Alþýðublaðið - 01.05.1938, Blaðsíða 1

RITSTJÓRI: F. R. VALDEMARSSON.
ÚTGEFANDI: ALÞÝÐUFLOKKURINN.
XIX. ÁRGANGUR
SUNNUDAGUR 1. MAf 1938.
99. TÖLUBLAÐ
„Eðli verkalýðsbaráttniinar er ekki skyndiupplilaiip, MvaðafnMir og
ævintýri, heldur markvlst, sleitulaust strit fyrir málefnunum sjálfum44.
Fylfeittm ofeknr í
iag 1 Mpiðigsi
Alpýðttflofefesitts.
¥ DAG fylkja Alþýðu-
flokkurinn og verka-
lýðsfélögin liði til þess að
heiðra minningu síns fallna
foringja, Jóns Baldvinsson-
ar, sem í meira en tuttugu ár
stóð í fylkingarbrjósti verka-
lýðshreifingarinnar á ís-
landi, stjórnaði baráttu
hennar í sókn og vörn og
vann með framsýni sinni og
þrautseigju flesta stærstu
sigrana, sem unnizt hafa.
í dag fylkja Alþýðuflokk-
urinn og verkalýðsfélögin
liði einnig til þess að sýna öll
um fjandmönnum verkalýðs-
hreifingarinnar, að þau eru
ákveðin í því, að halda
merki Jóns Baldvinssonar á
lofti, merki jafnaðarstefn-
unnar og lýðræðisins, og bera
það fram til fullnaðarsigurs.
Þeir mörgu sigrar, sem verka-
lýðshreifingin á íslandi hefir
unnið undir merki Jóns Bald-
vinssonar, merki Alþýðuflokks-
ins, hafa ekki unnizt með há-
vaða og glamri um hyltingu og
alræði öreigalýðsins, heldur
með þrotlausri baráttu fyrir
hverri einstakri réttarhót og
kjarabót, og hverju einstöku
málefni. Það var þessi sann-
leikur, sem Jón Baldvinsson
sagði í síðasta skifti, sem hann
talaði fyrir verkamönnum á
fundi hér í Reykjavík: „Eðli
verkalýðsbaráttunnar er ekki
skyndiupphlaup, hávaðafundir
og ævintýri, heldur markvíst,
sleitulaust strit fyrir málefnun-
um sjálfum.“
Með þessu sleitulausa striti
liafa Alþýðuflokkurinn og
verkalýðshreifingin hér á landi
unnið sigra sína hingað til. Og
því aðeins geta þau vænzt
frekari sigra í framtíðinni og
fullnaðarsigurs að lokum, að
þau haldi því þrotlaust áfram.
Þess vegna hylla Alþýðu-
flokkurinn og verkalýðsfélögin
Jón Baldvinsson í dag, og
strengja þess heit, að halda
tryggð við stefnu hans og vinnu
brögð.
Þessvegna mætir allur Al-
þýðuflokkurinn, allur kjarni
verkalýðsfélaganna, í dag í hóp-
göngu Alþýðuflokksins.
Fólkið sifnast sam-
an vii ililðnkisið.
Nú þegar er byrjað að selja
Alþýðuflokksmerkið og 1. maí-
Jón Baldvinsson.
„Ég hefi barið rauða rokið frá Arnarnesi og
inn fyrir ögurhólma — og ekki gefist upp.“
Síðustu orð Jóns Baldvinssonar
við höfund þessa kvæðis.
Strangur er austan stormur á Djúpið,
strítt að berja sveini ungum.
Hrannir ólga, æða, svella,
öskra, lyfta hrammi þungum,
glepsa í árar. Ærið reynir
axlir, bök og handaþróttinn.
Dagur á himni dvínar, — hverfur,
döpur ríkir vetrarnóttin.
Situr í hálsi sveinninn ungi,
sá er ekki hár á þóttu,
gegnum stakkinn drifið drepur *
um dimma og kalda æginóttu.
Segir faðir: „Seinan gengur,
en senn erum þó á móts við Ögur.“
Sveinninn mælir: „Það munar alt af, —
en manstu nokkrar góðar sögur?“
Önnur á mið hann síðar sótti.
Sullu um kinnung málaboðar.
Suðu á keipum rógsins rastir,
ruddust fast um stefni gnoðar.
Kyngiél og hvirfilsveipi
kaldrar hyggju í voðir lagði.
Oft var seltu sviði í augum.
Samt var hann rór og hress í bragði.
Ýtti hann knerri alþýðunnar.
Aftur í skut þeir vildu’ hann stæði,
héldi um stjórnvöl, brotum bröttum
bátinn verði á úfnum græði.
Valdi hann lög og lenti heilu,
lagaði gömul hlutaskifti,
innleggsvogir rangar rétti,
refilgróða margan svifti.
Stundum 1 svölum svaðilförum
sumum virtist fjarri dáðin,
og ýmsir sögðu: „Ekkert munar.
Ekki var ég til þessa ráðinn.“
Mælti hann og brosti: „Stendur í stefni
stormur og ögrar fólki rögu,
en þeir eru barning vanir vestra ...
Nú væri okkur gott að heyra sögu.“
Oft var líka, að ýmsir hans manna
ærðust mjög og risu úr sæti;
lömdu þeir sjóinn ólmir árum,
ætluðu, að honum þóknast gæti
lyppast niður og ljá þeim síðan
lognsins sléttu, beinu götu.
Formaður kímdi, kallaði glettinn:
„Kannske það takist að rota skötu.“
Síðast þegar hann sat við stýri,
sagði hann: „Það er formannsskylda,
að skirrast ei við nauðsyn napri,
og nú skulu sjómannslögin gilda:
Sá, er hættir okkar allra
öryggi með handaklandi,
hann skal burtu, hluti sviftur;
hans er staður á þurru landi.“
Kembdi þá um hvítar hærur
kaldur gustur austan strauma.
Formaður hneig með hendur báðar
harðlega kreptar um stýristauma.
Já, fallinn er hann, farinn úr skutnum,
fallinn hinn lági, þétti maður.
. . En mundi honum geðjast mikill uggur,
manni, er alt af virtist glaður?
Ef við berjum rauða rokið
reginstyrkum sj ómannsgreipum,
hirðum ei um, þótt brattar brjóti,
braki í súð og urri í keipum,
stjórnarmaður sterkum sjónum
stari í drifið æsihranna,
þá mun föllnum foringja líka
fararsniðið sinna manna.
Hernaðarbandalag ntllli
Eielands og íi
Allir þeir frá austri að vestri,
sem eiga dug og vilja og þora
bjarga sér og sínum öllum,
sitji heilir snekkju vora,
knýi hana að Vonarvörum,
Vizkuklöpp og Hamingjusandi.
Látum sjá, að alþýðan átti
öruggan formann hér á landi.
Guðmundur Gíslason Hagalín.
blaðið. Eru menn hvattir til að
kaupa hvorttveggja og sér-
staklega að taka ekki misgrip á
merki Alþýðuflokksins og kom-
múnista, en lýsing á merki Al-
þýðuflokksins er í auglýsing-
unni á 2. síðu. Hátíðahöld Al-
þýðuflokksins hefjast kl. 1,30
við Alþýðuhúsið með því að
Lúðrasveit Reykjavíkur leikur
alþjóðasöng jafnaðarmanna. Kl.
1,35 flytur Sigurður Einarsson
dósent minningarræðu þá um
Jón Baldvinsson, sem íhalds-
menn ásamt skósveinum komm
únista komu í veg fyrir að hann
fengi að flytja í útvarpið dag-
inn sem Jón Baldvinsson var
borinn til grafar. Kl. 1,50 leik-
ur Lúðrasveit Reykjavíkur aft-
ur, en kl. 2 syngur Karlakór
alþýðu. Kl. 2,10 hefst hóp-
Fimdiir frönskn og enskti ráðtierranna
í London merkilegasfi atbnrðnr í
stjórnmálum Evrópu upp á síðkastið.
LONDON í gærkve'ldi. FO.
ÁÐHERRAFUNDUR-
■i-INN í London er ennþá
aðalviðburðurinn, sem heims
blöðin ræða í dag og kemur
öllum þeim helztu saman um
að hann sé einn hinn merki-
legasti atburður, sem gerst
hefir í stjórnmálum álfunn-
ar upp á síðkastið.
Halifax lávarður gaf út yfir-
lýsingu í dag þess efnis, að hin
nána samvinna, sem framvegis
myndi verða milli herforingja-
ráða Frakklands og Bretlands
væri ekki bein afleiðing við-
ræðnanna í London, heldur á-
framhald af þeirri samvinnu,
sem áður hefði verið fyrir
hendi.
Franska blaðið „Le Jour“
kemst svo að orði um þessar
viðræður, að hernaðarbandalag
ið milli Frakklands og Bret-
lands sé nú loks orðið að veru-
leika, og að Þýzkaland verði að
sætta sig við það, hvort sem
ganga Alþýðuflokksmanna und
ir fánum flokksins, þjóðarfán-
anum og félagsfánum — og
leggja fulltrúar úr göngunni
blómsveig á leiði hins látna
foringja og brautryðjanda al-
þýðusamtakanna. Að því loknu
verður haldið að alþýðuhúsinu
Iðnó og af svölum hússins talar
Haraldur Guðmundsson.
Framh. á 4. síðu.
því líkar það betur eða ver. —
Ennfremur segir blaðið, að
franska stjórnin hafi með
hinni röggsamlegu framkomu
sinni, sýnt öllum heiminum, —
hvað hin tvö stóru lýðræðisríki
í vesturhluta áifunnar geti gert,
ef þau eru sammála.
„New York Times“ tekur í
sama streng og segir, að hér sé
um meira en venjulegan vin-
áttusamning að ræða, því að
telja megi, að Frakkland og
Bretland hafi gert með sér hern
aðarbandalag.
„Berliner Tageblatt“ kemst
svo að orði, að það sé vonandi
að Chamberlain sýni ekki
minni skilning á málaleitunum
og nauðsynjamálum Þýzkalands
en hann hafi nú sýnt frönsku
stjórninni, og eitt megi Bret-
land vita, að afdrif Sudeten-
Þjóðverja séu grundvallarstað-
reynd í stjórnmálum Evrópu,
sem ekki verði komizt á snið
við.
Norski Alplðufiokknrinn
hefir nn geniið i aiMðða-
samband jafnaðarmanna.
--------------
Hann var um skeið í alþjóðasambandi
kommúnista en f ékk sig fullsaddan á því
KALUNDB. í gærkv. FÚ.
T^T ORSKI Alþýðuflokkur-
inn hefir gengið í al-
þjóðasamband jafnaðar-
manna og var formlega geng
ið frá upptöku hans í dag.
Hefir þessi ráðstöfun ver-
ið samþykt með yfirgnæf-
andi meirihluta í hinum
ýmsu félögum flokksins.
8 stnnða viMmðagur ð
norsbnm skipnm yfir
2000 smðlestir?
Norska stjórnin ber fram til-
lögu um það, að lögleiddur
verði átta stunda vinnudagur á
sjó fyrir skipshafnir þeirra
skipa, sem eru yfir 2000 smá-
lestir að stærð.
Útgerðai’mannasambandið í
Oslo hefir sent út opinber mót-
mæli gegn þessari tillögu og
telur að framkvæmd hennar
mundi verða mjög til þess að
skaða siglingar Norðmanna.
Síðan árið 1920 hefir norski
Alþýðufokkurinn ekki verið
meðlimur í alþjóðasambandi
jafnaðarmanna. Hann lét þá
leiðast inn á aðrar brautir en
bræðraflokkar hans á Norður-
löndum og gékk í alþjóðasam-
band kommúnista. En það leið
ekki á löngu, þangað til hann
fékk sig fullsaddan á skipunun-
um frá Moskva. Árið 1923
sagði hann sig aftur úr alþjóða-
sambandi kommúnista, án þess
þó að ganga aftur í alþjóða-
samband jafnaðarmanna fyr en
nú.