Vísir - 02.07.1914, Blaðsíða 2

V 1 S 1 R
VISI R.
Stœrsta blað á íslenska tutigu.
Argangurinn (400—5(0 blöð) kostar
erlenöis V;. 0,00 eða 2x/2 dollars, innan-
lands l.r.7 00. Ársfj.kr. 1,75, mán kr. 0,60.
Skrifstofa og afgreiðsiustofa í Austur-
s'ræti 14 opin kl. 8 árd. til kl. 9 síðd.
Sími 400. Pósthólf A. 26.
Ritstjóri Einar Gunnarsson
venjuiega til viðtals kl. 5—7.
GrERLA-
Eá¥FöOKME-
STOFA
Gísla Guðmundssonar,
Lækjargötu 14B (uppi á lofti), er
venjulega opin 11-3 virka daga.
Fánamáíið.
Herra ritstjóri!
Mig langar til að biðja yður fyrir
eftirfarandi línur í heiðruðu blaö'
yðar, viðvíkjandi hinum vænfaniega
fána okkar.
Jeg sný mjer eingöngu að þeirri
hliðinni, er rnertir gerð hans, því
um annað finnst mjer ekki að menn,
eins og nú stendur, greini verulega
á um. — Þó að svo sje, að menn
greini á um gerðina, þá er ekki rjett
að brigsla þeim mönnum, sem ekki
vilja aðhyllasl blá-rauð-hvíta fánann
nefndarinnar, um, að þeír vilji eyði-
leggja málið sjálft, meðan Alþingi,
sem nú er komið saman, hcfur ekki
tekið neina ákvörðun um gerðina.
Það er alveg eins rjettmætt að segja,
og rjettmætara frá sjónarmiði þeirra
manna. er vilja halda gömlu gerð-
inni — sjerstaklega af því að AI-
þingi hefur tvisvar samþykkt þá
gerð — að uppástunga nefndarinn-
ar sje til að eyðileggja málið.
Það er að heyra á »ísafo!d<> og
fl., að þingið sje bundiö við, ann-
aðhvort að taka aðrahvora tillögu
nefndarinnar, og þá helst blá-rauð-
hvíta fánann, eða þá að halda gömlu
gerðinni, og það sje til að eyöi-
Ieggja málið. Þetta er herfilegur
misskilningur, Það var ekki þings-
ins verk, að nefnd þessi var skipuð
og þarf það ekkert tillit til hennar
að taka og því síður bundið við
tillögur hennar. Þingið getur vei
og ætti að fara einhverja millileið,
og jeg treysti því betur til að vera
óhlutdrægt í þessu »viðkvæma máli«
heldur en nefndinni. Það veit fjöldi
manna, að blá-rauð-hvíti fáninn er
gömul hugmynd eins nefndarmanns-
ins, (hefur þá líklega ekki vitað af
breska merkinu, sem er eins). Og
ef það er satt, að hinn fáninn (hvíti
fáninn) sje gömul hugmynd annars
manns í nefndinni, þá er ekki að
furða þó kapp hafi verið lagt á að
koma þessum tveim tillögum að.
Jeg lít svo á — og svo munu
fleiri gera, þegar þeir kynna sjer
málið, — að flagg þetta eða merki
sje eign Breta eingöngu og mjög
óviðfeldið og jafnvel óhæfa af okk-
ur að taka það upp sem okkar
þjóðfána, sem við alls ekki þurfum
aö gera. Ef svo er að konungur-
inn hefur heitið að úrskurða okk-
ur þennan fána, ef þingiö legði
það til, þá er mjer næst að halda
VASABIBLIAK
er nú komin og tæst hjá bóksölunum í Reykjavík.
Bókaverslun Sigfúsar Eymundssonat.
við að leika^á Harmoníum í Lágafellskirkju er laust. Umsækjendur
sendi tilboð og semji við Guðjón í Laxnesi, fyrir lok júlímánaðar.
NtHÖFN
eru lang bestar f bænum,,

(aðeins fyrir kaupmenn og kaupfjelög)
meðal annars:
Kaffi,
Hveiti (margar teg.),
Hrísgrjón,
Rúgur,
Rúgmjöl,
Fikjur og Sveskjur,
Sykur (Melís og Kandís),
Margaríne,
Vikingmjólk,
Haframjöl,
Ostur,
Ullarballar
Ritvjelar,
Þakjárn,
Þakgluggar,
Saumur,
Baðlyf,
Sápur,
Eldspítur,
Vindlar,
Vindlingar,
»Caramellur«,
»Hessian«
og margt fleira.
Stórt sýnishornasafn af allskonar útlendum
Afereiðslan fliót oet viðskiftin viss.
vörum
að honum sje þetta merki ekk1
kunnugt og jeg efast um að hann
fengist til að úrskurða okkur þenn-
an fána ef hann vissi að merkið
væri skráð í fánasögu og fánabæk-
ur Breta, sem sjerstakt merki og
þeirra hugmynd og eign, því svo
greinilega hefur nefndin tekið það
fram í skýrslu sinni að hann feng-
ist ekki til að úrskurða okkur merki
annarar þjóðar.
Eins og áður er tekið fram, hlýt-
ur þingið að fara einhvern meöal-
veg miUi þeirra, sem halda vilja
fram bláhvíta fánanum óbreyttum
og þeirra, sem vilja halda fram blá-
rauð-hvíta fána nefndarinnar-. Mjer
finnst stífnin engu minni þcim
tnegin, jafnvcl flokksstífni hjá suin-
um. Nefndinni hefur nefnil. einmitt
tekist að koma með þá breyting á
gerðinni, er gömlu Heimastjórnar-
mennirnir eða núverandi sambands-
flokksmenn flestir æsktu eftir, ef
við annars fengjum nokkurn fána.
Þessari rauðkross-breyting var í vet-
ur og hefur verið áður mikið hald-
ið fram í »Lögrjetlu« og kalla
sumír þennan fána »Sambandsflokks-
fánann«. Nefndin hefur með þessu
gert fánagerðaratriöið að flokka-
máli, frekar en það var orðið upp
á síðkastið, því að gamla fána-
gerðin var allt af að vinna menn.
Að óheppilegri niðurstöðu gat nefnd-
in ekki komist. Og fyrir þetta á
þjóðin að borga margar þúsundir
króna.
Þingiö verður að vera nokkurs-
konar sáttasemjari í þessu máli.
Mótstöðumenn bláhvít.i fánans hafa
svo mikið notað þá mótbáru gegn
honum, að hann væri grískt merki.
Mjer finnst að þessari mótbáru hafi
verið svo hátt á loft haldiö, að
maður skyldi ætla að fánanefndin
gerði sig ekki seka f samskonar
glappaskoti. En það hefur hún ein-
mitt gert með tillögu sinni um blá-
rauð-hvíta fánann, eir.s og »Jónas«
rjettilega gat um í »Vísi« 33. júní.
Sá fáni er breskt mcrki (St. Georgs
krossinn (rauður) á hvíiu í bláum
feldi). Það er göir.ul uppástunga
um að hafa þetta merki fyrir sam-
bandsflagg Breta (Union Jack) sbr.
»The Flags of the World their
History Blazonry and Association,
by Hulme,« og er mynd af þessuni
fána í bókinni.
Þó að merk þetta sje ekki nú
löggiltur þjóðfáni eða sambandsflagg
eins og það er eitt sjer — það er
gríska merkið tkki hcldur — er þá
algjör vissa fyrir því að það sje
hvergi notað í Bretaveldi líkt og
bláhvíta merkið er notað á Grikk-
landi? Jeg hef talað við mann,
er verið hefur á Englandi og þótt-
ist hann hafa sjeð þetta merki þar
og sagði að það mundi vera brúk-
að þar og þó sjerstaklega í nýlend-
um Breta sem sjerstakt rnerki ásarnt
»Union Jack«, Jeg skal ekkert full-
yrða um, hvað rjett er í þessu, en
ástæða hefði verið til að leita sjer
áreiðanlegra upplýsinga um þetta
engu síður en um gríska merk’ð.
Merki þetta er notað (eða hefur
verið til skamms tíma) sem efsti
reiturinn í krossfána New Seeiand.
En þó að merki þetla sje ekki not-
að sjerstakb sem engin fullnægjandi