Alþýðublaðið - 04.09.1934, Blaðsíða 1
íþRIÐJUDAGINN 4. sept. 1934.
XV. ARGANGUR. 263. TÖUBL.
i*
& B. VA49SSáðStð»
ÚTQBPAITDli
AL>ÝDiJPLOSSirBINN
DAOELAÐ OG VIKUBLAB
Vesaett ða tófe <s@i» <£»» 18. 8»-® sfiSSígS*. ÁaíaSBa^sSB ÍS.ÖSI K3®saSl - te. M6 Sjoðr 3 asÉsaSi, c* grtóÉS er ^aatotsa. í fcuaasS&i kscitor «te«æ 1» mau VlB1i@U«ie
fegsasr« « HtíSrtaSegS. 8sa$ Itosasr í=®ríaf fer. « «L I p& fctrtaat eSsr fesáaSE g?eé*ar, œr trírmu l <tagfciaðSŒ». feííte egr *®ay?i»«fe KJTBTJS3SKH 0« JWK5iaSJB®UA
« »«» Ksw&s«esa w. »3 Sf6S*»; «»' aSgs-tóBíSa «® aaastgeisssa. €B3; flraMMn Ír4««tn. 4352; ita))M. «SS: Vg&$UaeBr 8- VTThtttrMirwi. MnHtiwfiOT
9 B. ^ftaftáasMWMKSBfc. sáJStígAslL
ÍSSSP' *Í SfcSWTiSwsr MbASSðMEBBKSSL
Framfeoma FramsókEtarmanna
við verkamenn á Skagaströnd
Þini brezkra verklýðsf élaga
stendar yfir pessa dagana.
Djarfari krðfnr en áðnr nm bætt
lamakjor og styttan vinnntíma.
Um ófrið komst haxm svo aö
ISUMAR hefir verið unnið að
hafnargerð á Skagaströnd,
Framsóknarmenn í hafnarnefnd
hafa með prettum og hótunum
fengið nokkra verkamenn til
að undirrita kaupsamning, sem
mun vera nær einsdæmi hér á
landi.
Vjið hafnargerðina á Skaga-
.strönd hafa 50—60 mienn unnið i
surnar, og fer vinman fram undir
stjórn svokallaðrar hafnarnefndar
Skagastrandar. í henni enu Haf-
steiuu Pétursson, Gunnsteins-
stöðum formaður, Ólafur -LáiUS-
son kaupfélagsstjórii á Skaga-
strönd og Björn Ólafsson á Ar-
hakka.
Pieir ólafur hreppstjóri og
Bjöirn Ólafsson muinu vera Fram-
stóknarmenn.
Hafnarnefnd piessi hefir fengið
20—30 af verkamönnuinum, siem
vinna við hafnargerðina, til að
undirrita samning, sem er mieð
pieim leindæmum, að Alpýðubilað-
ið sér ástæðu til að birta hann
orðréttan.
Samningurinn hljóðar panimig:
„Vér undirritaöir ráðum oss hér
með í hafnarviinUuna á Skaga-
ströind yfp 1 pann tþna, sjem kún
st<end>uf yffr|(/) gegn 80 — áttatíu
aura — kaup pr. klukkusfund,
sem unnið er. Að öðru lieyti skuiu
eftitigneind atriði tekin fnam:
1. Vér veitum hafnarnefndiinni
pann gneiðslufriest á kaupgjaldinu,
SEM HON TELUR NAUÐSYN-
LEGAN j mmbandi uiþ útjiégiM
á kandbœm jé,(!) en vexti 6 %
Fíóð á Sigluf irðí
af völdum stórrigninga.
Götur grafnar sundur til
að veita vateinu frá
húsunum.
Stórrigning var á Sigliuíirði all-
ían daginn í gær, og hiefir ekki
kiomlið svo miikil rigning par í
manna mininirnn.
Vatn flóði inn í hús og yfir göt-
ur, en smáskriður félilu heim að
húsum. Svo miikið vatnsflóð
hafði orðið fyrir ofan Túngötuina,
að grafa varð sfcurð yfir harna
miðja til að hlieypa vatninu burtu.
Engar veruliegar stoemdir hafá
pó orðið. Stórrigning er leinn á
Silglufirði í dag og engin veiði.
Mótorbáturiinin „Sæfarin!n“ fcom
pó ilnn í gær með 140 tn. af
nefcmetasíld.
Dettifoss fier paðan að líkindum
í dag fluLlur af sildarvinnufólfci.
sfcal greiða frá 1. degi næsta
mánaðar eftir að miánaðarkaup
er failið í gjálddaga.
2. 1/5 kaupgjaldsms lánum vib
HajmtrgerMnni til 4 ára,(!) ef
hafnarnefnd óskar. Af pessu skal
greiða 6»/o í árisvexti p,ann 1. nóu-
emher petta ár og ábirgð Vind-
hæliShrepps standi fyrir greiðs,l-
unni.
Ef einhver reynist LíTT FÆR
til pesmnar, vinnu, má synja hon-
um vi\iyiumar“.(/)
Skagaströnd i maí 1934.
Verkamienn á Skagaströnd hafa
flestir neitað að undiirita peninan
isamning eins og von er, og veika-
mannaféiagið par hefir mötmælt
honum, ©n Framsóknarmönnuinum
tveimur í hafnarnefndinni hiefir
tefcisit að fá nokkra menn m\ed
pmtílum, til pies's að undirrita
hann.
Fengu peir pví framgiengt míeð
peim hætti, að Björn ÓlafsSon
fór í vetur til Reykjavíkur, sem
flulltrúi á flofcksping Framsókn-
armiainna, en brá sér um leið suð-i
u;r með sjó í verstöðvarnar og
narraðji verfcamienn f;rá Skaga-
strönd, sem par vom staddiir, til
að skiuldbinda sig ti,l að vimna
Við hafnargerðina mieð peáim ó-
kjörum, sem samningurinn sýnúi.
Hafð|i hiain|n, í hötuinlum við veifca-
mienmiina, að pieir skyldu ienga
Vjinmu fá á Skagaströnd og ekki
yrð(i pnmið við hafnargerðina í
sumar, ef peiir vildu ekki fahast á
pau kjör, sem hanu byði. Hann
kvaðst hafa skriflegar sanmainir
fyrjr pví, áð ekki yrði unúið viið
hafniaiigerðina í siumar, ef kaup
yrði par hærra en 80 auirar á
klist. ,
Áður ien vinman hófsit í sumar
hélt verkamjannafélagið á Skaiga-
strömd funid og mótmlælti pessari
framfcomlu hafnarnefndar, en
Björn ólafsson hótaði pá enn, að
istöðva vimnu við hafnárgerðina,
ef verkamenm vildu ekki beygja
isig, og varð pað til pess, að, 20
— 30 verkamenn porðu lefcki ann-
að en undirrita samnímginin.
Væntanfega geriir nú rOús-
istjórnlim paði, sem í hennar valdi
stendur til piess að rétta hlut
verkamanna á Skagaiströind gegm
• yfirgangi hinma ósvífnu Fram-
sióknarmauna.
Wennerström ráðherra
frá Svípjóð fór héðan ásamt
koinu sinná á sunnudaginn með
„Droinning Alexandrinie“. Aipýðu-
b'aðið átti viðtal við Wenmerström
rétt áður en hann fór, og birtist
pað hér í blaðinu næstu daga.
Linuveiðarinn Atli
kom af síldveiöum í morgum
Mænusótt
geisar í Danmörku.
ElNKASKEYTl
TIL ALPÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAH ÖFN í morgun.
ÆNUSÓTT geisar nú í Danv
mörku, einkum á Fjóni. í
Faaborg hafa 180 menn tekið
veikina. 1 Odense liggja 34; í
Kaupmanmahöfm stingur veikin sér
miður, og hafa margir dáið úr
hemmi'.
Mörgum iskólum hefir verið
lokað vegna veikinnar, og er al-
mennimguT mjög óttaslegin;n um
að veikin kunini að bneiðast út.
STAMPEN.
[Mænusótt er hér landlæg, og
er iskamt síðan að hún var hér
töluvert útbreidd.]
DaaiBB Johansea
sloppinn úr höndum ræn«
ingja í Manchuko.
EINKASKEYTI
TIL ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í margun.
Frá Harbim er simað, að danski
kaupmiaðurinn E. F. Johamsein,
sem ræmSin|gjar í Mainchuko rændu
mýieiga úr járnbraut, hafi toomist
Undan á flótta með am|erí|skum
mainmii, Lury að mafni.
Komust: peir til japanskrar her-
sveitar í Manchukuo.
Ræningjaflokkurinn hefir nú
lpgt á flótta upp x fjöli og ©r
veátt leftirför af japöniskum her-
mömrnum.
Ég hefi talað við konu Johan-
senis, isem er hér í Kaupmanma-
höfln með tveiim börnum sínum.
Hún er nýbúin að fá skeytx frá
manni sínum.
STAMPEN.
Frægur danskur
lœknir látinn
EINKASKEYTI
TIL ALÞÝÐUBLAÐSINS
KAUPMANNAHÖFN í moigun.
Hinn Irægi danski krabbameins-
fræðingur C. O. Jensen prófessor
lést í gær 70 ára að aldri.
STAMPEN.
Alþjóðaþing
samviemimanna
stendur yfir i London.
14. ping Alpjóðasambands sam-
vinnumanna verður sett London í
dag.
Þingið er sótt af fulltrúum frá
morgum löndum.
Forseti Alpjóðasambands sam-
vinnumanna er foringi finskra
jafnaðarmanna og fyrverandi for-
sætisráðherra par, Vaino Tanner.
LONDONl í gær.
ULLTRÚAÞING brezku verk-
lýðsfélaganna stendur nú
yfir i Weymouth i Englandi.
Fulltrúarnir eru 570 að tölu frá
210 verklýðsfélögum, sem i eru
miljónir verkamanna í öllum
iðngreinum. Fjöldi eilendra
gesta sækir pingið. Martin
Conolly, fyrverandi pingmaður,
var kjörinn forseti pess.
Ávarpsræða forseta
þingsins.
t ávarpsræÖu, sem han;n flutti
fyriir ráðsteflnuuni, lagði hann á-
hierzlu, á pað, að gera pyrftí á-
ætlun :um starfsemi verklýðs-
hreyfiingaiinniar í öilum greinum,
og isamræma framkvæmdiþ í hinr
lum ýmisu. deildum. Hamn sagði,
aði í dag stæði svo einkenniliega
á. að rétt ár værj liðið jsíðan
fyriraiennari siim, Atexander Wal-
toen. hiefðá komist svo að orði, að
sá tíunii væri toominn, að fimm
d,aga, viinnuvika og 8 stunda vinna
væru lögmæt krafa.
;Þá ræddi hanin nm pað, hvernig
öll mienniíngarpróun væri búin að
breyta afstöðu verkamannsims, og
pað ekkii iein!un|gaís í einræðislönd-
unurn, hieldur einni|g í peim lönd-
um, par sem enn værii borin virð-
áing fyrir lýðræðiiuu.
LONDON í gærkveldi'. (FÚ.)
í Bandiaríjkjumum má heita að
verjkfail sé um iand alt í vefn-
- aðariiðnaðinum. Að eáns fáar veik-
sm'iðjur starfa í dag í suðun-i
ríkju'num, og hafla verkfalismenn
leitast við að stöðva viinnu f
peim. Svo vill til, a'Sif í dag ict a/l-
mennur frldagur verkamlanina í
Bandarikjunum, og ©r pví ekfci
■ aúðvelt að gera sér pess grein að
svo stöddu, að hve miklu lieyti
verkamenn eru að halda frídag-
Snn eða- hafa pegar hafið verfc-
faliið. Þiessi frídagur venkamanna
hefir pá aldrei eins alment verið
ihaldiinn í isuðurrjkjunum eins og
í norðurrikjunum. Á eilmstaka
istað hafa pó verkamenn farið í
vilnnu, prátt fyrir stoipunina um
að hefja stoyldi, venkfall.
\pietta hiefir eklti Leátt til meinna
óeiirða enin pá, ien pað er talin
hætta á, að til óeirða geti dregið,
orði, að alt stefndi til hins sama
eins og á árunum fyrix 1914.
Rífcin gerðu leynisamninga hvext
Viið annað og hervæddust af
kappi.
Auðvaldið og meimingin
1 mentamálum sagði' hanm að
enn réði hið únelta tvöfailda kerfi.
Annars vegar værai menn aldir
upp tiil yfirdrottmunar, hins vegar
til ánauðar. Þetta ástand væri ó-
polandii. Til pess að bæta úr á-
göllium í mentamálum réði hann
til pess að lengja skólaskyldiuí-
aldiurinn. (FÚ.)
Baráttuaðferðir verka-
lýðsins.
WEyMOUTH í gíæikveldii
I ræðu sinni, er fulltrúaping
verklýðsfé! aganna var sett, kvað
veiklýðslieiðtoginn Conolly svo að
orði, að brezki verkalýðurimn
kynini að verða að grípa til á-
hrifameiri ráöstafana til piess aö
tooma fram kröfum sáinum, ef rik-
iisstjórniin og hagsmunir ein-
istakliniga stæðu í vegi fyrir að
pær næðu fram að ganga.
Er á petta litið sem hótun um
verkföll til pess að koma fram
kröfum um bætt launakjör og
hagfeldarii vinnútíma. (Unitied
ef vierksmiðjuei gend ur taka að
nota ófélagsbundna veilkamenn'
að mokkru ráði. Verkfallsmenin
hafa lýst yfir pví ,að peir rnuni
verja öllum óviðkomandi verka-
mömnium viinnustaðiua. Hiinis veg-
ar hafa verksmiðjueigendur lýst
yfir pví, að peir muni notai ófé-
lúgsbundinin vinnukraft, eftir pví
sem við verði komið, og beita
vopnúðu liði til varnar honum.
LeiÖtogi verkfalísmanna hefdct*
lýst yflir pví ,að pað séu ekki
peniiogarnir, siem vinna skuli petta
venkfall, hieldur andi og samtaka-
vilji verkamannanna, sem hafi
lagt líjf sitt sem höfuðstól inn í
peinna iðju'nekstur.
Ekki er pað fullljóst, hvaðan
verkamönnum kiemur fé tiil pesfs
i að reka petta verkfall, en ým'S-
; um getum er að pví liedtt, og hefir
I jafnve! verið látið í ljós að stjóm-
I Frh. á 4. siíðiu.
Press.—FB.)
Verkfallið íBandarikjunumeykst
ÓeirSIr yfirvofandi nm ait landið.