Alþýðublaðið - 13.02.1941, Blaðsíða 2

ALÞYÐUBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 13. FEBR. 1941
Athugið!
Vegna ráðstafana Barnaverndarnefndar í þá átt, að öll-
nm börnum á skólaskyldualdri sé bannað að selja blöð,
hefir skapast nýtt viðhorf hvað götusölu snertir, sérstak-
lega í Reykjavík. Það er enn óráðið, hvernig reynt verð-
ur að skipuleggja götusöluna í samræmi við hin nýju
fyrirmæli, en hvernig sem úr því ræðst, þá leyfir Fáikinn
sér að minnla á einföldujstu aðferðina til þess að fá
blaðið. Og hún er þessi, hvað Reykvíkinga snertir: Símið
eða komið á afgreiðslu blaðsins, Bankastræti 3,
sími 2210, og
Gerist áskriKeaður
Ef ekki, þá kaupið blaðið á næsta útsölustað, en þeir eru
þessir, í Reykjavík:
Bókastöð Eimreiðarinnar
Bókaverzlun ísafoldarprentsmiðju
Bókaverzlun Sigfúsar Eymundssonar
Helgi Hafberg, kaupm. Laugaveg 12
Jafet Sigurðsson, Bræðraborgarst. 29
Sveinn Hjartarson, bakaram. Bræðrab.st. 1
Konfektg. „Fjóla“, Vesturgötu 29
Verzl. Vesturgötu 59
Hótel Borg
Benedikt Friðriksson, skósm. Laugaveg 68
Kaffistofan, Laugaveg 72
Kaffistofan, Laugaveg 81
„Alma“ Laugaveg 23
Sælgætisverzl. Kolasund
Bakaríið Miðstræti 12
Bókaverzlun Vesturbæjar, Vesturgötu 23
Verzl. „Drangey“, Grettisgötu 1
Framnesveg 38
Blómvallagötu 10
Hofsvallagötu 16 (brauðbúð)
Hafnarstræti 16
Tjarnargötu 1 (brauðbúð)
Verzl. Rangá, Hverfisg'tu 71
Njálsgötu 106
Leifsgötu 32
Verzl. Ásbyrgi, Laugaveg 139
Þorsteinsbúð, Hringbraut 61
Bergþórugötu 2
Laugaveg 45 •
Heimskringla, Laugaveg 10
Fálkagötu 13 T'”!
Verzl. Hjalta Lýðssonar, Fálkag'ötu 2
Ávaxtabúðin, Týsgötu 8
Matstofan, Hverfisgötu 32
Tóbaksbúð Áusturbæjar, Laugavtg 34
Þorgrímsbúð, Laugarnesveg.
Vlkublaðið Fálkinn.
■■■■■■■■■■■■■■MHUnUHHUUUUUUMUUn
Danskt tímarit lýsir núver >
andi ástandi á íslandi.
—......-♦--------
Það segir, að IfmiEKtánfðld veri^
hækkun á vörum sé ekki óalgeng.
-------—....- ...
IDÖNSKU vikuriti, „Kritisk
Ugerevue“, birtist þ. 17.
janúar bréf frá íslandi, sem
vikuritið taldi hafa „sloppið
fram hjá ritskoðun“. Er ástand-
inu hér á landi síðan brezka
setuliðið kom lýst á eftirfarandi
hátt:
„Á íslandi er nú urmull af
enskum og kanadiskum her-
sveitum. Innrásarherinn telur
allt að 90 000, en það eru um
tveir þriðju hlutar íbúatölu ís-
lands, og á hverjum degi bæt-
ast nýir hermenn við. í Reykja-
vík, höfuðborginni, þar sem
mannfjöldinn hefir tilfinnan-'
lega aukizt, voru í nóvember í
haust 37 000 íbúar og að auki
35 000 brezkir hermenn.
Tilraun hefir verið gerð til
þess að koma hersveitunum
fyrir í hermannaskálum, sem
hrófað hefir verið upp í flýti,
en yfirmenn allir leigja í einka-
húsum mapna, en afleiðingin er
sú, að einkahús og íbúðir eru
yfirskipuð, og hefir það stórum
aukið á húsnæðisvandræðin,
sem þjáð hafa íbúa landsins um
tuttugu ára skeið. Húsnæðis-
vandræðin, sem af þessu stafa
í borgum og þorpum, hafa vald-
ið íslenzku þjóðinni alvarlegu
heilsutjóni, ekki sízt þar sem.
ensku hersveitirnar, gagnstætt
hinum kanadisku, sýna íbúun-
um mikinn yfirgang.
Alvarleg veikindi herja nú
íslendinga, einkum hinar fá
tækari stéttir. Berklarnir, sem
tekizt hafði að vinna bug á eft-
ir áratuga harða baráttu, hafa
nú gosið upp aftur, og valda
almennu heilsutjóni. Kvillar,
sem hingað til hafa verið nærri
því óþekktir á íslandi, hafa
aukizt skyndilega, og er það af-
leiðing af því, hve yfirmenn-
irnir hafa lítið eftirlit með her-
mönnunum.
Að hernáminu loknu verða
íslenzku læknarnir að byrja aft-
ur þar sem þeir voru staddir í
byrjun áldarinnar.
Hækkandi vöruverð hefir
einnig áhrif á heilsufar almenn-
ings. Það er ekki sjaldgæft, að
verð á vörutegundum hafi
hælckað um 1400—1500%. Syk-
ur kostar nú kr. 6,40 kg„ en
kostaði kr. 0,40 fyrir stríð, og
saltið, sem er nauðsynlegt
vegna fiskframleiðslunnar,
kostar nú kr. 400,00, sama
magn og áður kostaði kr. 30,00.
Það er almenn skoðun á ís-
landi, að hernám Breta hafi
verið undirbúið löngu áður en
það var framkvæmt."
Þess er rétt að geta í sam-
bandi við þetta bréf í „Kritisk
Ugerevue1 að það tírHarit hefir
aldreí þótt merkilegt. Og að
sjálfsögðu hefir því ekki farið
fram við það, að þýzku nazist-
arnir hertóku Danmörku.
Svar tii veitinga-
búseiieadanna.
ÚT AF YFIRLÝSINGU
nokkurra veitingamanna í
Morgunblaðinu í morgun um
það, að ég undirritaður ásamt
þeim stúlkum, sem eru í samn-
ingahefnd Sjafnar höfum í þeim
samningaumleitunum er fram
hafa farið ekki viljað í neinu
víkja frá þeim kröfum, sem
fyrst voru fram settar, vil ég
taka fram eftirfarandi:
1. Eins og ég tók fram í Al-
þýðublaðinu þ. 8. þ. m. lýsti ég
því ákveðið yfir á þeim fyrsta
og einasta sameiginlega fundi,
sem við áttum saman, og á sátu
flestir, ef ekki allir þeir veit-
ingamenn, sem setja nafn sitt
í Mgbl. í morgun, að þær kröf-
ur, sem gerðar voru, væru að-
eins frumdrög að samningi og
væri tilætlun okkar, að slaka
til á hinum ýmsu liðum, sem og
hefði verið gert, ef veitinga-
menn hefðu viljað koma á móti
að einhverju leyti.
2. Eftir að ríkissáttasemjari
tók málið að sér og fór að leita
sátta, sagði ég honum einnig,
að tilætlunin væri að slaka til á
kröfunum.
3. Á þeim síðasta fundi er við
vorum kölluð á til sáttasemj-
ara, ásamt veitingamönnum,
vorum við ákveðin í því að
koma með tiiboð er fól í sér
lækkun á kröíunum, til veit-
ingamanna, þrátt fyrir það, þótt
þeim hefði borið samkvæmt
þeirri venju er skapast hefir, að
koma með tilboð fyrst. En
vegna þeirra fáránlegu skilyrða
sem veitingamenn settu þá, um
að við yrðum að láta allar fé-
lagsbundnar stúlkur hætta alls-
staðar, áður en við okkur yrði
rætt um þessa hluti af hálfu
veitíngaimanna, kom þetta til-
boð okkar aldrei til þeirra, en
við vorum hins vegar búin að
tilkynna sáttasemjara þessa á-
kvörðun okkar,
Síðan þetta gerðist, hefir ver-
ið samið við Ingólfs Café, Iðnó,
Central og Hvol, og er „Sjöfn“
að sjálfsögðu reiðubúin til þess
að gera í öllum höfuðatriðum
sams konar samninga við hin
FjðlritarioD, aem nnd
irrótnrsbréfið var
fjðlritað ð.
Yfirlýsing frá stjórn Sam-
bands fsl. berblasjáklinga.
ALÞÝÐUBLAÐINU hefir
borist leftirfarandi yfirlýs-
ing frá miðstjóm Sambands ísl.
berklasjúklinga:
„Sökurn þess að Alþýðublaðið
hefir tvívegis fullyrt, að dreifi-
bréf það, sem málaferli hafa nú
risið út af, hafi verið fjölritað
á fjölritara ,sem sé eign Sam-
bands íslenzkra berklasjúklinga
og lánaður af skrifstofu þess, vill
miðstjórnin taka fram eftir-
farandi:
1. Sámbandið hefir ,enn sem
komið er enga skrifstofu.
2. Sambandið á engan fjölrit-
ara, og hefir aldrei átt.
I miðstjóm S. í. B. S.
Reykjavik, 8. febrúar 1941.
Kristinn Stefánsson. ,
Oddur ölafsson.
Jón Rafnsson.
Andrés Straumlaand.
Gísli Guðmundsson.
Sigurleifur Guðmimdsson."
Frambnrður finlrésar
Stranmlands.
Alþýðublaðið skilur það vel, að
stjóm Sambands íslenzkra berkla-
sjúklinga vilji gjama halda sam-
bandinu utan við þetta leiðáinlega
mál. En það verður þó að teljast
furðulegt, að hún skuli gefa
þanuig orðaða yfirlýsingu, þar
sem henni mun vera fullkunnugt
um það, sern formaður sambands-
ins, kommúnistinn Andrés
Straumland, hefir’ borið fyrir rétti
um fjölritarann, sem undiTróðurs-
bréf kommúnista var fjölritað á.
En fyrst að stjöm Sambands
íslenzkra beikla'sjúklinga lætur
svo í yfirlýsingu sinni, að henni
sé ekki kunnugt um þenrian framr
burð, þá vi'll Alþýðublaðið hér
tmeð gera það heyrinkunnugt, að
Andrés Straumland var kallaður
fyrir rétt 20. jan. s. 1., eftir að
Eggert Þorbjamarsioin hafði lýst
þvi yfir, að hann hefði fengið
fjölritarann hjá honum. Og er
bókun réttarins um framburð
hans á þessa Leið:
„Vitnið Andrés Straumland:
Fyrir um ári síðan hafði hann
undir hönduim fyrir samband ís-
lenzkra beiklasjúklinga fjölritun-
aráhald, er rnaður á Akranesi
ætlaði að selja sambandinu, en
aldrei hefir orðið úr kaupum á.
Eggert Þorbjamarsion ætlaði að
reyna að geria við fjölritunar-
áhalidið og fékk það í hendur, og
mun það vera í hans vörzlum
enn, eftir því sem vitnið bezt
veit.“
önnur veitingahús, vitanlega þó
að því tilskildu, að veitinga-
menn taki aftur til vinnu þær
stúlkur, sem hjá þeim voru,
þegar vérkfallið hófst, ef þær
þá óska þess.
Vil ég ennþá taka það fram,
að það, sem ég hefi áður sagt
í þessu máli, er rétt, og vísa
ég hérmeð ummælum téðra
veitingamanna aftur heim til
föðurhúsanna sem algerlega^ó-
sönnum. Jón Sigurðsson.
WILLKIE
Frh. af 1. síðu.
mönnum með sérþekkingu, að
Bandaríkin gætu vel séð af
slíkum tundurspillafjölda til
Breta.
Willkie sagði þetta í ræðu,
sem hann flutti í New York
í gærkveldi. Hann sagðist vera
nýkominn frá landi, þar sem
frjálsir menn berðust nú fyrir
því, að varðveita framtíð lýð-
ræðisins í heiminum. Það væri
skylda Bandaríkjanna »6
styðja þá í þeiri baráttu. Gætu
Bandaríkin, spurði Willkie,
varðveitt lýðræðið hjá sér, ef
það yrði myrt í Noregi, Dan-
mörku, Hollandi, Belgíu, Frakk
landi og — Englandi? Ég efast
um það.
Dýrtíðaruppbót hinni
epinbern starfs-
manna.
Á hverjnm stendnr?
IGREINARSTÚF um
launauppbót opinberra
starfsmanna í Vísi í gær, sem
heildsalablaðið segir vera eftir
„einn af starfsmönnum hins
opinbera“, segir:
„Vakti það furðu mína, er Al-
þýðublaðið fyrir skömmu gerði
tilraun til þess, að kenna fjár-
málaráðherra um, að ekki er
búið að taka ákvörðun enn um
kröfur starfsmanna ríkisins."
Um þetta er það að segja, að
Alþýðublaðið hefir að vísu ekki
gert neina slíka tilraun. En það
hefir bent á það, að dýrtíðar-
uppbót opinberra starfsmanna
sé mál, sem heyri undir fjár-
málaráðherrann, og spurt,
hversvegna hann hefjist ekki
handa um útgáfu bráðabirgða-
laga til þess að opinberir
starfsmenn fái nú þegar fulla
dýrtíðaruppbót á laun sín eins
og aðrar launastéttir landsins.
Greinarhöfundurinn í Vísi
viðurkennir, að „dýrtíðin er svo
þungbær orðin, að þeir — þ. e.
opinberir starfsmenn — þurfa
fullrar uppbótar, ekki síður en
aðrar stéttir, og án þess þetta
dragist lengur.“ En hverjum er
um dráttinn að kenna hingað
til? Á hverjum stendur? Það er
fjármálaráðherrann, sem mál-
ið heyrir undir. Hvers vegna
hefst hann ekki handa?
É dýr t
Hveiti bezta tegund,
60 aara kg.
Hveiti 7 lbs. 2,25 pokinn.
Hveiti 10 lbs. 3,45 pokinn.
Flórsykur 0,65 au. 1/2 kg.
Kokosmjöl 1,50 au. V2 kg.
Síróp, dökt og iljóst.
Gerduft.
Ný egg.
Tjarnarbúóin
Tjaruargötu 10. — Sími 3576L
BREKKA
Ásvallagötu l. — Sími 1678.