Vísir - 07.07.1943, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
33. ár.
Reykjavík, miðvikudaginn 7. júlí 1943.
Ritstjórar
Blaðamenn Simii
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 linur
Afgreiðsla
151. tbl.
Rússar hafa orðið að látat
lítið eitt undan síga.
Óvíst hvort þetta er sumarsóknin þýzka.
Bardagar héldu áfram í Rússlandi af sama kappi í gær
og í nótt. Þjóðverjar halda uppi látlausum árásum
milli Orel og Byelgorod sem fyrr, en þeim hefir eigin-
lega ekkert orðið ágengt nema syðst. Kannast Rússar við það,
að þeir hafi orðið að láta lítið eitt undan síga þar.
Blóðugar óeirðir í Detroit
Fyrir um það bil hálfum mánuði kom til svo mikilla óeirða i Detroit í Bandaríkjunum,
að kalla varð herlið á vettvang til að koma á reglu. Var Þjóðverjum eða Þjóðverjavinum
kennt um að hafa komið óeirðunum af stað með því að hera út kviksökur, sem æstu hvita
menn og svarta hverja gegn öðrum. — Myndin hér að ofan sýnir lögregluna handtaka sverl-
ingja um leið og hvítur maður lýstur surt utan 'undir.
Sex japönskum herskipum
sökkt við Nýju-Georgiu.
Fjögnr önnur lösknðnst í sjö-
orasÉnuni á Kiila-flóa.
Suðurhluti Nýju-Georgiu á valdi Bandamanna.
Nú h'afa borizt nokkuru nánari fregnir frá höfuð-
stöðvum MacArthurs um sjóorustuna, sem
sagt var frá, að hefði verið liáð eftir helgina
við Nýju-Georgiu. Hafa Bandaríkjamenn unnið alger-
an sigur og sökkt að öllum likindum sex japönskum
herskipum, en laskað f jögur.
Herstjórnartilkynnirig MacArlliurs í morgun fjallaði næstum
eingöngu um þessa viðureign, sem háð var aðfaranótt þriðju-
dags, það er í fyrrinótt, milli Kolomhangara-eyju og Nýju-
Georgiu. Sundið þar á milli eyjánna er um 13 km. á breidd, en
er nefnt hinu villandi nafni Kula-flói.
Þó segja Rússar, að þessir
fleygar, sem Þjóðverjar liafa
gert í víglinur þeirra sé ekki
orðnir neitt hættulegir ennþá,
,en liersveitir Þjóðverja hafa
lagt enn meiri þunga á áhlaup-
ih þar, til þess að hagnýta sér
það, sem áunnizt hefir, áður en
Bússifm tekst að rétta lilut sinn.
Árdegisblöðin i London ræða
allmikið um þessa sókn Þjóð-
verja. Daily Mail segir í rit-
rstjórnargrein, að það sé ekki
.hægt að lita svo á, að Þjóðverj-
ar hafi farið út i sóknina af
frjálsum vilja, lieldur liafi þeir
neyðzt út i hana, til þess að eyði-
leggja einhver áform Rússa.
.Segir blaðið, að mönnum virð-
ist svo í fljótu bragði, sem það
hefði verið Þjóðverjum í liag,
að kyrrð ríkti sem lengst á
austurvígstöðvunum, þvi að þá
hefði þeir getað flutt miklu
rneira varalið til Vestur-Evrópu,
til að taka á móti bandamönn-
>um, ef þer reyndu innrás.
Hermálaritari’ Daily Herald
býst við þvi, að það muni koma
í ljós næstu daga, hvort þessi
■orusta sé raunverulega upphaf
■sumarsóknar Þjóðverja.
Byrjunin.
Fréttaritarar i Rússlandi hafa
nú gefið lýsingu á þvi, hvernig
sókn Þjóðverja liófst. Kl. 4.30
á þriðjudagsmorgun hófu þeir
mikla skothiúð alllangt fyrir
norðan Byelgorod. Þegar hún
hafði staðið drykklanga stund
voru nokkrir skriðdrekar sendir
fram og fótgömgulið á hælá
þeim.
Rússum vár liægðarleikur að
hrinda þessu áhlaupi, enda var
það aðeins gert til að villa
þeim sýn, því að kl. 4.50
liófst aðalárásin þar fyrir norð -
28 spænskir íasistar
íalla í ónáð.
Fimm embættismenn spænska
falangistaflokksins hafa verið
reknir frá störfum.
Mönnum þessum er gefið að
sök að hafa viljað endurreisa
konungdæmið á Spáni. Höfðu
þeir tekið sig saman við 23 aðra
fasista, sem gengu fyrir Franco
og báðu hann um að íhuga
þetta. Þeir voru allir liandtekn-
ir á eftir og i opinberri tilkynn-
ingu um það var sagt, að þeir
hefði borið fram rök fyrir máli
sínu sem aðeins f jandmenn rik-
isins mundu beita.
3 þýzk skip löskuð.
1 gær var einungis farið frá
Bretlandi í eftirlitsflug með-
fram ströndum Frakklands og
Niðurlanda.
Undan Hollandi var ráðizt á
hóp turidurduflaslæðara og
vopnaðra togara og voru tveir
slæðarar og einn togari laskað-
ir. í eftirlitsferðum þessum voru
átta þýzkar flugvélar eyðilagð-
ar, en aðeins ein af hrezku flug-
vélunum kom ekki aftur.
an. Jafnframt voru byrjaðar
árásir á mörgum stöðum á 250
km. svæði, eins og sagt var frá
i fregnum í gær.
Tvö liundruð skriðdrekar
fóru fyrir fótgönguliðssveitum
Þjóðverja i aðalárásinni, en
margir þeirra voru eyðilagðir.
Á öðrum stað tókst 100 skrið-
drekum að hrjótast í gegnum
varnir Rússa, en 38 þeirra voru
eyðilagðir, áður en hinir sáu
sitt óvænna og héldu undan.
Frá sjónarmiði
Þjóðverja.
Herstjórnartilkynning Þjóð-
verja í dag segir, að Þýzkar her-
sveitir hafi nú gert gagnárásir
milli Orel og Byelgorod og brot-
izt langt inn í stöðvar Rússa.
Á 2 dögum hefir landherinn
eyðilagt 300 rússneska skrið-
dreka, en flugherinn eyðilagt
637 flugvélar.
Skipatjónið:
Góður árangur banda-
manna í maí og júní
í maí og júní smíðuðu banda-
menn nærri 2 millj. meira
skiparými en sökkt var fyrir
þeim.
Það er húið að segja frá þvi
oft og mörgum sinnum, að þess-
ir tveir mánuðir hafi verið hag-
stæðari bandamönnum, en
nokkrir aðrir i stríðinu. Þá
fyrstu viku í júlí, sem nú er að
líða, hefir haráttan gegn kaf-
bátunum gengið enn betur en
áður.
f Bandaríkjunum var lokið
við 168 skip í síðastl. mánuði,
þar á meðal mörg oliuskip, sem
geta flutt um 12 millj. litra
henzins, nægilegt til fimm stór-
árása á Þýzkaland.
Sikorski var
myrtur,
segja Þjóðverjar.
Þjóðverjar hafa óspart notað
lát Sikerkis til áróðurs fyrir
sig og bera það á bandamenn
að hafa ráðið hann af dögum.
f útvarpi til Bandaríkjanna
í gærkveldi var til dæmis sagt,
að áður en Sikorski lagði af
stað heimleiðis liafi tveir menn
varað hann við að fara i hrezkri
flugvél, því að þá mætti hann
húast við öllu.
Þýzka útvarpið segir lika að
fóllc i Algeciras og La Linea á
Spáni hafi veitt ýmsu einkenni-
legu eftirtekt i samhandi við
slysið. Eitl var það, sagði út-
varpið, iivað flugvélin hrapaði
fljótt til jarðar, annað livað
björgun hófst fljótt, eins og
menn í Gibraltar hefði verið við
öllu húnir og loks, að Sikorski
hefði lagt af stað eftir að sól
var gengin til viðar og því miklu
auðveldara, að vinna skemmd-
arverk á flugvélinni.
Nákværiiar fregnir eru ekki
konnrar enn af orustúnni, því-
að þær mundu ef til vill geta
i'ólgið i sér mikilvægar upplýs-
ingar fyrir Japani. En það er
talið, að ainerísk herskip hafi
verið að koma úr árásarför á
Vila á Kolonbangara, þegar
flotadeildununi laust saman.
Að minnsta kosti er vist, að
amerísk herskip liöfðu verið
send til að skjóta á Vila ,og
Varoko, sem er liandan sunds-
ins á Nýju-Georgiu, skömmti
áður en orustan liófst.
í háðum flotadeildunum voru
iítil skip, beitiskip og tundur-
spillar, og ielja Bandarikja-
menn að þeir liafi að öllum
Jikindum sökkt sex þeirra, en
fjögur að auki hafi hlotið meiri
eða minni skemmdir. Einu am-
erísku beitiskipi var sökkt.
Nánari fregnir verða hirtar
af þessu, þegar það þykir óhætt.
Loftárásir
á eftir.
Þegar japönsku skipin sáu
sitt óvænna og létu undan síga,
voru flugvélar seridar á eftir
þeim og liéldu þær uppi árás-
imi mikinn hluta' dags i gær.
Tundurspillir einn sigldi i strand
á Kolonbangara og voru gerðar
árásir á hann, unz liann logaði
stafna á milli.
Sjö japanskar orustuflugvél-
ar reyndu að vernda liann, en
4 þeirra voru skotnar niður.
Suðurhluti N.-Georgiu á
valdi Bandaríkjamanna.
Bandai'íkjamenn liafa undan-
farna daga flutt æ meira lið lil
Nýju-Geoi'giu, því að þar er til
inests að vinna, nefnilega
Munda-flugvallarins. Ef liann
verðiu' ’tekinn af Japönum, þá
verður þeim varla vært á eyj-
unum umhverfis. Þeir hafa
heldur ekki neinn verulega
góðan flngvöll fyrr en vestur á
Nýja-Bretlandi ef þeir verða
reknir frá Munda og væri þeim
því nærri óbætanlegt tjón að
missa hann.
Blaðamenn sima, að liersveit-
ir MacArthurs hafi nú nærri
allan suðurliluta Nýju-Georgiu
á sínu valdi og sé þar að búa
sig undir sóknina norður eftir
eynni til flugvallarins.
Flugvöllurinn '
nærri ónothæfur.
Skothríðin á Munda-flug-
völlinn frá fallbyssustæðum
Bandaríkjamanna á Rendova
er nú orðin svo mikil, að hann
er orðinn nærri ónotliæfur fyrir
flugvélar Japana, enda hefir
dregið mjög úr flugvélavernd
þeirri, sem þeir veita her sín-
um og lierskipum.
Japanir liafa nú játað, að
þeir hafi ekki lengur Rendova
á valdi sínu, því að í gærkvöldi
tilkynnti herstjórn þeirra, að
fluévélar hennar liefði sökkt
finim amerískum flutninga-
skipum í liöfn evjarinnar.
Nýja-Guinea.
Hernaðaraðgerðir liggja niðri
á Nýju-Guineu, meðan háðir
stvrkja aðstöðu sína fyrir næstu
lotu. Þó hafa bandámenn gert
nokkrar loftárásir á Salamaua,
en þess er ekki getið livort Jap-
anir liafi reynt neinar árásir
á hinar nýju stöðvar banda-
manna.
Hervæðing
Brasiiíu.
Tugþúsundir verkamanan í
Brasilíu starfa nú að styrjaldar-
rekstri landsins og þúsundir
verksmiðja hafa verið teknar í
þágu ríkisins.
Brasiliustjórn gaf í gær nokk-
urar upplýsingar um þá hreyt-
ingu, sem hefir orðið, siðan
lantlið gerðisl aðili í stríðinu.
Nú vinna til dæmis 100.000
menn að gúmmírækt, en liún
var vart stunduð fyrir stríð.
Talið er að ársframleiðslan
verði hráðlega komin upp í
50.000 smálestir.
Herinn er nú kominn upp í
300.000 menn, en.eykst jafnt
og þétt og verður ein milljón,
þegar liætt verður að stækka
liann. Hefir ktjórnin hoðizt til
að leggja bandamönnum til her-
afla utan Ameríku, ef þörf
krefur.
Herflutniugrar til
Nnðnr-Englands
Amerískar hersveitir, sem
lrafa verið á Norður-lrlandi, eru
nú sem óðast að fara þaðan.
Árdegisblöðin i London birta
þá fregn, eftir Parísar-útvarp-
inu, að verið sé að flytja þetta
lið til Suður-Englands og sé því
dreift þar um herbúðir með
ströndum fram. Verði farið að
æfa liðið í innrásartækni á næst-
unni og verði það siðustu æf-
ingar þess, áður en reynt verði
að gera innrás.
Daily Express getur þess einn-
ig, að mikið amerískt og lcana-
diskt lið lrafi að úndanförnu
verið flutt austur um liaf og
aulc þess liafi komið til Eng-
lands * margar slcipalestir með
mikilvæg hergögn.
Baldur Möller skák-
kóngur íslands.
Baldur Möller varð skák-
konungur Islands í ár. Hlaut
hann 6 vinninga, gerði tvö jafn-
tefli, en tapaði engri skák.
Nú er að fullu lokið Skákþingi
íslendinga sem fram fór hér i
bænum fyrir nokkru. Töfðust
lok þess vegna biðskáka, sem
ekki varð lokið vegna forfalla.
LJrslit urðu sem liér 'segir: í
landsliðskeppni sigraði Baldur
Möller og varð þar með skák-
meistari íslands 1943, hlaut
liann 0 vinninga (jafntefli við
E. Gilfer og Á. Snævarr), 2.
Eggert Gilfer 5% vinning (tap
fyrir Ásmundi Ásg., jafntefli við
Baldur). 3.—4. Árni Snævarr
(tap fyrir Eggerti og jafntefli
við Ásm. og Baldur) og Ás-
mundur Ásgeirsson (tap fyrir
Baldri, jafntefli við Árna og
Magnús S. Jónss.). Fengu þeir
Árni og Ásmundur háðir 5 vinn-
inga. 5. Magnús G. Jónsson 2^
vinning. 6.-7. Steingrimur
Guðmundsson og Sigurður
Gissurarson IV2 vinning. 8.
Hafsteinn Gislason 1 vinning.
— í Meistaraflokki urðu þessir
efstir: 1. Óli Valdemarsson 6
vinninga, 2. Guðm. Ágústsson 5
v. 3. Guðm. S. Guðmundsson
4V2 v. — I 1. flokki varð efstur
Lárus Johnsen. I 2. fl. varð
efstur Guðjón Sigurðsson.
Skákkonungur varð Baldur
Möller í fyrsta sinn 1938. Árið
eftir var ekki keppt.um titilinn,
1940 var Baldur í próflestri og -
tók ekki þátt i keppninni, en
vann konungstitilinn aftur
1941. í fyrra lá Baldur á sjúkra-
iiúsi um það leyti sem skák-
þingið fór fram og gat þar af
leiðandi ekki tekið þátt í keppn-
inni, en í ár liefir hann hlotið
konungstitilinn i 3ja sinn.
Innanfélags meistaramótum
Tennis- og Badmintonfélags
ReykjaVíkur í badminton er nú
lokið fyrir nokkru.
Eins og áður er getið, var til-
högun mótanna þannig að allir
kepptu við alla, en ekki útslátt-
arkeppni eins og verið hefir
undanfarin ár.
Úrslit i hverju móti urðu
þau sem hér segir: Einliða-
keppni kvenna vann Júlíana
Isebarn. Meistar-i i fyrra var
Ásta Benjamínsson. Einliða-
keppni karla vann Friðrik Sig-
urbjörnsson. Hann var einnig
meistari í fyrra. Tvíliðakeppni
kvenna unnu þær Ásta Benja-
mínsson og Júlíana Isebarn, og
voru þær einnig meistarar frá
í fyrra. Tvíliðakeþpni karla
únnu Jón Jóhannesson og Ge-
org L. Sveinsson. Þeir voru
einnig meistarar í fyrra. Tví-
liðakeppni (mixed double)
unnu þau Jakobina Jósefsdótt-
ir og Jón Jóhannesson. Meistar-
ar í fyrra voru Unnur Briem
og Ingólfur Ásmundsson.
Mótin fóru mjög vel fram,
voru margir leikirnir bráð-
skemmtilegir og spennandi. —
Keppt var um bikara, sem
gefnir hafa verið af ýmsum
Happdrættið.
Athygli skal vakin á auglýsingu
happdrættisins í blaðinu í dag. Á
laugardaginn verður dregið í 5.
flokki, engir miðar verða afgreidd-
ir þann dag. Menn ættu því að end-
urnýja sem allra fyrst.