Laugardagsblaðið - 26.11.1955, Blaðsíða 3
Laugardagur 26. nóv. 1955
LAUGARDACSBLAfllÐ
i
FréttiÉél dl Ströndum
Sumar ð er nú l.ðið og veturinn
ger.ginn í garð. Samt er nú sumarlegt
veður: vestan gola, hlýindi og sólskin,
svo að ekki er hægt að segja að vetur-
inn legg st illa að. — Þetta sumar má
t Ijast eitt með þe.m beztu, sem hér
hafa kom ð um langt árabil. Vcðráttan
'ar oftast vestlæg og óvenjulega hlý.
Þu rkar voru einnig ágætir oft og tíð-
um. Ntkk.uð var þó skúrahætt einkum
í júlí cg varð þá nokkuð tafsamt með
heyþurrkun, en þó hröktust hvergi hey
og fágætt að fá hey með svo góðri
verkun sem nú er hér. Þá varð og taf-
samara við heyskap að eiga vegna þess
að vestanáttin var oft nokkuð storma-
söm. Var það þó misjafnt eftir því
hvernig jarði. ] ggja við veðri. Spretta
á túnum var yfirleitt mun minni í sum-
ar en í fyrra. Valda því sennilega
svclialög síðasta vetrar, og frosthretið
um miðjan maí, sem orsökuðu víða
kal í túnum á nýjan leik, en í fyrra
voru þau farin að jafna sig eftir verstu
kalár n 1949 og þa/ á eftir. — Hey-
skapur er því ekki meiri en í meðal-
lagi að vöxtum, þrátt fyrir fremur hag-
stæða heyskapartíð.
Uppskera úr görðum er mjög rýr og
mun minni en í fyrra, þó að mikill
munu.- væri á hita þá og nú, og engin
frostnótt kæmi á þessu sumri fyrr en
1- október. Var spretta sums staðar
svo lélcg að ekki þótti horga s:g að
taka hana upp. Valda þessu vafalaust
hinir langvinnu þurrvindar.
— Sláturt ð er lokið fyrir nokkru.
Var nú slát.að fleira fé á þessu hausti
en nokkru sinni fyrr á vegum Kaupfé-
lags Strandamanna og fé með vænsta
ntót'. Alls var slátrað á Norðurfirði
1970 dilkum og var meðalþungi þeirra
14,21 kg.
— Á þessu sumri hafa vegafram-
kvæmdir verið óvenju miklar. Lokið
er að .yðja veginn til Norðurfjarðar.
Var það m:kið verk og seinlegt. Þurfti
víða að sprengja kleifar og kletta á
þeirri le ð. Vegurinn er þó ekki full-
gerður enn. Eftir er að bera ofan í
hann á köflum. Stóð það í vegi fyrir
að um hann yrði ekið á þessu hausti.
Fyri. skömmu var þó ekið á vörubíl
frá Eyri til Norðurfjarðar, en þá var
jörð töluvert frosin.
Borið var allmik'ð ofan í veginn frá
Eyri út á Gjögur og er hann nú sæmi-
legur til umferðar á bílum. — Á þessu
sumri hefir fólksbíll farið fyrst um
vegi hér í Árneshreppi. Ragnar Jak-
obsson frá Reykjarfirði á Ströndum
kom í vor með 6 sæta „Dodge“ bíl. Á
honum hefir mörgum verið skotið milli
bæja í sumar. Hefir hestferðum og
hófaslögum á þessum leiðum fækkað
að sama skapi.
Frá 7. júní hef'r skurðgrafa frá Véla
sjóði verið hér að verki, aðallega í
Trékyllisvíkinni. Hafa til þessa tíma
verið grafnir rúmlega 30 þúsund m3.
F.nn er haldið áfram að grafa, en bú-
ast má við að því verði hætt innan
skamms, eða strax og veður versnar.
— Á Gjögri eru hafnar byrjunarfram-
kvæmdir að hafnarbótum og bryggju-
gerð, sem væntanlega verður haldið á-
fram næsta sumar.
Það er ekki hægt að segja annað en
árícrð hafi ver.ð gott hé_, og atvinna
með mesta móti. Mætti því ætla, að
þcssu væri samfara önnur gróska í
byggðarlaginu, en svo er þó ekki að
öllu leyti. — All margt fólk hefir flutt
burt úr hreppnum á þ ssu ári. Er það
mikil blóðtaka fyrir fámennt byggðar-
lag, að missa ma gt af ungu og starf-
hæfu fólki burtu. Auk þess sem það
flytur með sér alla þá fjármuni, sem
það lufir eignazt í löndum og lausum
aurum á veru sinni hér. Þannig sog-
ast óeðlilega mikið fjármagn burt úr
byggðarlaginu, og gerir þeim, sem eftir
sitja, erfiðara fyrir en áður. — Þá
liggur óeðlilegur straumur ungs fólks
til Reykjavíkur og Suðurnesja, svo nð
erf.tt reynist að halda uppi störfum
he.milanna og almennri starfsemi með
eðlilegum hætti. Eru það einkum ungu
stúlkurnar, sem virðast nú hve.gi una,
eftir að þær eru komnar yfir fermingu,
annars staðar en í Rcykjavík og ná-
grenni. — Þannig sogar Reykjavík
með sín lífsþægindi, peningaflóði,
starfsleysi og nautnalífi ungt fólk í æ
ríka.a mæli til sín, svo að byggðin úti
á landi stenzt engan veginn þá sam-
keppni hversu m.kið sem gert er til
umbóta og aukinna Lfsþæginda. Er
hér um hreinan voða að ræða, ef svo
heldur áfram.
Fyrir tveim árum var byggt hér í Ár-
nesi stórt og vandað prestseturshús yf-
ir prestinn á staðnum. Höfðum við þá
fengið ungan prest á staðinn, sem naut
hylli safnaðarins. Væntu allir að Ár-
nes mundi ekki þurfa að vera prest-
laust framar. fllar nornir réðu því, að
þetta varð á annan veg. Á miðju síð-
aslliðnu sumri tók presturinn sig upp
frá kjól og kalli og fluttist með fjöl-
skydu sína til Reykjavíkur. Hin stóra
og myndarlega bygging í Árnesi stend-
ur nú tóm og dimm og söfnuðurinn
prestlaus.
— Á síðastliðnu sumri flutti skóla-
stjóri barnaskólans okkar burtu með
fjölskyldu sína og hefir fengið stöðu í
Ileykjavík. Mjög hefir gengið erfið-
lega að fá skólastjóra í hans stað og
annað starfslið að skólanum. Það er
ekki fyrr en nú all.a síðustu daga að
úr þessu hefir ræ'zt, svo að hægt sé að
hefja skólastarfið. — Þannig grípur
þetta aðdráttarafl höfuðstaðarins alls
staðar inn í og gerir örðugra fyrir um
allt heilbrigt sta.f. — „Sem hafið
gleypir höfuðstaðurinn alla.“
— Þannig er þetta hér og því mið-
ur mun víðar vera eitthvað svipað á-
statt eftir því sem fregnir herma. —
Það er því full ástæða til að málsmet-
andi menn og konur taki þessi mál til
rækilegrar umræðu og reyndu að finna
ráð og leiðir, sem gætu komið í veg
fyrir þessa öfugþróun. Ef svo heldur
áfram sem horfir í þessum efnum, cr
viðleitni okkar, sem dreifbýlið byggj-
um, til umbóta og bættra lífskjara, til
L'tils gagns og næstum dauðadæmt.
Guðmundur P. Valgeirsson.
1
Korítos S'iurðordóttír
Hinn 16. nóvember síðast-
liðinn andaðist frú Karitas
Sigurðardóttir að heimili
I sínu Helga magra stræti 50
jhér í bæ. Hún var fædd að
Draflastöðum í Fnjóskadal
11. október 1883. Var hún
ein hinna merku Draflastaða-
systkina, en af þeim er frk.
I Jóninna Sigurðardóttir nú
I ein á lífi. Karitas giftist Karli
Kr. Arngrímssyni 1904.
Bjuggu þau fyrst að Landa-
móti í Köldukinn, og síðan á
Veisu í Fnjóskadal. Hingað
til bæjarins fluttust þau fyrir
12 árum, og hafa búið hér
síðan. Átta börn þeirra eru á
lífi en eina dóttur misstu þau
á unga aldri.
Heimili þeirra hjóna var
löngum kunnugt fyrir gest-
risni og myndarbrag og sér-
staklega fagran heimilisbrag,
sem kom jafnt fram í ytri um-
gengni og innilegri og sam-
hentri sambúð fjölskyldunn-
ar, og annars heimilisfólks.
Atti frú Karitas ekki minnst
an þátt í að skapa það. Fátt
lýsir henni betur en ást henn-
ar á blómum og gróðri. Þrátt
fyrir miklar annir við hús-
stjórn á fjölmennu heimili
gaf hún sér tóm til að rækta
fagran skrúðgarð, og prýða
heimili sitt blómum. Mun
slíkt hafa verið fátítt í sveit í
þann tíma. Til marks um á-
huga hennar í þessum efnum
má geta þess, að á sl. sumri
girtu synir hennar um 30 ha.
land á eignarjörð þeirra
hjóna, Végeirsstöðum, til
skógræktar, að frumkvæði frú
Karitasar og átti hún drjúgan
þátt í að gera áætlun um allt
það verk.
íslenzku heimilin hafa um
aldir verið menningarsetur,
þar sem hlúð hefir verið að
manndómi og menningu þjóð-
arinnar. Góðar húsmæður og
mæður hafa þar unnið verk
sín í kyrrþey og verið mið-
depill heimilanna. Frú Kari-
tas var ein þessara ágætis-
kvenna, sem lifir í verkum
sínum og í minningu allra
ástvina og kunningja.
Utför hennar fór fram frá
Akureyrarkirkju á fimmtu-
daginn var. Kirkjan var
skreytt svo fagurlega að at-
hygli vakti allra viðstaddra.
Mannfjöldinn sem í kirkjuna
kom var gleggst vitni um
virðingu þá og vinsældir, sem
hin látna og fjölskylda henn-
ar nýtur.
Nágranni.
__*___
Sobs hln ósígrondi
Spennandi saga um ástir og flug.
Skip hikaði augnablik, því að ennþá hafði enginn annar
en sjálfur hann og vélameistari hans séð hana, en svo kink-
aði hann kolli og mælti: „Auðvitað“. Hann opnaði vélar-
rúmið og benti henni á vélina. Meðan hún var að virða vél-
ina fyrir sér, hélt hann í tauminn á hesti hennar. Af því
hvernig hún vir’i hana fyrir sér, dró hann þá ályktun, að
hún hefði töluvert vit á vélum, og hann var henni þakklátur
fyrir þetta.
„Þetfa er afbragðs vél,“ mælti hún, er hún kom niður
aftur. „Hversu mik'ð afl hefir hún?“
„Milli fi mm og sex hundruð hestöfl," mælti Skip. „En
þó er hún létt.----Ég er fullviss, að ég hefi séð yður áð-
ur, en ég man ekki hvar.“
„Ég heiti Barbara Temple“, mælti hún hlæjandi.
„O, Babs Temple ------já, nú man ég það,“ mælti hann,
og útlit hans varð vingjarnlegt, er hann mælti: „Þér ætlið
að giftast Monty?“
„Þekkið þér hann?“ spurði hún kuldalega. Hann sneri
sér undan meðan hann var að láta á sig flughjálminn og
svaraði: „Já!“ Babs starði þegjandi á hann og þrýsti sam-
an vörunum. Svo mælti hún þungbúin á svip: „Bíðið augna-
blik------ég vildi gjarnan spyrja yður að nokkru!“ Hún
lét sem hún sæi ekki, að hann rétti henni taumana og mælti:
„Hvernig líst yður á Monty Sampson?"
„Viljið þér í raun og veru vita það?“ spurði Skip, og
það kom hörkuglampi í augu hans.
„Já“.
„Mín skoðun er sú, að hann sé sambland af svíni og ve-
sælu skorkvikindi,“ mælti hann stultlega.
Andlit Babs var rólegt og sömuleiðis rödd liennar, er húu
mælti: „Já, mér hefir líka fundist hann vera svín!“
Honum féll allur ketill í eld, er hann heyrði þetta svar
hennar, en svo sagði hann: „Og þér getið heilsað honum
og sagt, að það hafi verið Skip Jones, sem sagði það. Ég
barði hann einu sinni niður, þegar við gengum saman í
skóla, og ekkert myndi valda mér meiri gleði en að fá tæki-
færi til að gera slíkt hið sama aftur. Hvers vegna giftist þér
honum?“
„Sjáið þarna,“ mælti hún og benti á fúna girðingu, sem
stóð þar hjá. — „Girðingar okkar eru fúnar“. Hún snéri
sér frá honum, gekk að flugvélinni og virti hana aftur fyrir
sér, en Skip stóð kyrr í sömu sporum, hélt í hestinn og
horfði á hana. Hugsunin um, að hún ætti að tilheyra Monty
Sampson, var óþolandi, og aftur fór hann að horfa á fúna
girðinguna.
„Það er hægt að liafa einn farþega í þessari flugvél; er
það ekki rétt?“ mælti Babs brosandi og kæruleysislega,
þegar hún snéri sér aftur að honum. Þegar Skip kinkaði
kolli, hélt hún áfram: „Ég kom hingað í dag, því að ég hafði
svo mikið til að hugsa um. Ég get ekki hugsað heima, þvi
að þau hafa látið það ganga svo langt, að ég hefi gefið sam-
þykki mitt til að giftast Monty----gefið allt eftir!“ Hún
þagnaði augnablik og leit á hann grábláum augum. „Hvers
vegna getið þér ekki farið með mig héðan?“ spurði hún
blíðlega. „Takið mig með yður eitthvað þangað, sem ég get
fengið að vera ein og hugsað!“
Skip horfði augnablik á hana, og mælti svo stuttlega:
„Farið upp!“ — Hann sleppti taumunum, hjálpaði henni
upp í sætið og spenti beltið utan um hana. Svo settist hann
í sæ'i sitt, en leit þó augnablik um öxl sér á hana. Hún brosti
blíðlega.-----Babs hin ósigrandi.
Þau liðu upp í heiðskýrt loftið, í níu þúsund feta hæð.
Þá hallaði Skip sér aftur á bak og hrópaði: „Nú set ég full-
an hraða á.“
Og í sama bili þeystu þau af stað, svo að kvein í höfuð-
bendum og flugvængjum. Babs hljóðaði upp yfir sig af á-
nægju, en það heyrðist ekki, og þau þutu áfram eins og
vígahnöttur. Þegar Skip hægði ferðina og leit við, horfði
Babs á hann hlægjandi. Hún var hattlaus, hár hennar allt
í óreiðu og hún hrópaði: „Dásamlegt-------meira--------
harðara!“
En hann hristi höfuðið og hrópaði aftur: „Nei, ég verð
að hlífa vélinni“.