Austurland - 05.04.1957, Blaðsíða 1
Málgagn sósialistta á Austurlandi
7. árgangur. Neskaupstað, 5. apríl 1957. 14. tölublað.
Það, sem koma álíi, —
en afslýri var
Jón Árnason, fyrrverandi bankastjóri og einn af aðal sérfræð-
ingum aíturhaklsins í fjármálum, hefur nýskeð ljóstrað því upp í
blaðagrein, tíl hvaða úrræða átti að grípa, ef afturhaldsstjórn liefði
verið áfram Við völd í landinu. Iíemur þar fram margt athyglisvert
sem nauðsynlegt er að allir landsmenn fái að kynnast. Það er og
vert að veita því athygli, að grelinin birtjst í blaði þjóðvarnarmanna
og er samíin eftlir beiðni þess og birtír það hana með sérstakri vel-
þóknun, enda hefur Frjáls þjóð staðið fast við hlið íhaldsins. Er
ekki annað að sjá, en „úrræði“
vsrnarmanna.
Stórfelld gengislækkun og
kaupbinding
Það átti að fella gengi íslenzks
gjaldmiðils stórkostlega og gert
ráð fyrir að dollari yrði skráður á
25 krónur og annar gjaldeyrir til-
svarandi. Samtímis átti svo að
hækka allar skuldir og peninga-
innstæður í samræmi við gengis-
lækkunina. Síðan átti að fella nið-»
ur alla framleiðslustyrki og end-
urgreiðslur og hætta að greiða
vísitöluhækkun á laun og halda
kaupgjaldi óbrevttu að krónutölu.
Stórkostleg verðhækkun
Ef afturhaldinu hefði tekizt að
koma þessum fyrirætlunum í
framkvæmd, mundi það hafa þýtt
56% hækkun á verði allrar inn-
fluttrar vöru. Þá geysilegu liækk-
un áttu launþegar að bera bóta-
laust, því hætta áttj að greiða
kaup eftir vísitölu og banna
grunnkaupshækkanir með lögum
og ofbeldi.
Sumir hafa talið sér hag af
gengislækkun, vegna þess, að þá
lækkuðu raunverulega skuldir, en
nú var meiningin að hækka skuld-
irnar sem nam gengislækkuninni.
Kvernig halda menn svo að laun-
þegi, sem stofnað hefur til veru-
legra skulda t. d. í sambandi við
húsbyggingar, kæmist af, ef þess-
ar ,,hugsjónir“ hefðu náð fram
að ganga? Kaup hans mætti ekki
hækka, framfærslukostnaður hans
mundi hækka um þriðjung og
skuldabyrði hans mundi stór-i
hækka. Þetta voru helztu „úrræð-
in“, sem afturhaldið ætlaði sér að
grípa til, ef það hefði lí'aldið
völdum og getur hver og einn
farið í eigin barm og athugað
bankastjórans séu líka úrræði þjóð-
hver áhrif þetta hefði haft á af-
komu hans.
Fyrirætlanirnar fóru út
um þúfur
En þessar ráðstafanir náðu
ekki fram að ganga. Að svo fór
má hiklaust þakka kosningasigri
Alþýðubandallagsins í fyrravor.
Þá náði það dýrmætri aðstöðu á
Alþingi og tryggði verklýðssam-
tökunum áhrif á stjórn landsins.
Þegar saman eru bornar ráðstaf-
anir núverandi ríkisstjórnar og
þær fyrirætlanir, sem hér hefur
verið lýst, geta kjósendur Al-
þýðubandalagsins verið þess full-
vissir, að með atkvæði sínu hafa
þeir bægt miklum voða frá dyrum
allra alþýðuheimila í landinu.
Friðrik vann
Pilnik
Undanfarið hefur verið háð í
Reykjavík einvígi, sem fylgzt hef-
ur verið með af spenningi um land
allt og sjálfsagt erlendis einnig.
í einvigi þessu hafa þeir tekizt
á skáksnillingarnir Friðrik Ólafs-
son og Herman Pilnik. Upphaf-
lega var svo ráð fyrir gert, að
tefldar yrðu 6 skákir, en þegar
þeim lauk voru kapparnir jafnir
og höfðu sína þrjá vinninga hvor.
Átti þá að tefla tvær skákir í
viðbót. Friðrik vann 7. skákina, en
áttunda skákin var útkljáð á mið-
vikudagskvöldið og lauk með
jafntefli. Sigraði Friðrik því með
iy2 vinning, en Pilnik hlaut 3J4.
I—~~—--------------------
Sitt af hverju
_________i
Aðalefni síðasta Austra er frá
bræiðrum tveim á Héraði. Það
sem athygli vekur í sambandi við
skrif þeirra er einkum, að báðir
hafa þeir verið frambjóðendur
Þjóðvarnarflokksins, annar 1953,
en hinn 1956. Að vísu er hvorug
greinin um stjórnmál, en þó
freistast maður til að halda að
sknf þsirra í Austra bendi til
þess að þeir hafi nú snúið heim
til föðurhúsanna. Og heldur mun
mönnum þykja hagur þjóðvarnar
fara að versna hér eystra, ef for-
ystumenn flokksins snúa nú baki
við honum. Hvað þá um hina ó-
breyttu kjósendur? Ætli þeir snúi
þá ekki einnig aftur til þeirra
flokka, sem þeir áður voru í?
Líklega er það svo, að Þjóðvarn-
arflokkurinn háfi þegar tapað
því fylgi, sem honum tókst að
skrapa saman hér fyrir austan,
sem þó varð aldrei mikið. Þannig
mun líka hafa farið um vindbólu
þessa víða um land.
Leiðarinn í Austra heitir „Þörf
samstæðs lverklýðsflokks“. En
þessi nafngift gefur harla lítil til
kynna um innihald pistilsins, sem
er samfellt kommúniista- og
| Rússanið, auk þess, sem höfund-
urinn er að dunda við að telja
svitadropa og vökunnætur ráð-
herra Alþýðubandalagsins, án
þess þó að komast að niðurstöðu.
En Austurland er sammála
leiðaranum, ef öllu er sjleppt,
. nema fyrirsögninni. Það er vissu-
lega þörf á samstæðum verklýðs-
flokki á íslandi. Það hefur sósí-
alistum jafnan verið ljóst og þeir
hafa unnið að slíkri flokksstofn-
un eftir mætti. Sjálf stofnun Sósí-
alistaflokksins var tilraun til að
mynda samstæðan verklýðsflokk,
og þó það mark næðist ekki að
fullu, var þó stofnun flokksins
mjög þýðingarmikill áfangi á
leiðinni til einingar verkalýðsins.
Og myndun Alþýðubandalagsins
fyrir ári var annar merkur á-
fangi á þcirri leið. Og það heppn-
aðist það vel, að þrátt fyrir hat-
ramlegan andróður varð það næst
stærsti flokkur landsins í síðust.u
kosningum og stærsti andstöðu-
flokkur íhaldsins.
Framh. á 4. síðu.
<$------------------------------------------------------—<i>
Frumvarpið um sölu sjávar-
afurða orðið að lögum
Á miðvikudaginn var frumvarp ríkisstjórnarinnar um sölu
og útflutning sjávarafurða afgre.ltt sem lög á Alþingi. Þar með
er afnumin einokun sú, er lengi hefur verið drottnandi í ýmsum
greinum útflutn!ingsins og sem veinduð hefur verið af íhaldinu,
sem hreiðrað hefur um sig í einokunarlirtingnum SÍF og haft þar
í frammi hverskonar fjárglæfra.
Andstaðan gegn lagasetningu þessaiji \ar af íhaldsins hálfu
mjög harðskeytt í fyrstu, en smátt og smátt dró af henni og var
hún orðin mjög aumingjaleg undir það síðasta. Það fer að hljóma
harla falskt kjörorð íhaldsins um frjálsa samkeppni eftir írammi-
stöðuna í þessu máii.
Frumvarpið var á sínum tíma rakið allnákvæmlega hér í
blaðinu og verður ekki farið nánar út í efni þess að þessu sinni.
Með þessari lagasetningu liefur verið brotið stórt skarð í
einokunarmúrinn, sem íhaldið hefur hlaðið utan um hagsmuni
gróðaklíku Sjálfstæðisflokksins og nú á að vera hægt að skapa
það ástand, að framleiðendur fái fuilt verð fyrir vöru sína.
En það ]>arf að brjóta fleiri skörð í þennan múr. Það þarf
að svipta gróðaklíkuna yfirráðunum í lánsstofnununum. Það þarf
að hnekkja aðstöðu hennar tíl að arðræna framleiðsluna í gegn-
um verzlun með nauðsynjar henaar o, s. frv.