Alþýðublaðið - 01.02.1945, Blaðsíða 3
flatm&adag 1. Fe4>ni«r 1945.
LJófur iéafll
BLAÐIÐ .JFEIT DANMARK“,
sem út er gefið í London af
Dönum þeim, sem tekizt hef
Ir að sleppa úr vitinu heima
fyrir og DönUm, sem í Lond
on búa, birti nýlega þá fregn,
að 149 danskir menn hefði
látúrt i þýzkum fangelsum
og fangabúðum. Þessi frétt,
jþótt ef ti'l vill fari litið fyrir
henni, er merkileg. Hér er
um að ræða fólk, flevst á
bezta aldri, sem flutt hefir
verið nauðugt viljugt til
þýzkra fangelsa eða fanga-
búða, en munurinn á þessum
mun aðeins vera sá, að á öðr
um staðnum er meðferðin
og pyntingarnar djöfullegri.
HÉR ER EKKI um að ræða
fólk, sem deyr úr lungna-
bólgu, herklum, eða krabba
aneini, eins og venja er til
um fólk í venjulegum og
friðsömum löndum. Að vísu
er það oft látið í veðri vaka
i tilkynningum nazista um
«lík dauðsföll að svo sé, en
dánartalan er svo grun-
samlega há, að þvi trúir eng
inn vitiborinn maður, sem
ekki hefir öðlazt náðargjöf
„nýskipunarinnar“, sem nú
er raunar orðið hlægilegasta
hugtak, sem sögur fara af.
SAMA SAGA er um alla þá
norsku stúdenta og önnur
norsk ungmenni, sem látizt
bafa í Oranienburg eða Buc-
henwald með grunsamlegum
hætti og á grunsamlega
skömmum tíma. Hvernig
stendur á því, að allir þessir
unglingar, sem sumir hverj
ír hafa aldrei kennt sér
meins, skuli allt í einu látast
úr lungnabólgu (en það er
ein „vinsælasta“ dauðaorsök
in, sem nazistar gefa upp við
slák tækifæri)? Þetta mun
sjálfsagt verða éitt af þeim
rannsóknarefnum, sem banda
menn velja sér í striðslokin
og mun það vart ofmælt, að
þá muni margt undarlegt og
óhugnanlegt koma í ljós.
ÞAÐ ER TÆPAST í frásögur
færandi á þessUm tímum
hörmunga og þjáninga, að
um 15% af dönskum Gyðing
um skuli hafa farizt í Bæ-
heimi. Að sjálfsögðu hafa
þeir dáið „eðlilegum dauð-
daga“ samkvæmt tilkynning
um nazista. En allar líkur
benda til þess, að ef styðjast
mætti við 'hagskýrslur um
langlifi manna, að þetta fólk
hefði átt sér lengri Jífdaga
auðið. Það er svo að sjá, sem
þeir, sem lenda i klóm „yfir
þjóoarinnar“ og fluttir eru
úr landi, fái ekki að kemba
hærumar. Við vitum ekki, í
bili að minrísta kosti, hvern
ig lát þeirra hefir borið að
höndum, en við getum farið
nærri um það.
ÞAÐ HEFIR BORIÐ VIÐ, að
maður, sem fjuttur hefir ver
ið í fangabúðir Þjóðverja
(fyrir hverjar sakir er oft
næsta ókunnugt um), hafi
Frh. á 7. síðu.
AU»YOUBLAÐ>P
Hersveifir Zhukovs nú 100 km frð Berlín
De Gaulle í Moskva
j
Tóku borgina Landsberg við Warlhe í gær
Þessi mynd er tekin í för de Gaulles, forsætisráðherra Frakka til
Moskva ekki alls fyrir löngu. Sést hann til vinstri á-myndinni,
en Molotov, utanríkisráðherra Rússa til hægri. Þar gerðu Frakk-
ar og Rússar bandalag, eins og kunnugt er.
Vesturvígstöðvarnar:
Frakkar sækja á við Sfrassburg,
Bandaríkjamenn við Monschau
. ■■■: i»ti' -»•: ■
Frumkvæðið yfirleitt í höndum bandamanna
FRANSKAR hersveitir hafa sótt fram báðiun megin Strass-
burg, þrátt fyrir harða mótspymu Þjóðverja. Virðist sóknar-
máttur Þjóðverja þar gersamlega þotinn. Þá sækir ameríski her-
inn fram við Monscliau og hefir tekið allmildð herfang og þýzka
hermenn höndum. Á Elsassvígstöðvimum er þriðji ameríski her-
inn einnig í sókn og verður yfirleitt vel ágengt. Loftárásir á vest-
urvígstöðvunum hafa ekki vcrið í mjög stórum stíl undanfarinn
sólarhring.
Stjórn Benes viðúr-
kennir Lublin-
nefndina
TÉKKNESKA stjómin í
London hefir ákveðið að
viðurkenna stjórnarnefndina í
Lublin sem stjórn Póllands.
Samtímis er tilkynnt, að Ben-
es forseti Tékkóslóvakíu og
stjórn Tékka, muni bráðlega
fara til þess hluta Slóvakíu, sem
Þjóðverjar hafa verið hraktir
úr og muni hafa þar aðsetur
sitt.
BANDAMENN hafa kosið
sér forseta í nefnd þeirri, er
fjalla á um stríðsglæpamenn
og varð Ástralíumaður fyrir
| valinu.
Bandamenn virðast nú hafa
tekið frumkvæðið á vesturvíg-
stöðvunum víðast hvar. Að vísu
heyrist lítið frá öðrum brezka
hernum, en vitað er, að hann
heldur víðast hvar velli og hef
ir á sumum stöðum sótt nokkuð
fram.
Þjóðverjar segja, að banda-
menn hafi dregið að sér mikið
lið milli Liége og Aachen, sem
búist nú til sóknar.
Tilkynnt er í London, að
Frakkar hafi stofnað nýjan öfl-
ugan flugher, sem mun nefnast
Atlantshafsflugherinn og muni
hann þegar byrjaður starfsemi
sína.
Annars er fremur lítið að
frétta af vesturvígstöðvunum
og litlar breytingar hafa orðið
á vígstoðunni undanfarinn sól-
arhring.
Hörðum loftárásum vár hald
ið áfram á Þýzkaland í gær og
fullyrt að ægiiegt tjón hafi orð
ið. '
Þær hafa sótt fram um 400 km vegarlengd
á 18 dögum
C TALIN gaf enn í gær út dagskipan um hina hröðu
^ sókn Zhukovs og var þar sagt, að Rússar hefðu tekið
borgina Landsberg 1 Brandenburg. Síðar í gærkveldi var
sagt, að þeir nálguðust á þessum slóðum nú mjög Oder og
ættu ekki nema 100 km, ófama til Berlín.
í annari dagskipan sagði Stalin frá því, að hersveitir Rokossov-
skys hefðu tekið Heilsberg, sem er mikilvæg borg um 65 km. suður
af Königsberg. Þjóðverjar óttast mjög, að borgimar Stettin og
Danzig falli í hendur Rússum og hafa gert ýmislegan viðbúnað
til þess að flytja á brott borgarana og verja þær til hins ítrasta.
Ekkert lát virðist á sókn
Rússa inn í Brandenburg, sem
virðist stefnt gegn Berlín og í
gær var tilkynnt í Moskva með
dynjandi fallbyssuskothríð, að
þeir hefðu tekið samgöngumið
stöðina Landsberg, aðeins 112
km. frá höfuðborg Þýzkalands.
Eru það hersveitir Zhukovs,
sem þar sækja fram. Auk þess
hafa Rússar tekið þrjá bæi
aðra, sem mikilvægir eru frá
hernaðarsjónarmiði en ekki
nefndir í dagskipan Stalins. Eru
Rússar komnir að minsta kosti
38 km. vestur fyrir þýzku landa
mærin, en Þjóðverjar segja í
tilkynningum sínum, að þeir
muni komnir miklu vestar. án
þess þó, að það hafi verið stað
fest í Moskva. Rússar eru nú
sagðir skammt frá Frankfurt
við Oder.
Þjóðverjar segjast enn hafa
opna samgönguleið til Königs-
berg og Elbing, en játa þó, að
sókn Rokossovskys sé mjög
hættuleg og segjast hafa allan
viðbúnað til þess að mæta henni.
í Lundúnafréttum segir, að um
5 milljónir manns sé nú á hrakn
ingi undan Rússum, sem sæki
fram miskunnar laust.
í Berlínarfréttum segir, að
Þjóðverjar hafi getað hörfað
Skipulega frá Kalisz í Lodzhér-
aði í Póllandi og valdið Rúss-
um miklu tjóni á undanhald-
inu. Víða hafi þeir gert skæðar
gagnárásir og meðal annars eyði
lagt 230 skriðdreka þeirra. Þá
segja Þjóðverjar, að Rússar
hafi unnið lítið á í Austur-Prúss
landi og héraðsstjórnin í
Breslau í Slésíu hefir gefið út
ávarp, þar sem segir meðal ann.
ars, að Þjóðverjar muni ekki
síður stöðva framsókn banda-
manna að austan en að vestan.
Er fundur hlnna
„jtriggja stóru” aS
hefjast!
EIR Stettinius utanrikisráð
herra Bandaríkjanna og
Harry Hopkins, ráðgjafi Roose
velts, sem að undanförnu hafa
verið á Ítalíu og rætt við áhrifa
menn þar, eru farnir þaðan, en
ekki er þess getið hvert. Talið
er, að för þeirra sé í sambandi
Zhukov marskálkur
Ký fantabrögð nazisfa
í Noregi
C AMKVÆMT fregnum, sem
borizt hafa frá Óslo yfir
Stokkhólm, hafa um það bi'l 30
merkir norskir borgarar verið
fluttir frá fangabúðunum í
Grini til aðalbækistöðva Gesta
po á Victoria Terrasse í Oslo.
Eru menn þessir teknir sem
gislar til tryggingar Gestapo-
mönnum við loftárásir, sem
kunna að verða gerðar. Af gisl
um þessum má nefna: C. J. S.
Marstrander, prófessor við Osló
háskóla í keltneskum málum,
próf. Eiliv Skard, próf. Carl J.
Arnholt, fyrrum dómsmálaráð-
herra, Gunnar Jahn, forstjóri
HagStofu Noregs, Asgaut Stein
nes, skjalavörður, F. Mathie-
sen yfirverkfræðingur, dr. phil.
Sigurd Jebsen Grieg, fom-
minjavörður við safnið í Oslo,
Einar Gerhardsen, áður oddviti
í Oslo og um langt skeið ritari
norska Alþýðuflokksins og var
í fangelsi í Þýzkalandi um
tveggja og hálfs árs skeið og
Haakon Evejenth, lögfræðing-
ur og rithöfundur frá Bodö.
Má geta nærri, að þetta hef-
ir vakið hina mestu gremju x
Noregi. En ógnarstjórn Þjóð-
verja í Noregi verður ægilegri
og ægilegri, því nær sem dreg
ur ósigrinum.
við fund þeirra Churchills,
Roosevelts og Stalins, sem þeir
munu eiga að sitja.