Eyjablaðið - 18.01.1955, Blaðsíða 1

‘Uœstiréitur dœmir siómönnum
báiagiaidtyrinn.
S.l. miðvikudag kvað
Hœstiréttur upp þann dóm
að útgerðarmönnum hér sé
skglt að greiða sjómönn-
um htut þeirra af báta-
gjaldeyri
Árið 1951, fyrsta ár bátagjald-
eyrisfríðinclanna, gátu útgerðar-
menn valið um livort þeir vildu
heldur eiga sjá’fir gjaldeyrinn
og fá greidda 75 aura fyrir kg.
af fiskinum, eða afselja fiskinn
á fjö aura og var bá gjaldeyrir-
inn éign fiskkaupandaris.
Flest allir útgerðarmenn
munu hafa tekið siðari kostinn.
Síðar á árinu greiddu svo fisk-
kaupendur útgerðarmönnum 10
% verðuppbót vegna gróða á
bátagjaldeyriskaupunum.
Þrátt fyrir skýr ákvæði í samn-
ingum sjómanna hér, um sama
fiskverð til þeirra og útgerðar-
rnanna, lagði Landsamband ísl.
útvegsmanna blátt bann við því
að sjómönnum yrði greiddur
hluti úr áðurnefndri verðupp-
bót.
Stjórnir Sjómannafél. Jötuns,
Vélstjórafélags Vestmannáéyja og
skipstjóra- og stýrimannafélags-
ins Verðanda, samþykktu að rétta
lilut meðlima félaganna með
málsókn og varð samkomulag
um að reka mál fyrir Guðjón
Kristinsson, vélstjóra, gegn Sig-
hvati Bjarnasyni.
Á s. 1- vetri féll svo dómur í
héraði á þann veg að Sighvatur
var dæmdur ti! að greiða hlut
úr öllu andvirði aflans og skipti
ekki máli hvort einhver hluti
þess væri verðuppbót eða gjald-
eyrisfríðindi.
Húsbændur Sighvatar undu
ekki dómi héraðsdóms og skaut
hann því málinu til Hæstaréttar
og féll dómur á miðvikudaginn
var, sem fyrr segir.
I dóma Hæstaréttar segir m.a.:
I skipsrúmssamningi stefnda |
er um kaup hans vifnað fil
giídandi samnings og er óré-
fengf, að þar sé óff við kjara-
samning milli Útvegsbænda-
félags Vestmannaeyja og Vél-
sfjórafélags Vestmannaeyja,
dogs. 29. janúar 1951. Sam-
kvæmt 1. grein þess samnings
skytdi stefndi fó tiltelcinn
hundraðshluta oí afla bótsins.
I 2. grein scmnirtgs þessa seg-
ir, aS sé um sölu á nýjum
fiski aS ræSa til ísunar eoa
frystingar, beri vélamanni
sama verð og útgerðarmanni
fyrir hinn selda fisk, lifur og
hrogn. Telja verður, að fjór-
hæð sú, sem um er deilt í móli
þessu og stafaði af gjaldeyris-
fríðindum bútaútvegsins, sé
samkvæmt framangreindum
samningum hluti stefnda a'f
verði því, sem úfrýjandi fékk
fyrir afla bútsins.
Með skírskotun til þssa og
að öðru leyti til raka héraðs
dóms ber að staðfesto hann.
Eftir þessum úrslitum ber að
dæma úfrýjanda til að greiða
stefnda múlskostnað fyrir
V erkalýðshreyfingin neyðist
stundum til þess í baráttu sinni
við þröngsýnt atvinnurekenda-
vald að boða vinnustöðvanir til
að knýja fram úrslit í þeim
deilum sem hún stendur að til
sóknar og varnar kjörum hins
vinnandi fólks á hverjum tíma.
íslen/k verkalýðshreyfing gæt-
ir þess þó jafnan að fara að lög-
um um allt slíkt og munu þess
engin dæmi hér í Eyjum að út
af þeirri reglu nafi verið brugð-
ið af hálfu verkalýðsfélaganna
síðan lög um vinnudeilur tóku
gildi, Atvinnurekendur hafa þó
reynt að fá vinnustöðvanir
dæmdar ólöglegar en slíkt hefur
aldrei tekizt.
Þeirra baráttuaðferð hefur
því jafnan verið sú helzt, að láta
blöð sín og málpípur þrástag-
ast á því, að vinnustöðvanirnai
væru ábyrgðarlaust tiltæki komm
únista, og byggðist á þeim
illu hvötum að vilja skaða bæj-
arfélagið og þjóðina og koma
Hæstarétfi, sem úkveðst krón-
U' 3.000.00
DÓMSORÐ:
Hinn úfrýjaði dómur ú að
vera úraskaður. Áfrýandi,
Erlingur hf. greði stefnda,
Guðjóni Kr. Kristinssyni móls-
kostnað fyrir Hæstarétti, kr.
3.000 00
Dóminum ber að fullnægja
að viðlagðri aðför að lögurrt.
Málið fluttu fyrir sjómenn:
Jón Eiríksson, í héraði, en Egill
Sigurgeirsson fyrir Hæstarétti.
Gunnar Þorsteinsson flutti mál-
ið fyrir útgerðarmenn, fyrir báð-
um dómum.
Málsúrslit þessi eru þungur
dómur á útgerðarmenn hér, þar
sem sannað er fyrir æðsta dómi
öllu atvinnulífi í kalda kol. —
Eða hver man svo nokkurt verk-
fall, að íhaldið hefi ekki kveð-
ið við þennan tón?
En nú um síðustu aramót
skeður það, að þeir si'mu rnenn,
Sem hæst hafa haft um skað-
semi þess að stöðva framleiðsl-
una, taka sig saman um að koma
í veg fyrir það, að fiskibátailot-
inn hér sæki sjó. Til þess að
koma fram þessu áformi sínu
beita þeir hverskonar ofríki og
fara að engum lögum.
Þetta skeður ún þess a'ð
verkalýðssamtökin hafi boð
að til neinnar vinnusíöðv-
unar og er því eingöngu ú
úbyrgð þeirra mann, sem
forystu hafa fyrir útgerðar-
mönnum hér í bæ.
Árangurinn, sem þeir hafa
náð með þessu er sá, að liðinn
er þegar meira en hálfur mánuð-
ur af venjulegri vetrarvertíð án
þess að bátaflotinn hafi náð að
Framhald á 2. síðu.
SKEYTI
Eftirfarandi skeyti barst sjómannasamtökunum hér frú
Álþýðusambondi íslands s. I. miðvikudag.
Verkalýðssamtökin öll þakka forustu ykkar
um að verja rétt hlutasjómanna og óskar ykkur
hjartanlega til hamingju með stórsigur staðfest-
ann af Hæstaréttardómi. —
Óskum ennfremur sigursællar baráttu í yfir-
standandi átökum um fiskverð og sjómannakjör.
Félagskveðjur.
ALÞÝÐUSAMBAND ÍSLANDS.
Hannibal Valdimarsson.
Framhald á bls. 2.
Hverjir sýna ábyrgðarleysi!
Forvígismenn Vtvegsbœndafélagsins og bœj-
arfulltrúar Sjálfstœðisfl. halda hér nú
uppi banni við sjósókn án laga og réttar —
vanrœkja að semja við verkalýðshreyfing-
una en fela vandamál sín og byggðarlagsins
reykvíkskum auðborgurum, sem reyndir eru
að óhœfuverkum í málefnum Vestm. eyinga.