Tíminn - 09.06.1964, Blaðsíða 14
CLEMENTINE
KONA CHURCHÍLLS
100
ast, þykir mér hún leið. Hún hef-
ur valdið öllum, sem með gisti-
heimfli hafa að gera, sársauka. Því
að fréttin hefur sært þá stjórnar-
meðlimi, sem standa fyrir gisti-
heimilum. þar sem dýnurnar eru
lélegar, en hneykslað hina, þar
sem dýnumar eru góðar. Svona
nokkuð svertir og nafn K.F.U.K.
Ég væri yður þakklát, ef þér
vilduð íhuga þetta mál að nokkru,
og athuga hvort NEWS CHRON-
ICLE geti ekki gert okkur ein-
hve%i góðan greiða í stað þessa
fljóffærnislega grikks. Maður er
þakklátur því, að blöðin skuli
veita verkum manns og starfi at-
hygli, þó að í litlu sé, þegar svo
mikið gengur á í heiminum, sem
dregur að sér alhygli manna, en
ég verð að játa, að það kom mér á
óvart, að svo gott blað, sem NEWS
CHRONICLE skyldi hafa birt slíka
frétt sem þessa, þar sem ég hélt
einngi að blaðið hefði samúð með
starfsemi samtaka okkar . . .
Yðar einlæg
Clementine S. Churchill.'*
En Clementine beið ekki eftir
því, að blaðið sæi tækifæri tfl að
gera K.F.U.K. greiða. Það sá hún
sjálf og bauð þegar ritstjóra blaðs-
in til kvöldverðar á Dorchester
hóteli. Að loknum kvöldverði fór
ekki á milii mála, að Clementine
hafði tekizt að fá bætur fyrir
það tjón, sem frétt þessi kunni að
hafa valdið. Henni hafði tekizt að
fá framgengt meir og betra en
aðeins því. Ritstjórinn hafði lof-
að, að blaðið greiddi arkitekt fyr-
ir teikningar að K.F.U.K. „gisti-
heimili framtíðarinnar.“
Ungfrú Walder segir: „Loka-
teikningar voru gerðar eftir
margra mánaða athuganir og við-
ræður arkitektsins, frú Ohurchill
og sérstaktar K.F.U.K.-nefndar.
Hún gætti þess vel, að allt væri
mpð, sem nauðsynlegt gæti talizt
I nýtízku gistiheimfli, þar sem á-
herzlan væri lögð á að vera á
gistiheimilinu yrði notaleg og
heimilisleg. Hún vildi gera gisti-
heimilin að raunverulegum heimil
um fyrir stúlkurnar, forstöðukon-
una og starfsliðið.
Þegar frú Churchill fékk líkan
af nýja gistiheimilinu, hringdi hún
til mín og sagði mér að hún hefði
íengið hálfgert taugaáfall, þegar
það barst til hennar. Hún hefði
ekki haldið, að það mundi verða
svona ljtið. „ Þetta er eins og gler
búrin, sem þeir geyma í maura
— eins og lítið maurahús“ sagði
hún.
Upphaflega líkanið var ekki
stærra en svo, að setja' mátti það
í handtösku. Hún bað þá að
stækka það, og gerðu þeir það.
Einnig fengu þeir að beiðni henn
ar vatnsiitamálara til að fríska
upp á útlitið innan húss og utan
■ svo að iíkanið hefði meiri áhrif
' á fólkið, þegar það væri haft til
;sýnis við sjóðsöfnunina.
| Sumir þurftu að venjast nýtízku
I byggingarlagi gistiheimilisins, en
kom?. Hás röddin dvaldi við orð-
ið. — Veit hann það?
— Mamma sagði honum frá
því, þegar hún heimsótti hann síð-
ast. En hann er svo brjálæðislega
sæll yfir því, að hún skyldi bara
sleppa lífs að það er engu likara
en hann Tiafi ekki áttað sig á
hinni hlið málsins. En hann mun
sjálfsagt komast að raun um það
í júní — ef ekkert hefur breytzt
með hana fyrir þann tíma.
Nan leit rannsakandi á Lenoru,
sem hafði snúið sér frá henni.
— En það þýðir víst ekki, að
vona það! Þegar hún kemur heim,
rifjast áreiðanlega allt upp fyrir
henni, áður en hún hittir Mark.
— Ég vona ekki neitt. Lenora
kastaði sígarettunni út á hellu-
lagðan stíginn fyrir utan eldhús-
dyrnar. Hún var mjög horuð, og
mátti sjá hvöss herðablöðin þegar
hún yppti öxlum.
— Hver getur svo sem vonað,
þegar Mark er annars vegar?
Ástæðan til að ég kom og leit
inn, var. að ég ætlaði að spyrja,
hvort þú vildir koma og borða
kvöldverð hjá okkur. Davíð er
heima yfir helgina og hann
tók Giles Conway með sér. Við
vorum að boflaleggja að fara
á nýja veitingahúsið sem nýlega
var opnað fyrir utan þorpið,
seinna um kvöldið. Hefurðu komið
þangað?
— Nei, auðvítað ekki! Nan
strauk þykkt hárið aftur frá aug-
unum með báðum höndum. —
Starfið mitt er ekki beinlínis
þannig að ég hitti karlmenn, sem
bjóða mér út, á dýra skemmti
staði. Flestir ungir læknar eru
skuldugir upp fyrir haus og hinir
eldri eru kvæntir og eiga börn.
Auk þess sé ég þá ekki. Þeir
bjóða mér stundum á kaffistofu
í molasopa. Ég fékk eitt boð um
daginn frá ungum stúdent tvítug-
það var eins og frú Churchill
sagði: „Það er ekkert sem heitir
að ganga aftur á bak, við verðum
alltaf að ganga fram á við.“
Clementine gat aldrei fellt sig
við neitt. sem var undir meðal-
lagi. Garðyrkjubóndi nokkur
komst heldur betur í kynni við
það, þegar hann bað K.F.U.K. að
taka við stjórn gistiheimilis fyrir
sveitastúikur, sem hann átti. í
stað þess að semja um það við ein
hvern fulltrúa í aðalstöðvum K.
F.U.K. þurfti hann að semja um
hlutina við Clementine sjálfa, og
hún kom í eigin persónu til að
skoða gistiheimili hans.
Fáum dögum síðar fékk garð-
yrkjubóndinn bréf frá henni, sent
frá heimili hennar í Hyde Park
Gate. Þetta var þriggja síðna bréf
þéttskriíað og þar var gistiheimfli
hans rifið niður og síðan sett sam-
an aftur eins og það ætti að vera
Af bréfi hennar var ljóst, að
hvorki hún né samtökin í heild
mundu fella sig við að vera í
nokkrum tengslum við stofnun,
sem ,,uppfyllti ekki lágmarkskröf
ur“ Hún bætti því við, að hún
héldi, að gistiheimili þetta „gæti
orðið eitt unaðslegasta og bezta
litla gistiheimilið í landinu. Má
ég nú leyfa mér að benda á það,
sem ég lield að muni geta breytt
því í rétt horf?“
Og það var margt, sem hún
laldi breytingar þurfi. Endurskipu
lagningaráætlun hennar, sem var
í sex köflum, var afar gaumgæfi-
leg og nákvæm. Þar var talað um
spegil og kommóðu fyrir hverja
stúlku og þar var gagnrýnt að
stúlkurnar þurftu að hengja
þvott sinn til þerris yfir höfðum
þeirra og þar var bent á, að mat-
Stofa þeirra væri of lítil fyrir átján
stúlkur.
Ekkert hafði farið fram hjá
Clementine við könnun gistiheimil
isins. Bréfi hennar lauk á kurteis
legan hatt:
| „Eg vona að þér hafið lesið
, þetta afarlangá bréf til enda. Eg
j held, að þetta sé í rauninni allt
(raunverulega allt) og ég vona
að yðúr vaxi það ekki í augurn.
En ég held að þér sem kaupsýslu
maður viljið frekar að athuga
semdir okkar séu settar fram þeg
, ar í upphafi, frekar en smám sam
an.
Eg vona að ég sjái yður innan
tíðar hér á Chartwell. Vinsamleg-
ast hringið og segið mér til, hve-
nær þér getið snætt hádegisverð
hér. Eg hef sagt tengdasyni okk
ar, Christophe*- Soames, að þér
munuð koma og líta á jurtagarð
ana okkar og hann skelfur bæði
af kvíða og ánægju.
Yðar einlæg
Clementine S. Churchill
Þegar hún hætti formannsstörf
um í framkvæmdanefnd K.F.U.K.
hélt hún áfram að hringja, eða
skrifa bréf með spurningum á
þessa leið:
„ Ef ekki eru skálar í hverju
svefnherbergi, hvar eiga þá stúlk
urnar að hafa þvottasvampana?“
o.s.frv.
Það var ótrúlegt, hvað safnaðist
í þá sjóði, sem hún kom á fót.
Hún ann sér aldrei hvíldar, þeg-
ar góður málstaður er annars veg
ar. Einu sinni eða tvisvar á ári
eru ,,op:iunardagar“ á Chartwell
og þá koma inn um það bil 600
pund sem hreinn ágóði. Hún hefur
dálítil hádegissamkvæmi fyrir fólk,
sem hún vonast til að fá tfl að
veita aðstoð við að safna fé til
þeirra iiknarmála, sem hún ber
sérstaklega fyrir brjósti. Ef Win-
ston er nálægt, lítur hann inn til
að kasta kveðju á gestina, en
hverfur síðan á braut og lætur
hana eina um að finna upp á nýj
um ráðum til að fá fé til gistheim-
ila.
| Allauðugur Kúbubúi, Giraudier
að nafni skrifaði henni fyrir nokkr
um árum, þar sem hann bauðst til
að gefa til hvaða líknarmáls, sem
hún kysi að nefna. Hún valdi K.
F.U.K. Þá barst henni ávísun á
Bandarík.iadali, og Clementine
skrifaði aðalstöðvunum eftirfar-
andi:
,,Mér barst jólagjöf frá hr. Ant
onio Giraudier að upphæð eitt-
! þúsund pund, og þau vildi ég
|gefa til Gistiheimilasjóðsins. Hann
j veit um það, svo að mér finnst
! þið ættuð að skrifa honum . . ."
| Léleg sykuruppskera olli erfið-
leikum á Kúbu næsta ár, en Girau
j dier hafði samt ekki gleymt þeim.
Hann skrifaði Clementine:
„Þetta ár hafa tekjur verið rýr
ar hér a Kúbu bæði þjóðhagslega
séð og eins fyrir einstaklingana og
það hefur gert hjarta mitt, sem
vanalega er stórt og örlátt, að
smárri skorpinpyngju.
En hugur minn er ætíð hjá vin
unum minum góðu og ég sendi
ykkur mínar beztu óskir — ég
vona af öllu hjarta, að þær munu
skilja mig og fyrirgefa mér að
ég skuli þurfa að minnka gjöfina
að þessu sinni.
Eg sendi yður hér með 500 pund
sem jólagjöf mína til líknarstarfa
yðar.
Það gleður mig að sjá, að þér
og sir Winston búið við góða
um með fílapensa. Svo að ævin-
týrið bíður mín sjálfsagt á næsta
homi!
Þegar Nan var í þessu skapi
virtist andlit hennar ennþá minna
og litlausara, hugsaði Lenora. Vesl
ings Nan! Sárið gamla var ekki
grætt enn — en það var tilgangs-
laust fyrir hana að játa það.
— Talaðu ekki eins og flón,
svaraði hún án meðaumkunar. —
Þú getur ósköp vel fundið ánægju
utan starf þíns. Þú hefur búið hér
alla ævi, þú þekkir heilan hóp af
ungu fólki.
— Það er skrítið hvernig vin-
átta hefur — breytzt í yfirborðs-
kunningsskap síðasta árið, sagði
Nan og starði niður í tóman kaffi-
bollann. — Auk þess er svo ömur-
legt hér heima núna, það er eins
og húsið hafi klæðzt sorgarfötum.
Mamma hefur vanrækt allt og
hefur ekki orku til að bjóða nein-
um heim. Ég hef látið undan
henni, það er auðveldara en mót-
mæla. Það mundi því vera kær-
komin tilbreyting að skreppa út
með ykkur í kvöld, en það er
óhugsandi. s
— Hvers vegna ekki? Getur þú
ekki stungið af þá eftir hátiða-
máltíðina eða hvað það nú er sem
þið ætlið að gera tií heiðurs
Tracy? Hún mun sjálfsagt ekki
kippa sér upp við það, úr því hún
man hvort sem er ekki eftir þér.
— En mamma mundi kippa sér
upp við það. Sömuleiðis Brett. Og
þeim þætti það ósvífið af mér.
Allt á að vera nákvæmlega eins
og það hefur verið, ef það kynni
að hjálpa Tracy til að muna. Og
hingað til hefur allt hér snúizt
um Tracy, það veiztu vel!
— Já, ég hef ekki misst minn-
ið, svaraði Lenora þurrlega.
— Jæ)a, við verðum að vona, að
þú komir með seinna.
MARGARET FERGUSON
Hún dró aðra sígarettu upp úr
vasanum, sá að hún var brotin og
stakk henni niður aftur. — Það
er aðeins eitt, sem ég hef ekki
fengið fullnægjandi skýringu á.
Hvað var Tracy eiginlega að gera
í New York? Ég var farin liéðan
um það leyti, sem hún lagði upp,
eins og þú manst.
— Þú mannst kannski eftir
frænku hennar, Lauru Ramsey,
sem kom hingað í heimsókn fyrir
tveimur árum? Hún og Tracy hafa
alltaf verið góðar vinkonur. Laura
hafði unnið í Ameriku síðustu
fjögur ár og þegar hún heyrði um
Mark, skrifaði hún Tracy og
spurði hvort hún vildi ekki koma
vestur og dvelja það um stundar
sakir. Það virtist ágæt hugmynd
og okkur fannst það öllum. Lífið
hér var ekki beinlínis neinn leik-
ur síðastliðið haust.
— Nei, ég get skilið það. Og
svo fór Tracy — án þess að hugsa
' sig nokkuð um.
— O, hún hugsaði sig um! svar-
aði Nan háðslega. — Það var
mjög áhrifamikið. En Mark vildi
að hún færi, kannski fullt eins
mikið okkar vegna og sjálfrar sín.
Og síðan fór hún. Hún fékk stöðu
sem selskabsdama og einkaritari
hjá þessari frú, sem hefur borgað
sjúkrahússvistina fyrir Tracy.
Tracy og Lenora höfðu hugsað
sér að koma flugleiðis nokkru fyrr
en frúin taldi Tracy á að fresta
því og hjálpa henni að undirbúa
einhverjar miklar veizlur, sem hún
'hélt. Þess vegna voru þær báðar
um kyrrt og lentu síðan í flug-
slysinu.
— Og fórst frænka hennar?
— Já. Og allur farangur,
meira að segja veskin eyðilögðust.
Það var þess vegna sem það tók
langan tíma að þekkja Tracy.
Loks gerði milljónerafrúin það.
Hún hafði ekki annað en slitur úr
vasaklút, passann og háralitinn að
fara eftir, andlitið var gersamlega
eyðilagt!
Nan tók gremjulega upp kaffi-
bollana.
— Hún hlýtur að hafa orðið að
þola margt óskaplegt. Ég geri ráð
fyrir að mér skiljist það betur,
þegar hún er komin, en sem stend
ur get ég ekki séð Tracy fyrir
mér sem hjálparlaust barn sem
hefur villzt í dimmum skógi. Það
er heppilegt fyrir hana að hún
hefur Brett . . . til að styðja sig
við þar til Mark kemur heim.
— Ég er að velta fyrir mér,
hvernig hann muni taka þessu
minnisleysi hennar, þegar hann
kemur heim aftur, sagði Lenora
seinlega.
— Þú veizt það fullvel! Nan
skrúfaði hranalega frá krananum.
— Tracy er áfram Tracy, þótt
hún muni ekkert og hafi fengið
nýtt andlit. Ætlar Davíð að fara
heim á morgun?
—Já, því miður verða þeir Gil-
es að fara þá. En ég vona þeir
komi bráðum aftur. Við getum
! skipulagt eitthvað þá. Nú verð ég
að hraða mér.
I Hún hvarf út um dyrnar og yf-
ir vanræktan matjurtagarðinn og
gleymdi Nan á sama andartaki og
hún sneri við henni baki. T.racy
myndi alltaf vera Tracy! Mark
mundi alltaf vera Mark, þrátt fyr-
ir það sem hann hafði gengið í
gegnum. Það voru skýrar og
greinilegar staðreyndir, sem ekki
þurfti að rökræða, og hún varð
að sætta sig við, þegjandi og
hljóðalaust. Og það var ekki
í fyrsta skipti sem hún varð að
horfast í augu við það, hún ætti
að vera farin að þekkja þetta til-
finningaleysi, sem fylgdi í kjölfar
sársaukans . . . og hún hafði þjáðst
af hvoru tveggja í meira en þrjú
ár . . .
í eldhúsinu þerraði Nan boll-
ana með viskustykki án þess að
hafa hugmynd um hvað hún gerði.
Ef hún aðeins gæti losnað úr
þessu húsi eitt kvöld — frá þessu
ömurlega húsi og dapurlegum svip
móður sinnar og skemmt sér með
ungu fólki — sem var fjörlegt og
skemmtilegt. En Tracy var að
koma heim — og búið með það!
Tracy var alltaf þarna og varn-
aði henni útgöngu við allar dyr.
Hún varð að sætta sig við að vera
föst í neti hennar, og komast
hvorki áfram né aftur. Var Len-
ora svo einföld að hún hélt að
hún gæti fundið holu til að hún
gæti smeygt sér út? Hún átti sér
enga slíka von.
3. KAFLI
— Nú erum við bráðum komin,
sagði Brett. — Við verðum heima
14
T í M I N N, þriðjudagur 9. júnf 1964.
t