Faxi - 01.05.1949, Blaðsíða 6
6
F A X I
Fyrsti fundur Bæjarstjórnar
Keflavíkur
Ragnar Guðleifsson, oddviti, lýsti því
yfir á fundi 'hreppsnefndar Keflaví'kur-
hrepps 6. apríl, að lög um kaupstaðar rétt-
indi fyrir keflavík hefðu verið staðfest aí
forseta Islands, herra Sveini Björnssvni,
22. marz s. 1. og að þau hefðu gengið í gildi
1. apríl.
Þar sem stutt er til næstu sveita- og bæj-
arstjórnakosninga, verður hreppsnefndin
áfram stjórnandi og því raunverulega fyrsta
bæjarstjórn fyrir KeflaVÍkurkaupstað, sama
er að segja með oddvitann, hann fer með
vald bæjarstjórans.
Byggðarsafn Keflavíkur sendi Helga S.
Jónsson með sfálþráð inná fundinn og tók
hann inná þráð það, sem fundarmenn
sögðu um þann dagskrárlið.
Heir, sem fundinn sátu voru þessir:
Fyrir A'lþýðuiflokkinn, Ragnar Guðleifs-
son, Jón Tómasson, og Steindór Pétursson
(varam.), Valtýr Guðjónsson fyrir Fram-
sóknarflokkinn og fyrir Sjálfstæðisflokk-
inn Guðmundur Guðmundsson, Bjarni Al-
bertsson og Helgi Eyjólfsson (allir vara-
menn).
Faxi fékk leyfi til að birta það sem talað
var inná st'á'lþráðinn, og fer það hér á eftir.
Ragnar Guðleifsson:
Þetta er fyrsti fundur hreppsnefndar eft-
ir að Keflavík öðlast kaupstaðar- eða bæjar-
réttindi. Lögin um bæjarstjórn fyrir Kefla-
vfkurkaupstað öðluðust gildi 1. þ. m. og
var aðdragandi þeirra og undirbúningur
þessi: Islenzk lög mæla svo fyrir, að sér-
hvert sveitarfélag, sem hefur eitt þúsund
íbúa eða fleiri geti isótt um það til Alþingis
að verða sérstakt lögsagnarumdæmi eða
kaupstaður og óháð því sýslufélagi, sem
það áður tilheyrði. Þó mörg ár séu liðin
síðan Keflavfkurhreppur náði því marki
hvað íbúafjölda snerti að hafa rétt til slíkr-
ar umisóknar, var þessu máii eigi hreyft
innan hreppsnefndar fyrr en á s. i. hausti
eða 26. nóv. s. 1., en þá var á fundi hrepps-
nefndar borin upp og samþykkt svohljóð-
andi tillaga:
„Hreppsnefndin semþykkir að sækja um
að Keflavík fái bæjarréttindi og kýs 3ja
manna nefnd til þess að undirbúa frum-
varp til laga fyrir Keflavíkurkaupstað, er
verði lagt fyrir Aiþingi það er nú situr, og
öðlist þá Keflavík bæjarréttindi árið 1950“.
I nefnd til þess að undirbúa frumvarpið
voru kosnir þeir Aifreð Gíslason lögreglu-
stjóri, Björn Péturvsson kaupíéiagsstjóri og
Steindór Pétursson verkstjóri.
Nefndin skilaði áiiti til hreppsnefndar,
og lagði hún til, að lögin öðluðust gildi
þegar á þessu ári, en bæjanstjórn yrði þó
ekki kosin fyrr en við næstu regiulegar
kosningar.
Nefndaráiitið var tekið fyrir á fundi
hreppsnefndar miðvikud. 2. febr. s. 1. og
samþykki með lítilsháttar breytingu.
Var bæjarréttindanefnd síðan falið að
koma málinu á framfæri við Alþingi, sem
afgreiddi það sem lög, er voru staðfest af
forseta íslands 22. marz s. 1. og gengu í
gildi frá og með 1 'þ. m.
Það er oft fróðlegt og það er líka hauð-
svnlegt að líta til haka, sérstaklega á tíma-
mótum sem þessum. Saga Ke'flavíkur-
hrepps er stutt hvað tímalengd snertir,
því það eru aðeins rúm 40 ár síðan Kefla-
vík skiptist frá Rosmhvalanes'hreppi og
varð sérstakt hreppsfélag ásamt Njarðvík-
urhreppi. Hélzt það óbreytt til ársins 1942.
að Njarðvíkingar ttrðu viðskila við Kcfla-
vikuríirepp og mynduðu sérstakt hrepps-
félag.
Þegar við berum saman tímana fvrir 40
árum, er Kcflavík verður sérstakur hrepp-
ur verður margt ólíkt, og þegar við lítum
yfir fyrstu fundargerðir hinnar nýkjörnu
hreppsnefndar 1908, sem liggja hér á borð-
inu fyrir framan mig, finnst okkur e. t.
v. mörg viðfangsefnin þar smávægileg
skoðuð í ljósi dagsins í dag.
Okkur þætti það sjálfsagt ekki svara
kostnaði að kæra útsvarið og fara fram á
að það yrði lækkað um eina krónu, o'kkur
þættu nú lág 'laun fyrir símavörzlu, þó
kona æt-ti í 'hlut, að fá kr. 15.00 á mánuði
eða leiga á herbergi til símaa’fgreiðslu kr.
5.00 á mánuði.
Þó kröfur okkar séu meiri nú en þá,
sýnir þetta hvílíkur geysimunur er orðinn
á verðgildi peninganna.
En þó margt sé ólíkt, er líka margt
skylt með gamla og nýja tímanum. — Á
þessu ári, 1908, fengu Keflvíkingar sinn
fyrsta vélbát. Hann hét Júlíus og var 7—8
smálestir, og kostaði kr. 4.500,00. Þá verða
þáttaskil í sögu útgerðarinnar hér í Kefla-
v.'k, Nú 'höfum við nýlega eða 40 árum
síðar, eignast einn af fullkomnustu ný-
sköpunartogurunum. Hann er nærri 100
sinnum stærri og nær 1000 sinnum dýrari,
en sameiginlegt er, að við trúum, að hann
marki t.'mamót í sögu útgerðarinnar og þá
um leið í sögu Keflavíkur eins og fyrsti
vélbáturinn gerði.
Annað mál er einnig sameiginlegt þess-
um tímum. Á 2. fundi hreppsnefndar er
rætt um byggingu barnaskóla, sem komst
í tramkvæmd og var skólinn 'fullgerður
1911. Hefur sá skóli til skamms tíma verið
eina skólahús hreppsins. — I kvöld var
fjárhagsnefnd ásamt skólanefnd á fundi,
til þess að ræða um áframhald á byggingu
barnaskóla, sem 'hafin var á s. 1. surnri.
Það fellur í hlut hinnar fyrstu 'bæjarstjórn-
ar að leiða þetta mál farsællega til lykta.
Þá var einnig á þessum sama fundi rætt
um vegabætur í Keflaví'k, og skyldi byrja
á Strandgötunni, sem nú er Hafnargatan,
við verz'lunarhús Edin'horgar oghalda vest-
ureftir. Til þessara framkvannda voru á-
ætlaðar kr. 300,00. Var samþykkt að greiða
fyrir þessa vinnu eins og algenga verka-
manna vinnu eða kr. 0.20 á klst., og þá
sjálfsagt isama kaup fyrir eftirvinnu og
dagvinnu.
Nú 'fyrir skömmu sótti 'hreppsnelfndin
um 'leyfi ti'l Fjárihagsráðs að mega steypa
þessa sömu götu, nú á sumri kömanda.
Áætlun um kostnað hefur ekki verið gerð,
en litlar framkvæmdir yrðu gerðar, ef
eigi þyrfti að margfaida áætlunina frá
1908 4—500 sinnum.
Utsvörin samkvæmt fyrstu fjárhagsáæt'l-
uninni voru kr. 6.840,00, en samkv. hinni
síðustu kr. 1.754.120,00.
Lengur mætti halda áfram að bera sam-
an gamla og nýja tímann en ég læt hér
staðar numið.
Tíminn líður og 'hann er breytilegur, svo
kann að fara að komandi kynslóðum þyki
þau verkefni, er við nú þurfum að 'leysa
fyrir þetta byggðarlag, smávægileg og auð-
leyst á mælikvarða þeirra tíma, eiras og
okkur finnst nú um viðfangsefni hinnar
fyrstu hreppsnefndar. En hvað.sem mæli-