Vísir - 29.10.1912, Blaðsíða 1

436
4
Ostar
bestir og- ódýrastir
í versiun
Einars Árnasonar.
Föt og Fataefní
úrval. Föt saumuð og afgicidd á_ 12-14 tínium
Hvergi ódýrari en i ,OAGSBRÚ N‘. Sími 142.
Kemur venjul.út alla daga nema laugard, 25 blöð frá 25. okt. kosta: Á skrifst.50a. Skrifstofa í Pcstliússtræti 14A. Venju- Langbesti augl.staður í bænum. Augl
Afgr.í suðurenda á Hótel Ssl. ll-3og4-6. Send út um !and 60 au. —Einst. blöð 3 a. lega opin kl. 2—4 og 6—8. , sje skilað fyrir kl.3 daginn fytir birtingu-
Þriðjud. 29. oki. 1912.
Háflóð kl. 7,8‘ árd. og kl.7,33‘ siðd.
Háfjara hjer um bil 6 st. 12‘ s'.ðar.
Afmœli.
Frú Brýndís Zoega.
Steingrímur Guðmundsson,trjesm.
Fyrirlestrar á Háskóíanum.
Dr. B. M. Ólsen : Bókmenlasaga
íslands. Kl. 5—6.
Dócent j. Jónsson : Saga íslands.
Kl. 7—8.
Á morgurt.
Póstar.
Hafnarfjarðarpóstur kemur og fer.
Álftanespóstur kemur og fer.
Ingólfur kemur frá Borgarnesi.
Veðráíta í dag.
o
o
-I
Oí
Vestm.e. |754,ö
Rvík. 1756,7'
ísaf. 764,2:
Akureyri 760,6
Grímsst. 724,5
Seyðisf. 757,3
Þórshöfn 744,1
0,4i
1,0!
2,0
lft
4,5
N
N
N
NNA
1,1 NA
5,01 NA
Heiðsk.
Heiðss.
Hríð
Hríð
Hríð
Alsk.
Regn
Skýringar.
N—norð- eða norðan, A —aust-eða
austan, S—suð- eðasunnan, V—vest-
eða vestan.
Vindhæö er talin í stigum þann-
ig: 0—logn.l—andvari,2—kul, 3-—
gola, 4—-kaldi, 5—stinningsgola, 6—
stinningskaldi,7—snarpur vindur,8—
hvassviðri,9—stormur,10—rok, 11 —
ofsaveður, 12 —fárviðri.
Kuldi táknaður með skáletri.
Líkkisturnar
viðurkendu, ódýru, fást
ávalt tilbúnar áHverfis-
götu 6.—Síini 93.—HELGl og EINAR.
Líkkistur og líkklæði
er best að kaupa í verksm ðj nni
Laufásveg 2. hjá
EYVINDI ÁRNASYNI.
Teppi lánuð ókeypis í kirkjuna.
Úr bænum,
Vanadís, kolaskip frá »Tirnbur
og kolaversl. »Reykjavík««, fór til
Englands í gærkveldi. Tók póst.
Echo, kolaskip, mun fara í dag.
Eros, vöruskip P. J. Thorsteins-
son & Co.'s, fór til Vestfjarða í gær-
kveldi. Tryggvi bókbindari Pjeturs-
son tók sjer far með skipinu til
Þingeyrar.
Botnía fór frá ísafirði í gær
kl. 10 árd. Ætlaði að koma á ýmsar
aukahafnir þar vestra og lilýtur því
að verða nokkuð á eftir áætlun.
Vestrikom til ísafjarðar kl. að ganga
11 í gær árd. Hafði hreft hin
verstu veður á leið þangað frá
Reykjarfirði og verið fjóra daga á
leiðinni. Fer þaðan líklega í kvöld
áleiðis hingað.
Kafaldsbylur var á fsafirði í
gær.
Gjaldkeramálið. Sú frjett geng-
ur lijer meðal manna, að setudóm-
arinn í því máli vísi því frá sökum
ónógra upplýsinga. Er þá talið að
hann muni koma hingað til bæ-
arins og hefja rannsókn á nýu.
Atli.
Prófessor að nafnbót er orðinn
Sæmundur læknir Bjarnhjeðinsson
með metorðum í 5. flokki 8 (þar til
heyrir ávarpið háeðla ogvelborinn
herra eða háæruverðugi og háeðla
herra).
Kjötkaupmaðurinn, sem Vísir
gat um um daginn, að komið
liefði frá Englandi, varð að hverfa
aftur án þess að fá nokkuð
kjöt. Hann fór uppá Akranes,
reyndi einnig þar að fá fje eða
kjöt, en þar sem svo áliðið var
sláturtíðarinnar, gat hann ekkert
fengið. Hann hafði hugsað sjer
að flytja fjeð og kjötið á póst-
skipunum, en á því voru engin
tök, er hann sneri sjer þangað, og
hefði því komið fyrir lítið, þó fjeð
hefði fengist, þar sem hann hafði
sjálfur ekki skip. Atli.
Frá bæarstjórnarfundi.
17. okt.
Um gasmálið.
Frh.
Þ. Þorvarðarson sagði, að það
væri vandræði að eiga við gasstöð-
ina, stöðvarstjóra væri varla að hitta,
þótt oft væri símað til hans á dag.
Gasstöðin hefði alt of fáa menn í
þjónustu sinni, þar af leiðandi ílt
að fá viðgerð á ljósum og öðru,
er ábótavant væri.
Sveinn Björnsson spurði þess,
hvort ekki væri hægt að koma fram
ábyrgð á hendur C. France fyrir
íllan frágang á innleiðslu gassins,
sagðist sjálfur vera búinn að líða
talsverðan baga fyrir óvandvirkni,
er höfð hefði verið við gasinnleiðslu
hjá sjer; sagði frá því, að eftir að
nýbúið var að leggja inn gas hjá
honum, hefði hann einn morgun
heyrt, að gaslampinn, er hann hafði
látið setja í stofuna hjá sjer, hefði
dottið niður, og, er hann kom að,
var gaspípan sunduroggasiðstreymdi
úr henni og fylti alt af ólofti, og
þar hann hefði engin önnur ráð
haft til að stoppa gasstrauminn inn
í húsið, hefði hann troðið tappa í
pípuendann. Svo símaði hann til
gasstöðvarinnar, og eftir að hafa
endurtekið það 2—3 sinnum, hafi
loks maður verið sendur til sín. Er
hann hefði sjeð hvað að var, hefði
hann ávítað sig að skrúfa eigi fyrir
gasið með lykli í gasrnælinum, en
til þess hefði sjer aldrei verið lyk-
ill fenginn. Bæði fyrir þessa og
aðrar aðgerðir, er hann hefði þarfn-
ast við gasið og fengið hjá gas-
stöðinni, hefðu sjer verið sendir
reikningar.
Hann sagðist álíta, að efirlits þyrfti
með, að fjelag þettað ekki hefði
ranglega fje af mönnum, og til
þess væru settir sjerstakir menn, er
fólk gæti snúið sjer til og haft at-
hvarf hjá.
Svo mintist hann á bruriann á
húsi Sturlu og Frioriks Jónssona,
þar sem álitið hefði verið að gas-
ið hefði bæði flýtt fyrir eldinum og
æst hann, því ekki var hægt að
stöðva gasið. Þyrfti því að gera
ráðstafanir fyrir því, að slíkt yrði
ekki oftar að tjóni og að hægtværi
annaðhvort að stoppa gasið í göt-
unum eða við hvert hús.
Knud Ziemsen sagði, að það
væri ekki nema að hálfu leyti satt
hjá Kl. j. að reikningarnir hefðu
verið komnir til bæarstjórnarinnar
10. okt. í fyrra, því fylgiskjölin hefðu
vantað og ekki komið fyr en um
nýár, en ekki hægt að endurskoða
reikningana fyr en þau hefðu verið
komin. Þá hefði svo staðið á fyrir
sjer, að hann gat ekki unnið að
eudurskoðuninni, livorki í janúar
nje febrúar, svo frá sinni hendi
hefði endurskoðunin ekki verið klár
fyr en í maí í vor, svo urðu reikn-
ingarnir aftur að ganga tii gas-
stöðvarstjóranna, þaðan til gasnefnd-
arinnar aftur. Þettað hefði orsak-
að það, að reikningarnir hefðu ekki
komið aftur til bæarstjórnarinnar
fyr en nú.
En kvaðst vonast til að endur-
skoðun á næstu reikningum gengi
betur. Nl.
f
I landi risa
og dverga.
Ein veglegasta Afríkuför, sem far-
in hefur verið á síðari tímum, er
sú sem Adolf Friðrik hertogi frá
Mecklenborg fór á árunum 1907
— 8, þvert yfir hina dimmu heims-
álfu í allri sinni breidd, austan frá
Mombassa og vesturað ósi Kóngo-
fljótsins.
Við skulum nú ferðast með her-
toganum um dálítið svæði af allri
leiðinni, sem einkennilegast er: land-
ið Rúanda, sem ýmsar sögur hafa
farið af, þótt fáir norðuráliubúar
hafi þangað komið. Öllum nýustu
fregnum frá þessu ysta norðvestur-
horni þýsku nýlendanna ber sam-
an um að þetta sje eitt af þeim
fegurstu og merkilegustu löndum
Afríku, þar sem heimasiðirnir eru
farnir að deyja út.
Nú orðið má komast í einu
hendingskasti austan frá Indlands-
hafinu eftir Úganda-bYauWnm og
Viktoríu-'jaUmm til Bukobe, sem er
stór og voldug nýlendustöð við
vesturströnd vatnsins. Einnig hin-
ir öfundsjúku verða að viðurkenna,
að þýskir menningarfrömuðir hafa
hjer unnið mikið þrekvirki. Stjórn-
andi nýlendustöðvarinnar hefur jafn-
sterk tök á höfðingjum landsins,
eins og þeir hafa á þegnum sín-
um, og í gegn um höfðingjana
hefur hann ennþá meiri áhrif á um-
dæmi sitt, heldur en hægt væri að
hafa með beinni stjórn. Því að
höfðingjarnir eru allt of mjög upp
á stjórn hvítra manna komnir, til
þess að þeim geti dottið í luig að
reyna að rífa sig iausa.
Leiðangur hertogans frá Mecklen-
borg mun með sínum 700 og upp
í 1000 burðarmönnum hafa verið
sá fjölmennasíi, sem farinn hefur ver-
ið um þessar slóðir. Leiðin var
lögð gegn um fylkin Biidu og Ka-
ragwe og gekk alt slysalaust með
vistföng og gistingar, Þettað eru
svæði með fellum og hásljettum við
ána Kagera, sem rennur í Níl og
tekur við öllu vatni frá þeim svæð-
um Austur-Afríku, sem liggja fyrir
vestan Viktoríu-vatn. Lítið nýtt var
þar að hafa nema eitthvað af jurt-
um, sem safnað var í ferðinni. —
Það er fyrst í Niansa við vestur-
enda hins aflanga Mohasivatns á
landamærum hins fyrirheitna lands
Rúanda að það fer að borga sig,
að fylgjast með þessari stóru lest,
sem reyndar oftast var látin skifta
sjer í ýmsar áttir, ýmist vegna rann-
sókna eða vistfanga. Frh.
*yxí
---- Frh.
íslendingar á Suður-Georgíu.
Hjer á landi hafa ekki farið
mildar sögur af ey þessari, enda er
hún all fjarlæg. En þessvegna minn-
ist Vísir liennar nú, að tveir ís-
lendingar hafa dvalið þar um tvö
ár, þeir Tótnas Guðmundsson hjeð-
an úr bæ og Ólafur Ólafsson úr
Borgarfirði. Þeir eru nýlega komnir
þaðan og komu á skrilstofu Vísis
og skýrðu honum frá mestu af því,
sem lijer er sagt.
Nú dvelja þar aðrir tveir íslend-
ingar, þeir Kjartan og Kristján Vig-
fússynir úr Önundarfirði.
Þeir Tórnas voru 37 daga á leið
inni frá eynni norður til Liverpoo
á Englandi og voru þó á hrað'
skreiðu gufuskipi. Þeir höfðu unnið
við skosku stöðina.
Kaupið er hjer 50 kr. á mánuð
og 1 eyrir af hverri útfluttri lýsis
tunnu, og er það ofanálag um 50C
kr. á ári, svo er og frítt húsnæði
og fæði og ferðirnar báðar leiðir
og kaup þann tíma sem ferðir
standa yfir, svo menn geta safnað
fje með því að vinna þar.
Hvalstöðvarnar.
Þær eru fjórar á landi, svo sem
áður er sagt; er hin skoska þeirra
stærst og vinna þarum 300 manns
en við hinar stöðvarnar vinna um
200 manns.
Hvalveiðar eru hjer afar miklar
og er það mest *knörhvalur» sem
veiddur er. Nokkuð er veitt af blá-
hval, en við hann er verra að eiga þar
sem hann er mjög fljótur að sökkva.
Þá veiðast og finnhvalur og sljett-