Tíminn - 27.04.1957, Blaðsíða 8

8
T í M I N N, laugai'dagirm 27. apríl 1957,
Góustaðahjónin
Sveinn Guðmundsson bóndi á
Góustöðum í Skutulsfirði er sjö-
tugur í dag, fæddur að Hafrafelli
27. apríl 1887, sonur Guðmundar
Oddssonar og Ólafar Sveinsdóttur,
er þar bjuggu. Foreldrar Guðmund
ar, Oddur Tyrfingsson og Elenóra
Pétursdóttir bjuggu þar líka um
langan aldur. Eru þetta kunnar
ættir og margt atgervisfólk. —
Guðmundur á Hafrafelli var meðal
fremstu bænda hér um slóðir á
sínum tíma. Hann bætti ágætlega
jörð sína, Hafrafell, á þeirra tíma
vísu. Hann var líka greindur vel.
Hafði hann löngum á hendi trún-
aðarstörf í sveitarstjórn Eyrar-
hrepps og lengi var hann sýslu-
nefndarmaður sveitunga sinna. —
En hann bilaðist snemma á heilsu
og lést eftir langa vanheilsu 1. sfipt
ember 1907, aðeins 52 ára að aldri.
Sveinn gekk í unglingaskóla á
ísafirði nokkru eftir ferminguna.
Tók hann um það leyti góðan þátt
í ungmenna- og íþróttafélagsskap,
er þá var að lifna í bænum. —:
Snemma tók Sveinn að stunda fisk
róðra. Formennsku byrjaði hann
á litlum vélbát úr Hnífsdal vorið
1907. Næstu árin var hann svo for
maður á vélbátum, ýmist úr Hnífs-
dal eða* af ísafirði. Veiðimennska
og sjóferðir hafa jafnan átt vel
við Svein. Hann var oft heppinn
og sótti sjó vel, en þó gætinn og
hlekktist ekki á. Hann hefir í
mörg ár stundað síldveiðar með
vörpu og hafði syni sína með sér
oft. Var Sveinn oft fljótur til að
ná síld í vörpu sína, er taldi von
um síld í við Skipeyri, sem oft
hefir hent. — Sveinn var með í
fyrstu rækju-veiðaferðinni með
þeim Ole Syre og Símon Olsen, og
stundaði rækjuveiðar með þeim
um tíma. Það var árið 1935. —
Netagerð og viðgerð neta hefir
Sveinn stundað í mörg ár, stund
um á heimili sínu.
Sveinn hefir verið dugandi mað
ur og vel fær til hinna margvís-
iegustu verka. Hefir honum ávallt
tekist að sjá heimili sínu vel far-
borða og hafði þó fjölmennt heim-
ili, einkum er börn hans voru í
bernsku. Varð hann þá einatt að
afla sér tekna utan heimilis. Hann
■er og hefir verið ágætlega skapi
farinn, ávallt léttur í lund með
gamanyrði á vör, en fer aldrei með
barlómstal né víl þótt eitthvað
ikunni á móti að blása. Er hann
því manna vinsælastur og hvar-
vetna að honum gleðiauki. Hann
er ennþá hvatur á fæti og fær til
■allra verka, sem miðaldra maður.
Kunningjar hans vilja fullyrða að
honum hafi ekkert farið aftur síð
ustu 10 árin.
Hinn 21. sept. 1912 kvæntist
Sveinn Guðríði Magnúsdóttur.
Ungu hjónin fluttu þá strax að
Góustöðum og hafa átt þar heim-
ili síðan. — Góustaðir var tómt-
húsbýli, sem svo var nefnt á þeim
árum, byggt úr landi Hafrafells
skömmu fyrir aldamótin. Var þar
smáhýsi ásamt örlitlum túnbletti.
Er nú risið þarna hið fríðasta
býli, þar sem túnið breiðir sig í
allar áttir frá íbúðarhúsinu og
peningshúsunum, sem aukið hefir
verið við smámsaman. Minnir
Svein að hann fengi 3 hestburði af
blettinum, er hann kom að Góu-
stöðum, nú mikið á þriðja hundr
að eða meir.
Ekki verður Sveins svo minnst á
þessum tímamótum í ævi hans, að
ekki sé jafnframt getið hans á-
gætu konu. Guðríður er fædd 12.
ágúst 1891 og varð því 65 ára sl.
sumar. Hún er dóttir hjónanna
Magnúsar Finnbjörnssonar og
Oddínu Jónsdóttur, sem bjuggu að
Sæbóli í Aðalvík. Voru þau hjón
af kunnum ættum í Sléttuhreppi.
Um tvítugt fór hún í vist að Hafra
felli til Ólafar húsfreyju, er bjó
þar með sonum sínum og hafa
leiðir þeirra Sveins og hennar leg
ið saman síðan. — Guðríður er alla
vega vel gerð kona dugleg og for
sjál húsmóðir og líka greind vel.
Hún var mjög gervileg ásýndum
og er það raunar ennþá. — í fjar-
veru manns síns hefir hún einatt
orðið að sinna utanbæjarstörfum
ásamt verkum innan húss, og far-
ist öll störf sín ágætlega úr hendi.
Hún hefir tekið góðan þátt í fé-
lagsmálum í nágrenni sínu. Hún
hefir líka fylgst- af áhuga með í
þjóðmálum og látið hispurslaust
uppi skoðanir sínar, æsingalaust
þó, við hvern sem var að ræða.
Hefir hún jafrran verið öruggur
málsvari samvinnustefnunnar og
Framsóknarflokksins, ekki síður
meðan þær stefnur áttu færri for
mælendur í nágrenni hennar. —
Hver móðir GuðjTður hefir verið
sínum sex ágætu sonum skal ekki
fjölyrt um hér. En áhrif góðra
mæðra á börn sín og hvatningar
um að leita sér frama og vinna
störf sín af dugnaði, eru einatt
meira virði en gildir fjársjóðir.
Hygg ég að Guðríður standi í
fremstu röð þeirra kvenna, sem
þetta verður með réttu sagt um.
Þau hjón hafa eignast 9 börn. Tvö
þeirra dóu nýfædd og einn sonur,
Magnús, mikill efnispiltur, lézt
uppkominn. Þessir sex synir eru á
lífi:
Guðmundur netagerðameistari á
ísafirði, Vilhjálmur framkvæmda-
stjóri bifreiðasmiðju Hafnarfjarð-
ar, Sigurður bifreiðastjóri á ísa-
firði, Gunnar kaupfélagsstjóri í
Keflavík, Þorsteinn kaupfélags-
stjóri á Djúpavogi og Ólafur lækn
ir, yngstur þeirra. Hann stundar
nú lækningar í Kolding á Jótlandi.
Bræður þessir eru kunnir atgervis
menn og hafa í hvívetna getið sér
ágætan orðstír.
Góustaðasjónin geta nú með á-
nægju litið yfir farna ævibraut.
Þau hafa notið vináttu þeirra, er
kynni hafa af þeim haft. Þau hafa
séð býli sitt og húsakynni stækka
og prýkka með ári hverju. — Og
þau sjá heillaríkan árangur ævi-
starfs síns í uppeldi sex ágætra
og vaskra sona. — Þau hafa í sann
leika „orðið af sonuni sæl“.
Vinir og kunningar þessara
hjóna, senda þeim kærar kveðjur
og árnaðaróskir á þessum tímamót
um í ævi húsbóndans.
Kr. J.
Sveinn Guðmundsson á Góu-
stöðum er sjötugur í dag. Hann
er fæddur að Hafrafelli í Skutuls
firði, sonur Guðmundar Oddsson
ar og Ólafar Sveinsdóttur konu
hans.
Þegar Sveinn stofnaði heimili
sitt, með konu sinni, Guðríði
Magnúsdóttur, fluttu þau að Góu
stöðum í Skutulsfirði og reistu
þar nýbýli. Á því þurftu þau að
Fimmtugur: Tómas Tryggvason jarðfr.
í gær var Tómas Tryggvason
jarðfræðingur, Nökkvavogi 22 í
Reykjavík fimmtugur. Tómas er
fæddur 26. apríl 1907 á Halldórs-
stöðum í Bárðardal. Foreldrar
hans voru Tryggvi Valdimarsson
bóndi í Engidal í Bárðardal Guð-
laugssonar og kona hans María
Tómasdóttir bónda í Stafni í
Reyk-jadal Sigurðssonar. Tórrias er
því kominn af þingeyskum bænda
ættuin, enda ber hann það með
sér, því búmaðurinn er ríkur í
eðli hans, það vita þeir vel sem-
þekkja hann bezt. Tómas ólst upp
hjá foreldrum sínum í Engidal
ásamt fjórum systkinum og stund
aði algeng sveitastörf fram á full
orðins ár. Tómas var kominn
fram undir tyítugt, þegar hann
fór að hugsa til náms. Fyrst stund
aði hann nám í Laugaskóla, en síð
an var haldið áfram á mennta-
skóla og við ýmsa háskóla er-lend
is.
Tómas lauk stúdentsprófi vorið
1933 frá menntaskólanum á Ak-
ureyri, þá 26 ára gamall. Það
sama ár hélt hann til Kaupmanna
hafnar og hóf þar nóm í náttúru
fræði. Þar lauk hann prófi í for-
spjallsVísindum. Að tveim árum
liðnum eða haustið 1935 fór hann
til Uppsala og hélt námi þar á-
fram. Phil kand.-prófi í jarðfræði
og bergfræði lauk Tómas frá.há-
skólanum í Uppsölum 1940 . og
þrem árum síðar phil licprófi-frá
sama skóla. Veturinn 1940—1941
stundaði Tómas nám í Þýzkalandi,
nánar tiltekið við háskólann í
Göttingen. Bauðst honum sænsk-
ur námsstyrkur til dvalar í Þýzka-
landi og mun það hafa verið fyrir
milligöngu aðalkennara hans, próf
essors Backlunds í Uppsölum. Sýn
ir þetta glöggt það traust og álit,
sem prófessor Backlund hefir á
Tómasi haft. Þótt Svíum þætti
það ekki fýsilegt að leita til Þýzka
lands á þeim viðsjálu tímum, sem
þá voru, þá hikaði Tómas ekki
byggja bæði íbúðarhús og pen-
ingshús. Hafa þau hjón búið þar
síðan og búa enn.
Þau hjónin hafa eignast mörg
og mannvænleg börn, sem þau
hafa komið öllum vel til manns.
Á lífi eru þessir synir þeirra:
Guðmundur, netagerðarmaður og
Sigurður, bílstjóri, báðir búsett
ir á ísafirði, Vilhjálmur, bifvéla-
virki í Hafnarfirði, Gunnar, kaup
félagsstjóri í Keflavík, Þorsteinn
kaupfélagsstjóri á Djúpavogi og
Ólafur, læknir í Kaupmannahöfn.
Tvö börn sín misstu þau, Magnús
um tvítugt og Vilhjálm, korna-
barn.
Þeir, sem til þekkja, vita, að
það þarf mikið átak til þess að
koma upp svo stórum barnahóp,
sem hér var og á þeim tímum,
sem þá voru. Nýbýlið, sem þau
Sveinn og Guðríður höfðu rækt-
að upp, hafði aldrei nein skil-
yrði til þess að framfleyta öllum
barnahópnum þeirra, enda lenti
það mest í hlut Guðríðar og
drengjanna að vinna að því. —
Sveinn komst ekki hjá því að
vinna lengstum utan heimilisins
ýmiskonar daglaunastörf svo og
við veiðiskap og flutninga, eink-
um í og við ísafjarðardjúp.
Átti Sveinn lengst af lítinn vél-
bát, sem hann fór á um Djúpið
í alls konar flutningum fyrir
Djúpmenn og aðra. Voru það oft
erfiðar ferðir og margan sólar-
hringinn lítið sofið. Þegar voraði
fór Sveinn inn á firðina, sem inn
úr Djúpinu ganga og veiddi smá-
síld í beitu fyrir bátana, sem
stunduðu þorskveiðar með línú.
En þrátt fyrir allt erfiði og !oft
tvísýna afkomu, þegar verst gdkk,
var Sveinn alltaf jafn léttlyndur
og lífsglaður. Léttlyndið og lífs-
gleðin hafa alla tíð flætt frá hon-
um til allra þeirra, sem með hon-
um unnu og hann umgekkst. • —
Mættu margir taka sér það til
fyrirmyndar.
Góustaðaheimilinu og afmælis-
barninu sendi ég mínar innileg-
ustu hamingjuóskir á þessum
merku æfimótum heimilisföðurs-
ins með ósk um gæfu og gleði á
ókominni æfi.
Eyjólfur.
enda þótt honum dyldist það ekki
að ferðin gæti orðið ævintýraleg.
En allt gekk vel og Tómas kom
aftur til Uppsala á tilteknum tíma.
En það sagði hann mér, að þeirri
stund hefði hann verið fegnastur,
þegar hann kom aftur til Sviþjóð-
ar.
Eins og sjá má af þessu á Tóm-
as langan og glæsilegan námsferil
að baki. Öllum sínum prófum lauk
hann með ágætum enda fer hvoru
tveggja saman dugnaður og góðar
gáfur.
Á námsárunum erlendis vann
Tómas á sumri hverju og aflaði
sér tekna er munu að mestu hafa
nægt honum yfir veturinn. Það
er mjög óalgengt í Svíþjóð að
stúdentar geti aflað sér tekna á
sumrum svo nokkru nemi, en þetta
tókst Tómasi og sýnir það bezt
dugnað hans og það traust sem
honum var sýnt. Tómas tók þátt
í jarðfræðileiðangri dr. Lauge
Kochs til íslands 1935 og 1936 og
mælingaleiðangri próf. O. Niem-
czyk 1838. Á námsárum sínum í
Svíþjóð starfaði Tómas hjá Sve-
riges geologiska undersökning í
fjögur sumur og að loknu námi
hjá A.B. Elektrisk Malmletning í
Stokkhólmi til ársins 1946 einkum
við segulmælingar í Mið-Svíþjóð
og rafmagnsmælingar í Finnlandi.
Síðan 1946 hefir Tómas starfað
sem sérfræðingur í iðnaðardeild
atvinnudeildar Háskólans og hefir
m .a. rannsakað hráefni á Vest-
fjörðum til sementsframleiðslu,
bikstein í Loðmundarfirði o. fl.
Hann hefir og skrifað margar
greinar í innlend og erlend vís-
indarit. Farið fyrirlestraferðir íil
Norðurlanda og síðast liðið haust
sat hann alþjóðamót jarðfræðinga
í Mexíkó.
Tómas er sérlega vel gerður mað
ur. Hann er duglegur, vitur, sam-
vizkusamiir og traustur í eihu og
öllu, drenglyndur, heiðarlegur og
hjálpsanaur enda er hann mjög
vinsæll.
Tómas er kvæntur sænskri
myndarkonu frá Uppsölum, Kerst-
inu Jancke, dóttur Per Janckes
lansassessors í Uppsölum og eiga
þau hjónin fjögur börn, þrjá
drengi og eina stúiku.
Mér finnst Tómas ekkert hafa
elzt síðan við hittumzt fyrst íyr-
ir 16 árrnn, en það var í Uppsölum
á fögrum júnídegi 1941. Tómas var
þá nýkominn frá Þýzkalandi og ég
frá Noregi fyrir nokkrum vikum.
Mér leizt ■ strax vel á landa minn
og urðum við brátt góðir kunningj
ar og hefir sá kunningsslcapur
haldist æ síðan. Við vorum einu
íslendingarnir í Uppsölum á stríðs
árunum og hefir það sjálfsagt gert
si'tt til að við vorum mjög sam-
rýmdir. Á ég margar ljúfar end-
urminningar frá þeim tíma. Á
þessum merku tímamótum vil ég
óska þér Tórnas og fjölskyldu
þinni lil hamingju og að þú mcg-
ir sjá hugsjónir þínár rætast og
að landi og þjóð rnagi auðnast að
nota starfskraíta þína. og þekkingu
sem bezt, því ég v.eit að það er
einnig þín ósk þ. e. að fá aðstöðu
til þess að starfa — starfa mcira.
Friðjón Júlíusson.
Mineing: Jón L. Sigfíissön Liflalivammi
Jón Leví Sigfússon, bóndi og
oddviti í Litlahvammi í Miðfirði,
andaðist í sjúkrahúsi Hvamms-
tanga 8. febrúar síðastliðinn.
Hann fæddist að Bjargi í Mið-
firði 6. maí 1885. Foreldrar hans
voru Ingibjörg Jónsdóttir og Sig-
fús Bergmann Guðmundsson, sem
lengi bjuggu á Rófu í Miðfirði. Sá
bær heitir nú Uppsalir. Sigfús var
harðduglegur og útsjónarsamur,
og Ingibjörg kona hans skipaði
vel húsmóðurstöðuna. Þau komust
í góð efni. Áttu mörg börn, og
var Jón elstur þeirra.
Jón ólst upp hjá foreldrum sín-
um, en byrjaði sjálfur búskap tví-
tugur að aldri. Bjó fyrst uni tíma
á Bjargi, í sambýli við Karl Sigur-
geirsson, en síðan á fjórum öðrum
jörðum í Fremri-Torfustaðahreppi, i
Uppsölum, Bjargshóli, Kollafossi
og Finnmörk. Keypti og seldi jarð
ir og hafði jarðakaup. Fyrir tæp-
um 20 árum fluttist hann úr Mið-
firði austur að Orrastöðum í Torfa
lækjarhreppi og bjó þar og á
Skinnastöðum í sömu sveit í nokk
ur ár. En 1946 fluttist hann aftur
vestur í Miðfjörð, fyrst að
Litlutungu, en keypti síðan
næstu jörð þar við, Litlahvamm,
og bjó þar til æviloka.
Jón Sigfússon var tvíkvæntur.
Fyrri kona hans var Margrét
Björnsdóttir frá Barkarstöðum í
Miðfirði. Þau skildu eftir margra
ára hjúskap. Margrét fluttist þá
til Reykjavíkur og hefir verið þar
síðan. Er nú á elliheimilinu Grund.
Börn þeirra Jóns og Margrétar eru
tvö: Björn, bóndi á Torfastöðum í
Miðfirði, kvæntur Guðlaugu Gísla-
dóttur, og Vigdís, búsett í Reykja-
vík, gift Þorsteini Ólafssyni.
Seinni kona Jóns var Bogey, dótt
ir hjónanna Guðmundar Stefáns-
sonar og Jónínu Jónsdóttur á
Hvammstanga. Bogey lézt haustið
1943. Börn hennar og Jóns eru 5:
Hreiðar, Grétar, Sigfús, Ragnar og
Bogey. Öll voru þau ung þegar
móðir þeirra féll frá. En þau áttu
umhyggjusaman föður, þar sem
Jón var, sem lét sér mjög annt um
uppeldi þeirra. Elsti sonur þeirra
Jóns og Bogeyjar, Hreiðar, er bif-
vélavirki í Reykjavík, en sá næst-
elzti, Grétar, er búfræðingur frá
Hvanneyri og annast nú um búið í
Litlahvammi.
Jón Sigfússon var hreppsnefnd-
aroddviti í Fremri-Torfastaða-
hreppi í full 20 ár. Má af því sjá
að hann naut trausts hjá sveitung-
um sínum enda rækti hann odd-
vitastarfið samvizkusamlega eins
og annað, sem hann tók að sér, og
gætti vel fjárhagslegra hagsmuna
sveitarfélagsins.
Jón var söngbneigður og á yngri
árum lærði hann að leika á hljóð-
færi. Stjórnaði síðan lengi kirkju-
söng í sveit sinni. Áhugi fyrir söng
og hljóðfæraleik, og hæfileikar á
því sviði. hafa gengið í erfðir til
barna hans.
Jarðarför Jóns heitins fór fram
að Þingeyrum 26. febr. Daginn áð-
ur komu sveitungar hans, Miðfirð-
ingar, saman í Melstaðarkirkju við
kveðjuathöfn, sem þar fór fram í
tilefni af fráfalli hans. Sk. G.
Látíð Zóphónías
skera úr dleilum
um bridgereglur!
FlettitS upp í