Vísir - 17.07.1933, Blaðsíða 2

V I S 1 K
Sími: 1234.
Málarar I
Gætið þess, að á hverri dós, sem þér kaupið af málningu og
lökkum, standi nafn
A.S. SADOLIN & HOLMBLAD
Það besta er ætíð ódýrast.
ZHF"’ Best að auglýsa í Vísi.
Símskeyti
Rómaborg, 18. júlí.
United Press. - FB.
Fjórveldasamþyktin.
Fullna'ðarundirskrift fjór-
veldasamþyktar Ítalíu, Stóra
Bretlands, Frakklands og
Þýskalands, hefir farið fram.
Montreal, 1G. júlí.
United Press. - FB.
Þegar ítölsku flugvélarnar lentu
í Chicago.
Fyrstu flugvélarnar i flota
Balbos Iögðu af stað kl. 11,14
(Austurfylkja sumartími).
Detroit, 16. júlí.
United Press. - FB.
ítalski flugvélaflotinn flaug
yfir Detroit á Jgið sinni til Chi-
cago. í fylgd með ítölsku flug-
vélunum voru 42 flugvélar úr
hernum. (Bandarikjaher).
Cliicago, 16. júlí.
Unitcd Press. - FB.
Fyrstu flugvélarnar lentu kl.
5 e. li. (Chicagótími). Veður
Var hið fegursta, glaða sólskin
og heiðrikja, er flugvélaflotinn
rtaug i hring yfir alla borgina.
Hátt uppi yfir ílölsku flugvél-
unum voru flugvélar Banda-
ríkjahers á sveimi. ChieagóÍmar
voru viðstaddir í tugþúsunda-
tali til þess að fagna komu flug-
mannanna, auk þess sem borg-
arbúar alment liorfðu á flug
þeirra yfir borginni. — Yfir
Michiganvatn flugu ítalirnir í
2000 feta liæð, i tveimur flokk-
um. Flugvél Balbos lenti fyrst.
Seinasta flugvélin í flotanum
íenti kl. 5,31.
New York, 16. júlí.
Unitcd Press. - FB.
Hnattflug.
Wiley Post lagði af stað í morg-
un kl. 5,10 f. h. (N.-York-timi) í
hnattflug einn sins liðs. Lagði
hann upp af Floyd Bennett
flugvellinum. — Post notar
sömu flugvél, sem hann flaug i
með Harold Gattj% er þeir settu
met i hnattflugi árið 1931. —
Wiley Post flýgur um Berlín,
Novosibirsk, Kabarovsk, Al-
aska, Edmonton (Alberta, Can-
ada) og lýkur fluginu þar sem
það hófst, á Floyd Bennet flug-
velilnum við New York.
Einnig eru lagðir af stað í
hnattflug tveir Lithaugalands-
búar, Stephen Darius flugkap-
teinn og Stanley Girenas. Þeir
áforma að fljúga án viðkomu til
Kovno. FlugN’él Jieirra er af
þeirri gerð, sem kölluð er „Bell-
anca monoplane“. Flugvélina
kalla ])eir Lithuanica.
Kúgun.
Foringjar jafnaðarmanna svifta
menn atvinnu og reyna að
svelta þá til hlýðni.
—o—
Komrnúnistar og jaínaðar-
menn svo nefndir tala mikið um
frelsi. En i reyndinni er það
svo, að enginn óbreyttur mað-
ur í liði þeirra má um frjálst
lröfuð strjúka. Þeir verða að
sitja og stfinda eins og for-
sprakkarnir heimta og eru þvi
i raun réttri algerlega ófrjálsir
menn.
Þetta vita allir, sem nokkur
kynni hafa af forsprökkum
þessum og háttalagi þeirra.
Þess hefir hvað eftir annað
orðið vart hér i bænum, að for-
sprakkar jafnaðarmanna taki
fyrir einstaka menn í liði sínu
og leggi þá í einelti fyrir litlar
sakir eða engar. Munu það eink-
um hinir betri menn í liði
þeirra, er fyrir þessu verða, þeir
er mestan þroskann sýna og
metnaðinn og kunna ekki við,
að láta fara með sig' cins og
skynlausar skepnur. — Hefir
of lítið verið að því gert hing-
að til, að taka svari þeirra
manna, er fyrir ofsóknum verða
af hendi alþýðu-böðlanna, sakir
skoðana sinna eða annars þess,
er því veldur, að þeir geta ekki
sætt sig við það, að lúta boði
og banni allskonar „foringja",
sem lireykja sér hátt yfir liinn
vinnandi lýð og þykjast hafa
rétt til þess, að vikja lronum til
hægri eða vinstri að vild sinni.
Fyrir skömmu kom á fund
„Vísis“ einn þeirrra manna, sem
orðið lrafa fyrir miskunnarlaus-
um ofsóknum af hench Héðins
Valdimarssonar og annara „for-
ingja“ þar i sveit. Sakir munu
ekki — svo blaðinu sé kunn-
ugt — aðrar en þær á hendur
þessum manni, að hann tók að
sér starfa nokkúrn, án þess að
skýra „liinum liáu herrum“ frá
og biðja levfis. En þegar svo
er komið, að menn eru taldir
ófrjálsir að því, að bjarga sér
og sínum með lieiðarlegri vinnu,
er þeir taka að sér sem frjáls-
ir menn. og fullvalda yfir vinnu-
afli sinu, þá er kúgunar-andinn
orðinn magnaðri en svo, að við
sé unandi i frjálsu þjóðfélagi.
Sagðist manni þessum svo
frá, að þau væri tildrög máls-
ins — þess rnáls, að hann var
sviftur atvinnu og atvinnuvon
sem bifreiðarstjóri í lögsagnar-
umdærai Rcykjavíkur ævilangt,
nema ef til vill því að eins, að
hann gengi til fullrar hlýðni
við Héðin Valdimarsson og fé-
laga hans —, að hann hefði tek-
ið að sér bifreiða-akstur (vöru-
flutninga eða annað þess liátt-
ar), án þess að tilkynna það
eða biðja unr leyfi.
Þyldr nú rétt að láta biíreið-
arstjórann segja sjálfan frá og
er skýrsla lians á þcssa leið:
„Veturinn 1931 var stofnuð
vörubílastöð hér í Reykjavik,
eins og mörgum mun kunnugt
og henni settar reglur, sem þeir
(þ. e. stofnendurnir) kölluðu
lög. En ekki mátti ræða þau á
stofnfundi og þá auðvitað engu
breyta. Stöðin tók ekki til starfa
í'yrr en siðari hluta aprílmán-
aðar, og ekki var hrifningin
meiri en það lijá vörubílastjór-
um og eigöndum, að langur
tími leið, þar til búið var að
tína saman alla þá bíla, sem að
lokum komust unclir urnráð
stöðvarinnar, eða hvað eg á nú
að kalla það.
Nú var altaf verið að halda
fundi, einhverskonar stjórnar-
fundi, að því er þeir sögðu, og
senda út miða til bílstjóranna.
Var á þá lelrað liitt og annað.
Þótti mörgum .þetta nokkuð
kreddukent, en okkur var gef-
ið í skyn, að ráðlegasl mundi
að lilýða, því að annars kostar
yrðunr við reknir frá atvinnu
okkar.
Eg er einn þeirra manna, sem
fyrir því urðu, að vera reknir
úr atvinnu, umsvifalaust og
skilyrðislaust.
Þegar þeir ráku mig, vissi eg
ekki til þess, að eg liefði neitt
til saka unnið, annað eu það,
að taka vinnu, sem mér bauðst,
án þess að tilkynna það á stöð-
inni eða biðja um leyfi.
Þessar voru sakirnar, að því
er eg þóttist vita þá þegar og
mér var frá skýrt síðar. Kom
nú maður úr stjórn „Dagsbrún-
ar“ og svifti mig vinnunni, bæði
fyrir sjálfan mig og bifreið
mína. Jafnframt var komíð
nneð aðra bifreið og bifreiðar-
stjóra tilkynt, að þá bifreið
mætti nota, en hvorki mig né
minn vagn. Eg væri nú þannig
settur, sakir framferðis mins
(eg var að bjarga mér með
heiðarlegu móti), að eg skyldi
hvergi fá vinnu með bifreið í
öllu lögsagnarumdæmi Reykja-
víkur. Dagsbrúnarmaðurinn var
þá spurður að því, hvernig á
þessu stæði, en hann svaraði því
þannig, að eg væri eitllivað
brotlegur við stöðina, en ekki
kvaðst hann vila um það nán-
ara.
Skömmli síðar kom eg með
vagn iriinn niður á stöðing,
stöðvaði lrann og lokaði lionum.
Kemur þar þá að Héðinn Valdi-
marsson við annan mann og
vildi opna bílinn. En hann var
þá lokaður, eins og eg sagði áð-
an. Gerðu þeir sér þá lílið fyr-
ir og brutu upp bilinn og rifu
af honum merki, sem eg liafði
keypt af stöðinni. Bað eg þá
um lögregluvernd, en var neit-
að um hana. Þá bað eg Héðin
um fund eða samtal, svo að
liægt væri að liðka þetta til og
miðla málum, en við það var
ekki komandi. Hafði eg þá ekki
önnur úrræði, en að stefna
Héðni fyrir lögreglurétt og þar
var málið i 8 mánuði og skild-
ist mér einna helst, að engra
úrslita væri að vænta. Hafa svo
sagt mér fróðir menn, að það
mundi svipað og húsbrot, að
ráðast á lokaðan bil og brjóta
hann upp. Þykir mér því harla
skrítið, ef þetta er rétt, að ekki
skuli liafa gengið dómur í máli
mínu gegn Iléðni.
Eftir því sem eg hefi konrist
næst, erum við nú orðnir fjór-
ir vörubilastjórarnir, sem rekn-
ir höfum verið með vagna okk-
ar af stöðinni og sviftir allri
vinnu og vinnuvon hér í lög-
sagnarumdæminu. Þykir okkur
hart að búa við það ófrelsi, að
mega ekki sæta þeirri vinnu
fyrir okkur og vagnana, sem
hér er að fá. Það er erfitt og
kostnaðarsamt að leita i önnur
héruð eftir slíkri vinnu, enda
óvíst, að lrana sé þar að fá.“
Þannig sagðist honum frá,
bifreiðarstjóranum. Hann tók
það fx-ain, að hann færi ekki
með annað en það, sem satt
væri og rétt í öllum greinum.
Frásögn hans liefir verið stvtl
litils liáttar og niður feld smá-
atriði, sem ekki þóttu rnáli
skifta.
Kosningamar.
Úrslit.
—o—
Vestmannaeyjar.
Þar hlaut kosningu Jóhann
Jósefsson (S.) með 667 atkv,
ísleifur Högnason (K.) fékk 338
atkv. og Guðm. Pétursson (J.)
130 atkv.
(Við síðustu kosningar fékk
Jóhann Þ. Jósefsson 753 at-
kvæði, frambjóðandi komm-
únista 220, jafnaðarmanna 235
og framsóknarmanna 34. Kjör-
fundur var betur sóttur í Vest-
mannaeyjum þá en við kosn-
ingamar í gær).
Akureyri.
Guðbrandur ísberg (S.) hlaut
kosningu með 650 atkv. Einar
Olgeirsson (K.) fékk 523 atkv.
og Stefán J. Stefánsson (J.) 335
atkvæði.
(Við kosningarnar þar á und-
an fekk Guðbrandur ísberg 598
atkv., Einar Olgeirsson 434, Er-
lingur Friðjónsson 158 og Ivr.
Guðmundsson 305).
Seyðisfjörður.
Haraldur Guðmundsson (J.)
hlaut kosningu með 221 atkv.
Lárus Jóhannesson (S.) fékk
184 atkvæði.
(Við kosningarnar þar á und-
an fékk H. G. 274 atkv., en Sv.
Árnason (S.) 145).
ísafjörður.
Finnur Jónsson (J.) lriaut
kosningu með 439 atkv. Jóhann
Þorsteinsson (S.) fékk 382 atkv.
og Jón Rafnsson (Iv.) 54 atkv.
(Við kosningarnar þar á und-
an hlaut Vilm. Jónsson 526
atkv., en Sig. Kristjánsson (S.)
339). ^
Merkir menn látnir.
—o---
Ove Rode,
ritstjóri danska blaösins ..Poli-
tiken‘‘ og fyrverandi innanríkis-
málaráðherra, er nýlega látinn,
tæpra 66 ára að aldri.
(Sendiherrafregn).
Ove Rode var fædclur 1867, son-
ur Godtfred Benjamin Rode, rit-
höfundar og dr. phil. (1830—1878)
en bróðir Helge Rode, rithöfundar.
— Móðir Jreirra Irræðra giftist
norskunr manni og fluttist til Nor-
egs eftir dauöa fyrra manns síns.
Ove Rode lauk stúdentsprófi í
Kristianía (Osló) 1885 og prófi í
forspjallsvísindum eöa heimspeki
ariö eftir. Fór því næst utan og
feröaöist um Þýskaland, Sviss og
Austurríki', en settist svo aö í
Danmörku og' geröist blaöamaður.
— Mun hann fyrst hafa skrifaö
þ,,Politiken“, en varð bráölega rit-
stjóri að frjálslyndú vikublaöi
(Piraten) og ritstjóri blaðsins
Bidjid jafnan
um
TEOFANI
Cigarettup.
Fást hvarretDa.
20 stk. 125
„Köbenhavn" var hann 1889—
1892. — Um þessar mundir mun
bann hafa orðið fastur starfsmaö-
ur við- „Politiken", en stjórnnrála-
ritstjóri iblað^ins varð hann árið
Í905 og þótti taka sér Hörup mjög
til fyrirmyndar.
Ove Rode fékst eitthvað við
skáldska]) og' hefir meðal annar.s
skrifað leikritið „Harlekins Om-
vendelse“ og- var það sýnt á Dag-
marleikhúsinu í Höfn. — En smám
saman drógu stjórnmálin hug hans
allan til sín og bauð hann sig fram
til þings i fyrsta skifti 1898.
Þegar flokkur vinstrimanna
klofnaöi (1905) fylgdi hann frjáls-
lyndari hlutanum að málum.
Árið 1909 bauð hann sig fram
í Holbæk-kjördæmi og náði kosn-
ingu, en féll þegar á næsta ári.
Skömmu síðar náði hann kosningu
í Kalundborg-Samsö kjördæmi og
hélt því þingsæti síðan.
Hann varð innanríkismálaráöh.
í öðru ráðuneyti Zahle’s áriö 1913
og var löngum talinn meðal helstu
manna í flokki sínum. Á ófriðar-
árunurn stóðu allmiklar deilur um
ýmsar skoðanir Ove Rode, sérstak-
lcga að því er snerti fjármálin og
lenti hann þá oft í hörðum senn-
um, innan þings og utan. — Hanu
var talinn frábær ræðumaður, rök-
vís og fylginn sér og óvæginn 4
cleilum, ef því var að skifta.
Frederik Weis,
prófessor við landbúnabarháskól-
ann danska, er látinn fyrir
skömmu.
Hann hafði legið sjúkur um
þriggja vikna skeið í illkynjuðu
fótarmeini (hnémeini), — Hljóp
bólga í fótinn og varð að skera i
hann oftar en einu sínni. Siðar
fékk hann æðastíflu og varð hún
banamein hans.
(Sendiherrafregn).
Fr. A. Weis var fæddur 1871.
Las fyrst gömlu rnálin, en síðar
náttúruvísindi, einkum plöntulíf-
fræði, og tók próf i þeim fræðurn
1897. Varð aðstoðarmaður á rann-
sóknarstofu Carlsbergs-stofnunar-
innar sama ár. Hlaut doktorsnaín-
bót 1902. Var um tima samverka-
maður J. Schmidt, prófessors. Hef-
ir skrifað fjölda tímaritsgreina og
blaðagreina um vísindaleg efni.
Dvaldist urn tíma i París og viðar
crlendis. Árið 1905 varð hann pró-
fessor í plöntulíífræði við búnað-
arháskólann í Kaupmannahöfn.
H.