Alþýðublaðið - 28.01.1941, Page 3
ALÞÝDUBLAÐIÐ
ÞETOJUDAG 28. JAN. 1941
í---------- ALÞÝÐÖBLAÐIÐ ——
Ritstjóri: Stefán Pétursson.
Ritstjóm: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4902: Ritstjóri. 4901: Innlendar fréttir. 5021: Stefán Pét-
ursson (heima) Hríngbraut 218. 4903: Vilbj. S. Viibjáms-
son (heima) Brávallagötu 50.
Afgreiðsla: Alþýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Símar: 4900 og 4906.
i Verð kr. 2.50 á mánuði. 10 aurar í lau u
ATjÞÝÐUPRENTSM.IÐJAN
i
&----------------------*---;------------------♦
Með Hlíf eða með SjðmaniaíélaiiBB ?
URSLIT stjórnarkosnÍ!nga eru
nú or'ðin kunn í tveimur
vetkalýðsfélögum í Reykjavik tog
Hafnakfirði: S j óm annaf é) agi
Reykjavikur og Verkamaimafél ag-
tnu Hlff.
ÚrsUtin í Sjómannafélaginu
Turðu eins og allir bjuggust viÖ.
Hinir gömlu og reyndu forystu-
tmenn þess, sem um margm ára
skeið hafa stjórnað félaginu. með,
festu og myndarskap og nú síð-
ast um áramótin tryggt sjómöun-
unum stórkostlegar kjarabætur
Umfram fulla dýrtíðamppbót á
allt kaup, voru endurkosnir með
yfirgnæfaudi meirihlöta atkvæða.
í’að þýðir að Sjómannafélagið
heldur áfram að skjpa þanri sess
5 Alþýðusambandi islands, sem
]það hefir allt af skipað, og að
sjómenninnir hafa fulla vissu ura
það, að hagsmuna þeirra verði
á árinu og einnig við næstu
áramót, þegar á ný verður samið,
gætt með sömu festu og framsýni
og hingað til .Það má yfideiit
segja, að fá stéttarfélög verka-
•lýðsins hér á landi séu komin á
tains fastan og öruggan grund-
vöil og Sjómannafélag Reykjavik-
tir. Endá er árangurinn af starfi
þess eftir þvi.
Orslit stjómarkosningarínnar í
Hlif u'rðu öll önnur. Svo ólíklegt
sem það virtist, voru íhaldsmenn
■ímlr, sem þar hafa farið með
stjörn síðastliðið ár — Upphaf-
tega studdir til valda af komm-
únistunum — endurkosnir með
svipuðirm atkv. og í fyrra. Það
skal ósagt látið, hversvegna úr-
slit kosningarinnar urðu slík. En
það er augljóst, hvað þau þýða:
Hiíf heldur áfram að standa eiu-
angruð utan allsherjarsamtaka
vierkalýðsins í landinu, Alþýðu-
sambands islands, og meðlimir
hennar fá lélegri samninga um
næstu áramót, en félögin i Al-
þýðusambandinu, eins og í ár.
Þaö er sannarlega erfitt aðskilja
Thvað hafnfirzkum verkamönnUm
hefir gengið til, að velja sér þann
ig stjóm, eftir þá reynslu, sem
þck fengu af forystu íhalds-
taanna í HjTjff í hinum nýafstöðnu
launadeilum. Það er mikil og ó-
frúleg vöntun á stéttvísi og sam-
ábyrgðartilfinningu gagnvart
verkalýðssamtökunum annarsstað
ar á landinu, sem kemur fram
1 slíkum kosningaúrslitum.
Það fer ekki hjá því, að verka-
•mennirnir i Dagsbrýn, sem nú
0ru að kjósa sér Vstjörn, hug-
leiði kosningaúrslitin í þessum
íveimur félögum, og leggi þá
spumiugu fyrir sig, hvora leið-
ina þeir eigi að fara, leið Hlífar
eða leið Sjómannafélags Reykja-
vikur. Dagsbrúnarmenn ættu íþvi
sambandi að minnast þess, að
íélag þeirra beið aldrei ósigur
á meðan það var í Alþýðusam-
þaudinu og undir stjóm Alþýðu-
flokksnranna- Og það stóð þá full
kom’ega jafnfætis Sjómannafélagi
Reykjavíkur. Þessi tvö félög voru
forystufélög Alþýðusambandsins,
sem verkalýðurinn um land allt
leit upp til og treysti á. En nú
hefir Dagsbrún um tveggja ára
skeið aneynt það, á ennþá örlaga-
ríkari hátt en Hlíf, hvað það
þýðir fyrir hána að standa ein-
angruð utan Alþýðusambandsins
og láta leiðast af íhaldsmönnum
og kommúnistum. Aldrei hefir
það skeð í sögu Dagsbrúnar fyrr
en nú um þessi áramót, að hún
hafi ekki getað tryggt meðlimum
sínum samninga eins og þá, sem
heztir hafa verið gerðð’ annars-
staðar, Hið undirbúningslausa
verkfall eftir áramótin, ósigurinn
i því, og hið hörmuiega atvinnu-
tap og fjáxhagslega tjón, ‘isem
félagsmennlrnir hafa orðið fyrir
— það er árangurinn af tveggja
áTa uppivöðslu íhaldsmanna og
kommúnista í Dagsbrún og íir-
sögn félagsins úr Alþýðusamband
inu.
Reynsia Dagsbrúnar hefirekki
verið glæsileg siðustu tvö árin.
En hún hefir þó ekki verið til
einskis, ef Dagsbrnúarmenn hafa
lært af henni. Þeir hafa nú tæki-
færi til þess, að bera þessi tvö
ár einangrunarinnar og sundrung-
arinnar sanran við hina löngu
og glæsilegu fortíð félagslns. Og
hvaða ærlegur Dagsbrúna'raníaður
getux eftir slíkan samanburð vear-
(ið í vafa um það, hvern listaun
hanu á að kjósa við þær kosn-
ingar, sem nú standa yfir í fé-
Taginu? Er það ekki augljóst, að
Dagsbrún á að kjósa sér aftnr
heilsteypta stjórn Alþýðuflokks-
manna, hrista af sér suaidrungar-
mennina ,ganga aftur i Alþýðu-
sambandið og taka sinn gamla
sess þar á við hlið Sjó-
mannaíelagsins? Það er mikið
tjón, sem A1 !i< ?usambandið hefir
haft af þvi ,að vera svipt þeirri
sterku stoð ,som Dagsbrún var
í því- En það e'r ennþá meira
tjón, sem Dngsb’ún sjálr .•>• fé-
lagsmenn hennar hafa bt.óið af
því, að einangra sig • rá A1 ýða-
sambandinu. Það æt u launadeií-
urnar eftir áramótin að hafa sýnt
svo að ekki ve ði um villzt.
Dagsbrún cg Sjómannafélagið
eiga að standa saman, hlið við
hlið, sem forystufélög Alþýðusam
bandsins- Það voru þau einu
sinni og það eigia þaiu að verða
aftur. Á þvi byggjast framtíðar-
vonir verkalýðshreifingarinnar hér
á landi. Þess vogna eiga Dags-
brúnaimenn að hrinda af sér ein-
angrunar|X)stuIunum og sundr-
ungarmönnunum við þessar kosn-
ingar og kjósa lista Alþýðu-
flokksins, B - listann.
Og þá mun þess ekki heldur
verða langt að bíða, að Hlíf komi
I á eftir. ! i
Tllrann kommúnista til að villa
á sér keimiidir i Dagsbrún.
------*-----
Bréfaviðskifti þeirra og kjörstjórnar.
"C* INS og kunnugt er ætluðu
-®-*á kommúnistar að reyna að
villa á sér heimildir við kosn-
inguna í Dagsbrún með því að
kalla lista sinn „verkamannaLista“
Ut af þessu spunnust bréfavið
skipti milli þeirra og kjörstjóm-
arinnar, sem rétt er að birta.
Bréf kommúnista var á þessa
leið:
„Reykjavík, 23. jan. 1941
Samkvæmt viðtali við íormann .
stjórnar við höndfarandi stjómar-
feosningar í Verkamannafélaginu
Dagsbrún viljum við undirritað-
ir vekja athygli kjörstjórnarinnar
á eftirfarandi atriðum: Við álít-
um, að kjörstjórninni sé óheimilt
að láta prenta á kjörseðilmn, að
’nann sé lagður fram af kommún-
istum- Við viljum ennfremur
vekja athygli .kjörstjórnarinnar á,
að fjórir af fimm þeirra, sem
stillt er upp í stjórn lastans hafa
aidrei verið í kommúnistaflokki
og auk þess er enginn kommún-
istaflokkur til nú hér á landi.
Það er pví krafa vor að kjör-
stjórnin breyti yfirskrift listans
þannig að það sjáist hverjir
leggja hann fram. Annars sjáum
við okkur ekki fært annað en að
leita réttar okkar fyrirdómstólun-
um tii þess að fá yfirskrift iist-
ans dæmda ógilda.
Elins og kemur fram í yfirlýs-
ingu þeirra, sem eru í kjöri er
listinn algerlega óháður öllum
stjórnmálaflokfcum og gerum við
því kröfu til þess, að það komi
fram í yfirskrift listans. Þeir,
sem á listanum eru, eru ýmist
sósíalistar eða óflokksbundnir
verkamenn.
Væntum svars ekki siðar en
kl- 10 e. h. föstudaginn 24. jan.
n. k.
F. h. Kosninganefndar Verka-
mannalistans-
Zopbonías Jónsson (sign.)
Sigurður Guðnason (sign.)
Halldór Jakobsson (sign.)“
Sva’b’ éf kjörstjórnarinnar hljóð
ar þannig:
Reykjavík, 24. jan. 1941.
1 bréfi ykkar dags. 23. þ. -m.,
sem var móttekið í dag, segir
svo orðrétt: „Við álítum að kjör-
síjóminni sé óheimilt að láta
prenta á kjörseðilinn, að hann
sé lagður fram af kommúnistum".
Þar sem þessi furðulega setning
er uppistaðan í bréfi ykkar, skal
það tekið fram, að það er full-
komm þarfleysa að mótmæla því,
að kjörstjómin láti .prenta á
kjörseðilinn, að hann sé
lagður fram af kommúnistum.
Siík fjarstæða hefir alls ekki
komlð til orða í kjörstjóminni,
því samkvæmt lögura Dagsbrún-
ar ber kjörstjórninni sjálfri að
ganga frá honum og leggja hann
fram þegar kosning hefst.
Ennfremur minnist þið á
„stjóxn listans" og er ekki
fyllilega ljóst, hvað þar er átt
við. En til áréttingar á símtali
formanns kjörstjómarinnar við
Zophonias Jónsson í gærkvöldi,
skal það tekið fram, að kjör-
stjórnin hefir ákveðið að merkja
tillögu þá, er þið lögðuð fram,
með bókstafnum C, og þar undir
skýringu, sem iög félagsins fyrir-
skipa kjörstjórn ,þ. e. frá hverj-
um tillagan koini fyrst og
frenist- Tilgangur þessarar laga-
greinar er bersýnilega sá, að þeir,
sem að listanum standa, geti ekki
vlllt á sér heimiildir með því að
skýra ekki frá því, eða skýra
rangt frá því, hverjir raunvem-
lega standa að tillögunni.
Zophonías Jónsson vildí í við-
tali við formann kjörstjórnar láta
segja, að tillagan væri fyrst og
fremst borin fram af verkamönn-
um í Dagsbrún. Þar sem allar
3 tillögurnar erti fyrst og fremst
botnar fram af verkamönnum í
í félaginu, væri það hrein blekk-
ing að skýra eina tillöguna svo,
og geTa lög Dagsbrúnar sérstak-
lega ráð fyrir því, að kjörstjórn-
in fyrirbyggi slíkt.
Skýringamar sem pnentaðar eru
ofan víð tillögurnar gera grein
fyrir þvi, hvaða stjórnmálaskoð-
anir þeir aðhyllast, sem bera til-
lögurnar fram, og er,skýring kjör
stjórnarinnar við ykkar tillögu
svohljóðandi: „Fyrst og fremst
borin fram af kommúnistum i
Dagsbrún".
Eigi bféf ykkar við þessa skýr
ingu kjöxstjómar á tillögu ykkar,
sem þó verður ekki séð af bréf-
inu, skal þetta tekið fram: Kjör-
stjórn er kunnugt, að tóommúnist-
inn Jón Rafnsson (sem þó ei
ekki meðlimur Dagsbrúnar) vann
að undirbúningi tillögu ykkar, og
á fundi þeim, sem haldinn var
til þess aö taka ákvörðun Um til-
löguna, var Jón Rafnsson ,fram-
sögumaður og aðalræðumaður, og
lagði hann fyrir fundinn .tillögu
þá, sem þið hafið ,borið fram í
Dagsbrún. Á fundi þesusm jvar
kommúnistinn Halldór Jakiobsson
fundarritari, og á fundinum voru
lcommúnistax i meirihluta.
Þá viljum við benda á, að 7
kommúnistar voiu handteknir
vegna hins svokallaða „dreifi-
bréfs" meðal brezkra hermanna,
og erii þeir fangar enn og mál
þeirra enn í irannsókn, en „dreifi-
bréf“ þetta var útgefið gegnvilja
Dagsbrúnar og er framkoma þess
ara manná hið mesta lagabiot
gagnvart Dagsbrún. Sex af þess-
um mönnum eru í kjöri sam-
kvajmt tillögu ykkar, og teljum
viþ víst, að engir nema komm-
únistar standi fyrst og frernst
fyrir að svo er, enda engum trú-
andi til nema kommúnistum að
leggja svo mikið kapp á að fá
einmitt þessa menn í trúnaðar-
störf fyrir félagið með þeim af-
leiðingum sem það gæti haft aö
taka nöfn þeirra á tillögu sína
án þess að skriflegt samþykki
þeirra liggi fyrir á venjulegan
hátt. j
Samkvæmt framansögðu er kjör
stjórnin sannfærð Um að hún
skýrði tillögu ykkar rétt og get-
ur hún því ekki breytt þeirri
skýringu þótt þið hótið máls-
höfðun.
Kjörstjóm Dagsbrúnar.
X»OööOööööO<S
Ó dýrt
Hveiti bezta tegund,
60 aura kg. ■
H\teíti 7 lbs. 2,25 pokinn.
Hveiti 10 lbs. 3,45 pokinn.
Flórsykur 0,65 au. i/2 kg.
Kokosmjöl 1,50 au. 1/2 kg-
Síróp, dökt og ljóst.
Gerduft.
Ný egg.
Tjarnarbúðin
Tjamargötu 10. — Sími 3570.
BREKKA
Ásvallagötu 1. — Sími 1678.
ttOOOOOOOOOCX
BURTFÖR
E.s. Súðin
austur um er ákveðin kl. 12 á
miðvikudagskvöld 29. þ. m. og
M.s. Esja
vestur um á föstudagskvöld 31.
þ. mán.
Vörumóttaka í m.s. Esju er frá
hádegi á miðvikudag til kl. 12
á fimmtudag.
----i------------------,
Laxfoss
fer til Vestmannaeyja á morg-
un kl. 10 sd.
Flutningi veitt móttaka til
kl. 6.
túndírWtiikynnimm
ST. VERÐANDI nr. 9. Fundur
í kvöld kl. 8. 1. Inntaka ný-
liða. 2. Kosning embættis-
manna. 3. Erindi: Indriði
Indriðason frá Fjalli. 4. Ein-
söngur (E. S.). 5. Bindindis-
þáttur (P. Z.).
ÍÞAKA. Fundur í kvöld kl.
81á. Kosning embættismanna
og fl.
Tiinniir
notaðar, aðallega kjöt-
tunnur 1/1 , Vá og Va,
hvort heldur gallaðar eða
ógallaðar, en hreinar og
nýlegar, einnig síldar-
tunnur o. fl. tunnur kaup-
ir ávallt Beykisvinnustof-
an, KLAPPARSTÍG 26.