Neisti - 20.08.1948, Blaðsíða 1

— NEISTI —
IJTGEFANDI:
Alþýðuf lokksfélag Slglufjarðar
Abyrgðarmaður:
Ólafur H. Guðmundsson
Afgreiðsla blaðsins er í
Aðalgötu 22.
Sigluf jarðarprentsmiðja li. f.
16. tbl. Föstudagiim 20. ágúst 1948
16. árgaugur
Verzlunarmálin og íramkv. þeirra
BLÖÐIN hér í, Siglufirði hafa
undanfarið nokkuð rætt um verzl-
unarmálin og er það ekki nema að
vonum, þar sem afkoma þjóðar-
innar hlýtur, á öllum tímum, að
byggjast að verulegu leyti á fram-
kvæmd þeirra. Við íslendingar
ættum að hafa lært það af sög-
unni, að verzlunarfreisi og flutn-
* ingur verzlunar í hendur lands-
manna sjálfra færðu landinu og
þjóðinni hagsæld og yelmegun.
Það er ekkert við því að segja,
þó að skoðanir manna og flokka
‘kunni að vera mismunandi um
þessi mál eins og önnur. En þess
verður þó að værita, að um þessi
mál sé rætt og ritað eins og sið-
uðum mönnum sæmir, ög fram
fært til sóknar og varnar, það sem
hverjum aðila sýnist um þessi mál
eins og önnur. Ofstopi, rangfærslur
og rakaleysur eiga ekki heima i
lýðræðislegum umræðum og deil-
um.
Eitt blað hér í bænum, blað
kommúnista „Mjölnir“, hefur
gleymt þessum meginreglum, og
er það raunar ekki venju fremur
um það blað. Málflutningur komm-
í únista er venjulega þannig, að það
er eins og þeir gleymi því, að þeir
eru ekki einir til frásagnar, og að
ritfrelsi gerir það kleift að hrekja
rangfærslur þeirra og blekkingar.
Að vísu verður ofsi þeirra Mjölnis-
manna skiljanlegur, þegar þess er
gætt, að eins og stendur hefur
Emil Jónsson yfirstjórn verzlunar-
málanna, að nokkru leyti, með
höndum. En það er alkunna, að
enga stjórnmálamenn hata komm-
únistar jafn einlæglega og jafn-
aðarmenn, og þá sérdeilis þá, sem
leyst hafa störf sín vel af hendi
og öðlast traust óhlutdrægra og
skynbærra manna. En það mun
mál flestra landsmanna hvar í
flokki sem þeir standa, annars-
staðar en í kommúnistaflokknum,
að Emil Jónsson hafi vel af hendi
* leyst þau opinberu störf, sem hon-
um hafa verið falin, bæði sem vita-
málastjóri og síðan sem ráðherra
í ráðuneytum þeirra Ólafs Thors
og Stefáns Jóhanns Stefánssonar.
Hér skal í örfáum orðum vikið að
viðhorfum hinna pólitísku flokka
til verzlunarmálanna eins og þau
koma fram 1 skrifum málgagna
þeirra, en hvorki er rúm eða tími
að kryf ja þessi mál til mergjar.
Stefna
Sjálfstæðisflokksins
I MÁLGÖGNUM flokksins er
stefnan framsett með orðunum
„Frjáls verzlun. Algerlega frjáls
verzlun“. Út af fyrir sig er hægt
að fallast á, að þetta væri rétt og
eðlilegt, ef verzlunin ætti að fara
fram eftir þeim hugtökum, sem
felast i þessum setningum. En því
miður hefur reynslan sýnt, að
hér fylgir ekki fullur hugur máli.
Heildsalar og ýmsar sérverzlanir,
í blaðinu ,,Mjölni“ hinn 11. þ.m.
birtist nafnlaus grein, sem á að
vera frásögn frá hafnarnefndar-
fundi, sem haldinn var hinn 5.
ágúst.
Ekki skal höfundi greinarinnar
láð, þótt hann kjósi að fela sig í
skugganum, og bresti kjark til að
segja til nafns s'íns. Er og einmitt
það einasti votturinn um, að hann
beri þó snefil af virðingu fyrir
sjálfum sér, því svo er af hendi
hans á málunum haldið, að af litlu
virðist vera að taka í því efni.
Greinarstúfurinn er frá byrj,un til
enda ein lygaþvæla, staðreyndum
misþyrmt og viliandi sagt frá í
einu og öllu, auk þess sem mér og
meirihluta hafnarnefndar eru gerð-
ar upp hinar verstu hvatir og til-
hneigingar. Er reyndar við ýmsu
að búast úr þeirri átt af getsökum,
en sigurstranglegt er það aldrei i
áróðri að beita ósannindum, sem
jafn auðvelt er að hnekkja og hér
á sér stað.
Greinarhöfundur segir: „Memi
hafa gert sér vonir um, að bærinn
réðist nú í einhverjar framkvæmd-
ir, eða a.m.k. að þeim framkvæmd-
um, sem nú er verið að vinna að,
yrði haldið áfram. Einkum hafa
menn vænzt þess, að atvinnu yrði
að vænta í sambandi við hafnar-
framkvæmdimar."
Má ég spyrja: Hefur greinarhöf-
sem mynda kjarnann í verzlunar-
liði Sjálfstæðisflokksins hafa reynt
að mynda og myndað með sér víð-
tæk samtök 'i því skyni að ná al-
gerðum yfirráðum yfir vissum
tegundum verzlunar og þannig
myndað ,,hringa“, sem er gersam-
lega í andstöðu við hugtakið
„frjáls verzlun". Þessi samtök eða
hringar keppa að því að ná vissum
vörutegmidum algerlega undir sín
yfirráð, til þess að ráða verðlagi
vörunnar án tillits tii hvað neyt-
endmn, þ.e. öllum meginþorra
þjóðariimar er hagstætt. Nægir í
þessu sambandi að benda á smjör-
líkishringinn, sem hefur að mestu
(Framhald á 2. síðu)
undur ekki orðið var við neinar
framkvæmdir á vegum bæjarins í
sumar? Hvaðan kemur honum
vitneskja um, að hætta eigi þeim
framkvæmdum, sem byrjað var á
1 vor við höfnina? Höfundurinn
talar um orðróm um þetta, sjálfur
er hann sennilegast höfundur að
þeim orðrómi. Hann heldur áfram:
„S'annleikurinn er þó sá, að hagur
hafnarinnar er að áliti kunnugra
ekki miklu lakari nú en hann var,
þegar ákveðið var að ráðast i
framkvæmdimar‘ ‘. Mér er spurn:
Hvaðan heldur höfundur, að þær
500.000,00 krónur hafi verið
teknar, sem greidd'ar hafa verið
úr hafnarsjóði á þessu ári til
framkvæmdanna, ef
hafnarsjóðurinn er þó ekki þeirri
upp'hæðinni fátækari, og ef þeir
„kunnugu menn“ vita, hvaðan
hafnarsjóður hafi fengið þá upp-
hæð alla til tekna frá því fram-
kvæmdirnar voru ákveðnar, væri
ég honum þakklátur fyrir að vísa
mér á það, sem samkvæmt minni
vitneskju vantar þar á. Höfundur-
inn segir, að þetta sé að þakka
þeim tekjum, sem hafnarsjóður
hafði af síldarbræðslimni s.l. vet-
ur. Hann veit væntanlega ekki, að
hafnarframkvæmdirnar voru
ákveðnar með fyrirframvitneskju
um þær tekjur að verulegu leyti,
(Framhald á 4. síðu).
SILDVEIBIN
Enn er dauft yfir síldveiðunum.
Nokkuð rættist þó úr um miðja
vikuna, að þv'í er snertir söltun
sldar. Var þá saltað hér í Siglu-
firði um ^OOO tunnur þriðjudags-
sólarhringinn. Sildarverksmiðjur
ríkisins höfðu þann 18. þ.m. tekið
á móti 99.650 málum síldar, sem
skiptist svo á einstakar verk-
smið jur:
S.R.P........ 14.670 mál
S.R.N. og S.R.’30 5.849 —
S.R.’46 ..... 35.305 —
Samtals í Siglxtfirði 55.824 —
Raufarhöfn..... 26.064 —
Skagaströnd.... 14.500 —
Húsavík........ 3.262 —
Á sama tíma í fyrra höfðu verk-
smiðjurnar fengið 431.363 mál,
1946 425.427 mál.
Rauðka hafði á sama táma tekið
á móti 13.049 málum, 1947 76.800,
1946 89.300.
Heildarsöltun síldar nam kl. 12
á miðvikudagskvöld samt. 52669
tunnum.
Skiptist það svo á söltunarstaði:
Akureyri og umhverfi..... 294
Dalvík ................... 2953
Drangsnes................. 1723
Hofsós .................... 145
Hólmavík ................. 3101
Hrísey ................... 1071
Húsavík................... 3868
Ólafsfjörður .............. 980
Raufarhöfn ............... 1135
Sauðárkrókur.............. 1814
Sigluf jörður ........... 33213
Skagaströnd .............. 2277
ísafjörður ................. 95
Samtals 52669
Hér á Siglufirði skiptist söltun-
in þannig á einstakar söltunar-
stöðvar:
Ásgeir Pétursson h.f....... 113
Blátastöðin .................. 449
Dröfn h.f.................... 2084
Hafliði h.f.................. 1431
Hrímnir h.f................... 528
ísafold s.f................... 944
Jarlsstöðin ................. 1361
Kaupfélag Siglfirðinga..... 1394
Kristinn Halldórsson....... 800
(Framhald á 3. sföu).
RÓGI HNEKKT