Tíminn - 28.04.1957, Blaðsíða 1

ffylgist með tímanum og lesið
TÍMAN-N. Áskriftarsímar: 2323
og 31330. Tíminn flytur mest og
fjölbreyttast almennt lesefni.
41. árgangur
Inni í blaðinu í dag: ÍTH
Fermingar í dag, bls. 4.
Mál og menning, bls. 5.
Skrifað og skrafað, bls. 7.
Vígsla félagsheimilis í Önguls- f
staðahreppi, bls. 2.
94. blaS.
Ógnaröldin í Ung-
verjalandi hrylli-
legri en fyrr
LONDON, 27. apríl. — Anna
Kethly, fyrrv. ráðherra í stjórn
Imre Nagys lét svo ummælt í
London í dag, að í dag ríkti í
Ungverjalandi enn hryllilegri
ógnaröld en nokkru sinni fyrr.
Leppstjórnin hefði nú komið upp
fangabúðakerfi um gjörvallt
landið. í Budapest hefði verið
komið upp stórum fangabúðum
þar sem eingöngu pólitískum
föngum væri komið fyrir.
Yiscount-flugvél-
arnar koma
Hinar nýju Viscount-flugvélar
Flugfélags íslands eru væntanleg
ar hingað til lands næsta miðviku
dag, 1. maí. Munu þær lenda á
Reykjavíkurflugvélli um kl. 4 síð
degis. Fer þar fram allvegleg mót
tökuathöfn. Brezkir flugmenn
munu fyrst í stað leiðbeina ís-
lenzku áhöfnunum í millilanda-
fluginu, en annars hafa íslenzkar
áhafnir verið þjálfaðar í meðferð
véxanna um skeið í Bretlandi.
Á lognkyrru vorkvöldi við Skérjaf jörðinn
Það hefur verið stermasamt undanfarið, en þó gefst stundum
lognkyrr stund, og þeim fer vonandi fjölgandi með hækkandi
sól og sumri. Á lognkyrrum vorkvöldum er fagurt við sundin
við Reykjavík. Þessi mynd var tekin úr Kársnesinu fyrir skömmu
— sér þar gegnum fornfálegt hlið yfir Skerjafjörðinn lognkyrran
— lieim að forsetasetrinu á Bessastöðum. (Ljósm: G.Þ.).
Kadarst jórnin kveSst haía komið upp
um vopnaS samsæri þarni 15. marz
Frelsishetjum veríur
leppstjórnarinnar.
VÍNARBORG - NTB, 26. apríl. —
Budapest-útvarpið skýrði frá því
í dag, að lögregla stjórnarinnar
hefði tekizt að afhjúpa samsæri,
sem beinzt hefði gegn Kadar-
stjórninni. Það væri nú komið
á daginn, að flokkur manna
hefði ætlað að efna til vopnaðr-
ar uppreisnar gegn Kadarstjórn
inni þann 15. marz síðastliðinn,
en þá var afmæli byltingarinn-
I ar frá 1848.
I Útvarpið sagði, að rannsókti
; hefði leitt í Ijós, að menn þessir
I hefðu haft yfir að ráða miklum
vopnabirgðum og miklu magnt
af sprengiefni. Það hefir nú verið
ákveðið að stefna hinurn seku
mönnum fyrir herrétt.
í tilkynningu stjórnarinnar
sagði, að leiðtogi gagnbyltingar-
manna og fasista hefði verið mað
I ur að nafni Josef Petrus, er hand
tekinn var í Pecs er uppreisnin
stóð yfir, en hefði síðar yerið
nú stefnt fyrir herrétt
leystur úr haldi af uppreisnar-
mönnum.
11 ' "I
Þjóðleikhúsið fær
mjög vandaðsn flygil
í gær var notaður í fyrsta sina
mjög vandaður flygill, sem Þjóð
leikhúsið liefir fengið. Lék dr.
Úrbancic á hann í fyrsta sinn á
tónlistarhátíðinni. Það hefir ver
ið sagt, að verulega vandaður
flygill væri ékki til hér á landi,
en nú er úr því bætt, því að þetta
er miklu fullkomnari flygill en
áður hefur verið til hér á landi.
Þetta er þýzkur flygill, og fékk
þjóðleikhússtjóri Harald Sigurðg
son, prófessor til að fara til Ham
borgar og velja hann.
Glæsileg árshátíð Framsóknarmanna
Leikflokkur Þjóðleikhússins sýnir
Gullna hliðið í Kaupm.höfn og ösló
Óperan Tosca sýnd í Þjóðleikhúsinu í haust, ‘i
Steíán íslandi syngur aðalhlutverk. Rætt vi<S j
Guðlaug Rósinkranz, hjóðleikhússtjóra ný- j
kominn úr Norðurlandaför
Guðlaugur Rósinkranz, þjóðleikhússtjóri, er nýkominn
heim af fundi Norræna leiklistarráðsins, og um ieið heim-
sótti hann ýmis leikhús Norðurlanda. í för þessari gekk hanri
frá samningum um gestaleik á Gullna hliðinu í Kaupmanna-
höfn og i Ósló í júnímánuði. Einnig samdi hann við Stefán
Islandi um að syngja aðalhlutverk í Tosca, sem sýnd verður
í Þjóðleikhúsinu næsta haust. Blaðið átti í gær tal við þjóð-
leikhússtjóra um förina.
— Hvenær fer leikflokkurinn
utan?
— Hann fer til Kaupmannahafn-
ar í boði Folketeatret þar í borg
og sýnir Gullna hliðið eftir Davíð
Stefánsson í sambandi við hátíða-
höld á 100 ára afmæli leikhússins,
sem boðið hefir öllum þjóðleikhús-
um á Norðurlöndum að koma með
gestaleik þangað í tilefni af af-
mælinu. Verður það í fyrsta sinn,
sem öll þjóðleikhús á Norðurlönd-
um koma í leikheimsókn til eins
og sama leikhússins.
Tvær sýningar í Höfn.
Leikflokkurinn fer héðan 13.
júní og verða tvær leiksýningar í
Kaupmannahöfn, 14. og 15. júní.
Til Óslóar verður haldið 16. júní
og sýnt í Nationalteatret í boði
þess 18. júní. í hópnum verða um
20 manns. Auk þess mun höfund-
urinn, Davíð Stefánsson, verða með
í förinni og lesa prologus á öllum
sýningunum.
— En hvað er að frétta af fundi
Nprræna leiklistarráðsins?
— Sá fundur var haldinn í Hels-
inki dagana 14,—17. apríl. Hann
sátu um 50 manns, leikhússtjórar
írá öllum Norðurlöndum, formenn
félaga leikara, leikritahöfunda og
gagnrýnenda. Þar var rætt um
ýmis sameiginleg áhuga- og vanda
tnál norrænna leikhúsa, meðal ann
ars, hvað hægt væri að gera tíl
þess að stuðla að kynningu og sýn
ingum innlendra leikrita á leik-
sviði. Reynslan hefir sýnt, að al-
menningur hefir lítinn áhuga á
nýjum, innlendum leikritum, og er
það sama sagan á öllum Norður-
löndunum. Á slíkum leiksýning-
um verður því oftast halli.
Einnig var rætt um skipulagn-
ingu gestaleikja milli norrænna
leikhúsa, styrk frá ríkissjóði til
þessara heimsókna o. fl.
Afstaðan til sjónvarpsins.
Þá var rætt um afstöðu leikhús-
manna til sjónvarps, og var það al-
menn skoðun á fundinum, að ekki
gætu farið saman störf leikara í
leikhúsum og í sjónvarpi, og yrði
því sjónvarpið að hafa sérstaka
sjónvarpsleikara. Loks var rætt
um samstarf hinna norrænu leik-
listarsamtaka við alþjóðastofnun
leikhúsmála í París. Kom forstjóri
þeirrar stofnunar á fundinn.
GuIIna hliðið í París?
— Var nokkuð rætt um norræna
leikheimsókn til Parísar?
— Já, forstjórinn tjáði íundin-
um, að alþjóðaleikhúsið í París
hyggðist á næsta vori efna til nor-
rænna leiksýninga í einn mánuð,
þar sem öllum þjóðleikhúsum Norð
urlanda og ef til vill nokkrum
einkaleikhúsum yrði boðið að sýna,
einkum þjóðleg leikrit Eg ræddi
við Julien forstjóra um þátttöku
í Arnessýslu haldin á Selfossi
Síðasta vetrardag efndu Framsóknarmenn í Árnessýsla
til veglegrar árshátíðar á Selfossi. Var hún mjög fjölmenn,
sótt af fólki úr öllum hreppum sýslunnar og þótti í alla staði
hin ánægjulegasta samkoma.
Samkoman var haldin í Selfoss-
bíói og hófst kl. 9,30 síðd. Hófst
hún með ávarpi Ágústs Þorvalds-
sonar, alþingismanns, en síðan
söng Sigurður Ólafsson. Þá flutti
Sigurvin Einarsson, alþingismaður
Látrabjargi, bjargsigi þar og fugla-
lífi. Nokkrir menn úr Gaulverja-
bæjarhreppi sýndu leikþátt. Loks
var dansað af miklu fjöri og söng
Sigurður Ólafsson með hljómsveit
inni. Fjölmenni var svo mikið, að
fleiri komust ekki í hið stóra hús-
einkar skemmtilega frásögn frá 1 næði.
Friðrik Ólafsson sigraði á Skák-
þingi íslands á Akureyri
Þráinn Sigur<$sson sigra'ði í meistaraflokki.
Guðlaugur Róslnkranz,
þióðleikhússtiórl
íslands og benti honum á að sjá
sýningu okkar á Gullna hliðinu í
Kaupmannahöfn í júní til þess að
mynda sér skoðun um, hvort það
verk myndi falla Frökkum í geð.
Kannske förum við með Gullna
hliðið til Parísar næsta vor?
Merkilegar Jeiksýningar.
— En gafst þér ekki færi á að
sjá ýmsar leiksýningar?
— Jú, margar, og gestrisni og
'vinátta Finna var framúrskarandi
góð. Fundarmenn voru b’oðnir til
forsætisráðherra, borgarstjóra og
menntamálaráðherra. Dagana, sem
fundurinn stóð, voru árlegir leik-
dagar Finna, þar sem sýnd eru
mörg verk og gestaleikir frá ýms-
um finnskum leikhúsum. Eitt
þeirra verka var Gullna hliðið, sem
sýnt hefir verið undanfarið í Tamm
erfors. Var sú sýning harla ný-
stárleg í mínum augum, svo að
ekki sé meira sagt. Tel ég að þar
hafi andi höfundarins í leiknum
verið nær því þurrkaður út. For-
seti Finnlands var á sýningunni,
Og gat hann þess í viðtali við mig,
(Framhald á 2. sfðu).
AKUREYRI í gær. — Skákþingi
íslands lauk á Akureyri í dag.
Teflt var I salnum í Landsbanka
húsinu, en skákstjóri var Guð-
mundur Jónsson. Friðrik Ólafs
son bar sigur úr býtum í lands
Iiðsflokki og hlaut 8 vinninga.
Freysteinn 7V2, Arinbjörn 6J4,
Ingimar 514, Bjarni 414, Júlíus
4, Gilfer og Bragi 3y2,Stígur 1(4
og Kristján 14.
í meistaraflokki urðu úrslit
þau, að Þráinn sigraði með 8 vinn
ingum, Haukur með 7y2, Jóhann
og Ásgeir 7, Unnsteinn og Stein-
grímur 6^2, Randver 6, Haraldur
Ól. 51/2, Albert 4, Magnús og Har-
aldur Bogason 3 og Anton 1.
Hraðskákmót íslands hefst á
Akureyri í dag. Teflt verður í 3
undanrásar-riðlum og einum úr-
slitariðli. Skákþinginu verður slifi
ið í kvöld.
Friðrik Ólafsson, skákmeistari íslands, tefldi við hinn aldna skákmetstara'
Eggert Gilfer í 1. umferð og sjást þeir hér við skákborðið. Skák þeirra
var ein sú fjörugasta, er tefld var á mótinu. Síðast þegar Skákþing íslanda
var háð á Akureyri bar Eggert sigur úr býtum, en nú tókst honum ekkð
að veita ungu mönnunum harða keppni. (Ljósm.: Gísli Ólafsson).