Faxi - 01.12.1949, Blaðsíða 8

8
F A X I
Stórbruni í Sandgerði
Fo7/( slapp við illan lci\, cr stórhýsi h.f. Garðs brann til \aldra \ola.
Zóphónías Árnason, verkstjóri á síldar-
söltunarplani Oskars Halldórssonar í
Sandgerði, vaknaði snemma morguns mið-
vikudaginn 9. nóv. s. 1., við það að honum
heyrðist eitthvað detta. Ekki gat hann gert
sér grein fyrir hvað það mundi vera, sem
hreifst hafði, og ætlaði að sofna aftur.
Ekki leið á löngu þar til hann fór að
finna sviða eða brunalykt. Hann fór að
gæta að, hverju þetta sætti og komst fljót-
lega að þeirri niðurstöðu að eldur væri laus
í næsta herbergi. 'Hann vakti herbergis-
félaga sinn, Guðmann Guðmundsson,
matsmann, frá Keflavík og þustu þeir á
stað til að vekja fólkið sem var í húsinu.
Var þá kominn reykjarmökkur mikill í
húsið og snarpur eldur.
Þeir bjuggu á efri hæð hússins, þar bjó
einnig starfslið söltunarstöðvarinnar og
eigandi hennar Oskar Halldórsson, sem
var gestkomandi. Þá sváfu á þessari hæð
þeir Karl O. Jónsson, forstjóri h.f. Garðs
og Lárus Stefánsson, skrifstofustjóri. En á
neðri hæð svaf Þorbjörn Einarsson kaup-
maður. Alls munu hafa verið 18 manns í
húsinu.
Eldurinn, sem komið hafði upp í eld-
greiddu útsvör sín að fullu á tilskildum
tíma, en einnig voru margir, er eigi trúðu
á efndirnar. Eftir síðustu álagningu út-
svara nú í vor, hafa menn séð, að loforðið
var efnt, og menn hafa einnig séð, hvaða
hagnað þeir hafa af því að greiða útsvör
sín skilvíslega. Eg vil þess vegna trúa því,
að árangur þessarar innheimtuaðferðar
verði margfalt meiri nú á þessu ári.
— Þýðir þetta ekki hækkun útsvarsstig-
ans, ef tekjur bæjarsjóðs eiga ekki að
rýrna?
— Eins og hver maður sér, hlýtur heild-
ar útsvarsálagning að lækka, sem ívilnun-
inni nemur, þar með er þó ekki sagt, að
hinar raunverulegu heildartekjur bæjar-
sjóðs rýrni að sama skapi, og veldur því
öruggari innheimta. Ég tel því enga ástæðu
að útsvarsstigi hækki, vegna þessara að-
gerða, en jafnvel þó svo færi, mundu skila-
mennirnir njóta sinna verðlauna.
— Sjálfsagt gæti þetta viðtal okkar orð-
ið lengra, ef rúm 'blaðsins leyfði það, því
húsi á efri hæðinni, magnaðist óðfluga,
enda var hér um gamalt timburhús að
ræða.
Eftir að gengið var úr skugga um að
allir hefðu komist úr eldinum, var sent á
símastöðina í Sandgerði og vakið upp og
beðið um aðstoð. A símstöðinni í Sand-
gerði var nú hringt í allar áttir, jöfnum
höndum á Keflavík og út um þorpið til
að kalla menn til aðstoðar.
1 Keflavík var hringt á slökkvilið bæj-
arins og einnig á slökkvilið flugvallarins.
Þá.var kl. 6,15. Slökkviliðsstjórinn í Kefla-
vík, Margeir Jónsson, gerði varúðarráð-
stafanir í fljótheitum, ef eldur kæmi upp í
Keflavík, og hélt síðan með liði sínu til
Sandgerðis.
Slökkviliðsstjóri Keflavíkurflugvallar
varð að fá fararleyfi hjá yfirmanni vallar-
ins, sem fékkst góðfúslega. Og komu þeir
á brunastaðinn nokkru á eftir Keflvíking-
um —enda upp undirþað helmingi lengri
leið að fara.
I Sandgerði þustu menn á vettvang.
Hjá Miðnes h.f. var sjópumpa sett af stað
og sjó dælt á húshlið h.f. Miðness, sem stóð
fáa metra frá eidinum, sem var nú orðinn
umræðuefnið virðist vera óþrjótandi, bæði
hvað snertir það sem gert hefir verið, og
einnig hitt, sem gera skal.
— Já, ekki er nú heppilegt að fylla blað-
ið jafn hversdagslegu efni, svona rétt fyrir
jólin, því ekki mun öllum finnast þetta
skemmtilegur jólalestur. Við skulum því
slá botn í þetta rabb okkar og bið ég þig
að flytja Keflvíkingum öllum mínar beztu
jólaóskir.
— Ég tek undir þessar jólaóskir og
þakka 'bæjarstjóranum fyrir blaðsins hönd
greinileg og glögg svör við spurningum
mínum um málefni bæjarins og fram-
kvæmdir á vegum hans, sem ekki bera
merki kyrrstöðu eða hrörnunar heldur vaxt
ar og viðgangs frá ári til árs, eins og líka
vera ber um ungt og ört vaxandi bæjar-
félag.
Megi vöxtur og viðgangur og blómlegar
framfarir einkenna Keflavíkurbæ í náinni
og fjarlægri framtíð.
H. Th. B.
mjög mikill. Sjópumpan mun hafa átt
drjúgan þátt í því að eldar náði ekki hús-
um h.f. Miðness, þó vafasamt sé hvort tek-
ist 'hefði að hindra það ef aðkomu slökkvi-
liðanna hefði ekki notið við — og hefði
þá eldurinn og tjónið margfaldast — því
að líklegt er að þá hefði brunnið öll suður-
byggðin, með íbúðum, verzlun, íshúsi og
fiskhúsum h.f. Miðness.
Einnig var brunahættan mikil að norð-
anverðu, þvi að mikil bygging er þar og
náði eldurinn til salthúss, sem næst stóð,
en slökkviliðunum tókst að slökkva í því
áður en verulegt tjón varð á því og bjarga
þar með öllum norður byggingunum, sem
einkum eru verbúðir, fiskhús og hrað-
frystihús. Þannig var öll áhersla lögð á að
verja það, sem var í hættu því að fyrir-
sjáanlegt var að ekki þýddi að reyna að
bjarga hinu brennandi húsi, sem stóð í
björtu ibáli er hjálpin barst. Enda var hús-
ið brunnið og fallið að grunni eftir fullan
klukkutíma eftir að eldsins varð vart.
Ekki var þó slökkvistarfinu að fullu lokið
fyrr en undir kvöld en um kl. 10,30 var
búið að vinna algerlega bug á eldinum,
svo að hann var hættulaus úr því, leyndist
aðeins í rústunum. Þegar svo var komið
héldu aðkomu hjálparmennirnir heim —
eftir að hafa unnið vel og bjargað miklu.
Nokkur leiðindi og óþægindi stöfuðu af
því að ölvaður maður ætlaði óverðugt að
hafa áhrif á störf komumanna.
Hús það sem brann var gríðar stórt
timburhús byggt 1912 af svonefndu Es-
bjergfélagi. Núverandi eigandi þess var
h.f. Garður, í Sandgerði. Þar voru skrif-
stofur Garðs, geymslur, íbúðir og verzlun-
in Nonni og Bu'bbi, sem var önnur stærsta
verzlun Sandgerðis og vörugeymslur
þeirra. Þeir voru búnir að viða að sér mjög
miklu af vörum fyrir veturinn og talið var
að þeir hefðu misst þarna vörur fyrir um
3—4 hundruð þúsund, en höfðu tryggt
fyrir 150,000 krónur svo það tjón þeirra
hefur verið mjög tilfinnanlegt. Húsið sjálft
mun hafa verið all sæmilega tryggt en
tjón eigenda mun þó hafa verið mikið,
þar sem þeir áttu mikið af allskonar vörum
í húsinu. Tjón fólksins sem var í húsinu
mun einnig hafa verið mikið, því að fáu
varð bjargað, en fatnaður og annað sem
lausafólk hefur með sér er sjaldnast tryggt,
Búast má við að þessi mikli bruni kunni
að hafa einhver áhrif á útgerð í Sandgerði
í vetur, þar sem þarna brann aðal bæki-
stöð annarrar útgerðarstöðvar staðarins.
J-