iFiuitndag 27 febr. 1919 MORGUNBLADID 6. argan 106. íðlublaft Ritstjórnarsími nr. 500 Ritstjóri: ViRijálmur Finsen £8&£oldarprentsmiðj& Aígr«ÍSstaa£n3 to. 609 Erl simíregnir, Frá fréttaritara Morgunblaðsins Khofn, 125. febr. Frá Berlín er síraað, að Bolzhe- wikkastjórn háfi tekið voldin í Bayern. Stjórnin í Weitnar hefir slitið öllum samgöngum við Bay- Ærn. Andstæðihgaflokkar stjórnar; innar hafa í dag komið með nppá- stungu um það, að fella ríkislán úr gildi. Búist er við því, að þeir I. C. Christensen ög Piper myndi hiná nýju stjórn í Danmörk. Ove Eode hefir lýst yfir því, að það verði •ekki samsteypustjóru. Úr ioftinua London, 26. febr. Wilson sýnt banatilræði. Áður eu Wilson forseti kom til jBoston á mánudaginn, fundust þar yítisvélar niður við höfnina'. Ut af þessum fjörráðmn vio forsetann yoru 14 Spáuverjar teknir fastir í New York á sunnudaginn og 9 Spánverjar og einn Kúbamaður í Philadelphia á mánudaginn. Önnur tilraun mun og hafa ver- ið ger til þess að myrða forsetann. Maður að nafni Andrew Rogosky. sem sagt er að sé stjórnleysingij reyndi til að komast til herbergja forsetáns í Coley Plaza gistihúsi og yar handtekinn eftir nokkra viöur- eign í stiganum. Hann var með marghleypu á sér og viðurkendi það, að „hann hefði ætlað sér að hitta Wilson". Heimkoma Wilsons. ^Forsetinn fékk óviðjafnaniegar viðtökur, er hann hélt fyrstu ræð- una eftir heimkomu sína til Banda- ríkjanna. Hann sagði, að heimurinn bygði von sína á Bándarikjunum. Ef Bandaríkin brygðust þeirri von, þá væri ekki hægt að sjá fyrir af- leiðingarnar. Bf vér göngum að eins að þeim friðarskilyrðum, sem heppilegust eru í svipinn, þá meg- um vér vita það, að vér höfum ekki undirskrifað annað í Versailles en að eins „scrap of paper" (pappírs- snipsi). ÓeirSir í Þýzkalandi. Vopnaðir Spartakistar trufluðu Xaupirðu góðan hlut, |»tt mundu hvar þú fékst uann. Sigurjón Pétursson. bæjarstjórnarkosningu í Diissel- dorf. Réðust þeir á kjörstaðinn, tóku seðlakassana og kjörskrárn- ar og brendu það á götmn úti eða vö-rpuðu því í Rín. Sagt er, að grimmileg borgara- styrjöld sé enn háð í Mannheim, og veiti ýmsum betur. Er barist uin yfirráð jafnaðarmatmablaðsms „Volkstimme". „Vorvarts" birtir skeyti frá fréttaritara í Essen og segir hann, að 200 manna óaldarflokkur hafi rænt námu-geymsluskála, eu annar óaldarflokkur sprengt uppgöngur úr námunni. 600 verkamenn voru um það leyti að vinna niðri í nám- unni, og verður eigi hægt að bjarga þeim fyrstu fjórtán dagana. Lög- reglnþjónn, sem reyndi að koma í veg fyrir glæpinn, var drepinn. Stórkostlegar viðtökur fékk annað stórfylki „Grenadier Guards", er það kom til London frá Rín. Vopnahlé liefir verið komið á milli Pólverja og Ukraine. Sókn Bolzhewikka. Tilraunir Trotzkys. að rjúfa her- línuna í Eistlahdi, milli Narva og M'arienburg, hafa mishepnast. Frá Afganistan. Það er tilkynt, að Nasrullah Kahn, bróðir Amirs, hafi tekið við ríkisstjóm í Afganistan. Nánari fregnir af morði Amirs sýna það, að hann var skotinn og lagður í gegn meðah hatm svaf. Morðingj- arnir voru tveir. Ludendorff. Símskeyti frá Kaupmannahöfn hermir það, að Ludendorff hers- höfðiiigi, sem nú er á förum frá Svíþjóð, hafi tilkynt stjórninni í Weimar, að hann muni bráðlega leggja fram fyrir hana 600 síðu bók, sem hann hefir ritað, til þess að verja gerðir sínar í ófriðnum. Stjórnin hefir skifzt á nokkrum skeytum við Hindenburg út af þessu og er að búa sig undir að birta ýms leyniskjöl, til þess að glögt sjáist starfsemi aSalherbóð- anna í ófriðnum. KaupiríSu góðan hlut, þá mundu hvar þú fékst hann. Sigurjón Pétursson. Samyinna Norðurlanda. Þegar samningamir milli Dana og íslendinga voru á döí'iimi, kom það skýrt fram í blöðum á öllum Norðurlöndum, að færu Danir níi ekki viturlega í málið og íslend- ingar hóglega, þá gæti verið hætta á því, að Island yrði eigi að eins viðskila við Danmörk að öllu leyti, heldur jafnframt viðskila við Norð- urlönd. Tókn mörg blöð í þann strenginn -— sérstaklega mörg hin stærri blöð frænda vorra Svía — að slíkt mætti aldrei verða, að í's- land yrði viðskila við hin önnur Norðurlönd. Nú leiddi að vísu til ríkjaskiln- aðar með Dönum og íslendingum, en eigi að síður eru þeir svo ná- komnir hvor öðrum um margt enn ])á, að mx eru minni líkur til þesð en nokkuru sinni áður, að til full- komins skilnaðar dragi. Og af gangi málsins má hverjum manni vera það Ijóst, að Islendingum er það í rauninni engu minna kapps- mál en liinum öðrum Norðurlönd- um, að allar norrænu ]>jóðirnar verði samherjar á grundvelli jafn- réttis og frelsis. Enda er það eigi nema rétt, því að margs konar sameighúegir hagsmunir binda þær saman, auk þess að sif jaböndin eru enn sterk. Á hitt ber líka að líta, að með samvinnu í viðskiftamálum, bæði inn á við og út á við, geta norrænu þjóðirnar komið ár sinni mikið bet- ur fyrir borð^ heldur en ef þær hokruðu hver sér. Þetta hefir og sannast nú í stríðinu. Þá er nú að eins eftir að vita, hvern sóma frændþjóðirnar vilja sýna hiim unga íslenzka ríki, hvort þeini hefir verið það alvara, að ís- land mætti eigi missast ur hópn- um. Mælum vér það helzt til Svía. Til þess að viðskifti þjóðatma geti orðið farsæl, þurfa þær að vera sem samhentastar. En fyrsta skil- yrðið íil þess er það, að þær hafi fulltrúa eða trúnaðarmenn bver hjá annari. Norðmenn hafa nú um nokkurra ára skeið haft iitsendan ræðismann hér og ætla að halda því áfram. Danir munu senda hingað fulltrúa fyrir sína hönd og er þess að vænta, að Svíar sendi líka ræðismann hingað, fyrir sína hönd. Gæti það orðið báðum þjóð- um hið mesta happ,bæði menning- arlega og í viðskiftum, eigi sízt ef beppilegur maður væri iú þess val- Eaupirðu góðan hlut, þá mundu hvar þú fékst hann. Sigurjon Pétursson. Fundur í kvöld kl. 8^/2 í Iðnó nppi. S t j ó r n i n. inn. Vitum vér engan líklegri til þess heldur en Ragnar Lundborg, því að hann mun þegar hafa aflað sér svo almennra vinsælda hér, að alþjóð mundi fagna því að fá hann hingað sem ræðismann Svíaríkis. Ilanii er einnig svo vitur maður og fjölfróður, að hann mundi fremur auka en rýra álit vort á Svíum. Dýrtíðin. í Morgunblaðmu 2i. febrúar s. 1., í greininni „Dýrtíðin í Danmörku", stendur, að nú í jan. s. 1. sé svo miklu dýrara að lifa en árið 1914, að það nemi í Danmörku ............. 90 % í Noregi................. 160 — í Svíþjóð ................ 167 — ú Islandi (muni það vera) . 230 — Pyrir þrjú fyrstu ríkin eru þess- ar tölur alveg réttar. Um verð- hækkun varanna á íslandi í jan. 1919 hefi eg ekki séð skýrslur frá Hagstofmmi okkar, en mér þykir líklegt, að ágizkun blaðsins sé x-étt, því 1. október í haust var verð- hækkunin frá því í júlí 1918 komín upp í 214 %, eða því sem næst. Það, sem vantar í Morgimblað- inu, er síðari liðurinn í upplýsing- um Hagstofu Dana, sem sé hvað heimili, sem eyddi 2000 krónum í júlí 1914, verð\ir að gefa fyrir sömii nauðsynjar í jaiiúar 1919, og það voru í Danmörku ........... 3800 kr. í Noregi............... 5200 — í Svíþjóð .............. 5340 — á íslandi (sé verðhækk- unin 230%) ......... 6600 — Danastjórn hefir gert alt, sem unt var, og gefið út tugi miljóna árlega, til að halda verðinu niðri, eins og blaðið tekur fram. ísland hefir lítið gert til þess, nema hvað hér hefir verið útbýtt 2800 smálest- um af kolum á 125 kr. smálestina. En það liggur svo mikið af dýrtíð- inni á íslandi í legu landsins og veðráttu og landshögum. Norður- lönd hafa því nær nægilegt korti Kaupirðu góðan hlut, þá mundu hvar þú fékst hann, Sigurjón Pétursson.
Beinir tenglar
