálf-
stæðismanna eiga ráðherrarnir Ól.
Thors og fakob Möller sæti í nefnd
þessari. Ekkert hefir verið látið
uppi um árangur viðræðnanna.
Verður mjólkurverð
hækkað?
í Reykjavík hefir verð á mjólk
og mjólkurafurðum enn vetið liækk-
að. Er nú mjólk á ilöskum seld á
kr. 1,83 lítrinn og smjörið á 21 kr.
kg. Ef að vanda lætur, líður varla
á löngu, að mjólkin verði hækkuð
hér á Akureyri.
/. O, O. T. St. ísafold Fjallkon-
an. Fundur n. k. miðvikudagskvöld
Innsetning embættismanna. Skemmti-
atriði. Æ. T,
Nýársnóitin verður sýnd í allra
síðasta siun n. k. laugardags- og
sunnudagskvöld.
Níræður varð ]ón lónsson á
Munkaþverá 9. þ. m. Er hann enn
hinn ernasti, þrátt fyrir hinn háa
aldur,
75 ára afmæli
át,ti Sigurjón Sumarliðason fyrrum
póstur, Munkaþverárstræti 3 hér í
bæ 10. þ, m.
ISigurjón er fæddur og uppalinn
að Sælingsdalstungu í Dölum vestur
og hóf ungur póstferöir með íöður
sínum. Hann fór til Vesturheims
1888 en kom heim aftur eftir 5 ára
dvöl þar. Tók hann við póstferðum
milli' Staðar í Hrútafirði og Akur-
eyrar af föður sinum 1902 og hafði
þær á hendi i 14 ár. Árið 1909
kvæntist hann Guðrúnu Jóhannsdótt-
ur frá Víðivallum í Fnjóskadal.
Bjugigu þau hjón samfleytt í 35 ár
myndarbúi að Ásláksstöðum i
Kræklingahlíð.
Oft mun Sigurjón hafa »komist í
hann krappan* á póstferðum sínum
á vetrum, því aö þær voru oft hinar
mestu svaðilfarir, er ekki henruðu
öðrum en kjark- og þrekmönnum,
en það mun .Sigurjón jafnan verið
hafa.
Sjáltstæðisfélag Akureyrar
hélt aðalfund sinn nýlega. í stjórn
vóru kjörnir: Indriði Helgason for-
maður, Óskar Sæmundsson ritari og
Sveinn Bjarnason gjaldkeri.
70 ára varð Brynjólfur Eiríks-
son Brekkugötu 31 hinn 11, þ. m.
I. O. O. F. = 12411139 — 0 =
□ Rún. 594211187 - Frl.
NÝJA-BIÓ H
Föstudaginn kl. ö og 9:
Unnusta sjólibans.
með George Murphy og
Lugille Ball.
Laugardaginn kl. 6 og 9
SMITH - HJÓNIN
með Carole Lombard og
Robert Montgomery.
Sunnudaginn kl. 3.
SMÁMYNDIR
Kl. 5:
HRÓI HÖTTUR
Kl. 9:
Unnusta sióliðans