Eining - 01.05.1947, Blaðsíða 1
5. árg. Reykjavík, maí 1947. 5. tbl.
Heklugosið
Brot úr ferðasögu Sigurðar Magnús-
sonar löggæzlumanns, sem var með í
flugleiðangri til Heklu 29. marz s. I.
Og enn fljúgum við austur. „Hvert
þó í logandi. Fjallið er allt galopið“,
segir Tómas borgarritari allt í einu, en
hann hefur gægzt fram í stjórnklefann-
Nú þjótum við hinir upp til að sjá, hvað
um er að vera. Og nú sjáum við þær
tröllslegustu hamfarir, sem nokkurn
tíma hafa fyrir augu okkar borið- Að
baki okkar er móðan, sem byrgði út-
sýnið, og nú blasir Hekla við okkur í
almætti sínu.
Þetta er rétt hjá Tómasi. Þessi fjall-
bunga er galopin. Upp úr henni standa
margir reykjarstrókar eins og súlur,
sem reykjarmökkurinn fyrir ofan virð-
ist hvíla á. Engin orð eru til að lýsa
þessum hrikaleik- Við sjáum svarta
hraunmóðu, sem vellur niður fjallið.
Þessi svarta, óhugnanlega breiða, sem
rennur yfir hvítt, sólglitrandi hjarnið,
þetta opna fjall minnir á blæðandi sár.
Ofan fjallsins er mökkurinn svartur og
ljótur hið neðra, en efst er hann ljós-
gullinn af sólinni. Eldglampar sjást í
dökkvanum á fjallinu. Nýir strókar
þeytast í loft upp, en falla svo niður
aftur. Við sjáum svartar flyksur þeyt-
ast upp í loftið og vitum, að það eru
björg. Þetta er ægifögur og hrikaleg
sjón-
Við erum líklega í átta kílómetra
fjarlægð frá gosinu og fljúgum í 7500
feta hæð, en flugmaðurinn gizkar á, að
reykjarstrókurinn sé allt að 20 þúsund
feta hár. Mökkurinn kastar löngum,
svörtum skugga á hjarnið og óbyggð-
irnar norðan fjallsins. Við fljúgum til
austurs inn í skuggann. Á stjórnborða
er þetta svarta fortjald, sem byrgir fyr-
ir sólina, en rendur þess eru gullnar
af sólskininu. Á bakborða eru byggð-
irnar, Kerlingafjöll, Bláfell og hvítir
jöklarnir yzt. Fyrir neðan okkur hefur
vikur fallið.
Mér flýgur i hug, að illa værum við
nú komnir, ef Hekla sendi okkur nokkr-
ar steinvölur í belginn, og það setur að
mér geig við þennan ægileik, og ég verð
feginn, þegar við komum aftur út í
sólskinið- Norðanvindurinn sveigir
reykjarhafið til suðurs og þar er ekk-
ert að sjá nema svartan mökkinn. Við
vitum, að vá er nú fyrir dyrum sunn-
anbænda, en gott er þó, að reykinn
skuli leggja skemmstu leið til hafs.
Við fljúgum í stefnu á Loðmund,
beyjum svo til norðurs og aftur til
vestui's, og nú er Valafell á hægri hönd.
Við beyjum til suðurs og fljúgum ann-
an hring norðan Heklu til að sjá þetta
enn betur og festa í minni. Við ljós-
myndum, kvikmyndum og bendum:
„Sjáðu, sjáðu!“ Og við sjáum nýja
stróka, nýja eldblossa, og þarna hefur
hraunmóða runnið. Við skynjum nú
mikilleik náttúruaflanna og smæð okk-
ar mannanna. Við dáum og óttumst í
senn þennan kyngikraft. Hvað eru at-
ómsprengjur annað en barnagull í sam-
anburði við þetta? Gerið svo vel, herrar
mínir, að eiga ykkar atómsprengju. Við
eigum Heklu.
Ég opna glugga stjórnborðsmegin og
tek mynd. Svo færi ég mig, til þess að
annar geti komizt að. Að baki okkar er
öskrandi fjallið, sem spýtir eldi, stór-
björgum, ösku og eyðingu út í geyminn.
Framundan okkur er vesturhluti Suð-
urlandsundurlendisins, sólgylltur og
Framh. á bls. 7.