Fram - 11.05.1918, Blaðsíða 1

W
Sími 21 Sími
25teg.af Vindlum
fást í verzlun
SíG. SlGURÐSSONAR.
nfs&pfyapfappp&fi
'Xkýuk±k±k*ddt
Jf Skófatnaður
dömu og herra er bestur
í verzl.
AALESUND.
dbbkx
Jr 1
|j_ ár. Siglufirði 11. maí. 1918.
16. blað.
Tilhögunarskrá
á 100 ára afmælishátíð Siglufjarðar 20. maí 1918.
KI. 7. Fallbyssuskot og lúðraþytur.
Kl. 8. Allir fánar dregnir upp.
Kl. 9. Skrúðganga barna. Ræða haldin til barnanna.
Kl. 10 Nokkrar íþróttir sýndar.
Kl. 11 Guðsþjónusta í kirkjunni. Samtímis barna guðsþjónusta
annarsstaðar.
Kl. 121/, Kaupmanna og verzlunarmannafélag Siglufjárðar og Fiski-
félagsdeild Siglufjarðar leggja kransa á leiði þriggja manna
í nýja kirkjugarðinum. Ræða haidin.
Kl. 3 Síðari hluti íþróttanna.
Kl. 4x/2 Ofannefnd félög leggja kransa á leiði þriggja manna í gamla
kirkjugarðinum. Ræða haldin.
Kl. 5 Almenn skrúðganga fullorðinna. Hefst við Hvanneyri og
endar á hátíðarsvæðinu sunnan við barnaskólann. Rar
verður söngur og ræðuhöld. — Að því búnu verður hátíð-
arsalurinn opnaður og þar hafinn dansleikur.
Há tíÖarnefn din.
NB. Allir þáttíakendur eru beðnir að mæta stund-
víslega.
Umræða um
stofnun útbús á Sigiufirði
frá Landsbartka íslands.
(24. apríl 1918.)
Flutningsm. Stefán Stefáns-
son: Till. þessi, sem vér flm. nú
berum fram, er flutt samkvæmt ein-
róma ósk þeirra manna á Siglufirði
sem verslun og útveg stunda þar.
Skjöl frá Kaupmanna og verslunar-
mannaíélagi Siglufjarðar hafa legið
frammi á lestrarsal Alþingis, nú fyr-
irfarandi daga, og sýna þau skjöl
ljósast hve brýn þörf er á þvi, að
þetta mál nái fram að ganga; ann-
ars ætti ekki að þurfa að lýsa því,
hver nauðsyn er á bankaútibúi í
öðrum eins útvegs og atvinnurek-
strarbæ eins og Siglufjörður er; þar
mun sjáfarútvegur vera rekinn í stærri
stíl en jafnvel á nokkrum öðrum stað
á landinu og því bæði viðskifta og
peningavelta afarmikil. Bankaútibú
er því eitt með fyrstu lífsskilyrðum
fyrir Siglufjörð, eigi hann að geta
notið sín sem hinn allra besti út-
vegsstaður á Norðurlandi og um
leið verið mikill og hagkvæmur versl-
unarbær. Að vísu eru tvö bankaúti-
bú á Akureyri, en þau eru í svo
mikilli fjarlægð að mjög oft kostar
stórfé að ná til þeirra og dæmi eru
til þess, að það hefir kostað hlut-
aðeiganda fleiri hundruð krónur að
fá einn víxil á Akureyri. Þetta er
og í sjálfu sér eðlilegt, því liggi
manni á Siglufirði á peningum eða
öðru því, sem leita þarf meðtilúti-
búanna á Akureyri, er oft ekki ann-
að fyrir hann að gera en að senda
þangað skip eða mótorbát, og geta
allir gert sér í hugarlund hvað slíkt
muni kosta, einkum þegar taka þarf
skipin svo að segja af fiskimiðun-
um, og aflatjón bætist ofan á annan
kostnað við þessar ferðir. Pað sjá
því allir, að hér er brýn nauðsyn
til umbóta.
Kaupmanna og verslunarmannafé-
*ag Siglufjarðar hefir réttilega bent
á það í skjali sínu, að samkvæmt
verslunarskýrslum, útgefnum af Hag-
stofunni í Rvík fyrir árið 1914, þá
sé Siglufjörður þriðji verslunarstað-
urinn í röðinni að verslunarmagni;
að eins Rvík og Akureyri eru hærri.
Síðan Landsbankinn komst á fót
1885, hafa að eins þrjú útibú verið
sett á stofn frá honum. Hygg eg
<?ð árið 1885 hafi menn ekki gert
sér í hugarlund að svona seint gengj
að fjölga útibúunum eins og raun
hefir á orðið. Er það von mín, að
bankastjórnin taki nú upp aðra ste’fnu
og sýni meiri áhuga en verið hefir
um fjölgun útibúa,x og þá á Siglu-
fjörður að sjálfsögðu að verða næst-
ur í röðinni. Því þó að sérstaklega
hafi verið gert ráð fyrir útibúum á
ísafirði, Akureyri og Seyðisfirði í
upphafi, þá finst mér að ekki verði
gengið frarn hjá því, að Siglufjörð-
ur er ómótmælanlega þriðji mesti
kaupsýslustaðurinn á landinu. Pað
sýna verslunarskýrslurnar eins og
áður er bent á. Og hvar er þörf
fyrir bankaútibú ef ekki á slíkum
stað?
Pað er bent á það í fundarálykt-
un Kaupmanna og verslunarmanna-
félags Siglufjarðar, að það mundi
vera hægt að fá útlendinga til þess
að leggja fé í að koma »privat«
banka á fót þar á staðnum; en við
eigum ekki að iáta útlendinga kom-
ast þar að, fyr en það er fullsann-
að að Landsbankinn vilji ekki eða
geti ekki stofnað útibúið. En það
vona eg að reynslan sýni ekki, heid-
ur sjái bankinn bæði sóma sinnog
hag í því að koma þar á fót útibúi
en láti ekki útlenda stóreignamenn
fleyta rjómann af þeirri peningastofn-
un er þarna hlýtur að rísa upp nú
á næstu árum. — Vil eg svo að
iokum leggja til að umr. um málið
verði fresíað og því vísað til alls-
herjarnefndar.
Rá töluðu þeir Pétur Jónsson og
atvinnumálaráðherra Sig. jónsson.
Flutningsm. Stefán Stefáns-
son: Eg get verið þakklátur hæstv,
atv.m.ráðherra fyrir undirtektir hans
í þessu máli, — og engu síður hv.
þm. S. P., sem kannaðist þegar við
að þörfin fyrir útibú á Siglufirði
mundi vera svo mikii, að jafnvel eitt
útibú mundi ekki fullnægja þörfinni.
pað er því síst ófyrirsynju, að Siglu-
fjörður fer á stað og biður um úti-
bú. Pörfin og kvörtunin fara hér
saman, og má nú öllum vera það
Ijóst hversu eðlilegt það er, að Siglu-
fjörður þurfi að hafa bæði þetta og
fleira út af fyrir sig. — í greinar-
gerð þeirri með frv., sem eg drap
á í fyrri ræðu minni, er áætlað að
útfluttar og innfluttar vörur frá og
til Siglufjarðar muni, að heimsstyr-
jöldinni Iokinni, nema ca. 9 miljón
kr. á ári. Petta mun enganveginn of
í lagt og geta hv. þm. sjálfir sam-
fært sig um, að þeir póstar í áætl-
uninni, sem mestu varða, séu senni-
iega áætlaðir. En sá staður, sem
hefir viðskifíavelíu, verslun og útveg
upp á nær 9 milj. kr., þarf auðsjá-
anlega að hafa peningastofnun, eins
og eg hefi margtekið fram, og slíkt
má ekki dragast. Eg þekki ekki hversu
brýn þörf bankaútibús er í Vestm,-
eyjum, en þó er mér næst að halda,
að þörfin sé þar engu meiri en á
Siglufirði. —
Pað gleður mig að heyra frá hv.
stjórn, að bankastjórn Landsbank-
ans sé fús til að setja á stofn úti-
bú; sé svo, þá er bankastjórninni
að fara fram, því ekki hefir hún ver-
ið fíkin í fjölgun útibúanna undan-
farið. En þar sem þessi heppilega
stefnubreyting bankastj. hefir orðið,
þá treysti eg henni til þess að vera
nú svo víðsýn að sjá, að Siglufjörð-
ur á að vera næstur í röðinni með
að fá útibú. —
Á síðasta þingi var málum þeim,
sem bankana snerti, vísað til alls-
herjarnefndar og vil eg að sama sé
nú, enda flestir þeir sömu í alls-
herjarnefnd og í fyrra. Held eg því
fast við fyrri till. mína um, að mál-
inu verði vísað til allsherjarnefndar.
* *
*
Málinu var svo vísað til allsherj-
arnefndar, og hefir frést að hún
legði til að útibúið yrði stofnað
sem fyrst.
Nánari fregnir höfum vér ekki
fengið af því ennþá.
Bæjarstjórnarfrumvarp
Siglufjarðar var til annarar síðari
umræðu á miðvikudaginn var. Var
því þá vfsað til þriðju umræðu, sem
væntanlega fer fram í dag, með svip-
uðum breytingum og getið var um
í næst síðasta blaði.
Stríðið.
Af því er ekkert markvert að frétta
Sagt að algert hlé sé á vesturvíg-
stöðvunum. Flogið hefir fyrir að
Pjóðv. hafi gert friðartilboð, en þeir
neita því opinberlega og láta í veðri
vaka að þeir séu að undirbúa nýa
sókn.
Friðarsamningar Pjóðy. og Rúm-
ena hafa verið undirskrifaðir.
Dönsk blöð segja að forstjóri
Austur-Asíufélagsins, Andersen komi
bráðlega til íslands.