Alþýðublaðið - 04.03.1937, Blaðsíða 1
hafa greitt at-
kvæði i Dags-
brún.
IITSTJOKIc F. B. FAUDEMAKSSON
XVIII. ARGANGUR
FIMTUDAGINN 4. marz 1937.
ÍTTGISFANDI:
53. TÖLUBLAÐ
Dagsbrún-
arménn
greiðið atkvæði á‘
morgun.
Liggjof verðnr sett nm starf-
semi fyrir atvinnnlansa unglinga.
Ríflegri f|árupphæH en áðnr
verður veitt til starfseminnar.
Frnmvarp íbaldsmanna
gerir ráð fyrir mlnnl
starfsemi enfná er.
OFTiK umræðurnar á alpingi í gær ura atvinnu-
leysi ungiinga, er það fuilvíst að sérstök lög-
gföf verður sett á því þingi, sem nú situr um
s.arfsemi fyrir atvinnulausa unglinga, og að all-
rífleg fjárupphæð verður veitt til hennar. Verður
þessi löggjöf bygð á frumvarpi Sigurðar Einaisonar
.IM
Ihaldsinenn voru í upphafi
««yddir til að leggja fr-am fé til
' tarf&emi fyrir atvinnulausa ung-
lmga. Nohkrir Alpýðufiokksmenn
byrjiuðu haustið 1934 cg efndu til
smíðanámskeiðs fyrir atvinnu-
.ausa unglinga án þess að hafa
íokkurn styrk til þess nokkurs
daðar frá, nema smáa fjárupp-
aæð, sem fékst með samskotum á
fimdum alþýðufélaganna og
skemfuniun þeirra. þegar í byrj-
un kom í ljós, hve brýnt nauð-
synjamál var hér á ferðinni, og
fyrir atbeina Alþýðuflokksmanna
fékst nokkuð fé úr bæjarsjóði til
starfsemmnar.
Síðan skrifaði Alþýðusamband-
ið atvinnumálaráðherxa vorið
1935 um atvinnuleysi æskulýðsins
og nauðsynina á bráðum aðgerð-
um. Atvinnumálaráðherra lofaði
þegar 10 þiisund króna framlagi
ef bærinn legði fram jafna upp-
hæð á jmóti til atvinnu handa
unglihgunum.
Upp úr þessu óx svo sú starf-
semi fyrir atvinnulausa unglinga,
sem höfð hefir verið.
Músatfrumvarp íhaldsins
íhaldsmenn ætla n-ú að reyna
að telja fóiki trú um, að þeir
hafi ávalt haft áhuga fyiir þessu
máli, og haía því iagt fram frv.
á alþingi, sem að langmestu leyti
er ekkert annað en þær regiur,
sem þegar hafa verið viðhaf'ðar í
tvö ár um starfsemi fyrir unga
atvinnulausa menn, en það, sem
ler nýtt í því, myndi ef það næði
fram að ganga hafa það í för
með sér, að alls ekki mætti verja
meira en 35 þúsund krónum til
starfseminnar hér í Reykjavík, en
t. d. Hafnfirðingar yrðu að minka
framlagið úr 10 þúsun-d krónum
|niður í 3700 kr. Má því segja, að
fiöllin hafi tekið jóðsótt og fætt
lús.
Aðalumræðurnar á alþingi í
gær voru um atvinnuleysi æsku-
lýðsins. Fiumvarp Gunnars Thor-
.o-ddsen o. fl. kom fyrst til um-
ræðu, -og flutti G. Th. stutta
framsöguræðu. Lýsti hann nok'k-
uð þeim hættum, sem æskulýðn-
um stafa af atvinnuleysinu og
rakti síðan frumvarp sitt, sem
©ins og áður er sagt er að meg-
inefni til þær reglur orðréttar,
gem nú eru viðhafðar við ung-
lingavinnuna, en sem þeir, sem
um hana hafa fjallað t. d: í vet-
ur, hafa verið sammála um að
yrði að br-eyla og væru ekki
annað en byrjunarreglur, sem
farið væri eftir meðan væri ver-
ið að fá r-eynslu fyrir starfsem-
inni, sem er algerlega ný hér á
landi.
En auk þess eru þau ákvæði í
frumvarpinu, að bæir og ríki
skuli bera jafnan kostnað af
starfseminni, og megi „heild-ar-
kostnaður á hverjum stað ekki
fara fram úr 1 krónu á hvern
íbúa,“ þ,ar sem starfsemin fer
fram. Frumvarpið gerir aðeins
ráð fyrir heimild til þessarar
starfsemi, en eins og kunnugt er
hefir þessi starfsemi þegar verið
rekin hjár í bænu’m, í tvö ár og í
Hainarfirði í vetur, svo aðheinir
ildarákvæðið i frv. er vægast sagt
broslegt.
Starfsemi hafin fyrir at-
beina Alpýðuflokks
manna
Stefán Jóhann Stefánsson lýsti
aðdraganda þess, að starfsemin
var hafin hér í bænum. Fyrst
hefði Alþýðusambandið skrifað
atvinnumálaráðherra um það, en
síðan hefði hann skrifað bæjar-
stjórn og farið fram á það, að
bærinn legði frarn á móts við rík-
ið fé til að halda uppi starfsemi
fyiir atvinnulausaunglinga. Hann
saigði að það gleddi sig að frum-
Varp væri nú komið fram frá
íhal-dsmönnum um þetta mál, og
þar með hefðu von-andi orðið
stefnuhvörf hjá íhal-dinu í at-
vinnuleysismálum æskulýðsins.
Sigurður Einarsson hefði á und-
anförnum tveimur þingum borið
fram frumvörp um þessi mál, en
þau hefðu aldrei náð samþykki
vegna andstöðu íhaldsmanna og
Framsóknarmanna og meðal ann-
ars hefði Pétur Halldórsson borg-
arstjóri verið andvigur frv. í
mentamálanefnd og unnið að því
í sinum flokki, að eklært væri
jgert í þessum málum. Kva-ðst St.
J. St. vona, að nú yrðu þau tvö
Frh. á 4. síðu.
Smkeppnisprófið um kennara-
embættið við Háskðla Islands
hefst á mornnn kl. 10 fjrrir hádegi
Fyrirlestrarnlr verða fiattir f
IOi&ó og verður peim iltvarpað.
A
MORGUN hefst samkeppn-
in um kennaraembættið í
guðfræði við Háskóla íslands.
Fer samkeppnin fram í Iðnó og
verður útvarpað. Mun verða
fylgst með þessu samkeppnis-
prófi með mikilli athygli um land
alt.
Eins log mönnum er þegar
kunnugt, eru keppendur þrír um
þetta embætti. P>að eru þeir sér-a
Sigurðiur Einarsson, séra Björn
Magnússon, prestur að B-erg á
Mýrum og séra Benjamín Kristj-
ánsson, prestur að Grundarþing-
um.
Samkeppnisprófinu verður
þannig hagað, að keppendur
flytja sína 2 fyrirlestr-ana hv-er
um guðfræðil-eg efni, og stendur
prófið yfir í 2 daga.
Hafa keppendur haft hálfsmán-
aðar frest til undirbúnings og)
samningar fyrirlestranna.
Klukkan 10 í fyrramálið hefst
svio samkepppnisprófið á því, að
Finska ráðnneyt
ið segir af sér.
Veiðnr AIMðaflokknnm falið
að mpda stjórn?
KAUPM.HÖFN í gærkveldi. FO.
! tilefni af forsetaskifíunum á
Fiimlandl, sem fram fór-u 1. þ.
m. hefir finnska stjórnin sagt af
sér.
Enn er öfrétt hverjum Kallio
felur að mymla nýja stjðm, en
það er talið ekki ólíkiegt að jafn-
aðiarmaður verði fyrst beðinn að
gera tilraun til stjórnarmyndunar.
Bðfnio eip að lœra
heroað og ieika stríð.
Miasta tílskipnn Stalins.
LONDON í gærkv. FÚ.
1 Moskva í dag var gefin út
tilskipun um, að öllurn börnuim,
frá 8 ára að aldri til herþjón-
ustualdurs skyldi v-eitt tilsögn í
hernaðarvísindum og hernaðar-
kæns'ku.
Til notkunar við kensluna á
að búa til miljónir smá-stoothylkja,
gasgrimur og jafnvel flugvélar,
fallhlífar og hern-aðarbifreiðar.
Þá á að skipuleggja leiki skóla-
baima á þann hátt að þeir líiti
að hernaðiarlegri starfsemi.
séra Benjamín Kristjánsson |jytur
fyrirlestur.
Klukíkan 11 flytur svo Bjöfn
Magnússon sinn fyrirlestur og kl.
2—3 flyíur séra Sigurður Einai’s-
son fyrirlestur.
Á laugard-ag verður samkeppn-
isprófinu haldið áfram.
Hefst það kl. 10 f. h. á fyrir-
lestri séra Sigurðar Einarssonar,
kl. 11 flytur séra Björn Magnús-
son fyrirlestur og kl. 2—3 flytur
séra B'enjamín Kristjánss-on fyr-
irlestur og er þá saríikeppnispróf-
inu lokið.
Dónnnefnd skipa 5 m-cnn, þeir:
Séra Ár,ni Sigurðsson frikirkju-
prestur, Magnús Jónsson guð-
fræðiprófessior, Ásmundur Guð-
mundsson guðfræðiprófessor, dr.
Jón Helgason biskup og prófessor
Mosbecb.
Ekki er -ennþá vitað, hvenær
vænta megi úrskurðar dómnefnd-
arinnar, en hann verður síðan
sendur kirkjumálai’áðherxa.
StríðsvðtryggiBgar
til fraiskra Hið-
iarðarhalslialBa
hækka.
OSLO í morgun. (FB.)
„Sjöfartstidenide“ skýrir frá
því í idag samkvæmt skeytam
frá London, að stríðstrygging-
ar til Miðjiarðarhafshafna á
Frakklandi og þaðan hafi
hækkað ium 10 shillings pct.
fyrir skip, en þegar um skip
er að ræða, sem ekki koma
við í frakknesltum höfnum,
nemur hækkunin 5 shillings.
Hækkunin síafiar af aukinni
tundurduflahættu. (NRP.)
inn að&toiannaður líg-
ieilBiaar i sakamáloni
hama.
Barnavern-darn-efnd ritaði lög-
reglustjóra bréf í haust og óskaði
eftir því, að ráðinn yrði maður
með sérþekkingu í uppeldismál-
um, til aðstoðar lögreglunni í
sakamálum barna og un-glinga
yngri en 16 ára.
Hefir lögreglustjóri leitað álits
dómsmálaráðuneytisins í þessu
máli og h-efir það tjáð sig fylgj-
an-di málinu.
Hefir nú lögreglustjóri ráðið
Sigurð Magnússon kennara til
þessa starfa og er hann tekinn
við honum.
Jón Jónsson frá Hvoli
Bragag. 38 er 78 ára á morgun.
Italla bðin nndir strið
hieiær sem pað kemnr.
Stöðug herátboð nœstu fimm árin
Stórráð fasista fylgjandi áfram>
haidandi samvinnuvið Þjóðverja
LIÐSKÖNNUN I RÓMABORG.
OSLO í gærkveldi. (FB.)
AKVARÐANIR þær, sem stór-
ráð fasistaflokksins ítalska
hefir tekið, vekja alheimsathygli,
einkanleg-a ákv-arðanirnar um
frámleiðslu til ófriðjarþarfa í 3
ár, svo og að aliur m-annafli þjóð-
arinnar á aldrinum 18—55 ára
slculi vera reiðubúiim stöðugt
næstu 5 ár til herþjónustu, og
verða allir menn á herskyldualdri
kalLaðir í herinn til æfinga við og
við eftir skipulagðri áætlun.
Hvarvetna er þetta skilið svo,
að ftalir ætli sér stöðugt á næstu
fimm ámm að vera undir það
búnir að taka þátí í styröíd, er á
kann að skella, fyrirvaralaust.
Stórráðið aðhyltist þá utanrík-
ismálastefnu, sem byggist á sam-
vinúu við Þjóðverja, en hylti
einnig Franco. (NRP.)
Fieirt böra til að senda
a blððvðlUnn!
LONDON i miorgun. FÚ.
Á fundi sínum í gærkvöldi gerði
stórráð fasista á Italíu ýmsar
ráðstafanir, sem það ætlast til
að verði til þ-ess, að auka mann-
fjölgun í landiniu.
Stórráðið ákvað, að leggja þó
enga nýja skiatta á ógift fólk, en
m. a. að veita hjónaefnum lán
til þess að stofna h-eimili og á-
kv-eða launastiga fyrir fjölskyldu
feður, s-em fer stígandi með
liverju barni.
Oviedo aigeriep unikrinod
af herdeildnm stjðrnarlnnar
Blóðbaðið heldur áfram suðaustan við
Madrid án nokkurs sýnilegs árangurs
LONDON í gærkveldi. (FÚ.)
IFRÉTT FRÁ GIJON á norð-
urströnd Spánai’ er sagt, að
stjórnarherinn hafi tekið þorpið
St. Claudio, í grend við Oviedo,
og sé borgin nú algerlega um-
kringd.
Uppreisnarmenn segja, að á-
hlaup stjórn-arliðsins við Oviedo
verði æ ákafara, en að þeim hafi
allflestum verið hrundið, og
stjórnarherinn beðið mikið mann-
tjón.
Á Jaramavígstöðvunum við
Madri-d áætla uppreisnarmenn að
2000 rnenn hafi fallið af liði
stjórnarinnar í orusíum undarí-
farinna daga, en 11000 særst.
Miaja hershöfðingi sagði blaða-
! mönnum í dag, að uppreisnar-
menn hefðu gert harðvítuga árás
á Jaramavígstöðvunum, en að
stjórnarherinn hefði hrundið
henni. Þá er sagt, að uppreisnar-
menn hafi gert loftárásir á raf-
orkustöðvar og önnur mannvirki
í Kataloníu.
Þýzbnr sendiherra i
Salamavca.
11 " I
Faupel hershöfðingl, sem ný»
lega hefir verið skipaður af HitÞ
er sem þýzkur -sendiherra hjá
uppreisnarmönnum, hefir nú lagt
fram embættisskjöl sín í Salá-
manca.
Við það tækifæri flutti hann
Franco hjartanlegar kveðjur og
hamingjuóskir frá Hitler.