Morgunblaðið - 09.04.1919, Blaðsíða 1

Miðvikudag
9
apríl 1919

6. árgangur
147.
tölublaQ
Ritstjómarsími nr. 500 (| Eitstjóri: Yilhjálmur Finsen j ísafoldarprentsmiSja
Afgreiðslusími nr. 500
b|| Viljum kaupa sem fyrst
60—100 tonna kúttev
með eða án mótors,
Ca. 30 t. mótorskip,
10—15 t. mðíorðáf.
CspHoíin @o.
Akureyri.
Tljatfi S. Espfjotin
á Skjaldbreið kl. 4—6 ■
Erl. símfregnir.
(Frá fréttaritara Morgunblaðsins).
Khöfn, 6. apríl.
Frá Bayern.
Prá Miinchen er símað, að Bolsh-
víkingastjórn hafi verið komið á í
Bayern.
Erlendur g-jaldeyrir.
100 krónur sænskra .. kr. 106.90
100 krónur norskar .. — 102.65
Sterlingspund ........... — 18.47
100 dollarar............. — 396.50
Ur IsftinB,
London, 8. apríl.
Bolzhewikka-ósigur.
Hermálaskrifstofan tilkynnir, að
skeyti hafi komið frá Arkangel
um það að á laugardagsmorgun
hafi óvinirnir ráðist á stöðvar vor-
ar hjá Shredmerhenga, eftir að
hafa skotið á þær alla nóttina. A-
hlaupinu var hrundið og hiðu óvin-
írnir mikið manntjón. Lágn val-
kegtir fallinna Bolzhewikka um-
hverfis húsin. Tókum vér þar hönd-
um stórfylkishöfðingja, aðstoðar-
foringja hans og 100 menn aðra og
náðum 5 vélbyssum að herfangi.
Yér biðum sjálfir ekkert manntjón.
Saar-dalurinn.
„Daily Mail“ segir að það sé
álitið í París, að meira eða minna
samkomulag hafi orðið um Saar-
dalinn og um það, að Þjóðverjar
greiði bandamönnum „tekjuskatt“
af iðnaði sínum í 30 ár til skaða-
hóta.
Di zleikur Háskólastúdenta
verður haldinn þriðjudaginn 15. april í Iðnó.
Aðeins stúdentar eldri og yngri og dimittendar hafa aðgang.
ve ður auglýst nánar.
Síðar
Lloyd George á förum heim. •
Fregnir, sem kornu til London í
gærkvöldi herma það, að Lloyd
friðarráðstefnunni í París í lok
George birist við að fara lieim af
þessarar viku. Hann vonast til þess
að geta gefið neðri deild þingsins
skýrslu tim bráðabirgða-friðarskil-
yrðin, áður en þingið tekur sér
páska-frí, en það verður sennilega
í næstu viku.
Bretakonungur og páfinn.
Páfinn liefir fengið hréf frá
Curzon lávarði, þar sem honum er
innilega þakkað í nafni Georgs kon-
ungs fyrir hina drengilegu meðal-
g'öngu hans við tyrknesku stjórn-
ina, þar sem major Cree og aðrir
brezkir liðsforingjar úr Mesopota-
miahemum áttu í hlut. Tyrkir
höfðu tekið þá höndum og átti að
skjóta þá sem stigamenn (frane-
tireurs), en þeim dómi var hreytt
vegna milligöngu páfastólsins.
Rauðikrossinn,
sem áfkastaði svo frámunamiklu
starfi í ófriðnum, mun bráðlega
verða settur til þess að berjast gegn
farsóttum á friðartímum. Nefnd
manna, sem situr í Cannes (fransk-
ur bær við Miðjarðarhaf), vinnur
nú að því að gera tillögur um starf-
semi Bauðakrossins framvegis.
Verða þær tillögur lagðar fyrir
hina miklu ráðstefnu Rauðakross-
ins í Genf, sem haldið verður mán-
uði eftir að friður er saminn.
Hefndin í Cannes ræddi á laugar-
daginn Um nauðsyn þess að stofna
sem allra fyrst heilbrigðismiðstöð,
sem verði milliliður allra Rauða-
kross-félaga í heilbrigðisstarfsemi
þeirra í framtíðinni um víða ver-
öld. Fekk þessi ráðagerð óskift
fylgi allra.
Sóttvarnir í Englandi.
Til þess að verjast þeirri hættu,
að næmar farsóttir berist frá meg-
inlandinu, verður farið fram á það
við þingið, að það auki vald heil-
hrigðisstjórna í hafnarborgum, til
þess að þær hafi rétt til að ann-
ast heilbrigðisskoðun á öllum út-
lendingum undir eftirliti heilbrigð-
isráðuneytis.
Dtlendir ferðamenn
og Island.
Búast má við því, að útlending-
an hef ji nú þegar í sumar kynnis-
ferðir til Islands. Og telja má víst,
að straumurinn hingað verði miklu
meiri á komandi árum en var fyrir
stríðið. íslaud er orðið kunnara úti
nm heim en áður var, það hefir
komið fram gagnvart umheimin-
um sem sjálfstæður aðili og fengið
.ríkisviðurkenningu á pappírnum
að minsta kosti, og fer eigi hjá því,
að þetta hafi beint hingað huga
margra, sem áður mundu varla eft-
ir að ísland var til.
Bn ástæðurnar eru bágar til þess,
að veita gestum viðtökur. Hér eru
engin skilyrði frá mannanna hendi
til þess að gera útlendingum greið
ferðalög til landsins. Ekkert gisti-
iiús, sem þeir gera sig ánægða með,
hvorki hér í borginni né á fjöl-
förnustu leiðum uppi um sveitir.
Engin npplýsingaskrifstofa fyrir
ferðamenn, nema ef vera skyldi að
Cooks-ferðamannaskrifstofan kefði
hér nmboðsmann enn þá. Engir
nýtilegir leiðarvísar, til þess að
kynnast helztu leiðum og merkustu
stöðum. Að vísu hefir smáköflum
um ísland verið hnýtt aftan við
ferðaleiðarvísira fyrir Danmörku,
en bæði eru þeir ófullkomnir og
alls eigi á réttum stað, því fæstir,
sem ferðast til Danmerkur, fara
þaðan til íslands.
Sumum kann ef til vill að þykja
álitamáí, hvort vert sé að sækjast
eftir að fá liingað strauma af út-
lendu ferðafólki, og eru jafnvel
f jandsamlegir því. Færa þeir það til
síns máls, að það hafi óholl áhrif
á landsmenn og íslenzkt þjóðerni,
baki fólki óþægindi og tafir, eink-
um í sveitunum að sumarlagi, og
mundi horfa til vandræða, ef því
fjölgaði að mun. Þetta er satt að
vissu leyti. En óþægindin stafa
mest af því, að ferðafólkið hefir
hingað til verið svo fátt, að það
hefir eigi svarað kostnaði að reisa
gistihús á fjölförnustu leiðunum,
og gestiniir því lént á sveitaheim-
ilum, sem eigi gera sér hýsingu
ferðafólks að atvinnu, og stundum
eru alls eigi um það fær, að taka
á móti fólki, síst svo vel sé.
Önnur lönd, sem skilyrði liafa frá
náttúrunnar hendi til þess að draga
að sér útlendinga, hafa undantekn-
ingarlaust tekið þann kostinn, að
reyna að auka sem mest ferða-
mannastraimiinn inn yfir landa-
mæri sín. í Noregi og Sviss liefir
fjöldi manns atvinnu af ferðalög-
um útlendinga og er þannig beinn
peningahagnaður að þeim. Þó eigi
sé á það litið, er samt önnur megin-
ástæða til þess að gefa máli þessu
gaum. Það er viðurkent bæði a£
einstaklingum og- hinu opinbera, að
oss sé það nauðsynlegt að önnur
lönd hafi sem mest og bezt kynni
af oss. Vegurinn milli Islands og
umheimsins hefir legið um Dan-
mörku, hæði í efnalegu og andlegu
tilliti, og vér höfum verið óþarf-
lega einangraðir. Nú er mál til kom-
,ið að geta litið í allar áttir. Og
fátt er það, sem betur getur aukið
þekkingu á landinu og högum, þess
en eiumitt það að útlendingarkynn-
ist landinu af eigin reynd.
En eins og nú er ástatt, er þess
tæplega óskandi, að útlendingar
komi hingað. Vér erum algerlega
óviðbúnir og það er lítt hugsandi,
að ókunnir gestir fái fagurt hug-
boð um framkvæmdir og myndar-
skap landsbúa. Hér þarf mikið að
gera, svo að hægt sé að láta ferða-
mönnum líða viðunanlega. Einn og
eigi veigaminsti þáttnrinn í því er
auðvitað gistihús í höfuðborginni,
sem vonandi lætur ekki lengi híða
héðan af, því að til þess er
orðin svo knýjandi þörf frá annari
lilið.
Full þörf er orðin á því, að
myndað verði félag hér í hænum
með því markmiði, að greiða götu
litlendinga, sem hingað koma.
Fyrst þarf að búa alt í haginn, og
að því loknu vekja atliygli ferða-
langa á landinu. Þeir mnnu ekki
láta standa á sér, tmdir eins og þeir
í'á vitneskju um að gott sé hér að
vera. En nú munu margir líta líkum
augum á íslandsför, eins og vér á
Grænlandsför.
PAGBOI'
!
Hrognkelsaveiði er nú orðin allgóð
hér í Reykjavík og eins í Skerjai'irði.
Má daglega sjá ekið fullum vögnum a£
rauðmögum um göturnar og flýgur
rauðmaginn út, þó dýr þyki — 60 aura
hver.
Vegabætur. Jafnframt því sem nú er
verið að gera við Tjarnarveginn og
setja brú á hann, er hlaðinn upp grjót-
garður framaní Frí kirkjuveginum,þang-
að suður. Verður þá og sjálfsagt einn-
ig borið ofan í Fríkirkjuveginn og veg-
ina vestan Tjarnarinnar, svo sem Skot-
liúsveg og veginn neðan við íshúsið.
Enn fremur er nú verið að gera veg
hringinn í kring um tjarnarbotninn. og
er hann gerður úr ösku og rusli, sem
sorplirei 1 simarmemi aka þangað dag-
lega.
Melkot hefir verið rifið og standa
nú að eins eftir rústirnar. Fer þeim
nú að fækka torfbæjunum hér íReykja-