Framsóknarblaðið - 12.06.1957, Blaðsíða 1

Utgefandi
Framsóknarfélag
Vestmannaeyja.
Málgagn Framsóknar- oa sam-
vinnumanna í Vestmannaeyjum.
Vestmannaeyjum 12. júnt 1957
12. tölublað.
17.
Hátíðarhöldin 17. júní ár
livert eru orðin fastur þáttur í
þjóðlífi okkar íslendinga. Svo
á það að vera. Þennan dag
skyídum \ið nota til þess að
Frá bæjarsfjórn
Á bæjarstjórnaj-fundi 7. þ. m.
vo:u þessi mál m. a. til um-
ræðu og afgreiðslu:
1. Bx’jarstjóra var gefið fullt
og ótakmarkað umboð til þess
að undirrita aðalskuldabréf fyr-
ír láni til Hafnarsjóðs Vest-
mannaeyja að upphæð krónur
2.000.000 samtals. Þetta eru 400
bréf, hvert kr. 5.000 að verð-
mæti. Skila þau 6% ársvöxtum.
Þau verða til sölu innan
skamms.
2. Bæjarstjórn samþykkti að
láta gefa út sögu vélbátaflotans
í Eyjum. Hefur Þorsteinn Jóns-
son, Laufási; skrifað söguna.
p Rætt var um að fá Herj-
ólfsdal algerlega friðaðan, svo
að verja megi hann öllum á-
troðningi og gera hann að
skemmtigarði almcnnings i
kaupstaðnum.
4. Bæjarstjórn fól Ársæli
Sveinssyni, útgerðarmanni, að
útvega bát, sem gera skal út á
handfæraveiðar yfir sumarið og
manna hann unglingum.
5. Bæjarstjórn lætur nú vinna
að því að láta girða af sand-
brekkuna undir Litlaklifi og
skal síðan láta sá í handa mel-
og sandfaxfræi.
6. I ,ögð var blessun yfir þá
samþykkt rafveitunefndar, að
fela Jóhanni Vilmundarsyni að
annast að öllu innheimtu raf-
gjalda rafveitunnar og ber
þann ábyrgð á innheimtu gjald-
anna gagnvart rafveitunefnd.
Óheimilt er Jóhanni Vilmund-
arsyni að veita undanþágu frá
samþykktum rafveitunefndar
um innheimtu rafgjaldanna,
nema samþykki rafveitunefnd-
ar komi til.
;uni.
líta yfir farinn veg og stíga á
stokk og strengja heit um nýja
sókn í framtaki og framförum.
Þegar við lítum yfir farinn veg,
jr. e. liðna tímann, skulum við
vera raunsæ og segja sjálfum
okknr hiklaust til syndanna.
Jalnframt ber okkur að brýna
viljann og efla framtakslnig og
dttg. Hér sem í svo mörgu öðru
er hver sér um sefa, hefur sín-
ar skoðanir, lítur með sínum
augum á silfrið.
Mörg eru og margþætt sjálf-
stæðismál Jrjóðar hverrar. Og
sjálfstæðisbaráttan má aldrei
dvína; áfram heldur hún lát-
laust með þrotlausri glímu við
erfiðleika og von ttm sigra. Hér
gildir hið sama lögmál um þjóð-
félagið í lieild eins og hvern
einstakling innan þjóðarheild-
arinnar. Fljóti allur þorri
þegna þjóðfélagsins sofandi að
feigðarósi, gerir þjóðfélagið það
í Iteild. Þessa eiginleika frelsis-
ins skildi Jón Sigurðsson allra
manna bezt. Eintómur þræla-
lýður í andlegum sem efnaleg-
um skilningi getur aldrei öðlazt
frelsi eða sjálfstæði eða haldið
því. Geri aðrir jrað ekki fyrir
þessa manntegund, er frelsið
þar vonlaust.
Frelsisbarátta Jóns Sigurðs-
sonar var af jressum sökum og
samkvæmt þessunt staðreyndu-
;m og skilningi tvíþætt eða átti
sér stað á tveim vettvöngum.
Sú hlið frelsisbaráttunnar, sem
að Dönum snéri, hefur hefur
oftast verið ljósust okkur ís-
lendingum, en hin hliðin dul-
izt okkur fremur. Hún var inn-
hverf, sneri að okkur sjálfum.
Hún laut að fjármálum okkar,
verzlunarmálum, fræðslumálum
og öðrum undirstöðum efna-
legs og andlegs frelsis þjóðfé-
lagsþegnanna. Margar merk-
ustu greinar Jóns Sigurðssonar
eru skrifaðar um þessi mál til
þess gerðar að vekja þjóðina til
skilnings á mikilvægi þeirra. í
þeim leynist máttur til andlegs
frelsis og efnalegs sjálfstæðis:
Hver sú þjóð sem halda vill
frelsi sínu, verður því að vera
á verði um fjármál sín og at-
vinnuvegi. Þar reynist oft eig-
ingirni einstaklinganna hættu-
legust þjóðfélagsheildinni; eng-
inn vill fórna neinu, en skara
hinsvegar eld að köku sinni
þindarlaust án tillits til nokk-
urs annars en eigin hags.
Viðskiptamálin innbyrðis og
út á við eru því geysi-veigamik-
ill þáttur í frelsisbaráttunni.
Um það ertt hinsvegar rnjög
skiptar skoðanir, hvernig þeim
veigamikla Jrætti verður bezt
l'yrir komið og borgið. Við
samvinnumenn teljum öll við-
skipti á samvinnugrundvelli
heilladrjúg og traustust sjálf-
stæði þjóðarinnar. Aðrir vilja
ciga þennan mikilvæga þátt í
höndum einstaklinga og treysta
þeim bezt fyrir honum. ,,Bók-
vitið verður ekki sett í askana,“
þótti spakmæli á íslandi á nið-
urlægingartímum þjóðarinnar,
þegar hún sjálf var blindust
fyrir eymd sinni og volæði.
Loks eignaðist hún aftur menn,
sem fullyrtu hið gagnstæða.
Samfara auknu frelsi og aukn-
um framförum á flestum svið-
um þjóðfélagsins, hefur nú ís-
lenzka þjóðin sannfærzt um það
betur en nokkru sinni fyrr, að
Jrað er einmitt bókvitið, sem
verður mest og bezt sett í ask-
ana. Fkkert hefur sætt hungr-
aðan; íslenzkan maga betur en
bókvitið. Þetta skilja forustu-
menn þjóðfélagsins íslenzka og
sama með því að ætla 8. hluta
eða svo af tekjum ríkissjóðs til
mcnnta- og fræðslumála.
Allt þetta og margt fleira,
setn styrkustu stoðunum hefur
skotið undir frelsi okkar og
sjálfstæði, ber okkur að hug-
leiða að minnsta kosti einu
sinni á ári hleypidómalaust með
íluigun og skynsemi. Það'skyld-
um við gera 17. júní ár hvert.
Ólíkt höfumst við að.
,,í kvtild erum við hvorki
demokratar né republikanar
heldur Ameríkanar-----og sem
Ameríkanar tökum við öll
höndum saman og óskum yður
heilla í starfinu á komandi ár-
um.“
Á þessa leið hljóðaði skeyti,
sem Stefenson sendi Fisenho-
ver í tilefni af kosningasigri
hins síðarnefnda.
Áður höfðu þessir menn háð
harðvítuga kosningabaráttu
eins og gcngur, og sjálfsagt hef-
ur ekki verið neitt sparað,
hvorki fjármunir né fyrirhöfn.
Margt orðið hefur eflaust fall-
ið óþarft í Jreirri sennu. F.n
eins og alltaf er, þegar svona
stendnr á, varð annar livor að
sigra. Um jafntefli gat ekki ver-
ið að ræða. Eisenhover bar sig-
ur úr býtum. Hann var kjörinn
forseti mesta auðveldis heims-
ins. Líklega er hann sá dreng-
ur að hann liefur ekki hælzt
mjög um, þótt sigri næði, eða
að neinu lcyti troðið á hinum
sigraða.
Og heillaskeyti Stefensons
sýnir ótvírætt, að þar er sann-
ur maður á ferð, maður, sem
kann að taka ósigri, kann að
beygja sig fyrir lýðræðislegum
reglum. „í kvöld erum við
livorki demokratar né republi-
kanar heldur Ameríkumenn.“
Við íslendingar asttum að
geta eitthvað af þessu lært. Við
heyjum harðvítuga kosninga-
baráttu hvað eftir annað og
veitir ýmsum betur. Oft er
rimman liörð og mörg orð falla
í ræðu og rit.i, sem gjarna
mættu ósögð vera. Vopnaburð-
urinn í þeim kringumstæðum
er einatt næsta ófagur. Og
hvernig er svo eftirspilið?
Hvernig ávarpa flokksforingj-
arnir hvern annan, þegar kosn-
ingaúrslit eru kunn? Vel væri,
ef kveðjan væri Jrá á þessa leið:
í dag erum við lrvorki Sjálfstæð-
Framhald á 2. síðu