Eining - 01.02.1958, Blaðsíða 1

16. árg. Reykjavík, febrúar 1958. 2. tbl.
5|^ær eru ást og trú. „Ástfanginn
maður er tífaldur maður“, hef-
ur einn frægur rithöfundur sagt.
Manni, sem í sannleika er ást-
fanginn, finnst allir vegir færir og hon-
um finnst allur heimurinn fagur, lífið
dásamlegt og jafnvel allir menn vera
góðir. Ástin varpar ljóma á allt, lætur
allt glitra og glóa. Andlitin ljóma og
augun eru tindrandi og skær. Skáldið
Örn Arnar lýsir þessu snilldarlega í
einni stöku:
„Þú ert veikur, vinur, af ást.
Vertu ekki að þræta, bezti.
Leggja sé eg glampa af glóð
gegnum skyrtu, treyju og vesti“.
Þetta er staðreyndin. Ástfangnum
manni tjáir ekki að þræta fyrir það
ástand sálarinnar. Innri fögnuðurinn
brýzt út. Það leggur glampa af glóð
gegnum allar umbúðir. Ástfanginn mað-
ur syngur og leikur við hvern sinn fing-
ur. Hann er hamingjusamur og hann er
sterkur.
Um gildi trúarinnar verður aldrei
fastar að orði kveðið en orð Meistarans
sjálfs: „Allt getur sá, sem trúna hefur“.
Skuggalegum heimi breytir trúin í dýrð-
' arveröld Guðs. Trúuðum manni er „öll
jörðin full af dýrð drottins“. Trúin læt-
ur allt glitra og glóa. Trúin og hugsjóna-
auðlegðin gerir sál mannsins fleyga, en
um hinn trúlausa fer eins og skáldið
segir:
Vænglausu hugirnir heftast og bindast,
þeir horfa inn í sig sjálfa og blindast.
(E. B.)
I örfáum ljóðlínum lyftir þetta sama
skáld þessum tveimur björtu heilladís-
) um mannlífsins, trúnni og ástinni, til
hinna hæstu hæða:
Því gullið sjálft veslast og visnar í augum
hins vonlausa, trúlausa, dauða
úr taugum.
Að elska, að finna æðanna slag,
að æskunni í sálinni hlúa,
það bætir oss meinin, svo heimurinn
hlær,
svo höllinni bjartar skín kotungsins bær.
Sjálft hugvitið, þekkingin hjaðnar
sem blekking,
sé hjarta ei með, sem undir slær.
Hver þjóð, sem í gæfu og gengi vill búa,
á Guð sinn og land sitt skal trúa.
Ungum mönnum veitizt ekki ávallt
létt að tileinka sér auðlegð og mátt trú-
arinnar, en flestöllum veitizt þeim auð-
velt að verða ástfangnir. Til þess þarf
lítinn dugnað og litla snillimennsku, en
það þarf bæði hyggjuvit, drengskap og
skapgerðarþroska til þess að varðveita
æskuástir allt til þess, er dauðinn að-
skilur þau tvö, sem hafa unnað hvort
öðru. Þetta er þó sennilega einn mikil-
vægasti sigur æviáranna. Ömurlegri
ósigur er vart unnt að hugsa sér en
þann, að geta ekki látið loga glatt á
heimilisarinum allt til enda, að geta ekki
elskað allt til dauða þá sál, sem eitt sinn
var svo hjartfólgin.
I tíu boðorðunum er ótrúmennsku í
ástum valið ljótt heiti, en þetta ljóta
erlenda orð þýðir ótrúmennsku, svik í
ástum. Orð þetta er þó venjulega látið
tákna aðeins framhjátekt, en svo skað-
legt sem það brot kann að vera, getur
ýmislegt annað verið engu betra eða
jafnvel verra.
Þegar hann og hún vígjast í hjóna-
band, þá heita þau hvort öðru ekki að-
eins trúnaði, heldur einnig því að unn-
ast, að elska hvort annað allt til dauða,
og það er ástin, hin falslausa elska, sem
lætur jafnvel kotið skína bjartar kon-
ungshöllinni. I slíkri birtu og hlýju þurfa
sálir manna að búa, ekki aðeins á æsku-
árum og hveitibrauðsdögum, heldur og
á manndómsárunum og ekki sízt, er
hinn hái aldur færizt yfir. Þá er ástúð-
arinnar mest þörf, þá er og margs að
minnast og mikið að launa og ætti því
að vera auðvelt að unnast af dýpri og
hjartfólgnari ást en nokkru sinni fyrr.
En slíkir sigrar grundvallast ekki hvað
sízt á hugsunarhættinum. Hægt er að
venjast öllu svo að einskis virði verði.
Það er því dálítil snilld, að kunna alltaf
að meta og þakka, einnig það, sem er
hið daglega og venjulega, að vera alltaf
jafn hugfanginn og þakklátur. Til þessa
þarf heilbrigðan hugsunarhátt.
Ljótt er það orð, sem haft hefur verið
Fögur byrjun,
en listin er
sú, að geta
haldið háu
tónunum.