Tíminn - 11.07.1953, Blaðsíða 8

17. árgangur.
Reykjavík,
11. júlí 1953.
153. blað.
Beria svip
æðsta
Alvarlegustu málaferli síðan
Trotsky var ákærður 1927
Búizt við að fall Beria Iiaíi núklar breyí- j
ingar á níanríkisstefim Ilússa í fiör me‘l sér j
Snemma í gærmorgun flutti útvarpiS í Moskvu þá fregn j
eftir Tass-fréttastofunm rússnesku, að Beria innanríkis- !
ráðherra og yfirmanni öryggismálanna hefði verið vikið úr
embætti, stefnt fyrir æðsta dómstclinn og sakaður um þjóð- I
svik og þjónustu í þágu erlendra ríkja. Fregn þessi kom all-
mjög á óvart í Vestur-Evrópu, og telja stjórnmálamenn þar,
að þetta muni hafa í för með sér víðtækar breytingar á
stefnu rússnesku stjórnarinnar í innanvífo's- sem utan-
ríkismálum. —
og valdabaráttu hans, hve
orð Lenins og annarra leið- i
toga kommúnista fyrr og |
síðar séu rétt, er þeir vara
við allri persónudýrkun.
Malenkov flutti einnig
þingi kommúnistaflokksins
skýrslu um
og sakaður um þjóðsvik
Var náinn samstarfsm.
Lenins og Stalins
Pravda og önnur blöð
sovétríkjanna fluttu fregn- •
ina í gær og rituðu um hana
forustugreinar. í fregnum
blaðanna segir, að Lawrenty
Pavlovitvitch Beria innan-
ríkisráðherra og varafor-
sætisráðherra hafz verið vik
BERI A
Afleiðing valdabaráttunnar
Þegar Malenkov komst til
Lavrenty Pavrovpéh Beria málaráðherra. A það hefir
var fæddur 1899 3og er því hins vegar veriö bent, að
54 ára að aldri. líann var af valdabaráttan í Rússlandi
sömu slóðum og Stalin. Hann mundi ekki koma glöggt í
gekk í kommúnistafíokkinn í ljós fyrr en nokkuð liði frá
Baku 1917 og tólv þ^átt í bylt- dauöa Stalins, eins og átti
ingunni. Hann varg.'..yfirmaö-1 sér stað við dauða Lenins.
ur öryggisþjónustunnar í Fyrsta fórn þeirrar valdabar
Kákasus 1921 og gegndi því áttu hefir nú orðið Beria,
starfi til 1931. Síðan hefir hvort sem það táknar fall
hann verið mjög -“fiðinn viö Malenkovs síðar eða hann
stjórn öryggismálaffna í Rúss hefir gert eins konar banda-
landi. Hann varð ráðherra lag við Moiotov.
11941, og hefir verið sæmdur j
j æðstu heiðursmerkjum
Rússa, svo sem ISenin-orÖ-
unni.
Beria var því lengi einn
nánasti samstarfsfffáður Len
- Malik kominn aftur
til London
æðsta ráðs sovétríkjanna
hafi hlýtt skýrslu Malen-
kovs forsætisráðherra um
i»ii vtsru. vm f. hinp.i?i _ife oiaerleen tam!^ 1 Russlandl eftlr da;Uða!ins og stalins. Hann átti áj Jakob Malik, sendiherra
íð úr kommúmstaflokknum h . L? ‘hpim Stahns, var vitað, að valda- stríðsáru.num 3æS' í æðsta Rússa í London, var sem kunn
fyrir flokkssvik. Þar segir j,1'ri Jí. itiA frð prnhp3t-ti ! barattan stóð milli þeirra varnarráði ríkisins ásamt ugt er af fréttum kvaddur
og, að framkvæmdanefnd RPriQ í pmhætti'' ^riggia: Beria> Molotovs og;þremur öðrum, þar á meðal heim til Moskvu fyrir nokkr-
—“-i-1-------ÍT,na_,rflr1-rjc*h<irr_ hpfi ;Ma.lenkovs. Malenkov virtist * stalin, og voru öll völd lands- j um dögum. í gær kom hann
skinaður Krualov ráðherra ínióta stuðnings Beria tiljins raunverulegá ' i höndum aftur til London. Talið er, að
!ð skipaður Ki uglov raðherra.. vaidatökunnar, enda hélt þess ráðs. I hann hafi verið kvaddur heim
sviksamlega starfsemi Beria Hin alvarlegustu síðan 1927. j hann þá um Beria hinarj Beria hefir ætig verjg tal-j til þess að vera viðstaddur
og samþykkt eznróma að Þótt Rússar hafi á undan- nxestu lofræður, Jékk^honum ; jnn gggur samstarfemaður og uppgjörið við Beria og frávikn
víkja honum frá embættz'.
Opnaðz Iandzð.
í skýrslu Malenkovs segir,
förnum árum oft hreinsað aukin völd í hendur, þar sem; samjierj1 Malenkoys, og var ingu hans. Síðan hafi hann
t.íi no- Qvint. pmhnpt.t.i kært, hann sameinaði í hendi hans rxisr c-owicfoiko hoírro fpnoifi rvv fvrirmí^pli nm ‘hopr
til og svipt embætti og kært
fyrir landráð ýmsa valda-
menn sína og fyrrverandi
að Beria hafi á undanförn-1 máttarstoðir kommúnism-
um mánuðum opnað landið ans, er almennt talið, að fall
fyrir flugumönnum erlendra Beria og málssókn á hendur
ríkja og fengið erlendum rík-j honum sé hið alvarlegasta
isstjórnum vald og vopn í mál síns eðlis síðan réttar-
hendur gegn rússnesku stjórn höldin yfir Trotzky hófust
inni. Hann hafi svikizt um 1927. Málaferlin 1936 eru ekki
að tryggja stjórn öryggis- talin eins afdrifarík, enda
málanna, látið sendimenn hefir ekki verið hreyft við
sína veikja trú þjóðarinnar svo valdamiklum manni, sem
á sósíalismann, spillt fram- Beria var nú, síðan 1927.
gangi hinnar sósíalistisku j
.................. álitið að samstaáa þeirra fengið ný fyrirmæli um þær
yfirstjorn oryggismálanna^ o^g hefði lyft Malenkoy í valda-1 breytingar á utanríkisstefn
stólinn gegn samsfepðu þeirra' unni, sem fall Bería hefir í
innanríkisráðherra. I
virtist þá fremur Molotovs og Builgggiins her- för með sér.
embætti
Molotov
hverfa í skuggann. Nú er hins
vegar ljóst, að Molotov er orð
inn valdamesti maður Rúss-
iands næst Malenkov.
Fall Beria er því augljós
afleiðing valdabaráttunnar,
þai sem Molotov og Malen-
kov hafa tekið höndum sam-
an um að víkja honum úr
vegi.
þróunar og reynt þannig að
undirbúa jarðveginn fyrir
kapítalismann á ný. Hann
hafi virt að vettugi ákvarð-
anir stjórnarinnar, dregið
öll völd öryggismálanna í sín
ar hendur og stefnt að því
beint og óbeint að gera inn-
anríkisráðherrann að æðsta
manni ríkisins.
Varast persónudýrkun.
Þá sagffi Malenkov enn-
fremur, aff Beria hefffi reynt
aff æsa vinaþjóðir ráðstjórn
Eykur fall Beria stríðs-
hættuna í heiminum?

Norrænir atvinnurekendur
sinn i
ViunuveitepdasainS). íslands hefir sam-
vistnu við systursíofuaiiir á IVorðurl.
Á sunnudaginii koma hingað frá Norffurlöndum góffir
gestir, sem ekki háfa komið hingað til lands áffur, en beðiff
■; íslandsfararinnar meff talsverffri eftirvæntingu. Eru það
j forustumenn vinnúýeitendasamtakanna á Norðurlöndunum
: f jórum. Frá FæreyÍúm kemur enginn, þar sem þessi sam-
Fregnin um fall Beria vakti, ingar, sem vart hefir orðið tök eru ekki starfahdi þar ennþá.
hina mestu athygli meðal j síðustu vikur á utanríkis-J ^
stjórnmálamanna á vestur- stefnu Rússa samstöðu| Kjartan -rhor.8 hiformaður
löndum. Þegar, er fregnin þeirra að þakka. Molotov og' Vinnuveitendasaiúbandsms
barst til Washington, skutu; Builganin voru aftur sam- rædci 1 gær V1®. t>lfl1Ö,a.rn,enn’
utanrikisráðherrar vestur-jmála um hina fyrri. stefnu asamt Guðmundi Vilhialms-
veldanna, sem þar sitja nú,Rússa. Nú þykir aftur sýnt, sym> varatorinanni Þess
ráöstefnu, á aukafundi. Rík-jag hin nýja stefna hafi geð-,framkvæmdasti0ruin Bj01?"
isstjórnir margra landa í ið nokkurn-hnekki, sem m.a.;vin Slgurðssyni og ar a ri
reynt að stofna til óeirffa og
uppreisna gegn ráffstjórn-
inni. Sýni dæmiff um Beria
Verður hætt við
fjórveldaráðstefn-
una?
Stj órnmálaf réttaritarar
arríkjanna gegn þeim og Vestur-Evrópu héldu og auka
fundi i gær.
Sendiherrar kallaðir heim.
í gærkvöldi hafði sendi-
herra Bandaríkjanna í
Moskvu, en hann hefir und-
anfarna daga dvalizt í París
í leyfi, verið kallaður héim
til viðræðna. Almennt er tal-
ið, að hann hafi haft vitn-
eskju um það, sem í vænd-
um var fyrir nokkrum dög-
. um, og gert stjórn sinni að-
ræddu nokkuð um það í gær, j vart. Einnig er talið, að sendi
hvort fall Beria mundi hafa herrar annarra vestur-Evr-
einhver áhrif á væntanlega! ópuríkja verði kallaðir heim
fjórveldaráðstefnu á Ber-1 næstu daga.
muda. eða hvort hætt mundi j
verða við hana vegna þess. , Eykst stríðshættan?
Fregnir vestan um haf herma, j Við valdatöku Malenkovs
að Eisenhower forseti muni var álitið, að Beria og hann
nú telja minni líkur til þess hefðu verið nokkuð sam-
en fyrr, að hún verði til nokk miála um utanríkisstefnuna
urs gagns. og ef til vill séu þær breyt-
hefir komið fram í ókyrrð- rikssyrii. Sögðu ÞéÍ£frá þess-
inni í lepprikjunum, og þess ari fyrirhuguðu hei^isokn frá
vegna hafi stefna Molotovs frændÞíóðunum-
orðið ofan á aftur, en Beria'. , .
veröi -,ú geröur ábyrgur fyr-,1 f>'rsta s'"" “ . .
ir mistökunum. . Da8sna 13'Æ£lÍí‘?S
(Franihald á 7. sfSu). í................... .
Nöfnin Beria-stræti og
Beria-hérað úr sögunni
Rússnesk stjórnarvöld
tóku þegar í gær til viff að
afmá nafn Berza sem allra
dyggilegast úr sögunni. Eft
ir honum hafa á undanförn
um árum veriff skýrð ýmis
stræti, héruff og bæir, eins og
eftzr öðrum ráðamönnum
kommúnista.
Nú hefir til dæmis stræti
ett í horg í Kákasus verið
skírt Lenin-stræti í stað
Beria stræti, og hérað, sem
bar nafn Beria, var skírt
Kalinin-héraff. Þar endurtek
ur sama sagan sig og áffur.
í hvert sinn sem'áhrifamik-
ill stjórnmálamaffur hefzr
verið rekinn frá og ákærffur,
hefir nafn hans veriff þurrk
aff út og allt, sem eftir hon
um hét, skírt upp á ný.
Vinnuveitendasamband Is-
lands til fyrsta fundar nor
rænu vinnuveitendasamtak-
anna, sem haldinn hefir ver-
ið hér á landi.
Hingað koma 3 fulltrúar
ásamt frúm frá hverju vinnu-
veitendafélaganna á hinum
Norðurlöndunum, Danmerku,
Finnlandi, Noregi og Sviþjóð,
samtals um 70 manns.
Fundir, sem þessir, þar sem
forustumenn samtakanna
ræða þau mál, sem efst eru á
baugi á hverjum tíma, eru
haldnir reglulega og hefir
Vinnuveitendasamband ís-
lands af og til frá 1938 sent
fulltrúa á fundina, en eins og
áður segir, hafa þeir aldrei
verið haldnir hér á landi fyrr.
Auk skýrslna, sem gefiiar eru
á fundinum um gang mála í
hverju landi um sig, síðan síð
asti fundur vár haldinn, eru
rædd þau mál, sem úrlausnar
bíða á hverjum tíma.
Auk fundarhalda verður hin
um erlendu gestum boðið að
skoða ýmsa markverða staöi,
svo sem Þingvelli og Sog, þar
(Framhald á 7. sBu).