Vísir - 22.07.1943, Blaðsíða 1

Ritstj'órar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
Ritstjórar
Blaðamenn Slmti
Auglýsingai' 1660
Gjaldkeri 5 ISnur
Afgreiðsla
33. ár.
Reykjavík, fimmtudaginn 22. júlí 1943.
164. tbl.
Vatnsflóð í Ruhr
Bandamenn haía nú tekið
40 þúsund fanga á Sikiley.
Fallhlifarsveitir norðan Cataniu.
ikortnr ijnkrahnsa í
3
Mynd jjessi er tekin 20 kilómetrum fyrir neðan Möhne-stífluna við Fröndenberg-Bösperede, og
sézt á myndinni, að þjóðvegurinn er i kafi, stór rafmagnsstöð sambandslaus við land og járnbraut-
arbrú fallin. Gefur þetta nokkura bugmynd um þá ægilegu samgönguteppu, sem meðal annars
orsakaðist af árásinni.
Rniiar 15 km.frá Orel
Tóku 100 bæi og járnbrautarstöðvar á
Orelsvæðinu í gær.
RAUÐI HERINN sótti í gær fram á öilum vígstöðvum við
Orel. Hörðust var sóknin frá Mtsensk, sem liggur um
60 km. norðaustan Orel. Þaðan sækja Rússar fram með
járnbrautarlínunni og voru í gær aðeins 15 km. frá Orel og
höfðu tekið 3 stöðvar á línunni.
Alls tóku Rússar í gær 100 bæi og járnbrautarstöðvar. Að
austan sækja þeir fram meðfram járnbrautarlínunni frá Eletz
og eru 18 km. frá Orel. Takist Rússum að rjúfa járnbrautar-
sambandið milli Orel og Briansk, bafa þeir raunverulega ein-
angrað Orel-borg og innikróað lið Þjóðverja. I gær voru fremstu
sveitir Rússa aðeins 8 km. frá járnbrautarlínuni, enda liggur
hún nú undir stórskotabríð þeirra.
Rússar tilkynntu í morgun, að
þeir væri komnir inn í aðal-
virkjabelti Orel.
Iiafa Þjóðverjar nú aðeins 48
km. svæði, sem þeir geta notað
til undanhalds vestur á við. Ekk-
ert þykir þó benda til að þeir ætli
að hörfa, heldur þykir líldegt
að þeir muni berjast til þrautar
við Orek
Rússar eyðilögðu í fyrradag
77 skriðdreka og 133 flugvélar
fyrir Þjóðverjum. Þjóðverjum
hefir bvergi tekizt að stemma
stigu við framsókn Rússa, held-
ur tala í herstjórnartilkynning-
um sínum um „tröllaukna
varnarbardaga“ og býsnast yfir
því, hversu Rússar sæki fram,
án tillits til manntjóns og lier-
gagna.
Fyrir suðvestan Vorosjilov-
grad bafa Rússar bætt aðstöðu
sína til muna, svo og á Myus-
og Donetz-vígstöðvunum.
Giraud í London
Giraud hershöfðingi er nú
kominn til London úr Ameríku-
för sinni. í gærmorgun gekk
hann fyrir Georg konung i
Buckingham-höll, en siðar um
daginn snæddi hann miðdegis-
verð með Churchill forsætisráð-
herra og frú hans. í veizlunni
voru einnig staddir flotamála-
ráðherra Breta, flugmálaráð-
herra, liermálaráðherra og ut-
anríkismálaráðherra. Aðal-að-
stoðarforingi de Gaulle hers-
höfðingja var einnig staddur í
veizlunni.
Giraud ávarpaði Frakka um
hrezka útvarpið i gær og kvaðst
nú vera kominn til London frá
Ameriku. Minnti hann á, livert
friðland Frjálsir Frakkar hefðu
haft í London. Þar hefði de
Gaulle kvatt hinn fyrsta lier
Frakka til vopna og þaðan væri
þess frelsis að vænta, sem
franska þjóðin þráði svo mjög.
„Innrásin er nú hafin“, hélt
Giraud áfrarn. „Hvað sem
grohbi Þjóðverja leið, þá gátu
handamenn ráðist til landgöngu,
slcapað sér brúarsporð, sem þeir
færa nú óðúm út. Eitt af því
fyrsta, sem hér eftir verður gert,
verður að frelsa Frakkland, og
þá munu Frakkar geta náð sér
niðri á kúgurum sínum.“
Pierlot ávarpar Belgi
Pierlot, forsætisráðherra
Belgjastjórnar í London, hélt
ræðu í gær í brezka útvarpið
og hvatti Belgi til þolinmæði,
unz að því kæmi að landið yrði
úr ánauð frelsað. Eitl hið fyrsta,
sem gert yrði, jægar er innrás
Iiefði verið gerð, sagði liann,
myndi vera að senda stjórnar-
embættismenn til Belgíu, sem
fulltrúa hinnar frjálsu stjórnar
landsins, en undir eins og fært
yrði myndi Belgjastjórn taka
sér aðsetur í laúdinu og stjórna
að lögum, unz kosningar gætu
Bevcrldgre uudir-
býr ný jar tillögrur
Byggiitgar eftir stríðið
Sir William Beveridge skýrði
frá því i London í gær, að sér
hefði verið falið að gera enn
eina mikilsháttar liagfræðilega
rannsókn og skýrslu, oð þessu
sinni um það, liversu tryggja
mætti allsherjar-atvinnu að
stríðinu loknu og gera tillögur
um það. Ivvaðst hann mundu
verða að minnsta kosti sex mán-
uði að rannsóknum þessum, en
að þeim tíma liðnum mundi
hann leggja fram skýrslu.
Eftir upplýsingum, sem fram
hafa komið á allsherjarfundi
enskra byggingarmanna i Lond-
on, mun byggingariðnaðurinn
að stríðinu loknu ^leypa um
I helming alls þess vinnuafls, sem
' ætla má að fyrir hendi verði.
Þing þetta hvetur til samvipnu
og skipulagningar milli einstak-
| linga og hins, opinhera, og er á
j það hent, að allar áætlanir um
! skiptingu vinnuafls og hagnýt-
ingu byggingarefna verði að
I gera áður en stríðinu lýkur.
ANDAMENN hafa nú tekið alls yfir 40.000
fanga í orustunum á Sikiley oft sæk.ja allstað-
ar hratt fram, nema við Cataníu, ltar sem
mótstaða Þ jóðverja er hörðust. Fregnir í morgun herma
þó, að árásarliði bandamanna miði allstaðar áfram, þótt
íiægt fari. Að baki Þjóðver ja, norðan við Cataníu, hafa
bandamenn sett niður falíhlifasveitir og liðsafia, sem
fluttur cr í svifflugum.
Flugher handamanna gerir hvildarlausar árásir á liðssam-
drátt möndulsins, hvar sem færi gefst. Þá er og ráðizt á hafnir
beggja vegna Messínasunds og skip með ströndum fram, til
þess að gera strax þær ráðstafanir, sem hvort sem er mundi
þurfa að gera siðar, ef til þess kemur að möndulherirnir reyni
að halda undan yfir sundið. Sem stendur þykir hvortlveggja
liklegt, að mönaullinn reyni að koma upp öflugum vörnum á
norðausturodda eyjarinnar og að hann muni rejma að bjarga
liðinu yfir sundið, á „tána“ á Ítalíu, Calábríaskagann.
Bandamenn hafa nú hálfa Sikiley á valdi sínu, síðan er Enna
féll.
svo mikill i Þýzkalandi, að ekki
verði lengur skirrzt við að taka
haðhótelin til notkunar. Þjóð-
v^rjar hafa liingað til reynt að
dylja mannfall og lemstur her-
manna með því að senda þá á
spitala i herteknu löndunum, en
iiú er svo komið, að þar eru
engir spítalar til lengur, enda
munu Þjóðverjar aldrei hafa
heðið eins mikið manntjón í
einu og einmitt um þessar
mundir.
Níðnitu fréttir
Kolaþörf Breta
„Kol eru jafn-þýðingarmikil
nú, eins og Spitfire og Ilurricane
flugvélar voru í orustunni um
England,“ sagði G. Armstrong
í ræðu, er hann flutti þingi
námamanna í Blackpool á vest-
urströnd Englands í gær. „Sá
tími nálgast nú óðum,“ sagði
hann énnfremur, „að vér getum
ekki annað þeirri eftirspurn,
sem eftir kolurn. verður. Því að
innan skamms verðum vér að
fara að afgreiða kol til Norður-
Afrílcu og Sikileýjar.“ Hvatti
hann námamenn til aukinna af-
kasta og betri vinnutilhögunar,
með tilliti til þess, hversu mikil
hernaðarnauðsyn kol væru.
Sikiley ein mun þarfnast 5—6
milljón smálesta af kolum á ári,
upplýsti Armstrong, en það
svarar til um 2 vikna fram-
leiðslu allra brezkra kolanáma.
farið fram og Belgir, sem búið
hefðu í landinu allán striðstím-
ann, gætu myndað stjórn.
Brezk beitiskip hafa skotið á
Crotone við Tarantoflóa á „sóla“
Calabriuskagans. Skothríðin
stóð í 5 mínútur og komu skipin
öll aftur. Þetta er fyrsta skot-
hríð flotans á ítalska megin-
landsborg.
Á öllum mið- og vesturliluta
Sikileyjar eru hersveitir mönd-
ulsins á liroðu undanhaldi.
Bandamenn taka þó fátt fanga
nema ítali, sem kvarta sáran
undan hinum þýzku banda-
mönnum sínum. Segja þeir að
Þjóðverjar taki öll flutninga-
tæki til handargagns, til að
koma sjálfum sér undan, én
Italir eru skildir eftir fótgang-
andi.
Morgunblöðin í London birta
fregnina um undanhald mönd-
ulherjanna með stórum fyrir-
sögnum og geta þess til, að
möndullinn muni að, öllum lík-
indum yfirgefa Palermo, Mar-
sala og Trapani bardagalaust og
freista að hörfa skipulega und-
an til Messina.
Kanadahersveitir létu ekki
staðar numið í Enna, heldur
Jialda hratt áfram norður til
Nicosia, sem einnig er mikilvæg
vegamótaborg. Ameríski herinn
sækir fram í allar áttir frá Agri-
gento og leitast við að kljúfa
dreifða flokka Italahers i enn
smærri lujpa, til þess að auð-
veldara sé að fá þá til að gefast
upp. öllum fréttariturum ber
saman um, að haráttuhugur
Itala sé löngu þrotinn, og lialdi
þeini ekki annað að bardögum
en hin ofstæka vörn Þjóðverja
við Cataníu.
Á Calaníu-vígstöðvunum
sækja bandamenn hægt fram
gegn liarðri mótstöðu, og þykir
margt benda til þess, að Þjóð-
verjar sé að koma sér þar upp
fastri varnarlínu um eldfjallið
Etnu og hraunið umhverfis
fjallið.
Bandamenn flytja nú her-
sveitir loftleiðis á staði þar sem
þær geta sótt að baki hernum,
sem verst við Cataníu og fyrir-
hyggt undanhald hans til Mess-
inu, þegar handamenn hrjóta
varnir hans.
Tala fanga, sem bandamenn
liafa tekið á Sikiley, er nú kom-
in langt yfir ÍQ,000.
Skip brezka flotans sigla i
sífellu með ströndum fram og
skjóta á liafnarborgir og varn-
arvirki Þjóðverja. Harðar loft-
árásir hafa verið gerðar á hafnir
og skip við Messínasund.
Meðal borga þeirra, sem loft-
árásir hafa verið gerðar á, er
Randazzo. Auk þess hefir verið
ráðizl á alla flugvelli,sem mönd-
ulliðin hafa enn á valdi sínu.
Loftmótstaða fer þverrandi.
ÞJÓÐVERJA
VANTAR SJÚKRAHÚS.
I gær var i þýzka útvarpinu
útvarpað skipun til allra gesta,
sem dvelja sér til heilsubótar á
haðstöðum og við heilsubrunna
Þýzlcalands, að lialda þegar i
stað liver til sins lieimilis. Þylc-
ir Bretum þetta merkileg frétt,
því að það eru aðallega fylgis-
menn nazista, sem á slíkum
stöðum dveljast, og hefir hingað
til verið haldið yfir j>eim vernd-
arhendi. Er á það hent, að
sjúkrahúsaskortur sé nú orðinn
Þegar ameríski 7. herinn tók
Caltanisetta, féll járnbrautar-
stöðin, ásamt 40 éimreiðum og
hundruðum vagna, óskert þeim
í hendur, þrátt fyrir fyrirskipun
herráðs Itala um að sprengja allt
í loft upp.
★
Ameríkumenn verða með
hverjum klukkutímanum minni
mótstöðu varir á Vestur-Sikiley.
26. herfylki Itala hefir gefizt
upp, svo að segja sem einn mað-
ur, þó að þýzku foringjarnir
skytu á fyrstu liðhlaupana.
★
Fyrir sunnan Cataníu verja
óvinirnir hvern þumlung lands,
segir í herstjómartilkynningu
Eisenhowers kl. 1. Eiga banda-
mannaherir óhægt um sókn,
sakir eyðilagðra' bygginga og
mannvirkja á leið þeirra, en
sækja þó jafnt og sígandi áfram.
★
Blaðið Popolo d’Italia í Róm
kVartar undan skemmdarstarfi
ungra ítala, án þess að nefna
ákveðin dæmi.
Fótur af manni
finnst í sorphaug.
Þann 19. júlí s. 1. var rannsóknarlögreglunni tilkjmnt að eft-
irlitsmaður með sorphaugum bæjarins við Eiðisgranda hefði
fundið hluta af mannsfæti í sorphaugunum.
Við yfirlieyrslu skýrði eftir-
litsmaðurinn, ásamt amerískum
liermanni er þar var honurn til
áðstoðar svo frá, að kl. 10 um
morguninn þann 19. þ. m. hefðu
þeir háðir verið að laga til ak-
hraut niður af haugunum ofan
i flæðarmálið og þá fundið þar
í sorpinu, alveg um flæðarmál-
ið, lítinn hluta af mannsfæti,
sem var svo ofarlega i sorpinu
að táin slóð upp úr.
Við athugun á umræddnm
fóthluta kom í ljós, að þetta var
holdfylling með skinni innaf
vinstra fæti, ásamt heilli stóru-
tá með hroti úr ristarbeini, og
noklcru af sinum upp frá liæln-
um.
Nokkur orðrómur hefir geng-
ið um þetta mál hér í bænum,
og vegna þess að úlfaldi hefir
verið gerður úr flugunni og
ýmsar ýkjusögur borist út um
bæinn þótti lögreglunni rétt að
skýra frá máli þessu, þannig að
sannleikurinn kæmi í ljós. Það
skal tekið fram, að ekkert ann-
að hefir fundist í haugnum sem
athugavert þótti.
Málið er í rannsókn.
Dómur.
I gær var dómur kveðinn upp
yfir manni fyrir ölvun yið akst-
ur. Var hann dæmdur í 10 daga
varðhald og 3ja mánaða ölcu-
leyfissvifting.
Ilafði maður J>essi eltið bif-
reið undir áhrifum áfcngis frá
íþróttamótinu við Ferjukot til
Aki’aness.