Vísir - 29.04.1941, Blaðsíða 1
Ritstjóri:
Kristján Guðlaugsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð).
31. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 29. apríl 1941.
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar i 1660
Gjaldkeri S línur
Afgreiðsla
96. tbl.
Ástralska þjóðin búin
undir að heyra tíðindi um
mikið manntjón.
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
Fadden, settur forsætisráðherra Ástralíu, sagði í
morgun, að brottflutningi brezka herliðsins
frá Grikklandi væri haldið áfram, og væri
margar ástralskar hersveitir jægar lagðar af stað þaðan.
Fadden sagði, að ekki hefði verið unnt að koma í veg
fvrir, að manntjón yrði við brottflutning hersins, en
ekki væri hægt að segja nánara frá þvi að svo stöddu.
Hann bætti því við, að áströlsku þjóðinni yrði sögð öll
sagan, undir eins og fært þætti, og er eg sannfærður um,
að hún mun taka þeim tíðindum af hugrekki og still-
Inffu.
Þessi ummæli Faddens eru skilin á þann veg, að ver-
íð sé að búa þjóðina undir að heyra tíðindi um mikið
manntjón í liði Ástralíumanna.
Bandamenn flytja
Brott lið sitt frá
Grikklandi.
London í morgun.
I morgun snemma liöfðu
engar nýjar fregnir borist til
London frá Grikklandi, sam-
lcvæmt grískum eða brezkum
heimildum, en i gær skýrði
Spender liermálaráðherra Ást-
raliu frá því, að brottflutningur
hersveita Breta væri hafinn, og
hefði hann gengið að óskum, til
þessa. Ekki var minnst á brott-
flutning leifa gríska hersins, en
talið er víst, að þær verði einn-
ig fluttar á brott, ekki sízt þar
sem gríska stjórnin á Krít hefir
lýst yfir því, að barist verði á-
fram á grisku eyjunum.
I
Þjóðverjar segjast hafa sökkt
mörgum flutningaskipum.
Þjóðverjar segjast hafa sökkt
11 herflutningaskipum fyrir
Bretum, á laugardag, samtals
48.000 smálestum, en ekkert er
um þetta sagt i grískum tilkynn-
Mikla eftirtekt vakti, að Mac-
Kenzie King sagði, að gera yrði
ráð fyrir þeim möguleika, að
gerð yrði samtímis árás á Gi-
braltar, Suez og Singapore.^
Minntist hann á för Matsuoka
1 þessu sambandi og þótt ekki
væri hægt að segja neitt með
vissu um hvað rætt hefði verið
umfram það, sem kunnugt er,
væri ekki ólíklegt, að rætt hefði
verið um sameiginlegar hernað-
araðgerðir þríveldanna gegn
Bretaveldi.
Japanir reyna að draga úr
kvíða Ástralíumanna.
Japanir leitast við að draga
ingum. Að undanförnu liafa
Þjóðverjar tilkynnt daglega, að
þeir hafi sökkt fleiri eða færri
herflutningaskijýum, og fjölda
flugvéla.
Undanhaldið
var mjög erfitt.
Ástralskur blaðamaður skýr-
ir svo frá, að undanhaldið liafi
verið feikna erfiðleikum bund-
ið, ekki sízt vegna þess, að Þjóð-
verjar höfðu margfalt fleiri
flugvélar en Brétar, og notuðu
þær til steypiárása á hersveit-
irnar á undanhaldinu. Urðu
þær að halda kyrru fyrir að
mestu á daginn og iðulega að
leita skjóls fyrir árásunum. —
Lýsti blaðamaðurinn mikilli að-
dáun sinni á hinum tiltölulega
fámennu hersveitum, sem
vörðu undanhaldið. Ástralíu-
menn veittu lið bæði Grikkjum
og Nýsjálendingum, heilt lier-
fylki hvorum, er mjög kreppti
að þeim, og sagði blaðamaður-
inn ennfremur, að í sumurn
hersveitum Ástraliumanna, sem
undanhaldið vörðu, hefði næst-
•um hver maður verið með sára-
hindi.
úr ölium ótta Ástralíumanna,
og sagði sendilierra Japana í
Melbourne í gær, að Japanir
ætluðu ekki að hreyfa sig neitt
gegn Ástralíumönnum, og um
þríveldasamninginn sagði sendi-
herrann, að hann miðað að þvi,
að tryggja friðinn, einnig á
Kyrraliafi.
Sendiherrann ræddi einnig,
við Curtin, leiðtoga ástralskra
verkglýðsflokksins. Stóð við-
ræðan í fulla klukkustund og
sagði Curtin, að liann og sendi-
herrann hefði rælt alþjóðahorf-
ur í fullri hreinskilni.
Dessie var tekin án j
þess að til bardaga
kæmi í borginni
sjálfri.
London í morgun.
Það var tilkynnt í London i
gærkveldi, samkvæmt fregnum
frá Nairobi, að borgin Dessie í
Abessiníu liefði verið tekin án
þess til bardaga kæmi í borginni
sjálfri. Mótspyrna Itala virðist
liafa verið brotin gersamlega á
bak aftur, með sigri þeim, sem
Suður-Afrikuliersveitir unnu í
fjallaskörðum fyrir sunnan
hana.
Ekki er enn kunnugt hvort
Itölum tókst að eyðileggja
birgðir þær, sem i Dessie voru,
en líkur eru ekki til, að allar
birgðirnar hafi verið eyðilagð-
ar, þar sem -ítalir vafalaust
bjuggust við að geta varist
þarna lengur. Dessie var eitt af
þremur liöfuðvirkjum þeim,
sem liertoginn af Aosta ætlaði
að nota í vörninni.
Hafði liann safnað þarna
miklum birgðum, matvælum og
Iiergagnahirgðum, að minnjsta
kosti til þriggja mánaða, til þess
að hersveitir lians þvrftu engum
skorti að kvíða, en áform her-
togans var að verjast þarna, í
von um, að hernaðaraðstaðan
breyttist annarstaðar og ef til
vill yrði þá unnt að rétta hlut
íala í Aljessiníu. En þetta liefir
farið á annan veg. Nú eru að-
eins tvö höfuðvirki ófallin,
Gondar og Gimma. Bardagar
eru þó liáðir annal’staðar, en
með falli Gondar og Gimma
verður vart um teljandi mót-
spyrnu að ræða annarstaðar í
Abessiníu.
Undirbmúningur í Addis Abeba
undir komu Haile Selassie.
I Addis Abbeba er mikið um
að vera vegn fyrirhugaðrar
komu Haile Selassie þangað. —
Ihúarnir mála liús sín i þjóðlit-
unum, segir í fregn þaðan, og
borgin verður fánum skreytt, er
Ilaile Selassie sezt aftur í valda-
stól í höfðuðborg lands síns.
ítalir í Abes^iníu verða nú flutt-
ir í sérstakar bækistöðvar.
Það er nú hafinn úndirbún-
ingur að þvi, að flytja ítalska
borgara í Abessiníu i sérstakar
bækistöðvar og verða fyrst
fluttir 250 lielztu menn ítala í
Addis Abeba, og þar næst 1000
manns vikulega. Verður fólkið
haft í gæzlu í þessum bæki-
stöðum, þar til samkomulag
næst um bi’ottflutning þess, en
náist það ekki, verður það að
dúsa þarna til styrjaldarlolca.
Fangar verða sennilega fluttir
til Suður-Afriku og látnir vinna
þar að vegagerð.
SANDSTORMURINN BJARG-
AR? — EL SOLLUM FALLIN.
London i morgun.
Fréttastofufregnir, sem bár-
ust til London frá Kairo i gær,
hermdu, að hersveitir Þjóðverja
og ítala liefði tekið E1 Sollum,
sem er i Egiptalandi i’étt við
landamæri Lábyu. Áður liafði
verið tilkynnt, að vélahersveit-
irnar, sem, komust inn yfir
McKenzie King flytnr
ræflo nm strlflshorfnrnar
Árás á Singapore, Gibraltar og Suez samtímis
EINKASKEYTI frá United Press. London í morgun.
McKenzie King forsætisráðherra Kanada flutti ræðu á þingi
í gær og gerði að umtalsefni horfurnar í stjTjöldinni. Þrátt fyrir
erfiðleika þá, sem nú er við að stríða lýsti hann bjai’gfastri trú
sinni á sigur Breta.
Ennfremur ræddi ráðherrann mikilvægi samvinnu Banda-
ríkjanna og Kanada.
Siglmgarnar:
Samningar undir-
ritaðir í morgun.
Samningar um siglingar á
kaupskipum og togurum
voru undirritaðir í morgun.
Samningurinn hefir inni að
haida margskonar ákvæði
um frekari öryggisútbúnað,
svo sem á björgunarbátum,
stjórnpalli, flekum o. s. frv.
Þá náðist og samningur unx
nýja áhættuþóknun. Fær
hver skipverji greidda á-
hættuþóknun frá því að skip
leggur úr höfn hér, þar til
það kemur til hafnar í öðru
landi, svo sem hér segir: Yfir-
menn kr. 60 á dag, en undir-
menn kr. 40. Fá allir yfir-
menn jafna áhættuþóknun og
allir undirmenn sömuleiðis.
K. R. vann Drengj ahlanpið
Þýzk flugvél
skotin niður
fyrir sunnan
land.
ÉTT fyrir helgina kom
hingað brezki togarinn
Denbara. Var skipstjórinn særð-
ur og var lagður hér í sjúkra-
hús.
Þegar skipið var statt 120 sjó-
niílur suðaústur af Vestmanna-
eyjum gei’ði stór þýzk sprengju-
flugvél árás á það.
Gerði flugvélin árásina á tog-
arann frá stjórnborða úr lítilli
hæð og skaut úr vélbyssum á
togarann. Skipverjar svöruðu
skothríðinni með tveim vélbyss-
um, annari á stjónxpalli en
hinni aftur á skipinu.
Flugvélin flaug þvert yfir
skipið, en úm leið kviknaði i
henni og féll hún í sjóinn um
þrjár mílur frá skipinu.
Togai’inn beygði í áttina til
flugvélarinnar, en þar eð flug-
vélin féll í sjóinn úr svo lítilli
liæ^ð, töldu skipvei’jar togarans
ólíklegt, að nokkur flugmanna
hefði komizt lífs af.
Var svo tekin hin fyrri stefna
og farið eins greitt og hægt var,
því að skipstjórinn liafði særst
í árásinni.
Munið Heimdallar-
fundinn.
I kveld kl. 8 !/2 verður aðal-
fundur Heimdallar haldinn í
Varðarhúsinu. — Áður en
venjuleg aðalfundarstörf
hefjaát flytur Jóhann G.
Möller, alþingsmaður, erindi
um starfsmannahlutdeild í
atvinnurekstri.
Ungir sjálfstæðismenn.! —
Fjölmennið á fundinn og
komið stundvíslega.
Hlaupasveit K.R.,
er vann Drengja-
hlaujj Ármanns á
sunnudaginn. Frá
vinstri til hægri:
Haraldur Björns-
son, Friðgeir B.
Magnússon, Ósk-
ar Guðmundsson.
Drengjahlaupið fór fram í fyrradag í 19. sinn. Veður var
ágætt, stillt og hlýtt. Keppendur voru með fæsta móti, aðeins
14, frá þremur félögum.
r
landamærin á laugai’dag, hefði
lítið getað sótt fram.
Nú herma fregnir í morgun,
að mikill sandstormur geysi i
sandauðniimi og sé ekki auðið
að sjá lengra en 50 yards. Háir
þetta mjög hernaðaraðgerðum
liersveita óvinanna, segir í fregn
frá Kairo. Sandstormurinn var
að færast í aukana.
Sandstornxarnir geisa oft dög-
um saman og sennilegt ei*, að
Bretum komi vel, að fá nokurt
hlé, til þess að treysta varnir
sinar í nánd við landamærin.
Hlaupin var ný leið: Vestur
Vonarstræti, suður Suðurgötu
að Háskólanunx, þá yfir túnin
fyrir sunnan Hljómskálagarðs-
girðinguna, Sóleyjarg. og Frí-
kirkjuv. að Amtnxannsstíg. Leið
þessi er nolckuð lengri og erfið-
ari en sú fyl'ri, en skenxmtilegri.
Úrslit hlaupsins urðu þau, að
K.R. bar sigur úr býtum nxeð
11 stigum (átti 2., 4. og 5.
mann). Ármann var næst með
14 stig (átti 1., 6. og 7. mann).
B-sveit Árnxanns hafði 27 stig
fátti 8., 9. og 10 mann), en Í.R.
28 stig (átti 3., 12. og 13. mann).
Fyrstur i mark varð Árni
Kjartansson úr Ármanni, á 8
nxin. 24.2 sek. Annar var Frið-
Bílstjórarnir
höfðu upp á
bílþjófnum.
t
Kl. 23.14 í gærkveldi var
Chevrolet-bíl stolið frá bifreiða-
stöð Steindórs. Hafði bílstjórinn
skroppið inn í stöðina til þess að
sþyrja hvert hann ætti að fara,
og þegar hann kom út aftur var
bíllinn horfinn.
Sá er bílinn tók heitir Guð-
nxar Jónsson, Bræðraborgarstíg
49. Ók liann út úr bænum, eftir
veginum til Áláfoss, en er hann
var konxinn að Lanxbhaga-
brúnni ók hann bílnum á grjót:
hrúgu og stórskemmdi hanli.
Þegar bílsins var saknað fór
, sonur Steindói’s sti’ax að leita
hans — ók upp að Baldursliaga
og suður fyrir Hafnarfjörð, en
bíllinn fannst Ixvergi.
Þá konx einn af bílunx Steiix-
dórs ofan úr sveit, eftir Álafoss-
veginum og liafði ökumaðurinn
tekið vegfaranda upp í á leið-
iixni og ekið nxeð hann til bæj-
ax’ins. Þegar bílstjórinn lieyrði
um þjófnaðinn, setti hann hann
sti’ax i samand við nxanninn,
sem' hann hafði tekið upp í,
enda þótt hann hefði ekki komið
auga á bílinn, sem var fyrir utan
veginn.
Var fai’ið upp eftir og faixnst
bíllinn strax.
En bilstjórinn hafði gefið svo
góða lýsingu á þjófnum, að þeg-
ar nokkrir stai’fsnxanna Stein-
dórs voru á heimleið stáu þeir
mann, sem lýsingin passaði á,
meira að segja livað snerti mold-
ai’klessu, er var á fötum lxans.
Tveir mannanna gættu hans
svo, en sá þriðji sótti Iögregluna.
Þrætti maðux’inn fyrst, en játaði
síðan.
geir B. Magnússon úr K.R. á
8:31.2. Þx-iðji Sigui’gisli lýigurðs-
son úr I.R. á 8:31.5. Fjórði var
Óskar Guðmundsson, K.R..
Fimnxti Har^ldur Björnsson, K.
R. Sjölti Hörður Hafliðason, Á.
og sjöunci PétuL- Snæhjöi-nsson,
Á. Keppendur komu allir að
marki.
Hlaupið var nokkuð jafixt og
spemxandi frá upphafi. Friðgeir
tók þegar foi’ystuna og hljóp
geyst suður Suðurgötu, og
hélt henni suður að Háskóla, en
þar tók Sigui’gisli við. Fi’iðgeii’.
tók forystuna aftur á túnuix-
um og hélt lienni niður á Frí-
kírkjuveg, er Árni fór fram úr
lionmn og spretti í mai’k. Frið-
geir hljóp-of lxart á Suðurgöt-
unni til að geta þaldið vel út, en
Ái’ni var svo stei’kur, að hann
hefði líklega sigrað, livernig
sem hlaupið hefði' verið.
Hlaup þetta lxefir nú fai’ið
fram 19. sinnum. Hefir K.R.
sigrað 14 sinnum, en Ármann 5
sinnum. Önnur félög hafa ekki
komizt á blað. Sá bikar, senx nú
er keppt um, var gefinn af Egg-
ert Kristjánssyni 1939, og hefir
K.R. unnið liann tvisvar, en Ár-
mann einu sinni. — Er þetta
fimnxti bikarinn, sem unx er
keppt í hlaupinu og hefir K.R.
unnið hina fjóra til eignar.
Tvö félög, sem oft hafa keppt
í þessu hlaupi, hafa nú heltst xxr
lestinni. Eru það Fimleikafélag
llafnai’fjax’ðar og íþróttafélag
Kjósarsýslu. Vonandi konxa þau
aftur að ári, og nxættu þá hin
félögin vera fjölmennari, og er
þá sérstaklega átt við K.R. og
Í.R. Sólon.
1. maí.
Félög sjálfstæðismanna í
Bvik halda verkalýðsdaginn, 1.
maí, liátíðlegan, eins og undan-
fax-in ár. Að þessu sinni verður
þó ekki útisanxkoma, þar sem
þær eru bannaðar. En skemmt-
anir verða í báðum kvikmynda-
liúsunum kl. 22/2, með fjöl-
breyttri dagskrá — og verður
skemmtuniii i Nýja Bíó fyrir
börn.
Um lcvöldið verður samkoma
að Hótel Borg.
Blaðið Lýðfi'elsi kemur út í
tilefni dagsins, ásamt fylgirit-
inu „Stétt með stétt“, sem, verð -
ur fjölbreytt að efni.
Þess ber að vænta, að sjálf-
stæðismenn fjölmenni á þessar
skemnxtanir og leggi sitt af
nxörkum til að gera daginn að
sannkölluðum hátíðisdegi.